بنا به ماده 26 آیین‌نامه قانون راهنمایی و رانندگی، هر فردی که قصد رانندگی با هر نوع وسیله نقلیه موتوری زمینی را داشته باشد، باید برای آن وسیله نقلیه، گواهینامه متناسب با رانندگی آن را در اختیار داشته باشد. در صورت عدم رعایت این مقررات، با متخلفان برابر با قوانین و مقررات قانونی رفتار خواهد شد.
در این ماده هیچ اشاره ای به جنسیت نکرده است بنابراین برای دریافت گواهینامه موتورسیکلت منعی برای خانم ها وجود ندارد. اما چرا به خانم ها گواهینامه اعطا نمیگردد؟
منشا عدم صدور گواهینامه موتورسیکلت بانوان به تبصره ابهام برانگیز ماده ۲۰ قانون راهنمایی رانندگی برمی گردد :
“ماده۲۰ـ قوانین و مقررات عمومی مربوط به حمل و نقل و عبور و مرور در مورد موتورسیکلت‌ها نیز جاری است. حرکت در پیاده رو یا در جهت مخالف مسیر مجاز، ایجاد عمدی صدای ناهنجار، حمل بار غیرمتعارف، حرکت نمایشی مارپیچ، تک‌چرخ، حمل یدک، استفاده نکردن از کلاه ایمنی و تردد در خطوط ویژه اتوبوسرانی با موتورسیکلت تخلف محسوب می شود. و مأموران موضوع ماده(۲) این قانون موظفند، ضمن صدور قبض جریمه برای توقیف موتورسیکلت حداکثر به مدت یک هفته و در صورت تکرار یک ماه اقدام کنند.
تبصره ـ صدور گواهینامه رانندگی موتورسیکلت برای مردان، برعهده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران است. “
معمولا تبصره برای روشن شدن و توضیح بیشتر یک ماده قانونی آورده می شود. اما اگر به متن ماده و تبصره آن نگاه کنیم متوجه می شویم که ماده ۲۰ در مورد انواع تخلفات موتورسیکلت سواران توضیح می دهد و تبصره ماده ۲۰ در مورد یک موضوع دیگر.
اما همین تبصره منشا عدم صدور گواهینامه برای خانم ها شده است.
نظر راهنمایی رانندگی در مورد صدور گواهینامه بانوان
راهنمایی و رانندگی اعلام می کند که صرفا مطابق نص قانون عمل می کند و در نص قانون صدور گواهینامه موتورسیکلت برای مردان را برعهده این ارگان می داند.
اما آنچه مشخص است هیچ تصریحی برای عدم صدور گواهینامه موتورسیکلت بانوان نه در این ماده و نه در هیچ ماده و تبصره قانونی دیگر نیامده است.
راهنمایی و رانندگی که مرجع صدور گواهینامه است. از اعطای آن به خانم ها شانه خالی می کند و از طرفی رانندگی بدون گواهینامه تخلف است. و همچنین امکان استفاده از بیمه شخص ثالث برای افراد فاقد گواهینامه وجود ندارد!
جالب اینجاست که موتورسواری بانوان در پیست کاملا آزاد است و حتی ایران تیم ملی موتورکراس بانوان هم دارد و در مسابقات بین المللی نیز مشارکت می کند.
خبر فوری درباره ابطال این گواهینامه ها
با توجه به قوانین ستاد راهنمایی و رانندگی کشور ابطال گواهینامه در سطح سوم نمره منفی قابل اجرا خواهد بود. در سطح اول اگر راننده ۳۰ نمره منفی را از تخلفات رانندگی خود کسب کند گواهینامه وی تا سه ماه ظبط خواهد شد و پس از پایان زمان مشخص شده با پرداخت جریمه ۶۰ هزار تومانی به نفع خزانه عمومی گواهینامه آن ها مسترد خواهد شد.
اگر راننده ای که سطح اول تخلفات را گذرانده باشد و نره منفی وی تا ۲۵ برسد اینبار گواهینامه این شخص به مدت ۶ ماه ضبط خواهد شد و پس از پایان دوره شش ماه با پرداخت ۹۰ هزارتومان قادر به پس گرفتن گواهینامه خود خواهد بود.
راننده پس از گذراندن سطح اول و دوم اگر مرتکب تخلفات جدید شود با کسب ۲۰ نمره متفی گواهینامه اش برای همیشه باطل خواهد شد.
لازم به ذکر است اگر فردی در سطح سوم قرار گیرد و نمرات منفی وی در طی یکسال به ۲۰ نرسد تمام نمرات منفی گواهینامه اش بخشیده خواهد شد.
چگونه گواهینامه رانندگی رفع ابطال می شود؟
پس از باطل شدن گواهینامه راننده تا یکسال حق شرکت در آزمون های دریافت گواهینامه را نیز نخواهد داشت. پس از گذشت یکسال می تواند با واریز مبلغ ۱۵۰ هزار تومان جریمه نقدی به خزانه عمومی در فرآیند ثبت نام و دریافت گواهینامه شرکت کنند و در صورت قبولی گواهینامه مجدد را دریافت کنند.
در چه صورتی گواهینامه شما باطل خواهد شد؟
هنگامی که ۴ ماه پس از تاریخ ابلاغ جریمه، متخلف جریمه را پرداخت نکند، اخطاریه ای کتبی از سوی راهنمایی و رانندگی با مهلت یکماهه مبنی بر پرداخت جریمه به وی ابلاغ می شود. در صورت پایان مهلت و عدم پرداخت جریمه، گواهینامه وی تا زمان پرداخت جریمه در سامانه راهور توقیف خواهد ماند.
ماده ۱۴ قانون بیمه شخص ثالث در حوادث رانندگی که منجر به جراحات بسیار و فوت می شود و به گزارش کارشناس تصادفات راهنمایی و رانندگی و یا پلیس راه، علت اصلی وقوع تصادفات یکسری تخلفات رانندگی حادثه ساز است بیمه گر وظیفه پرداخت خسارت زیان دیده را بدون هیچ شرطی دارد.
تخلفات رانندگی که منجر به حوادث می شوند اعم از:
انجام هرگونه حرکات نمایشی مانند دور زدن درجا، هرگونه حرکات آکروباتی در خیابان ها
عبور وسایل نقلیه از پیاده رو ها
دور زدن در محل ممنوع
سبقت و سرعت غیر مجاز
عبور از چراغ قرمز راهنمایی
حرکت به صورت مارپیچ در راه
تجاوز و یا انحراف به سمت چپ معابر
عدم رعایت فاصله مناسب با وسایل نقلیه جلویی
گردش به چپ و یا راست در محل ممنوع
رانندگی با وسیله نقلیه دارای عیب و نقص
مصرف راونگردان ها و مشروبات الکلی
قوانین جدید صدور گواهینامه رانندگی
۱۰ قوانین جدید گواهینامه رانندگی در سال ۱۴۰۳ ابلاغ و اجرا شد و جزئیات قوانین جدید را در متن زیر مطالعه بفرمایید.
۱. عدم نیاز به کارت پایان خدمت برای آقایان: بر اساس قانون جدید، آقایان برای دریافت گواهینامه رانندگی دیگر نیازی به ارائه کارت پایان خدمت یا معافیت سربازی ندارند.
۲. افزایش سن دریافت گواهینامه پایه یک: سن مجاز برای دریافت گواهینامه پایه یک از ۲۳ سال به ۲۵ سال افزایش یافته است.
۳. محدودیت رانندگی در شب برای رانندگان جدید: رانندگانی که به تازگی گواهینامه دریافت کرده‌اند، به مدت ۳ ماه اول، مجاز به رانندگی در شب (از ساعت ۱۲ شب تا ۵ صبح) نیستند.
۴. الزام همراهی راننده مجرب: رانندگان جدید در ۳ ماه اول پس از دریافت گواهینامه، باید در حین رانندگی در معابر برون‌شهری، با یک راننده مجرب که حداقل ۲ سال سابقه رانندگی دارد، همراه باشند.
۵. رتبه‌بندی گواهینامه‌ها: بر اساس طرح جدید، گواهینامه‌ها به ۳ رتبه ۱، ۲ و ۳ تقسیم می‌شوند. رانندگانی که تخلفات رانندگی کمتری داشته باشند و به طور کلی رانندگی قانون‌مداری داشته باشند، رتبه بالاتری دریافت می‌کنند و از مزایایی مانند تخفیف در جرایم رانندگی و حق تقدم در تردد برخوردار می‌شوند.
۶. افزایش جریمه‌های رانندگی: جرایم رانندگی در سال ۱۴۰۳ به طور قابل توجهی افزایش خواهند یافت.
۷. برون‌سپاری خدمات پلیس راهور: برخی از خدمات پلیس راهور، مانند ثبت تخلفات رانندگی، به بخش خصوصی واگذار خواهد شد.
۸. استفاده از دوربین‌های هوشمند برای ثبت تخلفات: در سال ۱۴۰۳، شاهد استفاده گسترده‌تر از دوربین‌های هوشمند برای ثبت تخلفات رانندگی خواهیم بود.
۹. تشدید برخورد با تخلفات رانندگی: پلیس راهور در سال ۱۴۰۳ با تخلفات رانندگی، به ویژه تخلفات حادثه‌خیز، برخورد قاطعانه‌تری خواهد داشت.
۱۰. ارائه آموزش‌های رانندگی به صورت آنلاین: بخشی از آموزش‌های رانندگی به صورت آنلاین ارائه خواهد شد.
مدارک لازم برای گواهینامه در سال ۱۴۰۳
اصل و یک نسخه کپی از کارت ملی متقاضی، اصل و یک نسخه کپی از شناسنامه (صفحه اصلی و صفحه توضیحات)، گواهی اشتغال به تحصیل دارای مهر تائیدیه منطقه آموزش و پرورش (برای آقایان بالای ۱۸ سال در شرایط تحصیل)، کارت پایان خدمات یا معافی.
توضیح: لازم به ذکر است که مدارک گواهینامه پایه دوم و اول، به ترتیب شامل گواهینامه پایه سوم و دوم نیز خواهد بود. بدیهی است که با آماده کردن مدارک ثبت نام گواهینامه ماشین، مراحل آن سریع‌تر و راحت‌تر پیش خواهد رفت و در این مورد به مشکلی برخورد نمی‌کنید؛ در غیر این‌صورت برای پیگیری گواهینامه با چالش مدارک روبه‌رو خواهید شد.
قانون جدید سن گواهینامه رانندگی
در تاریخ ۱۴۰۲/۱۰/۰۹، هیئت وزیران مصوبه جدیدی را در خصوص شرایط صدور گواهینامه رانندگی به تصویب رساند که شامل تغییراتی در سن دریافت گواهینامه برای انواع مختلف آن می‌شود.
مهم‌ترین تغییرات این مصوبه به شرح زیر است:
گواهینامه پایه سه:
حداقل سن برای دریافت گواهینامه رانندگی پایه سه ۱۸ سال تمام باقی می‌ماند.
حداقل قد برای دریافت این گواهینامه ۱۴۰ سانتی‌متر است.
گواهینامه پایه دو:
حداقل سن برای دریافت گواهینامه پایه دو ۲۳ سال تمام است.
متقاضیان باید حداقل ۷ ماه از تاریخ دریافت گواهینامه پایه سه خود را گذرانده باشند.
گذشتن حداقل ۲ سال از تاریخ دریافت گواهینامه پایه دو برای ارتقا به پایه یک الزامی است.
گواهینامه پایه یک:
حداقل سن برای دریافت گواهینامه پایه یک ۲۵ سال تمام است.
متقاضیان باید حداقل ۲ سال از تاریخ دریافت گواهینامه پایه دو خود را گذرانده باشند.
داشتن گواهینامه پایه دو با حداقل ۷ ماه اعتبار الزامی است.
گواهینامه رانندگی موتورسیکلت:
افراد ۱۶ ساله می‌توانند گواهینامه موتورسیکلت‌های خاص (تا ۱۲۵ سی‌سی) را دریافت کنند.
افراد ۱۸ ساله می‌توانند گواهینامه موتورسیکلت‌های سنگین‌تر را دریافت کنند.
شرایط و مدارک لازم برای دریافت گواهینامه رانندگی در هر پایه، تغییری نکرده است.
هزینه دریافت گواهینامه رانندگی در سال ۱۴۰۲ افزایش یافته است.
زیرساخت‌های لازم برای صدور گواهینامه موتورسیکلت برای افراد ۱۶ ساله هنوز فراهم نشده است و اجرای این بخش از مصوبه به زمان نیاز دارد.
برای اطلاعات بیشتر در خصوص قانون جدید سن گواهینامه رانندگی، می‌توانید به سایت راهور مراجعه نمایید.
هزینه دریافت گواهینامه رانندگی در ۱۴۰۳
هزینه‌ها در سال ۱۴۰۳ در مقایسه با سال قبل، کمی تفاوت کرده است و انتظار می‌رود که در سال‌های آینده نیز با اختلاف هزینه‌ها روبه‌رو باشیم. در حال حاضر هزینه ثبت نام گواهینامه رانندگی بابت هزینه کلاس تئوری و عملی، هزینه تمبر، هزینه معاینات پزشکی و… است.
قانون جدید گواهینامه رانندگی برای خالکوبی در سال ۱۴۰۳
در حال حاضر هیچ قانون جدیدی به طور خاص برای خالکوبی و گواهینامه رانندگی در ایران وجود ندارد. اما، از سال ۱۳۹۸، دستورالعملی توسط پلیس راهور ناجا ابلاغ شده که بر اساس آن، متقاضیان گواهینامه رانندگی که دارای خالکوبی‌های مشهود و نامتعارف در نواحی قابل رؤیت بدن خود هستند، به کمیسیون پزشکی ارجاع داده می‌شوند. در این کمیسیون، روانشناسان و متخصصان سلامت روان، فرد را از نظر وجود احتمالی اختلالات روانی که ممکن است بر رانندگی او تأثیر بگذارند، مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهند. در نهایت، نظر کمیسیون پزشکی در خصوص صلاحیت فرد برای دریافت گواهینامه رانندگی، تعیین‌کننده خواهد بود.
