هنگامی که میوکاردیت شدید است می تواند به صورت دائم به عضله قلب آسیب وارد کند
میوکاردیت (Myocarditis) به معنی التهاب عضله قلب (میوکاردیوم) است. عامل میوکاردیت اغلب عوامل عفونی به خصوص ویروس ها هستند. همچنین می تواند عارضه برخی داروها یا سموم باشد.
سیر طبیعی میوکاردیت می تواند بسیار متغیر باشد. در اغلب افراد، بیماری بدون علامت است و التهاب بافت قلب آنها بدون به جا گذاشتن هیچ گونه عارضه ای بهبود می یابد. در تعدادی از بیماران، بدون اینکه علامتی داشته باشند، عملکرد بطن به تدریج افت می کند و ماه ها تا سال ها بعد به صورت کاردیومیوپاتی اتساعی (یعنی گشاد شدن دائمی یکی از حفره های قلبی) تظاهر می یابد.
میزان بقای پنج ساله در آن دسته از بیماران مبتلا به میوکاردیت که علامت اولیه آنان، نارسایی قلبی یا آریتمی جدی بوده، تقریبا 55 درصد است.
به التهاب عضله قلب معمولا بر اثر یک عفونت ایجاد می گردد
علت‌ها و دلایل بیماری میوکاردیت
عامل‌های برانگیزنده بیماری میوکاردیت (التهاب عضله قلب ) که به عضله قلب آسیب می‌زند عبارت‌اند از:
• اثرهای سیتوتوکسیک (از بین برنده سلول‌های) عامل‌های عفونی کننده مانند ویروس‌ها، باکتری‌ها، قارچ‌ها و یا انگل‌ها
• واکنش ایمنی برانگیخته‌شده به دلیل عامل‌های عفونی کننده و سیتوکین‌های تولیدشده در عضله قلب در واکنش به عفونت یا التهاب
• مواد شیمیایی آزادشده هنگام مرگ سلول‌های عضله قلب
• واکنش‌های خودایمنی منجر به التهاب عضله قلب
• بعضی داروها و یا سمومی مانند کلوزاپین، پرتودرمانی، آرسنیک، مونواکسید کربن و موارد متعدد دیگر.
• بیماری‌های خاصی مانند لوپوس، گرانولوماتوز وگنر و بیماری‌های دیگر
عامل برانگیزنده التهاب عضله قلب (میوکاردیت) در پنجاه‌درصد موارد شناخته شده نیست. ناشناخته بودن علت میوکاردیت (التهاب عضله قلب) به‌ویژه در مورد کودکان صادق است، چراکه علت ابتلا در ۸۲ درصد از بیماران این گروه سنی تشخیص داده نمی‌شود.
میوکاردیت (Myocarditis) به معنی التهاب عضله قلب است
علایم شایع بیماری میوکاردیت
♦ درد قفسه سینه شبیه کسانی که سکته کرده اند.
♦ خستگی
♦ تنگی نفس
♦ بی نظمی ضربان قلب (اغلب ضربان قلب بالا است)
♦ تب
♦ آنزیم های قلبی در خون بالا می رود.
اگر میوکاردیت باعث نارسایی احتقانی قلب گردد، علایم زیر نیز ممکن است اضافه شود:
◊ ورم پا و مچ پا
◊ برجستگی وریدهای گردنی
◊ ضربان قلب سریع حتی در هنگام استراحت
◊ اختلال تنفس در حالت استراحت یا درازکش
در صورت عدم درمان، میوکاردیت می تواند سبب آسیب به عضله قلب شود
عوارض بیماری میوکاردیت
هنگامی که میوکاردیت شدید است، می تواند به صورت دائم به عضله قلب شما آسیب وارد کند. این آسیب عوارض زیر را به دنبال دارد:
¤ سکته مغزی یا حمله قلبی. اگر عضله قلب آسیب دیده و قادر به پمپاژ خون نباشد، خون موجود در قلب سبب تشکیل لخته می شود. اگر لخته خون سبب مسدود شدن یکی از شریان های قلب شود، ممکن حمله قلبی رخ دهد. اگر لخته خون موجود در قلب به داخل عروق رود، می تواند سبب سکته مغزی شود.
¤ نارسایی قلبی. در صورت عدم درمان، میوکاردیت می تواند سبب آسیب به عضله قلب، عدم کارایی موثر قلب در پمپاژ خون و نارسایی قلبی شود. در موارد بسیار شدید، نارسایی قلبی مرتبط با میوکاردیت نیاز به پیوند قلب دارد.
¤ ضربان قلب نامنظم(آریتمی). آسیب به عضله قلب می تواند سبب اختلال در ریتم قلب یا آریتمی شود.
¤ مرگ ناگهانی. اگر آسیب به عضله قلب شبب آریتمی شده باشد، این احتمال وجود دارد که آریتمی سبب توقف ناگهانی ضربان قلب(ایست ناگهانی قلب) شود. اگر فوراً درمان انجام نشود، این امر می تواند سبب مرگ قلبی ناگهانی شود.
آسیب به عضله قلب می تواند سبب اختلال در ریتم قلب یا آریتمی شود
میوکاردیت چگونه تشخیص داده می‌شود؟
تشخیص میوکاردیت دشوار است زیرا با بسیاری از بیماری‌های دیگر شباهت دارد. پزشک شما ممکن است در صورتی که علائم شما ظرف شش ماه بعد از داشتن عفونت ظاهر شوند، به میوکاردیت مشکوک شود. تعدادی آزمایش ممکن است برای تایید تشخیص استفاده شوند:
آزمایش‌های خون برای بررسی وجود عفونت یا نشانه‌هایی از التهاب در بدن
رادیوگرافی قفسه سینه می‌تواند به پزشکان نشان دهد که آیا تجمعی از مایع در ریه‌ها وجود دارد یا خیر (اِدِم ریوی). این یکی از علائم نارسایی قلبی می‌باشد.
الکتروکاردیوگرافی یا نوار قلب (ECG یا EKG) می‌تواند به پزشکان برای تعیین ریتم قلب و اندازه و عملکرد حفره‌های قلب کمک کند.
اکوکاردیوگرافی یا اکوی قلب می‌تواند برای مشاهده‌ی حرکت دیواره‌ی قلب و اندازه‌ی کلی قلب استفاده شود.
یک نمونه‌ی بسیار کوچک از عضله‌ی قلب را می‌توان با استفاده از یک وسیله‌ی مخصوص که بیوپتوم نامیده می‌شود، برداشت. این روش ﺑﯿﻮﭘﺴﯽ اﻧﺪوﻣﯿﻮﮐﺎردﯾﺎل نام دارد. با آزمایش این نمونه می‌توان علائم عفونت را مورد بررسی قرار داد.
تشخیص میوکاردیت دشوار است زیرا با بسیاری از بیماری‌های دیگر شباهت دارد
درمان دارویی میوکاردیت
ο داروهای کورتونی برای کاهش التهاب
ο داروهای ادرارآور برای کاهش احتباس مایع در بدن
ο دیژیتال برای تقویت ضربان قلب
ο داروهای ضد انعقاد برای پیشگیری از تشکیل لخته
ο داروهای کاهش‌دهنده بار کاری قلب
ο تجویز اکسیژن مکمل ممکن است لازم گردد.
ο آنتی‌بیوتیک‌ها برای مقابله با عفونت، در صورتی که عامل میوکاردیت یک عفونت باکتریایی باشد.
تغییر شیوه زندگی
استراحت و کاهش حجم کار وارده شده بر روی قلب یک قسمت مهم درمان است. احتمالاً پزشک شما را از نظر فعالیت های فیزیکی که می توانید انجام دهید، راهنمایی خواهد کرد. اگر به قلب شما آسیب جدی وارد شده باشد، دریافت یک رژیم غذایی کم سدیم، محدودیت در مقدار مایعات مصرف و اجتناب از استعمال سیگار مهم است.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما هر کدام از علائم میوکاردیت به خصوص درد قفسه سینه و تنگی نفس را دارید، با پزشک خود تماس بگیرید. اگر به یک عفونت مبتلا هستید، نسبت به وجود علائم میوکاردیت دقت کنید. اگر علائم شما شدید است به اورژانس مراجعه کنید.
استراحت و کاهش حجم کار وارده شده بر روی قلب یک قسمت مهم درمان میوکاردیت است
پیشگیری از میوکاردیت
هیچ روش خاصی برای پیشگیری از میوکاردیت وجود ندارد. با این حال، نکات ذیل به پیشگیری از ابتلا به عفونت مفید است:
1- بهداشت را رعایت نمایید. شستن مرتب دست ها یک راه خوب برای پیشگیری از گسترش بیماری است.
2- از تماس و نزدیک شدن به افراد مبتلا به بیماری های ویروسی یا بیماری های مشابه آنفولانزا اجتناب کنید. اگر به بیماری ویروسی مبتلا هستید از تماس با دیگران بپرهیزید.
3- واکسیناسیون به خصوص در برابر سرخجه و آنفولانزا را انجام دهید.
4- از مواجهه با کنه خودداری کنید. اگر شما در مناطقی زندگی می کنید که آلوده به کنه هستند، پیراهن آستین بلند و شلوار بلند بپوشید. از حشره کش های حاوی DEET استفاده کنید.
گردآوری: بخش سلامت و بهداشت بیتوته
