خبرگزاری مهر؛ گروه فرهنگ و ادب _ فاطمه میرزاجعفری: نمایشگاه بین المللی کتاب تهران که شروع می‌شود از روز اول چشم به راه مهمان ویژه اش است، همان مهمانی که خود کتابخوان ترین است و بازدید امسالش تقریباً ۳ ساعت و نیم طول کشیده، پس انتظار حاشیه نویسی خلاصه و مختصر نمی‌شود داشت.
«چشم، صبر کنید» همان جمله معروفی که هر سال می شنوم. تقریباً از ساعت ۵ صبح زیر نم نم باران اردیبهشتی منتظر بودم. تقریباً یک ساعتی گذشت که بالاخره گفتند «اسمتان در فهرست نیست» دوباره ناامید شده بودم. چشمم دنبال آشنا می‌گشت و هرکس را دیدم شماره راهروها را برای گزارش پس از پایان بازدید می‌پرسیدم.
مدیران نشرهای مختلف از راه می‌رسیدند و درباره دیدار رهبری سوال می‌پرسیدند. چند لحظه بعد هم مسئولان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران از راه رسیدند. چند ساعت گذشته بود و فقط سعی کردم این دقایق را در ذهن بشمارم. مطمئن بودم مقام معظم رهبری از راه رسیدند و مشغول بازدید هستند، چراکه هر غرفه داری بیرون می‌آمد خوشحال از چفیه و انگشتری بود که هدیه گرفته بود.
تلفنم را برداشته و به هرکس که می‌شناختم زنگ می‌زدم؛ تماس‌ها هم چاره ساز نشد. دوست داشتم از آن کارت‌های مخصوص می‌داشتم و وارد این راهروها می‌شدم، تقریباً ساعت نزدیک ۱۰ بود که گفتند: «اسم تان چک شد، بفرمائید».
تعدادی از خانم‌هایی که در غرفه‌های اطلاع رسانی نمایشگاه حضور داشتند هم به داخل آمدند؛ مدام می‌پرسیدند «ببخشید آقا را می‌بینیم؟»که در جواب شأن گفته می‌شد: «صبر کنید» ساعت تقریباً از ۱۱ گذشته بود، دختری که از همه کوچک‌تر بود کاغذ بزرگی را بین دیگران قسمت کرد و با ذوق می‌گفت: «بچه ها من سال گذشته هم آقا را دیدم، هرچه می‌خواهید روی این کاغذها بنویسید» یکی یکی شروع کردند، از انگشتر و چفیه و قرآن گرفته تا دعای خیر و سفر کربلا، خواسته هاشان را از مقام معظم رهبری روی برگه‌ها نوشته و تحویل دادند.
دختری که از همه کوچک‌تر بود بقیه را در دو صف دسته بندی کرد. با نزدیک شدن به لحظه دیدار ولوله‌ای میان شأن به راه افتاده بود. بالاخره آقا وارد می‌شود و دیگر دختران اطلاع رسانی و ابراز محبت می‌کنند.
مقام معظم رهبری به سمت مان آمدند و سلام و احوالپرسی و دعای خیر کردند. هرکسی خواسته اش را می‌گفت، بیشترشان چفیه و انگشتر می‌خواستند. یکی از دخترهایی که دلش انگشتر می‌خواست، از قبل اطلاعی از آمدن مقام معظم رهبری نداشت، به دلش افتاده و آمده بود. او توانست انگشتر مورد نظرش را بگیرد.
بازدید تمام شده بود و راهروها در حال باز شدن. پس از دیدار رهبر انقلاب تصمیم گرفتم سری به غرفه‌ها و راهروهایی بزنم که مقام معظم رهبری در آنها قدم گذاشتند؛ رهبری در بازدید سه ساعته خود به غرفه ناشرانی از جمله نگاه، سخن، روزنامه اطلاعات، راه یار، شهید کاظمی، هرمس، قدیانی، سوره مهر، امیر کبیر، واژه پرداز اندیشه، کتاب پارسه، روایت فتح، خط مقدم، سر زده بودند.
در این بازدید مقام معظم رهبری با ورود به هر غرفه اولین سوالی که می‌پرسیدند این بود: «جدید چی دارید؟»
کتاب، زمینه سازی برای ترویج کتاب و کتابخوانی است
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از بازدید از نمایشگاه کتاب در مصاحبه‌ای، انگیزه خود از چنین بازدیدی را در درجه اول میل شخصی و علاقه به کتاب برشمرده و گفتند: یکی دیگر از دلایل بازدید از نمایشگاه کتاب، زمینه‌سازی برای ترویج کتاب و کتابخوانی است.
ایشان گفتند: اعتقاد من این است که همه آحاد مردم در طبقات مختلف سنی و علمی نیازمند به کتاب هستند و هیچ چیزی نمی‌تواند جای کتاب را بگیرد.
رهبر انقلاب اسلامی با اشاره به تأثیر فضای مجازی بر موضوع کتابخوانی، خاطر نشان کردند: نباید فضای مجازی جای کتابخوانی را بگیرد و کتاب باید همواره در سبد خرید و در مجموعه اوقات مردم جای خاص خود را داشته باشد.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای با تاکید بر اینکه مسئولان وزارت ارشاد و سازمان تبلیغات اسلامی باید به کسانی که در کار نشر و تولید کتاب فعال هستند کمک کنند، افزودند: البته در این بخش کمک‌هایی می‌شود و این روند باید ادامه یابد اما کار مهم دیگر این است که فعالان فضای مجازی، ترویج کتاب و کتابخوانی را از جمله وظایف خود بدانند.
ایشان تاکید کردند: فعالان فضای مجازی کتاب‌های خوبی را که در زمینه‌های مختلف علمی، ادبیات، تاریخ، هنر، مسائل دینی و اعتقادی و در یک کلام «کتاب‌های مفید» را معرفی و ترویج کنند. رهبر انقلاب اسلامی به چند نکته قابل توجه در نمایشگاه کتاب امسال نیز اشاره کردند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای پس از بازدید از نمایشگاه کتاب در مصاحبه‌ای، انگیزه خود از چنین بازدیدی را در درجه اول میل شخصی و علاقه به کتاب برشمردند و افزودند: یکی دیگر از دلایل بازدید از نمایشگاه کتاب، زمینه‌سازی برای ترویج کتاب و کتابخوانی است
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: افزایش کارهای جدید، افزایش شمارگان کتاب‌ها و تجدید چاپ مکرر برخی کتاب‌ها از خبرهای خوب نمایشگاه امسال است.
بخش پایانی سخنان رهبر انقلاب یک توصیه مهم به مسئولان و دستگاه‌هایی بود که با نوجوانان و جوانان سروکار دارند.
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: دستگاه‌هایی همچون وزارت ارشاد، سازمان تبلیغات و حوزه هنری باید در زمینه تولید کتاب مناسب برای نسل جوان و «وزارت آموزش و پرورش» و «وزارت علوم» نیز باید در زمینه ترویج کتابخوانی میان نوجوانان و جوانان بیش از پیش تلاش کنند تا هم زمینه کتابخوانی فراهم شود و هم کتاب خوب در اختیار آنان قرار گیرد.
ایشان یکی از نیازهای جدی برای نسل جوان را تولید کتاب در زمینه شرح قضایا و حوادث گوناگون دانستند و افزودند: در زمینه قضایایی همچون مشروطیت، دفاع مقدس، «انقلاب اسلامی» و شخصیت برجسته و کم‌نظیری همچون امام (ره) یا کتاب مناسب وجود ندارد و یا کتاب «خواندنی» بسیار کم است که باید در این موضوعات تولید کتاب مناسب برای نسل جوان انجام گیرد.
* پیگیری فروش کتاب‌هایی با موضوع دفاع مقدس
مسئول غرفه انتشارات روایت فتح درباره بازدید رهبر انقلاب از این غرفه گفت: کتاب‌هایی که در این بازدید خدمت ایشان معرفی کردیم آثاری همچون «کتاب ها شیمیایی نمی شوند»، «آب برای ماهی هاست»، «سیاح»، «فادیا» روایت داستانی جانباز مدافع حرم سخی میرالله قلی مدافح حرم افغانستانی، «تو جای همه آرزوهایم»، «راه سفیر»، «بچه ها دیرتان نشود»، «راز بی بی جان» زندگینامه مادر شهید حسین علم الهدی بودند و ایشان گفتند این کتار با مطالعه کردند. برای ما جالب بود که ایشان اکثر کتاب‌های انتشارات ما را دیده بودند. سوالی هم که از ما پرسیدند در مورد اقبال مخاطبان برای خرید کتاب‌های دفاع مقدس و تیراژ کتاب‌ها بود.
* یادی از محمدعلی علومی و ذکر خیری از عطا پهلوان
غرفه انتشارات روزنامه اطلاعات یکی دیگر از غرفه‌هایی است که مقام معظم رهبری ۱۵ دقیقه‌ای در آن حضور داشتند. همایون امیرزاده مدیر این نشر درباره کتاب‌هایی که به رهبری معرفی کرده است در گفتگو با خبرنگار مهر گفت: چون رهبری از قبل کتاب‌هایمان را می‌شناختند سعی کردیم کتاب‌های مهم و جدیدی که داریم را معرفی کنیم. به بهانه درگذشت محمدعلی علومی؛ کتاب «عطا پهلوان» را به ایشان معرفی کردیم، که رهبری می‌شناختند. بعد از معرفی کتاب هم در مورد آقای محمدعلی علومی ذکر خیری از عطا پهلوان کردند.
وی گفت: کتاب دیگری که معرفی شد از کتاب‌های تجدید چاپی ما با نام «فضیلت های فراموش شده» مرحوم راشد بود، که تورقی کردند و گفتند کتاب را مطالعه کرده بودند و نسبت به آن شناخت داشتند.
به بهانه درگذشت محمدعلی علومی؛ کتاب «عطا پهلوان» را به ایشان معرفی کردیم، که رهبری می‌شناختند. بعد از معرفی کتاب هم در مورد آقای محمدعلی علومی ذکر خیری از عطا پهلوان کردند
امیرزاده افزود: در بخش تازه‌های نشر دو کار از جلال رفیع داشتیم. کتاب «طنزهای بی اجازه» که مجموعه طنزهای گل آقاست که از سال ۶۱ در روزنامه اطلاعات شروع شده بود و ایشان هم اطلاع داشتند و گفتند این همان طنزهای آقای کیومرث صابری فومنی است. کتاب «طنز در چالش ممنوعات» و «هم آغوش غزل» از دیگر کتاب‌های جلال رفیع بود که معرفی کردیم.
وی گفت: یک ترجمه چاپ اول نیز با عنوان «قدرت شکننده آمریکا» نوشته نوآم چامسکی را هم تورق کردند. در مورد کتاب «ظهور و سقوط پهلوی» که از پرفروش‌های این انتشارات است معرفی شد و برای شان جالب بود که هنوز هم پرفروش است.
* معرفی کارهای حوزه روایت پیشرفت
محمدصادق شهبازی در غرفه انتشارات راه یار، کتاب‌هایی در حوزه روایت پیشرفت را به مقام معظم رهبری معرفی کرده است که در این بازدید خدمت رهبری گفت: «به عنوان اولین کار به سراغ روایت‌های تاریخ شفاهی فعالیت‌های فرهنگی دهه ۶۰ رفتیم که ایده‌ای برای فعالیت‌های فرهنگی امروز باشد. بعد از آن به سراغ ماجرای شهیدان مدافع حرم رفتیم و تجربه‌هایی از جنس کتاب‌هایی از قبیل سرباز روز نهم را داشتیم که شما لطف کردید و نکاتی درباره آن فرمودید.»
مقام معظم رهبری پس از بازدید از این غرفه درباره فعالیت‌های این انتشارات فرمودند: «کار خوبی است. جهت گیری خیلی خوبی است»
* باید با نویسنده های خوش ذوق در جهت کارهای تبیینی کار کنید
انتشارات سوره مهر یکی دیگر از غرفه‌هایی است که مقام معظم رهبری ۲۵ دقیقه در آن حضور داشتند. مجموعه «چنین حکایت کنند» به ایشان معرفی شد و ایشان پرسیدند که چطور این کتاب را به مخاطبان معرفی می‌کنید و توضیحاتی را دادیم.
همچین کتاب «ماه و بلوط» نوشته محسن مومنی شریف را معرفی کردیم، که این کتاب را هم دیده بودند. درباره کتاب «جاده جنگ» گفتند نوشتن آن تمام شد که مسئولان غرفه تایید کردند و می‌گویند ۱۲ جلد دارد و به اتمام رسیده. کتاب «ترانه های وطن و تبعید» را دیدند و پرسیدند که کتاب به شعر یا نثر است؟ بعد از اینکه گفته شد این کتاب به نثر است مقام معظم رهبری فرمودند «اینکه شعر به نثر بیاید، کار سختی است، اما آقای موسی بیدچ به این کار مسلط است.»
در بخشی دیگر رهبری در حسین منزوی گفتند، شاعر خیلی خوبی بوده و خاطره‌ای از اولین آشنایی‌شان با این شاعر نقل کردند. این خاطره رهبری به سال‌های ابتدای انقلاب باز می‌گردد که آقای خامنه‌ای، امام‌جمعه تهران بودند و مهدی اخوان‌ثالث در قالب یک شعر، توصیه‌نامه‌ای را برای حسین منزوی خطاب به ایشان نوشته بود. مطلع این شعر این است: «کسی که این ورق آرد حسین منزوی است / حسین منزوی از شاعران زنجانی است» و آقای قزوه شعر را کامل کردند.
حاضران در این غرفه در پایان بازدید توصیه‌ای برای این انتشارات خواستند که رهبری گفتند: «الحمدالله شما کارهای خوب و متنوعی دارید، در جهت کارهای تبیینی باید با نویسنده های خوش ذوق و خوش سلیقه و کاربلد باید کار کنید
مقام معظم رهبری در بخش دیگری از غرفه سوره مهر یادی از سید حسن حسینی کردند و گفتند «سید حسن نقاد خوبی بود و قیصر امین پور شاعر خوبی بود.»
در بخش دیگر آقای قزوه در بخش دیگری از بازدید رهبری از غرفه انتشارات سوره مهر معرفی شده است. مجموعه کتاب «شخصیت های مانا» هم به ایشان معرفی شد. در مورد کتاب «رضای انقلاب گفتند این همان کتاب آقای مطلبی است؟ و مسئولان غرفه تایید کردند.
آقای گلعلی بابایی کتاب‌های شان را معرفی کردند که همه را دیده بودند. کتاب «سهم من از عاشقی» و «سیراب از عطش» را معرفی کردند. کتاب «پری خانه ما» را معرفی کردیم. همچنین کتاب «میاندار»، «مسکو کوچک افغانستان» به ایشان معرفی شد.
حمید حسام نیز در بازدید مقام معظم رهبری در بازدید از غرفه انتشارات سوره مهر برخی کتاب‌ها را معرفی کرد و رهبری بعد از اظهار لطف گفتند: «هر کتابی که اسم حمید حسام روی آن باشد باید خواند.» کتاب «روزهای پیام بری» نیز آخرین کتابی بود که در غرفه انتشارات سوره مهر خدمت مقام معظم رهبری معرفی شد.
حاضران در این غرفه در پایان بازدید توصیه‌ای برای این انتشارات خواستند که رهبری گفتند: «الحمدالله شما کارهای خوب و متنوعی دارید، در جهت کارهای تبیینی باید با نویسنده های خوش ذوق و خوش سلیقه و کاربلد باید کار کنید.»
* تسبیح مقام معظم رهبری در دستان نویسنده «مرد ابدی»
کتاب «مرد ابدی» نوشته معصومه سپهری که توسط انتشارات شهید کاظمی منتشر شده است یکی از کتاب‌هایی بود که در بازدید مقام معظم رهبری از غرفه انتشارات شهید کاظمی خدمت ایشان معرفی شد و مقام معظم رهبری با نویسنده این کار صحبت کردند.
«مرد ابدی» روایتی مستند از زندگی و تلاش‌های مجاهدانه شهید حسن طهرانی مقدم است. به گفته سپهری «پس از حضور رهبر انقلاب در غرفه انتشارات شهید کاظمی و صحبت‌هایی که با ناشر محترم داشتند، به‌سمت ما تشریف آوردند. آقای مختارپور بنده را معرفی کردند و آثار قبلی من «لشکر خوبان» و «نورالدین پسر ایران» را یادآوری کرد که حضرت آقا به‌خوبی این دو کتاب را می‌شناختند.»
سپهری در این دیدار تسبیحی که در زمان نگارش کتاب «مرد ابدی» همیشه با خود به همراه داشته و با آن ذکر می گفته را در دست مقام معظم رهبری قرار داده و رهبری بلافاصله بعد از اینکه تسبیح را در جیب لباس شان گذشتند فرمودند: «بیایید من هم تسبیح خودم را به شما بدهم»
* «پاپیون» را در زندان مطالعه کردم
مقام معظم رهبری در بازدید از غرفه انتشارات امیرکبیر با معرفی رمان «پاپیون» گفتند: «در زندان این کتاب را مطالعه کردند». به گفته مهران عباسی مدیر انتشارات امیرکبیر در این بازدید ۲۰ دقیقه‌ای، ۴۰ عنوان کتاب چاپ اول به مقام معظم رهبری معرفی شده است. مجموعه «زنان مسلمان» که روایت مواجهه زنان مسلمان با اروپا و آمریکا و چالش‌های آنها بعد از اسلام در جامعه جدید بود یکی از این کتاب‌ها بود.
وی افزود: مقام معظم رهبری در این غرفه درخصوص کتاب‌های تجدید چاپ و فروش سوال کردند و بعد از اینکه رمان‌های کلاسیک و ترجمه را معرفی کردیم. بعد از معرفی کتاب‌هایی مثل «ریشه ها» و «گذر از رنج ها» پرسیدند که به چه شکل است و تغییری کرده است یا نه؟
* پیگیری قیمت و شمارگان کتاب‌ها
نشر سخن از دیگر نشرهایی است که مقام معظم رهبری به آن سر زدند و حدوداً یک ربع در آن حضور داشتند. مسئول غرفه درباره کتاب‌هایی که رهبری در این غرفه دیدند گفت: کتاب رباعیات خیام میر افضلی مورد توجه ایشان قرار گرفت، کتاب‌های فرهنگ سخن مورد توجه‌شان قرار گرفت و کمی درموردش صحبت کردند و به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تاکید کردند که این یکی از بهترین کتاب‌های فرهنگی است که در ایران به چاپ رسیده است.»
به گفته احمد جوادی متصدی غرفه نشر سخن در این غرفه هم رهبر انقلاب اسلامی درباره قیمت و شمارگان کتاب سوال کردند
مسئول غرفه انتشارات سخن افزود: «رهبری درمورد کتاب «نامه‌های خاموشان» به کوشش محمدافشین وفایی و شهریار شاهین‌دژی که درخصوص ایرج افشار بود، صحبت کردند و پیگیر چاپ جلد دوم آن شدند. به کتاب «راهنمای کتاب» اثر مشترک ایرج افشار و احسان یارشاطر نیز اشاره کردند و گفتند با مرحوم افشار درمورد این کتاب صحبت کردند. کتاب «صور خیال متعالی» آقای فتوحی را نگاه کردند. همچنین مجموعه کتاب‌های عرفانی شفیعی‌کدکنی را دیدند و درمورد کتاب «درویش ستیهنده» شفیعی‌کدکنی هم سوال کردند که چطور تهیه شده است و مولف کتاب کیست؟»
رهبری در این غرفه کتاب «نغمه عشاق» گزیده دیوان الهی‌قمشه‌ای را دیدند. دیوان «قطران تبریزی» و کتاب «سامانه معرفتی فهم قرآن» هم به ایشان معرفی شد. مسئول غرفه همچنین گفت رهبر انقلاب درمورد چاپ دوم کتاب «پیرپرنیان‌اندیش» سوال کردند. به گفته احمد جوادی متصدی غرفه نشر سخن در این غرفه هم رهبر انقلاب اسلامی درباره قیمت و شمارگان کتاب سوال کردند.
* معرفی کتابی از نویسنده «شوهر آهوخانم»
انتشارات نگاه نیز از دیگر غرفه‌هایی بود که در جریان بازدید رهبری قرار داشت. به گفته مسئولان این غرفه رمان‌هایی که رهبری در این غرفه دیدند رمان «شوهر آهوخانم» نوشته علی محمد افغانی بود. کتاب «به یاد تو هرگز» نیز توسط مسئولان این غرفه خدمت مقام معظم رهبری معرفی شده است. اما یکی از نکاتی که برای متصدیان غرفه انتشارات نگاه جالب بود این است که مقام معظم رهبری بسیاری از کتاب‌ها را مطالعه کرده و از قبل می‌شناختند.
اما یکی از نکاتی که برای متصدیان غرفه انتشارات نگاه جالب بود این است که مقام معظم رهبری بسیاری از کتاب‌ها را مطالعه کرده و از قبل می‌شناختند
* معرفی کتابی از فرمانده عملیات قرارگاه شرق سوریه
انتشارات خط مقدم هم یکی از غرفه‌هایی بود که در روز گذشته مقام معظم رهبری به آن سر زدند و حدوداً پنج دقیقه در آن حضور داشتند. کتاب‌هایی از جمله «میاندار» نوشته مسعود امیرخانی شامل خاطرات شفاهی شهید حسن عبدالله زاده، فرمانده تیپ یگان مخصوص نیروی قدس و فرمانده عملیات قرارگاه شرق سوریه؛ «نامزد گلوله ها»، «صبح واقعه» روایت زندگی شهثد مدافح حرم محسن حججی نیز از کتاب‌های حوزه نوجوان این انتشارات به مقام معظم رهبری معرفی شدند.
* تل آویو سقوط کرد در دستان مقام معظم رهبری
غرفه به یاد فلسطین نیز که امسال به نمایشگاه کتاب اضافه شد نیز در بازدید رهبری قرار داشت و جمعی از مهمانان یمنی و فلسطینی رهبر انقلاب را ملاقات کردند.یمنی‌ها نیز در این دیدار کتاب‌های خود را به مقام معظم رهبری معرفی کردند. یکی از کتاب‌هایی که در این بخش به رهبری معرفی شد کتاب «تل آویو سقوط کرد بود»، نسخه عربی این کتاب به رهبر انقلاب معرفی شده بود و امسال این کتاب با ترجمه سعیده سادات حسینی توسط کتابستان معرفت منتشر شده است.
این کتاب نوشته نویسنده عرب زبان سمیه علی هاشم، سناریوی آزادی فلسطین و از بین بردن موجودیت اسرائیل است و توانسته جایزه جشنواره کتاب فلسطین را به دست بیاورد.کتاب «اولین شب آرامش» نوشته علی اصغر عبادی نیز که کتاب حوزه کودک است در این غرفه معرفی شد.
