عصر ایران؛ اهورا جهانیان - دیوید تیلور در مسابقات جهانی سال گذشته (2023) پس از غلبه بر حسن یزدانی و کسب مدال طلا، خودش را برترین کشتیگیر تاریخ نامید؛ ادعایی مضحک که حتی واکنش بزرگان تاریخ کشتی را نیز برنینگیخت.
تیلور در سطح اول کشتی جهان (یعنی مسابقات المپیک و جهانی)، فقط 4 مدال طلا دارد. یک طلای المپیک (2020)، سه طلای جهانی (2018، 2022، 2023). او یک مدال نقرۀ جهانی هم دارد (2021).
ادعای تیلور در حالی مطرح شد که در کشتی آزاد الکساندر مدوید با 10 طلا، بوایسار سایتیف با 9 طلا، آرسن فادزائف و ماخاربک خادارتسف و سرگئی بلوگلازوف و والنتین یوردانف هر کدام با 8 طلا، عبدالرشید سعداللهاف با 7 طلا، جان اسمیت و عبدالله موحد و لوان تدیاشویلی و سوسلان اندیف و جردن باروز و حاجی مراد گاتسالوف و لری خابلوف هر کدام با 6 طلا، بروس بومگارتنر با 5 طلا، از حیث کسب افتخار در مسابقات المپیک و جهانی، بالاتر از تیلور قرار دارند.
الکساندر مدوید
امامعلی حبیبی و ابراهیم جوادی و حسن یزدانی نیز هر کدام با 4 طلا، از حیث کسب مدال طلا، در موقعیتی نظیر تیلور قرار دارند.
البته اگر ارزش تمامی مدالهای یک کشتیگیر در مسابقات جهانی و المپیک مد نظر باشد، غلامرضا تختی با یک طلا و دو نقرۀ المپیک و دو طلا و دو نقرۀ جهانی، جایگاهش در تاریخ کشتی به مراتب بالاتر از دیوید تیلور است.
اتحادیۀ جهانی کشتی به مدالهای المپیک و جهانی به این صورت امتیاز میدهد:
طلای المپیک 20 امتیاز
نقرۀ المپیک 10 امتیاز
برنز المپیک 5 امتیاز
طلای جهانی 10 امتیاز
نقرۀ جهانی 5 امتیاز
برنز جهانی 2 امتیاز
بنابراین مدالهای تختی 70 امتیاز دارند و مدالهای یزدانی 55 امتیاز. حتی حسن یزدانی با یک طلا و یک نقرۀ المپیک، سه طلا و سه نقره و یک برنز جهانی، با 77 امتیاز به مراتب بالاتر از دیوید تیلور میایستد.
تازه اگر کشتیگیران فرنگی را هم حساب کنیم، جایگاه دیوید تیلور در تاریخ کشتی به مراتب تنزل بیشتری مییابد. مثلا الکساندر کارلین با سه طلا و یک نقرۀ المپیک و 9 طلای جهانی، با 160 امتیاز برترین کشتیگیر تاریخ در کشتی مردان است. یعنی کارلین 105 امتیاز بیشتر از دیوید تیلور دارد. از حیث تعداد مدال نیز هشت مدال بیش از تیلور در ویترین افتخارات کارلین هست. ضمنا کارلین سه طلای المپیک دارد و چهار بار در فینال المپیک حضور داشته، ولی تیلور فقط یکبار توانسته به مسابقات المپیک راه یابد!
الکساندر کارلین
در واقع تیلور حتی در کشتی آمریکا نیز آن قدر قدرتمند نبوده. او امسال 33 ساله است. اگر در بین کشتیگیران آمریکا یک کشتیگیر کاملا برتر بود، میتوانست چهار بار یا دست کم سه بار در مسابقات المپیک شرکت کند. یعنی به غیر از المپیک آتی در پاریس (2024)، در سال 2016 نیز که 25 ساله بود و حتی در سال 2012 که 21 ساله بود، تیلور میبایست جواز حضور در المپیک را کسب میکرد؛ اما او در آن سالها نتوانست در آمریکا از پس رقیبانش برآید و به المپیک راه یابد.
همچنین عبدالرشید سعداللهاف با دو طلای المپیک و پنج طلا و یک نقرۀ جهانی، ارزش مدالهایش 100 امتیاز است. 45 امتیاز بیش از تیلور. تازه سعداللهاف مسابقات جهانی 2022 را به دلیل جنگ روسیه و اوکراین از دست داد. او هشت مدال 100 امتیازیاش را تا سن 25 سالگی (2021) بدست آورده ولی تیلور اولین مدال جهانیاش را در سن 28 سالگی (2018) کسب کرده. سعداللهاف اولین طلای جهانیاش را ده سال زودتر از تیلور، یعنی در سن 18 سالگی بدست آورده.
عبدالرشید سعداللهاف
بنابراین هر طور که حساب کنیم، تیلور جز پرافتخارترین کشتیگیران تاریخ نیست. اما اگر منظور او این بوده که به لحاظ فنی بهترین کشتیگیر تاریخ است، نتایج این بهتر بودن باید روی تشک کشتی آشکار شود.
تیلور نه روی تشکهای جهانی و المپیک و نه حتی روی تشکهای کشتی آمریکا، نتوانسته چنین ادعایی را ثابت کند. به لحاظ فنی، اگرچه با قطعیت نمیتوان ادعا کرد، ولی بسیاری از کارشناسان کشتی معتقدند که بوایسار سایتیف برترین کشتیگیر در تاریخ کشتی مردان است. اگر هم این افتخار نصیب ساتیف نشود، احتمالا به کسانی چون کارلین یا فادزائف یا شاید هم یکی دو روس دیگر برسد.
بالاترین افتخار دیوید تیلور اگر نیک بنگریم این است که حسن یزدانی نتوانست راه پیروزی بر او را پیدا کند. در نتیجه تیلور یک طلای المپیک و دو طلای جهانی در مصافهایش با یزدانی در سه فینال بدست آورد.
یزدانی تا پیش از المپیک سال 2020 یک طلای المپیک (2016)، دو طلای جهانی (2017 و 2019) یک نقرۀ جهانی (2015) و یک برنز جهانی (2018) داشت. یعنی طی پنج سال 5 مدال گرفته بود که سه مدالش هم طلا بود و یکی از طلاهایش نیز طلای المپیک بود.
بنابراین او در سال 2020 یکی از درخشانترین و بهترین کشتیگیران حاضر در المپیک توکیو بود. از بخت بد، یزدانی در حالی که در فینال المپیک توکیو (2020) تا پانزده ثانیه به سوت پایان کشتی 2 بر 1 از تیلور جلو بود، یک لحظه غفلت کرد و اسیر زیرگیری تیلور شد و طلای المپیک را از دست داد.
او میتوانست در آن فینال تلخ، آن پانزده ثانیه را هم مدیریت کند و نخستین کشتیگیر در تاریخ کشتی ایران شود که دو طلای المپیک بدست آورده. اگرچه تختی هم در المپیک 1960 مستحق کسب دومین مدال طلا بود ولی داوران خشونت حریف ترکیهای او، عصمت آتلی را نادیده گرفتند و مدال طلا از کف جهانپهلوان رفت.
باری، یزدانی به هر دلیلی، راه مقابله با تیلور را پیدا نکرد و در پنج بار مغلوب او شد و فقط یک بار او را برد (فینال جهانی 2021). از پنج شکست یزدانی مقابل تیلور، سه شکست در مسابقات جهانی رقم خورد و یکی هم در فینال المپیک. یک شکست هم، که اولین شکست یزدانی مقابل تیلور بود، در مسابقات کماهمیتتر "جام جهانی" رقم خورده بود. سال 2017 در کرمانشاه.
یزدانی برخلاف کشتیگیرانی که در آمریکا بارها تیلور را در دهۀ اخیر شکست دادند، نتوانست به لحاظ تاکتیکی بر تیلور سرآمدی پیدا کند و به همین دلیل در شش مبارزه، پنج بار او باخت. تیلور دوازده بار با کشتیگیران ایرانی مبارزه کرد و فقط دو بار مغلوب شد. یکبار در برابر احسان لشکری در جام طلایی باکو در سال 2015، یکبار هم در مصاف با یزدانی در فینال مسابقات جهانی 2021.
اینکه تیلور از سال 2013 تا سال 2017 رضا افضلی و بهمن تیموری و وحید شاهمحمدیزاد و علیرضا را در مسابقاتی نظیر المپیاد دانشجویان و جام یاشاردوغو و جایزۀ بزرگ مادرید و باشگاههای جهان شکست داده، چندان عجیب نیست (علیرضا کریمی را دو بار در جام باشگاههای جهان شکست داده).
عجیب این است که تیلور چطور پنج بار توانست حسن یزدانی را ببرد. اگرچه کارشناسان دربارۀ شکستهای یزدانی مقابل تیلور به نکاتی اشاره کردهاند اما تا به حال کسی نتوانسته چنانکه باید علت ناکامیهای مکرر یزدانی در برابر این آمریکایی چالاک را تشریح کند.
ماخاربک خادارتسف هم در اوج دوران کشتی خودش ابتدا مغلوب عباس جدیدی شد (1993) و سپس سه سال پیاپی به رسول خادم باخت (1994، 1995 و 1996). ولی علت آن چهار باخت خادارتسف روشن بود. او اولا سنش بیشتر از جدیدی و خادم بود، ثانیا زورش کمتر از این دو نفر بود، ثالثا در برابر خادم جنگ تاکتیکی را هم میباخت. جدیدی عمدتا با جوانی و زور بیشترش خادارتسف را برد، ولی در پیروزیهای رسول، فکر و هوشمندی تاکتیکی نقش انکارناپذیری داشت.
ماخاربک خادارتسف و رسول خادم
حسن یزدانی هم مثل جدیدی و رسول، جوانتر و تا حدی هم قویتر از دیوید تیلور بود. ولی تیلور برخلاف خادارتسف مغلوب زور و جوانی حریفش نشد. چرا؟ چرایش به درستی معلوم نیست. فقط این نکته روشن است که یزدانی جنگ تاکتیکی را به تیلور میباخت وگرنه دلیلی نداشت به حریفی چهار سال مسنتر از خودش، مدام ببازد. احتمالا تزلزل روحی نیز یکی از علل شکست یزدانی در جنگ تاکتیکی بود.
مثلا رسول خادم به تاکتیک خودش در برابر خادارتسف اعتماد داشت و به همین دلیل وقتی از خادارتسف عقب میافتاد، روحیهاش متزلزل نمیشد. اما یزدانی وقتی از تیلور عقب میافتاد یا وقتی با او همامتیاز بود و یا حتی وقتی از او فقط یک امتیاز بیشتر داشت، با روحیهای متزلزل با تیلور دست و پنجه نرم میکرد و احساس ناامنی در طرز کشتیگرفتناش مشهود بود.
هر چه بود، یزدانی به عنوان پرافتخارترین کشتیگیر در تاریخ کشتی ایران، راه غلبه بر تیلور را پیدا نکرد و همین موجب برجسته شدن تیلور در کشتی جهان در شش سال اخیر شد. آنچه را که رقبای آمریکایی تیلور در مسابقات داخلی ایالات متحده بلد بودند، حسن یزدانی بلد نشد و تیلور در جهان کشتی سرآمد شد.
تیلور و یزدانی
اما سرآمدی تیلور عمری پنجساله داشت. تیلور از سال 2018 به بعد، مسابقات جهانی 2019 را از دست داد و حالا هم مسابقات المپیک را از دست داده. تا سال 2017 هم حضوری در مسابقات جهانی و المپیک نداشت.
او عمدتا کشتیگیری "آمریکایی" بود. یعنی در مسابقات داخلی آمریکا، که اهمیت زیادی هم در این کشور دارند، خوش میدرخشید. دیر به صحنۀ جهانی رسید. در این صحنه البته خوش درخشید ولی مشکل اصلی او نه موفقیت در این عرصه (جهانی و المپیک) بلکه راهیابی به این عرصه بود.
چنین کشتیگیری قطعا به لحاظ فنی هم نه تنها برترین کشتیگیر تاریخ نمیتواند باشد، بلکه جزو برترینها هم محسوب نمیشود. تیلور قطعا نقاط ضعف قابل توجهی داشت که حضور در المپیک 2016 و مسابقات جهانی 2017 و 2019 و المپیک 2024 را از دست داد.
دربارۀ این نقاط ضعف، کارشناسان و اهل فن باید ریزبینانه و مفصل توضیح دهند. تا جایی که به "ما" به عنوان تماشاگران و دوستداران کشتی مربوط است، عقل سلیم حکم میکند که بگوییم تیلور در "تالار بزرگان تاریخ کشتی"عددی نبود. او در تاریخ کشتی نهایتا کشتیگیری همردیف دو آمریکایی پرزور و چالاک دیگر، یعنی کنی ماندی و کوین جکسون و یا کشتیگیری مثل آناتولی بلوگلازوف بود که هر کدام بین 2 تا 4 طلا در دو سطح اول کشتی جهان (مسابقات جهانی و المپیک) بدست آوردند وهیچ کدام هم نتوانستند بیش از یک طلای المپیک بدست آورند.
کوین جکسون
با چنین کارنامهای، تیلور جایگاه رفیعی در تالار غولهای تاریخ کشتی بi دست نمیآورد. تعداد مدالهای نقره و برنز تیلور هم بسیار کم است (فقط یک نقرۀ جهانی)؛ چراکه او مشکل اصلیاش غلبه بر رقبای داخلی برای حضور در مسابقات جهانی و المپیک بود.
رسول خادم هم البته فقط سه مدال طلا دارد ولی رسول در 25 سالگی به دلیل آسیبدیدگی با کشتی وداع کرد. وگرنه در دورانی که در اوج بود، اساسا کشتیگیری شکستناپذیر بود. تفوق او هم محصول سبک یگانۀ کشتیگرفتناش بود و به همین دلیل یکی از خاصترین کشتیگیران در تاریخ کشتی آزاد مردان است.
به هر حال شکست دیوید تیلور 33 ساله در برابر آرون بروکس غمانگیز بود. مسابقات وزن 86 کیلوگرم کشتی آزاد در المپیک پاریس با حضور دیوید تیلور، اگر نگوییم به لحاظ فنی بهتر، دست کم جذابتر میشد. تیلور بلد بود چطور رسانهها را مجذوب خودش کند. برخلاف حسن یزدانی که درونگرا است و شرم شرقی دارد، تیلور اهل قیل و قال و کری خواندن و خودنمایی بود.
او بسیار امیدوار بود که دومین طلای المپیک را کسب کند و از این حیث در کنار بزرگانی مثل جان اسمیت و خادارتسف و فادزدائف و بلوگلازوف بایستد ولی زورش به آرون بروکس 23 ساله نرسید و ملتفت شد که برتری به کارنامه است نه به کریخوانی!