شمال نیوز: تعداد زلزلههای خاموش در استان مازندران زیاد شده است، زلزلههای که میزان لرزش آنها به سه ریشتر نمیرسد ولی میتواند هشدارهای جدی برای مردم استان مازندران و حتی دیگر نقاط کشور باشد.
در طول هفته گذشته چندین زمین لرزه نقاط مختلف استان مازندران را لرزاند که برخی از زمین لرزهها به دلیل پایین بودن میزان لرزش مورد توجه رسانهها قرار نگرفته است و در حد و اندازههای کانالهای تلگرامی اطلاع رسانی شده است.
در ارتباط با اینکه زمین لرزههای کوچک میتواند خطر ساز باشد و هشدار برای بروز زمین لرزههای بزرگ باشد و اینکه آیا مازندران جز استانهای لرزه خیز کشور است یا خیر با یکی از کارشناسان زمین شناسی در استان مازندران گفت و گوی انجام دادیم.
صحبتهای خودمان با مهندس محمد خوشتراش را در ارتباط با بحث زلزله و اینکه بروز زلزله در مازندران زیاد شده است را با سئوال دلیل بروز زلزله در مازندران و روزهای منتهی به پایان سال آغاز کردیم که پاسخ داد:حرکت گسلها و پوستهها زمین باعث بروز زلزله میشود.
آیا زمین لرزههای کوچک میتواند پیش زمینه برای وقوع زلزلههای بزرگتر باشد؟
خوشتراش: همه زلزلهها میتواند پیش لرزه و پس لرزه داشته باشد، احتمال اینکه پیش لرزه باشد و زلزله بزرگتری هم در راه باشد احتمال وقوع آن وجود دارد،ولی قطع به یقین در این ارتباط نمیشود اظهار نظر کرد.
وضعیت کلی مازندران در ارتباط با بحث وقوع لرزه خیر وجود دارد؟
خوش تراش: در حوزه شمال کشور دو سه گسل بسیار بزرگ داریم، مهمترین گسلی که داریم مربوط به گسل گرگان رشت است، که از رشت شروع شده و انتهای آن به مراکز شهر گرگان میرسد.
قدیمیهای گرگان در این ارتباط اطلاعات کافی دارند،مازندران از لحاظ اهمیت در بحث زلزله بسیار مهم است،در مسیر زلزلهای قرار دارد و اگر مراجعه شود به زلزله منجیل و رودبار این موضوع اهمیت بیشتر خودش را نشان میدهد.
در بحث زلزله باید تمهیدات زیادی در ارتباط با این موضوع در استان و دیگر استانهای شمالی کشور دیده شود،هر چه زلزلههای کوچک با ریشتر پایین به وقوع بپویندد به نفع زمین است و باعث تخلیه انرژی درونی زمین شده و میتواند نه اینکه صدرصد زمینه تخلیه این انرژی را فراهم کند.
از چند وقته گذاشته مباحثی مطرح است در ارتباط با اینکه ساری خراب شده آب در اثر زلزله است، آیا این موضوع صحت دارد؟
خوشتراش:طرح مطالعاتی سد رجائی که در سال 51 تا 52 انجام میشد و فکر کنم که توسط مهندسان ژاپنی انجام میشد، بنده این موضوع را توسط یکی از دوستان شنیدم که پدرش کارمند آب و منطقهای بود و میگفت این اظهارات توسط مهندسان مطرح شده است.
این اظهارات از آن موقع مطرح بود و در سالهای اخیر چندان مورد توجه قرار نگرفته است، البته دعا میکنیم که این طور نباشد.
آیا سد شهید رجایی در نقطه گسل زلزله قرار دارد؟
خوش تراش: اگر بخواهیم بحث گسل را مطرح کنیم،مسیر این گسل درست از منطقه بالادست ساری عبور میکند و در مسیر منطقه پهنه کلا قرار دارد، احتمال اینکه این سد بشکند به دلیل جانمائی مناسب و طراحی خیلی ضعیف است.
بحث زلزله از گیلان تا گلستان به لحاظ کارشناسی مورد تایید است و سوابقی هم در این ارتباط وجود دارد، منتظر زلزله بسیار بزرگ در شمال کشور باید باشیم.
نقشه گسل زلزله در مازندران و یا شمال کشور تهیه شده است؟
خوش تراش:در بحث زمین شناسی سه گسلی که مبین وقوع زلزله است تهیه شده است و مازندران هم جز مناطق زلزله خیز است، بعد از نقشه گسل بحث ریزپهنه بندی است که برای شهرهای استان در حال انجام است، ساری شروع به کار شده است، در سایت زمین شناشی موجود است.
زیر ساختهای مازندران در مواجه با زلزله چه طور میبینید؟
خوش تراش: به لحاظ عمرانی مازندرانی یکی از استانهای پیشرو است، همه اعضای نظام مهندسی به ویژه هیئت مدیره و هیئت رئیسه تلاش شان این بوده است که بحث مقاوم سازی و مقابله با زلزله را نهادینه کنند.
احداث ساختمانهای مقاوم در برابر زلزله از مواردی است که جز دغدغه اعضای نظام مهندسی ساختمان مازندران بوده است و این رویه همچنان ادامه دارد،دغدغه همه همکاران ایجاد ساختمان ایمن است.
آیا بیمارستان امام(ره) ساری در برابر زلزله ایمن است؟
خوشتراش: بحث ایمن بودن ساختمانها به ویژه بیمارستانها پس از زلزله منجیل و رودبار مورد توجه قرار گرفته است،آئین نامههای سازه ساخته شده در زلزله به ویرایش چهارم رسیده است، اگر برگردیم شاید خیلی از ساختمانها با ویرایش اول آیئن نامه 2800 کار شدند،الان آئین نامه 2800 به ویرایش چهارم رسیده است، پس از زلرلهها این زلزلهها و حوادث طبیعی به روز میشوند، ممکن است بعضی از آیتمهای آئین نامه را ساختمانهای که در گذشته ساخته شدهاند را نداشته باشند ولی نمیتوانیم بگوئیم که ایمن نیستند،همه سازههای که قرار است پس از وقوع زلزله به مردم خدمت رسانی کنند از زمان احداث حساسیتهای لازم بر روی آنها وجود داشت.
حتی ساختمانهای که قبل از تشکیل نظام مهندسی در کشور ساخته شده باشد؟
خوشتراش: بحث نظام مهندسی بحث نظارت و اجرایی است، در اسکلت فلز آئین نامه آمریکا و آلمان مشکلی نداشتند و اصلا این طور نیست که در گذشته چون ساخته شدند ایمن نیستند، حساسیت در ارتباط با ایمن سازی مراکز درمانی از گذشته وجود داشته و در حال حاضر مطابق به آیئن نامهها ساخت وساز مراکز درمانی ایجاد میشود.
گفت و گو از جاوید عباسی