حضور آسان و اشتغال اتباع خارجی در ایران به ویژه اتباع کشور افغانستان؛ معضلی است که چند دهه در بازار کار کشور به یک واقعیت انکارناپذیر و مشکلی جدی تبدیل شده است، تا جایی که کارگران ایرانی اعتقاد دارند کارفرمایان نیروی کار اتباع را به کار میگیرند تا شرایط کاری خودشان آسان ترباشد.
کارشناسان اقتصادی با هشدار نسبت به پیامدهای ورود بی رویه اتباع بیگانه غیرمجاز به کشور، اشغال فرصت‌های شغلی جوانان جویای کار توسط مهاجرین را از جمله این پیامدها عنوان می‌کنند.علیرغم تلاش بسیار دستگاه های نظارتی برای کنترل و اعمال سخت‌گیری بر مرزها، در طول سه دهه گذشته اشتغال اتباع بیگانه غیرمجاز به یکی از چالش‌های بازار کار ایران تبدیل شده و پیامدها و ناهنجاری‌هایی را به دنبال داشته است.مطابق قانون کار، اتباع بیگانه ای که فاقد پروانه کار، پروانه کار موقت یا کارت کار موقت باشند، اجازه اشتغال در کشور را ندارند و درصورت اشتغال کارفرمای آنها متخلف محسوب شده ومشمول جریمه خواهد بود.
اداره کل اشتغال اتباع خارجی وزارت تعاون ، کار و رفاه اجتماعی طی بخشنامه ای میزان جدید جریمه کارفرمایانی که از خدمات اتباع خارجی غیرمجاز و فاقد پروانه کار استفاده می کنند را برای اجرا به ادارات کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی استان ها ابلاغ نمود.
بر اساس این بخشنامه به استناد بند (ج) ماده(11) قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت و بر اساس مصوبه اخیر شورای عالی کار مبنی بر تعیین حداقل حقوق و دستمزد روزانه در سال 1403میزان جریمه کارفرمایانی که از خدمات اتباع خارجی غیرمجاز و فاقد پروانه کار استفاده کنند، بابت هر روز اشتغال غیرمجاز مبلغ 11.943.640 ریال تعیین گردیده که در صورت تکرار تخلف، این میزان دو برابر خواهد شد.
