گاردین: سعودی‌ها «پلن ب» را برای معامله کلیدی با آمریکا روی میز دارند

نامه نیوز پنج شنبه 13 اردیبهشت 1403 - 16:03
​گاردین نوشت: عربستان و آمریکا مجموعه‌ای از توافق‌نامه‌ها را در زمینه امنیت و اشتراک فناوری تنظیم کرده‌اند که قرار بود با یک توافق صلح و حل وفصل مساله فلسطین مرتبط باشد، با این حال به نظر می‌رسد در غیاب آتش‌بس غزه و در مواجهه با مقاومت سرسختانه دولت نتانیاهو در برابر ایجاد کشور فلسطیین – و عزم آشکار آن برای حمله به رفح – سعودی‌ها به دنبال طرحی معتدل‌تر و یک پلن ب هستند که براساس آن دیگر حرفی از اسرائیل نیست.
پایگاه خبری تحلیلی نامه نیوز (namehnews.com) :

به گزارش ایسنا، بر اساس این گزینه، آمریکا و عربستان توافقنامه‌هایی را در مورد یک پیمان دفاعی دوجانبه، کمک واشنگتن در ایجاد صنعت انرژی هسته‌ای غیرنظامی عربستان و اشتراک گذاری سطح بالا در زمینه هوش مصنوعی و سایر فناوری‌های نوظهور امضا خواهند کرد.

به نوشته گاردین، به تل‌آویو پیشنهاد عادی سازی روابط دیپلماتیک با ریاض در ازای پذیرش راه‌حل دو دولتی برای خاتمه مناقشه ۷۶ ساله اسرائیل و اعراب توسط اسرائیل داده شده بود، اما بر اساس طرح B ریاض، تکمیل قراردادهای آمریکا و عربستان به توافق دولت بنیامین  نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی وابسته نخواهد بود.

به نظر می‌رسد دولت بایدن حل و فصل این مساله تاریخی را که سالهاست به دنبال آن بوده ، دست‌کم در گرو خرابه‌های غزه قرار نمی‌دهد. آمریکایی‌ها می‌خواهند شراکت راهبردی با عربستان سعودی را تقویت کنند تا نفوذ چین و روسیه را از بین ببرند.

روشن نیست که آیا دولت - چه رسد به کنگره - چنین نتیجه‌ حداقلی را بپذیرد یا خیر.  آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در اظهارات روز دوشنبه در ریاض، به پیوند دادن توافق آمریکا و عربستان به عادی سازی ریاض-تل‌آویو و پیشرفت به سوی تشکیل کشور فلسطین ادامه داد. بلینکن در مجمع جهانی اقتصاد در پایتخت عربستان گفت: «به نظر من، کاری که عربستان سعودی و ایالات متحده با یکدیگر در زمینه توافقات خود انجام می دهند، به طور بالقوه به تکمیل نزدیک است. اما پس از آن برای پیشبرد عادی سازی، دو چیز لازم است: آرامش در غزه و مسیری معتبر به سوی یک کشور فلسطینی.

با این حال، نشانه‌هایی از تزلزل در اردوگاه بایدن وجود دارد. مقامات آمریکایی که هفته گذشته مصر بودند که توافقات آمریکا و عربستان به طور تفکیک‌ناپذیری با عادی سازی روابط عربستان و رژیم صهیونیستی و راه حل دو دولتی مرتبط است، در روزهای اخیر چندان اصراری براین شرط نشان نداده‌اند.

یکی از اهداف سفر بلینکن به ریاض، نهایی کردن توافقات آمریکا و عربستان بود که مقامات دولت آن را تقریباً کامل توصیف کردند. با این حال، آنها تصریح کردند که هیچ پیشرفت نهایی وجود ندارد.

حداقل در ابتدا قرار بود هرگونه توافق آمریکا و عربستان مستقل از تحولات در سرزمین‌های فلسطینی باشد، اما یک پیشنهاد رسمی به اسرائیل و عادی‌سازی روابط با عربستان - یکی از اهداف کلیدی سیاست خارجی اسرائیل - تعمیم داده شد البته در ازای اقدامی «غیرقابل برگشت» برای تشکیل کشور فلسطینی در غزه و کرانه باختری.

امیدواری آمریکا این بود که چنین پیشنهادی به موضوعی در عرصه سیاسی رژیم صهیونیستی تبدیل شود، به ویژه در انتخاباتی که پس از فروپاشی دولت نتانیاهو انجام می‌شود.

به گفته منابع آگاه، بخش هسته‌ای توافق آمریکا و عربستان می‌تواند به ریاض اجازه دهد تا یک کارخانه تبدیل پودر اورانیوم تصفیه‌ شده به گاز داشته باشد، اما عربستان در ابتدا اجازه غنی‌سازی گاز اورانیوم در خاک خود را نخواهد داشت، که این یک محدودیت کلیدی در زمینه توانمندی ساخت بمب هسته‌ای است.

گاردین در ادامه گزارش خود آورده است: بخش سوم این قرارداد شامل کاهش کنترل صادرات تراشه‌های رایانه‌ای مورد استفاده در ابزارهای توسعه هوش مصنوعی به عربستان سعودی است که عنصری کلیدی در آرزوهای عربستان برای تبدیل شدن به قطب فناوری پیشرفته برای منطقه است.

هر سه بخش پیش نویس توافق شامل کمک استراتژیک حیاتی ایالات متحده به امنیت عربستان است. به جای حرکت به سمت برقراری صلح در خاورمیانه و حل وفصل مساله فلسطین، پادشاهی سعودی یک توافق کاملاً دوجانبه را به عنوان دستاوردی برای واشنگتن در تلاش‌هایش برای مهار ایران و  رقابت با قدرت‌های بزرگ به ویژه با چین معرفی کرده است.

ریاض به طور پیوسته حجم تسلیحاتی خریداری شده از چین را افزایش داده،  و ماه مارس با اعلام توافقش با ایران برای پذیرش میانجیگری پکن در حل اختلافات دوجانبه، دولت بایدن را غافلگیر کرد. 

بایدن از ترس از دست دادن نقش خود در خاورمیانه، برخورد سرد با محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی را به خاطر اتهاماتی چون دست داشتن در قتل جمال خاشقجی، روزنامه نگار منتقد سعودی در سال ۲۰۱۸ کنار گذاشت. و برخورد گرم بایدن با ولیعهد سعودی در جریان سفرش به جده در سال ۲۰۲۲  انتقادات فراوانی را موجب شد.

کریستن فونتنروز، مدیر سابق خلیج فارس در شورای امنیت ملی آمریکا، قراردادهای هسته‌ای، دفاعی و هوش مصنوعی را به عنوان دستاوردهای سفر بایدن توصیف کرده و می‌گوید: «این توافق با این فرض تنظیم شد که سعودی‌ها عادی‌سازی با اسرائیل را به میز مذاکره بیاورند. اما دولت اسرائیل در حال حاضر برای جلوگیری از تشکیل کشور فلسطین ارزش بیشتری نسبت به عادی سازی روابط با عربستان قائل است. بنابراین توافقی که اکنون مورد بحث قرار می گیرد دوجانبه است.

گاردین می‌نویسد: با این حال، کاخ سفید در غیاب یک توافق عادی سازی که قدرت تغییر در مناقشه اسرائیل و فلسطین را داشته باشد، تمایلی به دادن این همه هزینه ندارد. مخالفت در کنگره که بیشتر بر سوابق حقوق بشر پادشاهی از جمله قتل خاشقجی متمرکز است، شدیدتر خواهد بود. روز سه‌شنبه فاش شد که العتیبی، فعال جوان سعودی حقوق زنان، پس از بازداشت به دلیل «انتخاب لباس و حمایت از حقوق زنان» به‌طور مخفیانه توسط دادگاه ضد تروریسم به ۱۱ سال زندان محکوم شده است.

منبع خبر "نامه نیوز" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

بیشتر بخوانید