۱۷ اردیبهشت سالگذشته را میتوان سرآغاز دورهای فشرده از وضع قوانینی دانست که فشار را بر سودآوری شرکتها و در نهایت بازار سرمایه افزایش داد و منجر به خروج بیشتر نقدینگی اشخاص حقیقی از سهام شد. در روزهای جاری نیز ابهامات موجود و نبود مشوق جهت ورود سرمایهها به بخش تولید و تامین مالی در تابلوی معاملات بورس قابلمشاهده است، پس از گذشت یک سال از وقوع اتفاقی که بر بیاعتمادیها نسبت به تالار شیشهای دامن زده بود، بازار سهام با حجم و ارزش حداقلی معاملات بهرغم ارزندگی ذاتی چشم به چرخش سیاستهایی دارد که انگار سوزنشان دچار انقباض شدیدی است. تحلیلگران در سالگرد این واقعه وضعیت این روزهای بورس را تحلیل میکنند.
محمد خبریزاد، تحلیلگر بازار سرمایه با بیان اینکه روزگذشته یکی از روزهای بسیار بد بازار سهام از لحاظ حجم معاملات، میزان کدهای فعال بازار و میزان مشارکت در معاملات بازار سهام را پشتسر گذاشتیم، گفت: گویی بازار به خواب رفته و برای بیدارشدن از این رخوت منتظر یک اتفاق است. آنچه مشخص است اینکه این روند نمیتواند به این شکل ادامه یابد، بازار باید با بهانهای به سمت مثبت حرکت کند و در غیراینصورت بازار اصلاح بیشتری خواهد کرد. چشم بازار این روزها به سامانه نیماست اما در این سامانه هم نرخ بهصورت قطرهچکانی افزایش مییابد.
وی ادامه داد: در این چند روز چندین اتحادیه به سران کشور نامه زده و یکی از مهمترین این نامهها نامه صنعتگران به رهبر انقلاب بود مبنیبر اینکه تبعات نرخ نیما و خساراتی که پایین نگهداشتن این نرخ به صنعت زده گسترده و جبران نشدنی است و بازار سرمایه نیز بیش از یک سال است که فریاد میزند نرخ دلار نیما باید افزایش یابد و اختلاف با دلار بازار آزاد کم شود تا رانت ایجادشده از بین برود اما فعلا بانکمرکزی از این سیاست دست برنداشته و چشم معاملهگران و سرمایهگذاران الان بیشتر از اینکه به کدال باشد، به مرکز مبادلات ارز است تا ببینند نرخها در این سامانه چه تغییراتی دارد.
این تحلیلگر ادامه داد: طی هفتههای اخیر شایعاتی مبنیبر اینکه نرخ دلار نیما تا 48هزارتومان افزایش خواهد یافت، وجود داشت اما فعلا قیمتهایی که بهصورت روزانه اعلام میشود، این موضوع را نشان نمیدهد؛ این در حالی است که بازار واقعا منتظر این اتفاق است و میشود گفت بعد از مدتها بهجای اینکه به کدال و گزارشهای شرکتها توجه کند، چشم به سایت بانکمرکزی و مرکز مبادلات ارز دارد تا ببیند چه اتفاقی میافتد و امیدش به آنجاست و اگر این اتفاق رخ ندهد، احتمالا بازار روند نزولی به خود بگیرد و نتواند زیاد دربرابر این فشار مقاومت کند.
حسن حسیننیا، دیگر تحلیلگر بازار سرمایه نیز با بیان اینکه بازار سهام در شرایطی هفتهجاری را شروع کرد که به سالگرد روز عجیبی در بورس رسیدیم، گفت: پس از گذشت یک سال از اتفاقی که بر بیاعتمادی موجود در بازار دامن زده بود، همچنان انتظار سهامداران برای تعیینتکلیف نرخ محصولات پالایشی و وضعیت زیانسازی صنعت خودرو در کنار نرخ بهره بالای سیستم بانکی و نرخ ارز نیمایی در بستر فرسایش زمانی پابرجاست و به پاشنه آشیل بورس بدل شدهاست. شاید واکنشها بهنامه 10سندیکای بزرگ تولیدکننده مبنیبر بیان مشکلات تامین مالی و سرکوب قیمتی ارز نیمایی بتواند دورنمای سیاستگذاری پولی را مشخصتر سازد که در اینصورت ترسیم دورنمای بورس نیز کار دشواری نخواهد بود.
حسیننیا گفت: با نگاهی به تابلوی معاملاتی روزهای اخیر، کاهش ارزش معاملات بورس و نبود مشوق در روزهای آینده میتواند عامل فشار بر بازار سرمایه قلمداد شود و تداوم آن منجر به حرکت نقدینگی موجود در بورس به سمت شرکتهای کوچک و بازار پایهای خواهد شد که میتواند شائبه پروژهسازی را افزایش دهد، اما در صورت انتشار اخبار خوب در حوزه صنعت خودرو و ارز نیمایی میتوان نسبت به شکلگیری روند پر قدرت در بورس امیدوار شد.
ابراهیم سماوی، تحلیلگر بازار سهام با اشاره به اینکه روز گذشته در شاخصکل بورس بهصورت تجمیعی شاهد تحرکات منفی محدودی بودیم و در جهت عکس آن در شاخصکل هموزن شاهد تحرکات مثبت بودیم، گفت: بهطور کلی در روز گذشته بیش از 340 نماد در محدوده منفی یک تا مثبت یک معامله شدند و عموم نمادها -حدود 64درصد- قرمزرنگ بودند. اگر صرفا معاملات خرد سهام و صندوقها را درنظر بگیریم نزدیک به 400میلیاردتومان خروج پول داشتیم. بازار سرمایه در این روزها بیشتر منتظر گزارش سالانه شرکتها و همچنین مشخصشدن تاریخ مجامع آنهاست تا سرمایهگذاران کوتاهمدت به سمت سهامی بروند که DPS قابلتوجهی در مجمع تقسیم میکنند، به همین دلیل برای همین تحرک خاصی در بازار نمیبینیم و ارزش معاملات نیز کمتر از 10همت است. وی ادامه داد: مادامیکه ارزش معاملات زیر 10هزار میلیاردتومان باشد و میانگین 5روزه بالای این عدد نرود و وضعیت نیما در شریط فعلی بماند، بازار سهام همچنان در محدودههای دومیلیون و 200 تا 300هزار واحد نوسان میکند. بازار سرمایه صرفا نیازمند یکسری از محرکات بنیادین است تا کمی از اعتماد ازدست رفته بازیابی شود.
این نکته را نیز باید درنظر داشت که متاسفانه اگر بازارهای موازی مانند صندوقهای درآمد ثابت را درنظر بگیریم با توجه به سود تقسیمی بالای 30درصدی که تعدادی از صندوقها دارند، صرفا سهامی که P/E آیندهنگر آنها کمتر از محدوده3.5 باشد برای سرمایهگذاران از منظر بنیادی جذاب است، پس سیاستگذار هم باید تغییر رویکردی نسبت به نرخ بهره داشتهباشد تا با توجه به واهمه سیاستگذار از رشد مجدد ارز در کوتاهمدت این مورد بعید بهنظر میرسد و ما همچنان منتظر گزارشهای مربوط به شرکتها میمانیم. همچنین اخبار مربوط به افزایش نرخ صنایعریالی هم میتواند محرکی باشد که هنوز منتشر نشده اما در آینده نزدیک منتشر میشود.