به گزارش بهداشت نیوز بدندرد معمولاً ناشی از التهاب یا تنش عضلات است. لرز شیوهٔ بدن برای گرمکردن خودش است. لرز به این دلیل رخ میدهد که عضلات بهسرعت منقبض و منبسط میشوند. داشتن بدندرد و لرز بدون تب به چند دلیل میتواند باشد:
. سرمای هوا
. استرس
. دهیدراته شدن بدن
. بیماریهای مزمن
. آلرژیها
. عفونتها (عفونت گاهی تب هم دارد؛ ولی نه همیشه)
تشخیص و درمان علت اصلی بدندرد و لرز بدون تب میتواند به رفع مشکل کمک کند.
عفونت، التهاب، آلرژی و یا مشکلات سیستم ایمنی میتوانند باعث لرز و بدندرد شوند، اما پای دلایل کمتر جدی هم میتواند در میان باشد، از جمله سردی هوا، استرس و دیگر عوامل.
هوای سرد یا مکرراً با مواد و وسایل سرد کارکردن میتواند باعث لرز و بدندرد شود. وقتی سردتان میشود، رگهای نزدیک به سطح پوست منقبض میشوند؛ زیرا بدنتان سعی دارد گرمایی را که در حال حاضر دارد حفظ کند و این کار را در حمایت از اندامهای حیاتی شما مثل مغز و قلب و... انجام میدهد.
این انقباض باعث میشود جریان خون کاهش پیدا کند و مکانیسمهای گرمکننده داخلی فعال شوند، مانند لرز یا انقباض عضلات. در نتیجه لرز و بدندرد یا گرفتگیها اتفاق میافتند.
وقتی استرس یا اضطراب دارید، بدن شما آدرنالین ترشح میکند. آدرنالین هورمونی است که وقتی مغز شما خطری را دریافت میکند به شما یک انرژی فوری میدهد. به این اتفاق، واکنش جنگ یا گریز میگویند.
واکنش جنگ یا گریز باعث افزایش ضربان قلب و انقباض عضلات میشود. تنش عضلات، خصوصاً در استرسهای مداوم، میتواند بدندرد ایجاد کند. لرز هم یکی از پیامدهای استرس میتواند باشد زیرا میتواند شیوه کنترل دمای بدن را تغییر بدهد.
دهیدراسیون زمانی است که مایعات کافی در بدنتان وجود ندارد. این اتفاق میتواند به این دلیل بیفتد که بهاندازه کافی مایعات مصرف نکردهاید و بدنتان بهسرعت مایعات از دست داده است. بدن شما به دلیل استفراغ یا اسهال، تعریق زیاد یا ادرار زیاد، سوختگی یا عفونتها و یا سوءتغذیه نیز ممکن است آب از دست بدهد. بدن برای بیشتر عملکردهایش به آب نیاز دارد؛ بنابراین دهیدراته شدن میتواند علائم ناخوشایندی ایجاد کند و به شما احساس بدی بدهد.
وقتی بدن کم آب میشود، قلب مجبور است بهسختی کار کند تا خون را به تمام بدن برساند. پس میبینید که آب یک مؤلفه بسیار مهم و حیاتی برای بافت عضله است و عجیب نیست که دهیدراسیون باعث بدندرد میشود. ضمناً در این شرایط، تنظیم دمای بدن هم سخت میشود و لرز ایجاد خواهد شد.
سیستم ایمنی بدن شما با تولید مواد التهابی با ویروسها میجنگد، مثل ویروس سرماخوردگی و آنفلوانزا. این پروسه همان چیزی است که باعث گلودرد و بدندرد میشود. بدن شما ممکن است در تلاش برای نابودکردن ویروسها، دمایش را بالا ببرد. گاهی این شرایط منجر به لرز، تب و یا هر دو میشود. شما قبل از تب کردن هم ممکن است لرز کنید.
عفونتهای باکتریایی مانند استرپ تروت، پنومونی و بیماری لایم، باعث بدندرد و لرز با تب یا بدون تب میشوند. بعضی از باکتریها سمومی تولید میکنند که باعث التهاب و در نتیجه بدندرد میشود. همچنین سیستم ایمنی با تولید مواد التهابی به باکتریها جواب میدهد که باعث بدندرد خواهد شد.
لرز زمانی روی میدهد که بدن سعی میکند دمایش را بالا ببرد و باکتریها را نابود کند. این اتفاق میتواند پیش از تب یا حتی بدون تب باشد.
بعضی از داروها میتوانند موجب لرز یا بدندرد شوند:
. یکسری از آنتیبیوتیکها
. استاتینها
. نارکوتیکها
. مهارکنندههای بازجذب سروتونین
. ادرارآورها
. داروهای شیمیدرمانی
- بیماریهای مزمن
. فیبرومیالژیا
. دیابت
. التهاب لوزالمعده
. بیماری کبد
. کمکاری تیروئید
. سندرم خستگی مزمن
. اختلالات خودایمنی
. ام اس
. بیماری کلیوی
. پلیمیالژیا روماتیکا (یک بیماری التهابی که باعث درد عضله میشود، خصوصاً در شانهها)
. اندومتریوز
احتقان، عطسه یا آبریزش چشم و بینی از علائم رایج آلرژیهای فصلی میباشد. هر چند چندان شایع نیست؛ اما آلرژیها هم میتوانند باعث بدندرد و لرز شوند. چون سیستم ایمنی، آلرژنها را تهدید میبیند و واکنشهای التهابی بدن را فعال میکند.
کمبود خواب میتواند منجر به التهاب در بدن شود یا واکنشهای التهابی را تشدید کند. همچنین کمبود خواب باعث علائم فیزیکی میشود که پیامدهای آن بدندرد و لرز است، مانند:
. خستگی
. ضعف
. تنش عضلانی
. درد
. اختلال در سیستم ایمنی
. عدم تعادل هورمونی
برای برخی از خانمها، گرفتگی قاعدگی میتواند آنقدر شدید باشد که موجب تهوع و سردرد و بدندرد و لرز شود. عاملی که این میان نقش دارد، پروستاگلاندینها هستند. پروستاگلاندینها مواد شیمیاییاند که طی قاعدگی در بدن ترشح شده و التهاب ایجاد میکنند. تغییرات هورمونی میتوانند باعث التهاب شده و نحوه تنظیم دمای بدن را تغییر بدهند. مثلاً اگر استروژن افت کند، پیامدهای آن تعریقهای شبانه، گرگرفتگی و بدندرد خواهد بود. لرز هم میتواند بعد از گرگرفتگی و یا تعریق رخ بدهد؛ چون بدن سعی دارد خودش را خنک کند.
رفع بدندرد و لرز به علت آن بستگی دارد.
گاهی استراحت و یک حمام گرم، کمپرس گرم یا یک بطری آب گرم همان چیزی است که نیاز دارید تا بدنتان را گرم کنید و عضلات را ریلکس و راحت کنید. به وان آب گرم میتوانید نمک اپسوم هم اضافه کنید.
اگر دهیدراته شدن بدنتان علت بدندرد و لرزتان باشد، پس با مصرف مایعات کافی این علائم نیز برطرف میشوند. همیشه یک بطری آب همراهتان داشته باشید و مرتباً جرعهجرعه بنوشید. اگر تب ندارید میتوانید شربت آبلیموی گرم، دمنوشهای گیاهی یا آب مرغ گرم بخورید تا بدنتان گرم شود. زنجبیل نیز گزینه خوبی برای کاهش التهاب است.
ورزشهای سبک و ملایم مثل تمرینات کششی، یوگا و پیلاتس و یا پیادهروی میتوانند به کاهش دردهای عضلانی کمک کنند، چون گردش خون را در بدن بهتر میکنند و استرس را از بین میبرند. اما نباید در انجامشان زیادهروی کنید، چون تمرینات پرشدت ورزشی و حرکات سنگین میتوانند خودشان عامل بدندرد باشند.
داروهای مسکن بدون نسخه (OTC) مثل استامینوفن یا داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی مانند ادویل و موترین (ایبوپروفن) میتوانند به تسکین التهاب و درد کمک بکنند. داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی میتوانند باعث زخم معده و آسیب کلیه شوند و استامینوفن نیز در افرادی که بیماری کبد دارند باید بااحتیاط مصرف شود. اگر فکر میکنید آلرژی دلیل بدندردتان است، میتوانید از داروهای بدون نسخه آلرژی استفاده کنید.
پیش از شروع هر داروی جدیدی (حتی داروهای غیرتجویزی) و ویتامینها و مکملها یا داروهای گیاهی ابتدا با پزشکتان مشورت کنید. چون این داروها ممکن است با دیگر داروها تداخل داشته باشند یا عوارضی ایجاد کنند.
تکنیکهای کنترل استرس مانند تنفس عمیق میتوانند بدن و ذهن را آرام کنند و استرس و اضطراب را کاهش بدهند. میتوانید با تمرین سادهٔ تنفس عمیق کمک زیادی به خودتان بکنید: با بینی عمیق نفس بگیرید، چند ثانیه نگه دارید و سپس بهآرامی با بینی بازدم انجام دهید. تکنیک ۴-۷-۸ نیز خوب است:
. با بینی طی ۴ ثانیه نفس عمیق بگیرید
. نفستان را ۷ ثانیه نگه دارید
. با دهان و طی ۸ ثانیه نفستان را بیرون بدهید
. این کار را چند بار تکرار کنید
بعضی مطالعات نشان دادهاند مصرف مکمل منیزیم به کاهش درد و فشار عضلات، خصوصاً در افرادی که بیماریهای مزمنی مانند فیبرومیالژیا یا سندرم پای بیقرار دارند کمک میکند. ضمناً مکمل منیزیم، کیفیت خواب را بالا میبرد.
خیلی از افراد از قرص منیزیم استفاده میکنند و عدهای نیز منیزیم را بهصورت موضعی به کار میبرند، مثلاً روغن منیزیم یا لوسیون منیزیم.
درمان پزشکی بستگی به علت اصلی دارد. مثلاً ممکن است لازم باشد برای مداوای یک بیماری مزمن داروهایی مصرف کنید یا برای درمان عفونت باکتریایی آنتیبیوتیک مصرف کنید. استرس مزمن نیز به رواندرمانی نیاز دارد.
. تب بالا، بالاتر از ۳۸.۸ درجه
. درد شدیدی که با داروهای مسکن معمولی برطرف نمیشود
. علائم مداومی که چندین روز پیاپی هستند یا بدتر شدهاند
. مشکل در تنفس یا درد در قفسه سینه
. احساس منگی یا تغییراتی در هشیاری
. راشها یا تغییرات پوستی مانند قرمزی و تورم
. تهوع و استفراغ
. درد و سفتی مفاصل، خصوصاً ادامهدار
اگر عوارضی مانند دیابت، بیماری قلبی یا ضعف سیستم ایمنی دارید پزشک را در جریان قرار دهید.
منبع: همشهری