سوربیتول بهعنوان یک کربوهیدارات با نامهای دیگری شامل D-sorbitol، 50-70-4، E420 و D-glucitol نیز شناخته شده است. این ماده زیرمجموعهای از الکلهای قندی یعنی پلیولها است و به شکل محلول در آب و طبیعی در میوههایی مانند سیب، زردآلو، خرما، توت، هلو، آلو و انجیر دیده میشود.
همچنین بهصورت تجاری برای استفاده در غذاهای بستهبندی شده، نوشیدنیها و داروها تولید میشود. خرید سوربیتول برای حفظ رطوبت، افزودن شیرینی، و ایجاد بافت به محصولات، و همچنین بهطور بالقوه برای سلامت گوارش و دهان در فروشگاهها امکان دارد.
علاوه براین، به دلیل حداقل تاثیر بر سطح قند خون، اغلب سوربیتول جایگزین مناسب برای شکر در محصولات مناسب دیابت استفاده میشود. سوربیتول گزینه سالمتری برای کسانی است که به دنبال کاهش مصرف قند خود هستند و در عین حال از طعمهای شیرین لذت میبرند.
سوربیتول به دلایل مختلفی بهطور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد:
مصرف سوربیتول یا سایر الکلهای قندی در مقادیر زیاد میتواند باعث نفخ و اسهال در برخی افراد شود، بهخصوص اگر عادت به مصرف منظم آنها نداشته باشید. این امر میتواند نتیجهای ناخوشایند برای برخی افراد و اثری مطلوب برای کسانی که از آن برای تقویت فعالیت روده استفاده میکنند، باشد.
خوشبختانه سوربیتول جایگزین مناسب برای شکر است و عوارض جانبی خاصی ندارد. شایعترین عارضه، اسهال است، اگرچه ممکن است با گرفتگی شکم یا حالت تهوع همراه باشد.
با اینحال، درحالیکه برخی از ملینها میتوانند عادتساز باشند و نباید برای دورههای طولانی استفاده شوند، سوربیتول بهعنوان یک ملین کم خطر و غیرمحرک در نظر گرفته میشود. با توجه به اینکه کشیدن مایع به رودهها برای تقویت فعالیت روده موثر است، فقط باید طبق دستورالعمل استفاده شود.
سوربیتول برای استفاده ملین را میتوان هم بهعنوان تنقیه مقعدی و هم بهعنوان محلول مایع بهصورت خوراکی یافت. شما میتوانید آن را بهصورت خوراکی با یک لیوان آب یا مخلوط با نوشیدنیهای طعمدار، با یا بدون غذا مصرف کنید.
دوزهای توصیه شده متفاوت است. برخی از مطالعات نشان میدهد که احتمال بروز عوارض جانبی ناخواسته در صورت مصرف 10 گرم یا بیشتر در روز بیشتر است. علاوه بر این، یک مطالعه نشان داد که سوءجذب با دوزهای 10 گرمی بیشتر است.
FDA ملزم میکند که برچسب روی غذاهایی که میتواند باعث شود بیش از 50 گرم در روز مصرف کنید، حاوی این هشدار باشد: "مصرف بیش از حد ممکن است اثر ملین داشته باشد".
درحالیکه سوربیتول جایگزین مناسب برای شکر است، مصرف بیش از حد آن میتواند عوارض جانبی شدید گوارشی و عدم تعادل الکترولیت ایجاد کند، اگرچه شواهدی مبنی بر اینکه این ترکیب میتواند مسمومیت ایجاد کند وجود ندارد.
در نهایت، بهتر است دستورالعملهای مصرفکننده روی بستهبندی را دنبال کنید. از طرف دیگر، اگر در مورد دوز و استفاده مناسب سوالی دارید، با پزشک مشورت کنید.
سوربیتول نباید با کلسیم یا سدیم پلی استایرن سولفونات مصرف شود که برای درمان سطوح بالای پتاسیم در خون استفاده میشود. انجام این کار میتواند منجر به مرگ بافت روده میشود.
اگر سوربیتول را برای کاهش یبوست مصرف میکنید، از مصرف همزمان سایر ملینها بپرهیزید، مگر اینکه پزشک بهطور خاص به شما دستور داده باشد.
سوربیتول جایگزین مناسب برای شکر، میتواند در دمای اتاق 25 درجه سانتیگراد ذخیره شود. نباید منجمد یا در محیطهای گرم نگهداری شود، زیرا عمر مفید آن را کاهش پیدا میکند. با اینحال، انواع مختلفی از محصولات سوربیتول وجود دارد. بنابراین احتمال دارد که عمر مفید آنها متفاوت باشد. اگر به درستی ذخیره شود، معمولا 6 تا 12 ماه دوام میآورد، اگرچه بستگی به شکل و برند دارد.
درحالیکه تحقیقات بالینی در مورد اثرات مصرف سوربیتول در دوران بارداری یا شیردهی محدود است، الکلهای قند و پلیالها عموما برای استفاده در حد اعتدال بیخطر در نظر گرفته میشوند. با اینحال، مانند سایر داروها و مکملها، اگر باردار هستید یا در دوران شیردهی هستید، قبل از استفاده با پزشک خود صحبت کنید.
یکی از برترین شرکتهای عرضه کننده سوربیتول، شرکت بازرگانی آبتین شیمی است که با تجربه زیادی در واردات مواد مختلف را دارد. اما اگر به دنبال جایگزینی برای سوربیتول هستید، چندین گزینه کمخطر در دسترس هستند:
به دلیل کالری کم و توانایی کنترل قند خون، سوربیتول جایگزین مناسب برای شکر است و برای افرادی که به دنبال کنترل وزن یا کنترل سطح قند خون هستند، انتخاب محبوبی خواهد بود. علاوه براین، سوربیتول اغلب در محصولات بدون قند مانند آدامس، آب نبات و محصولات پخته شده استفاده میشود. بنابراین جایگزینی عملی و موثر شکر برای کسانی است که به دنبال انتخابهای غذایی سالمتر هستند.