گفتوگوی انصاف نیوز با هوشنگ پوربابایی را در ادامه بخوانید:
انصاف نیوز: آیا خبر منتشر شده دربارهی احضار مجدد مصطفی تاجزاده و در صورت عدم حضور جلب او صحت دارد؟
پوربابایی: بله، احضاریه در زندان به موکل من ابلاغ شده است اما وکلا در جریان نیستند و از نوع و دلایل اتهام هیچ اطلاعی نداریم و من هم از همسرشان شنیدم. آقای تاجزاده قبلا اعلام کرده بود که در دادگاهی حاضر نخواهند شد. در دادگاههایی که قبلا با شکایت اشخاص حقیقی هم تشکیل شده بود شرکت نکرد.
باتوجه به اینکه موکل من داخل زندان و در دسترس مقام قضایی است، طبعا اختیار دارد که از حق دفاع برخوردار باشد. اینکه آیا او از چنین حقی میخواهد استفاده کند یا نه، با خود اوست. طبیعی است که اگر متهم نخواهد یا نتواند از چنین حقی استفاده کند، مقام قضایی برای او قرارِ تامین متناسب را برای آن اتهام وارده صادر میکنند. دفاع، حق یک نفر است و فرد میتواند از این حق استفاده کند یا نکند.
انصاف نیوز: آیا صدور دستور جلب برای کسی که در زندان است، منطقی است؟ چه دلایلی دارد؟
پوربابایی: البته مقام قضایی بدوا فرد را احضار میکند و حتما ذکر میشود که نتیجهی حاضر نشدن، جلب است اما صدور دستور جلب راسا (بدون احضار) از سوی دادسرا یا مقام قضایی، آن هم درصورتیکه فرد در اختیار زندان است، صحیح نیست.
دربارهی فلسفه احضار یا جلب، فرض کنید به کسی اتهامی وارد میشود، او دارای حقوق و تکالیفی است. حق شخص این است که از خودش دفاع کند یا دلایل اتهام را ببیند یا وکیل در اختیار بگیرد و حتی حق دارد از این حق صرفنظر کند. تکلیف شخص هم این است که اگر با اتهامی مواجه شد و دادگاه برای او قرار تامین صادر کرد، نسبت به آن قرار تمکین کند و قرار صادره را تامین و تودیع کند و در صورت تمکین نکردن، فرد به زندان هدایت خواهد شد.
آقای تاجزاده درحالحاضر در زندان است و اگر هر قراری صادر شود و او تودیع نکند، باید بازداشت شود که بازهم آقای تاجزاده در بازداشت است. پس دستور جلب در این شرایط معنایی ندارد.
آیا میتوان الزام کرد که حتما متهم در دادسرا حاضر شود؟ اینکه الزام کنند حتما کسی از حق دفاع خودش استفاده کند، باید بگویم که این حق در اختیار متهم است و میتواند استفاده کند یا نکند. مثل زمانی که متهم در اختیار دستگاه قضایی نیست اما تحقیقات و روند دادرسی ادامه پیدا میکنند و الزامی به حضور متهم نیست.
مسئلهی دستگاه قضایی این است که برای فرد قراری صادر کنند. در خصوص آقای تاجزاده این قرار همین حالا هم صادر شده و میتوانند آن را ابلاغ کنند. البته موکل من هم احتمالا تودیع نخواهد کرد و کماکان در بازداشت خواهد بود.
انصاف نیوز: چرا تاجزاده اصرار دارد در دادگاه حاضر نشود؟
پوربابایی: آقای تاجزاده از سال ۸۸ که با اتهامات مواجه بود، اعلام کرد که در دادگاه حاضر نخواهم شد. او در سال ۱۴۰۱ هم که برایش پروندهای تشکیل شد، در دادگاه حاضر شد اما از خودش دفاع نکرد و حتی زمانی که آرا علیه او صادر میشود، نسبت به تصمیم دادگاه هم اعتراض نمیکند. او در برخی مواردِ شکایت اشخاص هم در دادگاه حاضر نشده است.
انصاف نیوز: آیا ممکن است شرایط تاجزاده تغییری کند و برایش مرخصی یا آزادی در نظر گرفته شود؟
پوربابایی: شرایطی که قانونگذار برای آزادی یا نهادهای ارفاقی مثل آزادی مشروط و غیره در نظر میگیرد، منوط به تقاضای متهم است. موکل من تاکنون درخواستی در مورد نهادهای ارفاقی نداشته است. او حتی برای مرخصی هم تقاضایی نداشته، چون معتقد است که زندانی از امتیاز و حق مرخصی برخوردار است و این حق را مقام قضایی یا سازمان زندانها باید برای او در نظر بگیرند و تا زمانی که آنها در نظیر نگیرند، آقای تاجزاده درخواستی برای مرخصی ندارد. این حق درحالحاضر هم استفاده نشده است.
منبع: انصاف نیوز