فرزندآوری، نیازمند فرهنگ‌سازی و ارزش‌گذاری

خبرگزاری ایسنا دوشنبه 10 اردیبهشت 1403 - 12:15
«در سال‌های اخیر به علت کاهش نرخ باروری شاهد پدیده پیری جمعیت در کشور هستیم، متأسفانه همدان چهارمین استان با نرخ باروری پایین در کشور است که درصد سالمندان و جمعیت بالای ۶۰ سال در آن زیاد است.»

این صحبت مدیرگروه سلامت جمعیت و خانواده معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی همدان است که در ادامه اعلام می‌کند: طی سال‌های اخیر مجدداً روند فرزندآوری کاهش یافت، تا جایی‌که نرخ باروری در استان همدان به ۱.۵۷ رسید.

دکتر شهلا نوری با بیان اینکه نرخ باروری در سال‌های اخیر به میزان قابل‌توجهی کاهش‌یافته است، اظهار می‌کند: میزان فرزندآوری از هفت فرزند در سال ۱۳۵۸ به ۱.۸ فرزند در سال ۱۳۹۰ رسیده است.

او با بیان اینکه به‌ صورت مقطعی تا سال ۱۳۹۵ میزان نرخ باروری افزایش یافت، مطرح می‌کند: طی سال‌های اخیر مجدداً روند فرزندآوری کاهش یافت، تا جایی‌که نرخ باروری در استان همدان به ۱.۵۷ رسید. نرخ باروری در درازمدت بر نرخ رشد جمعیت تأثیر می‌گذارد و یا حتی موجب منفی‌شدن رشد جمعیت و پدیده سالخوردگی و پیری جمعیت می‌شود.

در ادامه با مریم زهره‌وند، متولد ۱۳۶۴ فارغ‌التحصیل کارشناسی رشته تحصیلی علوم تربیتی، مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی از دانشگاه پیام‌نور کبودراهنگ بوده که در شغل مقدس معلمی مشغول به تدریس است و یکی از کسانی است که با چهار فرزند به عنوان یک فعال فرهنگی و اجتماعی و از جمله خانواده‌های موفق استان همدان بوده که در همکاری با سمن‌های مختلف و با حضور در جمع بانوان با تبیین طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده در سال‌های اخیر فعالیت پررنگی برای ترغیب و تشویق بانوان و خانواده‌ها به فرزندآوری دارد، به صحبت نشستیم.

زهره‌وند به خبرنگار ایسنا می‌گوید: در سال ۸۵ در سن ۲۲ سالگی در دوران دانشجویی با همسر ۲۵ ساله‌ام که الان کشاورز است، ازدواج کردم که حاصل این ازدواج چهار فرزند شامل دو دختر و دو پسر است. فرزند بزرگم صبا متولد ۱۳۹۰، فرزند دومم مهرسا متولد ۱۳۹۷ و پسران دوقلویم سبحان و برهان متولد ۱۴۰۱ هستند. هر یک از فرزندانم با تولدشان برکات زیادی به زندگی‌مان بخشیدند و وجود هر یک از آنها در محفل زندگی ما نعمت بزرگی بوده است.

این مادر همدانی ادامه می‌دهد: زمانی‌که با همسرم ازدواج کردم برای مدت پنج سال از بچه‌دار شدن به دلایل مختلف از جمله درس و دانشگاه امتناع می‌کردم، وقتی به گذشته فکر می‌کنم، اگر بلوغ فکری الان را داشتم به طور قطع اوایل زندگی مشترکمان بچه‌دار می‌شدم چراکه زود بچه‌دار شدنمان موجب می‌شد تا فاصله کمتری با دختر بزرگم و سایر فرزندانم داشته باشم ضمن اینکه اکنون دخترم هم بزرگتر بود.

او می‌افزاید: بین فرزند اول و دومم هفت سال اختلاف سنی وجود دارد، بعد از متولد شدن فرزند اولم به شغل مقدس معلمی مشغول شدم و همین امر موجب شد تا مدت هفت سال از فرزنددار شدن مجدد به بهانه کار امتناع کنم و در این بازه زمانی، فرزندم مدام خواستار خواهر و یا برادری بود تا اینکه مهرسا فرزند دومم به دنیا آمد.

زهره‌وند با بیان اینکه پس از چهار سال نیز در سال ۱۴۰۱ پسران دوقلوی ما به دنیا آمدند و هم اکنون هم‌بازی بسیار خوبی برای مهرسا هستند، خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر وجود چهار فرزند در زندگی ما هیچ‌گونه خللی در کارهای روزمره زندگی بنده ایجاد نکرده و تمامی کارها با برنامه به روال خود در جریان است.

این فعال فرهنگی با اشاره به دختر ۱۳ ساله خود به عنوان فرزند ارشد خانواده تصریح می‌کند: در حال حاضر او در کنار درس و مدرسه و کلاس تکواندو، گویندگی، دوبله و تولید محتوا در فضای مجازی برای بسیج، مانند یک مادر کوچک در مواقعی که بنده در خارج از منزل هستم و او در منزل حضور دارد، مراقب دوقلوها و خواهر کوچکش است و به طور قطع این امر از نقش مؤثری در خانه‌داری‌اش برای آینده برخوردار خواهد بود.

او در ادامه با بیان اینکه وجود فرزند بیشتر موجب شده خانواده شادی داشته باشیم و با وجود فرزندان رشد دوچندانی در زندگی داشته‌ایم، مطرح می‌کند: در خارج از منزل نیز به عنوان فعال جمعیتی با برخی از سمن‌ها و نیز دانشگاه علوم پزشکی و امور بانوان استانداری و مؤسسه فروغ اندیشه دارای همکاری هستم و در مناطق مختلف سطح همدان در بین بانوان و خانواده‌ها در بحث فرزندآوری و جوانی جمعیت صحبت می‌کنم.

زهره‌وند با اشاره به اینکه بانویی که یک فرزند دارد به طور قطع در این رابطه نمی‌تواند مُبلغ خوبی برای ترغیب و تشویق خانواده‌ها و بانوان به فرزندآوری باشد، می‌گوید: با توجه به داشتن چهار فرزند و در کنار آن معلم بودنم، زمانی‌که با بانوان دیگر در رابطه با جوانی جمعیت صحبت دارم حرفم را باور می‌کنند چراکه خود نمونه‌ای از یک خانواده خوش‌جمعیت شش نفره هستم و با وجود آن در خارج از منزل نیز فعالیت دارم و بانوان به عینه این را می‌بینند.

او با اشاره به اینکه متأسفانه برخی از تحصیلکرده‌ها فرزند زیاد را بی‌کلاسی و بی‌فرهنگی می‌دانند و عنوان می‌کنند فرزندآوری رابطه مستقیم با فقر فرهنگی دارد، اعلام می‌کند: همواره سعی کرده‌ام این طرز تفکر را در بین تحصیلکرده‌هایی که با آنها در ارتباط هستم، در بحث جوانی جمعیت تغییر دهم، بانوان و زوجین ما باید در این رابطه به بلوغ فکری برسند و بدانند که فرزنددار شدن رابطه بسیار مستقیمی با رشد و موفقیت خود و خانواده در زندگی و از طرفی نشاط خانواده برخوردار است. 

این مادر همدانی بیان می‌کند: امروز فرزندآوری برایم یک ارزش محسوب می‌شود و پای ارزش‌ها و اعتقاداتم هستم و در جواب اطرافیانم که مدام به بنده تذکر می‌دهند که با وجود شرایط اقتصادی فعلی چرا تمایل به فرزندآوری داری؟ می‌گویم رهبرم از من خواسته به عنوان یک بانوی مسلمان در این مسیر گام بردارم و معتقدم امروز فرزندآوری یک مجاهدت بزرگ برای همه بانوان است. امروز اگر فرزندآوری برای یک خانم ارزش محسوب شود، دیگر سرزنش‌ها و حرف‌های عالم و آدم هم در او تأثیری ندارد.

او با بیان اینکه روزی همه انسان‌ها به دست خداست و روزی همه انسان‌ها از طرف خدا تأمین شده است و همه باید به این موضوع باور داشته باشیم، اظهار می‌کند: برخی از خانواده‌ها به علت تک‌فرزندی و یا نداشتن فرزند برای پر کردن تنهایی خود به نگهداری حیواناتی چون سگ و گربه و پرنده روی می‌آورند که حیوانات نیز نیاز به غذا، واکسن و حتی پوشک دارند و هزینه‌های بالایی روی دست چنین خانواده‌هایی می‌گذارند و وقتی از آنها سوال می‌کنی چرا تمایل به بچه‌دار شدن ندارید؟ پاسخ می‌دهند به خاطر مشکلات اقتصادی! به نظرم این پاسخ آنها تنها توجیه است.

این فعال فرهنگی با بیان در بحث طرح جوانی جمعیت مسأله را خیلی بزرگ و پیچیده کرده‌ایم، می‌گوید: برگزاری جلسات مختلف در مجلس، استانداری ...، وعده خانه، ماشین و زمین رایگان برای فرزنددار شدن هیچ یک در برنامه طرح جوانی جمعیت مؤثر نبوده است. به نظرم برای ترغیب خانواده‌ها به فرزنددار شدن رایگان و یا نیمه‌رایگان کردن بسیاری از خدمات سونوگرافی، درمان، غربالگری و ... در دوران بارداری بانوی خانواده و نیز کمک یارانه‌ای برای شیرخشک و پوشک و سایر اقلام مورد نیاز نوزاد از نقش مؤثری در ترغیب زوجین به فرزندآوری برخوردار خواهد بود.

او با اشاره به اینکه اگر از فرصت پنجره جمعیتی در مسیر اصلاح الگوی فرزندآوری استفاده نکنیم، حتی مشوق‌های سنگین اقتصادی هم ما را از ابربحران جمعیت عبور نمی‌دهد، بیان می‌کند: در یکی از روستاهای استان یکی از بانوان افرادی که در سنین باروری بودند را در مسجد روستا جمع کرده و مشکلات آنها را در رابطه با چرایی عدم تمایل برای بچه‌دار شدن احصاء کرده بود، بسیاری از این بانوان مشکلات گرانی شیرخشک و پوشک و موارد اقتصادی را علت عدم تمایل به بچه‌دار شدن مطرح کرده بودند و همین احصاء مشکلات و مرتفع کردن این مشکل موجب شد تا در این روستای کوچک طی یک سال ۲۰ نوزاد به دنیا بیاید.

زهره‌وند ادامه می‌دهد: بالاترین سرمایه، سرمایه انسانی است و در این رابطه اگر فرصت طلایی زوجین برای فرزندآوری از دست برود، دیگر به دست نخواهد آمد و تبعات آن علاوه بر خود آنها، گریبانگیر جامعه خواهد بود و جامعه را به سمت پیری سوق می‌دهد، باید این امر مهم برای خانواده‌ها و زوجین تبیین شود و هر یک از آنها نیز برای بحث طرح جوانی جمعیت فرهنگ‌سازی کنند.

او با اشاره به اینکه هر یک از زوجین می‌توانند سفیر طرح جوانی جمعیت باشند، می‌افزاید: بنده در بحث اهداء جنین نیز فعالیت دارم، به این ترتیب که برخی از بانوان در برخی از مراکز درمانی اقدام به آی.وی.اف دارند در همین رابطه یکی از بانوان که با وی آشنا بودم، بعد از انجام این کار قصد داشت، دو جنین را نگه دارد و مابقی جنین‌ها را از بین ببرد که با رضایت این خانم و همسرش پیشنهاد دادم این جنین‌ها به کسانی‌ که در صف بهزیستی برای فرزندخواندگی هستند، داده شود که ابتدا امتناع می‌کردند و با صحبت‌های زیاد موافقت آنها را جلب کردم و اهداء جنین انجام شد.

زهره‌وند با بیان اینکه با داشتن فرزند بیشتر زندگی شادتری خواهیم داشت و به تبع آن هر یک از فرزندان خانواده محدود نمی‌شوند، می‌گوید: فرزندآوری نیازمند فرهنگ‌سازی و ارزش‌گذاری در جامعه است، اکنون در زمینه ارزش‌گذاری برای داشتن فرزند در حد مطلوب کار نشده است، جوان‌ها دیر ازدواج می‌کنند، دیر بچه‌دار می‌شوند، فاصله بین تولد فرزندان خانواده‌ها زیاد است و گاه افراد از سن باروری خارج می‌شوند و داشتن فرزند برایشان ارزش و اولویت نیست.

این فعال جمعیتی تصریح می‌کند: اگر می‌خواهیم جامعه به فرزندآوری ترغیب شود باید در زمینه اهمیت داشتن فرزند ارزش‌گذاری و فرهنگ‌سازی کنیم، فرهنگ‌سازی یک‌شبه رخ نمی‌دهد و باید کار مستمر در این زمینه انجام شود. رفع موانع ازدواج، تکریم خانواده، ترویج سبک زندگی اسلامی، ارتقاء امید زندگی، تکریم سالمندان، توانمندسازی جمعیت، توزیع فضای جغرافیایی جمعیت و مدیریت مهاجرت باید در جامعه برنامه‌ریزی شود.

او با تأکید بر اینکه مسائل فرهنگی و ایجاد و تقویت باور ضرورت فرزندآوری در کنار توجه به رفع نیازهای اقتصادی و معیشتی باید مورد توجه باشد، مطرح می‌کند: باید برای طرح جوانی جمعیت و حمایت از خانواده برنامه‌ریزی وجود داشته باشد چراکه پنجره‌ جمعیتی کشور در سال ۱۴۲۵ بسته می‌شود و از هم‌اکنون باید برای آن زمان کار و آینده‌نگری کرد و باید اقناع افکارعمومی را ایجاد کنیم، افکارعمومی باید توجیه شوند که آینده‌ هولناکی در پیش دارند، افکارعمومی باید از نظر اقتصادی، سیاسی، فرهنگی، اجتماعی و امنیتی اقناع شوند که به جمعیت نیاز داریم.

به گزارش ایسنا، در کنار توجه ویژه مسئولان بالادستی و اجرای دقیق قوانین موجود طرح جوانی جمعیت و تحقق مشوق‌ها، فرهنگ‌سازی برای فرزندآوری به عنوان ارزشی اجتماعی باید جدی گرفته شود و این امر مهم نباید مغفول بماند.

انتهای پیام

منبع خبر "خبرگزاری ایسنا" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.