کریستوفر نولان متولد ۳۰ ژوئیه ۱۹۷۰، لندن، انگلستان است که به عنوان کارگردان شهیر و نویسنده خوش ذوق بریتانیایی شناخته میشود. وی به خاطر زیباییشناسی بصری پر زرق و برق و روایتهای غیرمتعارف و اغلب بسیار مفهومیاش در صنعت سینما بارها و بارها تحسین شده است. از فیلمهای برجسته او میتوان به Inception (۲۰۱۰)، Interstellar (۲۰۱۴)، Dunkirk (۲۰۱۷) و چندین فیلم بتمن اشاره کرد.
در سال ۲۰۲۴، نولان برای فیلم اوپنهایمر (۲۰۲۳) برنده جایزه اسکار بهترین کارگردانی شد که به عنوان بهترین فیلم نیز شناخته شد. بهترین فیلم و آخرین فیلم نولان را باید اوپنهایمر دانست. فیلمی که چندین جایزه در اسکار امسال برنده شد و بسیار مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. این فیلم روایتگر زندگینامه رابرت اوپنهایمر فیزیکدان مشهور است. کسی که نامش با بمب اتم گره خورده است. او در این فیلم به یکی از پیچیدهترین رخدادهای بشر معاصر از منظری انسانی نگریسته است. در عین حال این فیلم به لحاظ تاریخی نیز ارزشمند محسوب میشود.
کریستوفر نولان توسط یک مادر آمریکایی و یک پدر بریتانیایی بزرگ شد و خانواده او مدتی را در شیکاگو و لندن گذراندند. در کودکی به مدرسه شبانه روزی هیلیبری در خارج از لندن رفت. نولان از کودکی به فیلمسازی علاقه داشت و از دوربین Super-۸ پدرش برای ساختن فیلم کوتاه استفاده میکرد. او تحت تاثیر سه گانه جنگ ستارگان جورج لوکاس و فیلمهای دیستوپیایی همه جانبه ریدلی اسکات قرار گرفت و همین باعث شد تا ذهن این کارگردان فوقالعاده فعال شود و انواع خلاقیتها را برای ساخت بهترین فیلمهای دوران خودش به کار بندد.
نولان پس از تحصیل در دانشگاه کالج لندندر رشته ادبیات انگلیسی کارگردانی ویدیوهای آموزشی شرکتی و صنعتی را آغاز کرد. در همان زمان، او در حال کار بر روی اولین نسخه کامل خود به نام Following (۱۹۹۸) بود. تمرکز این فیلم بر نویسندهای است که برای یافتن الهام به کارهای خطرناکی میپردازد.
موفقیت نولان با فیلم Memento در سال ۲۰۰۰ اتفاق افتاد، فیلمی در خواب که او از داستان کوتاهی نوشته برادرش جاناتان نولان اقتباس کرد. این فیلم از یک خط داستانی با ترتیب معکوس استفاده شده است تا وضعیت روحی شکسته قهرمان داستان را منعکس کند؛ مردی که دچار فراموشی کوتاهمدت است و در تلاش است تا فردی را که همسرش را به قتل رسانده است، ردیابی کند. این فیلم یک موفقیت از نظر منتقدان و مخاطبان بود و برادران نولان نامزدی جایزه اسکار را برای بهترین فیلمنامه اصلی به دست آورد. نولان فیلم Insomnia (۲۰۰۲) را ساخت که در آلاسکا اتفاق میافتاد و آل پاچینو در این فیلم در نقش یک کارآگاه پلیس نقشآفرینی کرد.
فیلم The Dark Knight در سال ۲۰۰۳، توسط کمپانی برادران وارنر و به کارگرانی نولان ساخته شد. فیلم نولان Batman Begins (۲۰۰۵) با بازی کریستین بیل، بر ریشههای ابرقهرمان بتمن تمرکز داشت و توانست با استقبال بسیار خوبی روبرو شود.
پروژه بعدی نولان The Prestige (۲۰۰۶) بود که داستان افرادی در اوایل قرن بیستم لندن را روایت میکرد. سپس نولان کار بر روی دومین فیلم بتمن را آغاز کرد که آن را با برادرش نوشت. شوالیه تاریکی (۲۰۰۸) به یکی از پرفروشترین فیلمهای تاریخ تبدیل شد.
انتشار Inception (۲۰۱۰) نشان دهنده تحقق فیلمنامهای بود که کریستوفر نولان یک دهه قبل آن را آغاز کرده بود. لئوناردو دی کاپریو در این فیلم در نقش یک جاسوس بود که اسرار فناوری را میدزدد که به او اجازه میدهد وارد رویاهای مردم شود. این فیلم به تلاش این شخصیت برای عبور از مرزهای فناوری میپردازد تا در واقع ایدهای را در سر یک رویاپرداز بکارد. Inception یکی دیگر از موفقیتهای تجاری نولان و نولان دومین نامزدی اسکار بهترین فیلمنامه اصلی را برای آن دریافت کرد.
نولان سپس در فیلم Interstellar (۲۰۱۴) که با برادرش نوشته بود، خوش درخشید. این درام علمی تخیلی تلاش گروهی از دانشمندان را برای انتقال بشریت از زمینی که در اثر جنگ و قحطی آسیب دیده به سیارهای دیگر از طریق کرم چاله به تصویر میکشد. فیلم بعدی او، Dunkirk (۲۰۱۷) بود که او نیز نویسندگی آن را نیز به عهده داشت و داستان این فیلم به تخلیه نیروهای متفقین از فرانسه در طول جنگ جهانی دوم میپردازد. این درام اکشن مورد تحسین منتقدان قرار گرفت و وی نامزد جوایز اسکار از جمله بهترین فیلم شد. علاوه بر این، کریستوفر نولان به خاطر کارگردانی اش برای این فیلم جایزه اسکار دریافت کرد. در سال ۲۰۲۰ او Tenet را نوشت و کارگردانی کرد، یک اکشن هیجانانگیز که بر سی آیای متمرکز است و ماموری را نشان میدهد که در تلاش برای جلوگیری از جنگ جهانی است.
فیلم ۲۰۲۳ نولان، اوپنهایمر، نقش فیزیکدان نظری آمریکایی، جی رابرت اوپنهایمر را در ساخت بمب اتمی و جلسات امنیتی بعدی درباره ارتباط ادعایی او با کمونیسم به تصویر میکشد. نولان کیلین مورفی را که در فیلمهای قبلی با او کار کرده بود، برای ایفای نقش اصلی انتخاب کرد. این درام مورد تحسین گسترده قرار گرفت. این فیلم برنده اسکار بهترین فیلم ۲۰۲۴ شد و همزمان کریستوفر نولان برای کرگردانی این فیلم جایزه اسکار دریافت کرد. او همچنین جایزه گلدن گلوب را برای کارگردانی این فیلم دریافت کرده است و اوپنهایمر به عنوان بهترین فیلم درام انتخاب شد.