بیماری پارکینسون (PD) نوعی اختلال تخریب عصبی است که به طور عمده بر سلول های عصبی تولید کننده دوپامین ("دوپامینرژیک") در منطقه خاصی از مغز به نام جسم سیاه تأثیر می گذارد.
بیماری پارکینسون یک اختلال پیش رونده سیستم عصبی است که بر حرکت تأثیر می گذارد. علائم به تدریج شروع می شود، گاهی اوقات فقط با لرزش به سختی در یک دست شروع می شود. لرزش شایع است، اما این اختلال معمولاً باعث سفتی یا کند شدن حرکت می شود.
در مراحل اولیه بیماری پارکینسون، صورت شما ممکن است حالت کمی از بیماری را بیان کند یا حتی نشانه ای نداشته باشد. هنگام راه رفتن ممکن است دستان شما تاب نخورند. گفتار شما ممکن است شل یا مبهم شود. علائم بیماری پارکینسون با پیشرفت شرایط شما با گذشت زمان بدتر می شود.
اگر چه بیماری پارکینسون قابل درمان نیست، اما داروها می توانند به طور قابل توجهی علائم شما را بهبود بخشند. گاهی اوقات، پزشک شما ممکن است جراحی را برای تنظیم مناطق خاصی از مغز و بهبود علائم شما پیشنهاد دهد.
علائم و نشانه های بیماری پارکینسون می تواند برای همه متفاوت باشد. علائم اولیه ممکن است خفیف بوده و مورد توجه قرار نگیرند. علائم اغلب، از یک طرف بدن شما شروع می شود و معمولاً از طرف دیگر حتی پس از شروع علائم در هر دو طرف نیز بدتر می ماند.
علائم و نشانه های پارکینسون ممکن است شامل موارد زیر باشد:
لرزش. لرزش یا لرزیدن معمولاً از یک اندام، اغلب از دست یا انگشتان شما شروع می شود. شما ممکن است انگشت شست و سبابه خود را به عقب و جلو بمالید، که به عنوان لرزش قرص شناخته می شود. ممکن است هنگام استراحت دست شما بلرزد.
حرکت آهسته (برادیکینزی). با گذشت زمان، بیماری پارکینسون ممکن است حرکت شما را کند کند و کارهای ساده را دشوار و وقت گیر کند. هنگام راه رفتن ممکن است قدم های شما کوتاه شود. شاید بیرون آمدن از صندلی دشوار باشد. هنگام راه رفتن ممکن است پاهایتان را بکشید.
عضلات سفت و سخت. سفتی عضله ممکن است در هر قسمت از بدن شما ایجاد شود. عضلات سفت می توانند دردناک باشند و دامنه حرکتی شما را محدود کنند.
اختلال در وضعیت بدن و تعادل. وضعیت شما ممکن است خم شود، یا ممکن است در نتیجه بیماری پارکینسون مشکلات تعادل داشته باشید.
از دست دادن حرکات خودکار. ممکن است توانایی انجام حرکات ناخودآگاه، از جمله چشمک زدن، لبخند زدن یا تاب دادن بازوها هنگام راه رفتن را داشته باشید.
گفتار تغییر می کند. شما ممکن است قبل از صحبت کردن، آرام، سریع صحبت کنید، بد دهنی کنید یا درنگ کنید. گفتار شما ممکن است بیشتر یکنواخت باشد تا اینکه عطف های معمول داشته باشد.
تغییرات نوشتن نوشتن ممکن است سخت شود و نوشتن شما کوچک به نظر برسد.
در صورت داشتن هر یک از علائم مرتبط با بیماری پارکینسون، به پزشک خود مراجعه کنید - نه تنها برای تشخیص وضعیت خود بلکه برای رد سایر علل علائم.
در بیماری پارکینسون، سلول های عصبی خاصی (سلولهای عصبی) در مغز به تدریج تجزیه یا از بین می روند. بسیاری از علائم به دلیل از دست دادن سلول های عصبی است که یک پیام رسان شیمیایی در مغز شما ایجاد می کند به نام دوپامین. وقتی سطح دوپامین کاهش می یابد، باعث فعالیت غیر طبیعی مغز می شود، منجر به اختلال در حرکت و سایر علائم بیماری پارکینسون می شود.
علت بیماری پارکینسون ناشناخته است، اما به نظر می رسد عوامل مختلفی در این امر نقش دارند، از جمله :
ژن ها : محققان جهش های ژنتیکی خاصی را شناسایی کرده اند که می تواند باعث بیماری پارکینسون شود. اما این موارد غیر معمول است به جز در موارد نادر با بسیاری از اعضای خانواده که مبتلا به بیماری پارکینسون هستند.
با این حال، به نظر می رسد برخی تغییرات ژنی، خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش می دهد اما با خطر نسبتاً کمی از بیماری پارکینسون برای هر یک از این مارکرهای ژنتیکی مواجه است.
محرک های محیطی : قرار گرفتن در معرض سموم خاص یا عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را افزایش دهد، اما خطر نسبتاً ناچیز است.
محققان همچنین متذکر شده اند که بسیاری از تغییرات در مغز افراد مبتلا به بیماری پارکینسون رخ می دهد، هرچند دلیل وقوع این تغییرات مشخص نیست. این تغییرات شامل موارد زیر است:
وجود اجسام لویی. توده های مواد خاص درون سلول های مغزی، نشانگر میکروسکوپی بیماری پارکینسون است. این اجسام را اجسام لوئی می نامند و محققان معتقدند این اجسام لوئی سرنخ مهمی برای علت بیماری پارکینسون دارند.
آلفا-سینوکلئین در بدن لوئی یافت می شود. اگرچه بسیاری از مواد در بدن لویی یافت می شود، دانشمندان معتقدند که یکی از آنها پروتئین طبیعی و گسترده ای است که آلفا-سینوکلئین (a-synuclein) نامیده می شود. این در تمام اجسام لویی به صورت توده ای وجود دارد که سلول ها نمی توانند تجزیه شوند. این در حال حاضر مورد توجه مهم محققان بیماری پارکینسون است.
عوامل خطر برای بیماری پارکینسون عبارتند از:
سن : جوانان به ندرت بیماری پارکینسون را تجربه می کنند. به طور معمول در اواسط یا اواخر زندگی شروع می شود و با افزایش سن خطر افزایش می یابد. افراد معمولاً در حدود 60 سالگی یا بالاتر به این بیماری مبتلا می شوند.
وراثت : در صورت مبتلا بودن یکی از نزدیکان به بیماری پارکینسون، احتمال مبتلا شدن به این بیماری را افزایش می دهد. با این حال، خطرات شما هنوز ناچیز است مگر اینکه در خانواده خود بستگان زیادی با بیماری پارکینسون داشته باشید.
ارتباط جنسی : مردان بیش از زنان به پارکینسون مبتلا می شوند.
قرار گرفتن در معرض سموم : قرار گرفتن مداوم در معرض علف کش ها و آفت کش ها ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کمی افزایش دهد.
بیماری پارکینسون اغلب با این مشکلات اضافی همراه است ، که ممکن است قابل درمان باشد:
مشکلات تفکر. شما ممکن است مشکلات شناختی (زوال عقل) و مشکلات فکری را تجربه کنید. این موارد معمولاً در مراحل بعدی بیماری پارکینسون اتفاق می افتد. چنین مشکلات شناختی پاسخ چندانی به داروها نمی دهد.
افسردگی و تغییرات عاطفی. ممکن است افسردگی را تجربه کنید، گاهی اوقات در مراحل اولیه است. دریافت درمان افسردگی می تواند از عهده چالش های دیگر بیماری پارکینسون برآید.
همچنین ممکن است تغییرات عاطفی دیگری مانند ترس، اضطراب یا از دست دادن انگیزه را تجربه کنید. پزشکان ممکن است برای درمان این علائم داروهایی به شما بدهند.
مشکلات بلع با پیشرفت شرایط ممکن است در بلع دچار مشکل شوید. بزاق ممکن است به دلیل کند شدن بلع در دهان شما جمع شده و منجر به ریزش آب شود.
مشکلات جویدن و غذا خوردن. بیماری پارکینسون در مراحل آخر بر روی عضلات دهان شما تأثیر می گذارد و جویدن را دشوار می کند. این می تواند منجر به خفگی و تغذیه نامناسب شود.
مشکلات خواب و اختلالات خواب. افراد مبتلا به بیماری پارکینسون معمولاً دارای مشکلات خواب هستند، از جمله بیدار شدن مکرر در طول شب، بیدار شدن زود هنگام یا خوابیدن در طول روز.
افراد همچنین ممکن است اختلال رفتار خواب سریع حرکت چشم را تجربه کنند، که شامل عمل کردن رویاهایتان است. داروها ممکن است به مشکلات خواب شما کمک کنند.
مشکلات مثانه. بیماری پارکینسون ممکن است باعث مشکلات مثانه شود، از جمله عدم توانایی کنترل ادرار یا مشکل ادرار.
یبوست. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به یبوست مبتلا می شوند که علت اصلی آن کاهش سرعت دستگاه گوارش است.
فشار خون تغییر می کند. هنگام ایستادن به دلیل افت ناگهانی فشارخون (افت فشارخون ارتواستاتیک) ممکن است احساس سرگیجه یا سبکی سر داشته باشید.
اختلال عملکرد بو. ممکن است در حس بویایی خود دچار مشکل شوید. ممکن است در تشخیص بوهای خاص یا تفاوت بین بوها مشکل داشته باشید.
خستگی. بسیاری از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون به خصوص در اواخر روز انرژی خود را از دست می دهند و خستگی را تجربه می کنند. علت آن همیشه مشخص نیست.
درد برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون، درد را در مناطق خاصی از بدن خود و یا در سراسر بدن خود تجربه می کنند.
اختلال عملکرد جنسی. برخی از افراد مبتلا به بیماری پارکینسون متوجه کاهش میل یا عملکرد جنسی می شوند.
از آنجا که علت پارکینسون ناشناخته است، روشهای اثبات شده برای پیشگیری از بیماری نیز به عنوان یک معما باقی مانده است.
برخی تحقیقات نشان داده است که ورزش منظم هوازی ممکن است خطر ابتلا به بیماری پارکینسون را کاهش دهد.
برخی تحقیقات دیگر نشان داده است که افرادی که کافئین مصرف می کنند - که در قهوه، چای و کولا یافت می شود - کمتر از کسانی که آن را نمی نوشند به بیماری پارکینسون مبتلا می شوند. چای سبز همچنین به کاهش خطر ابتلا به بیماری پارکینسون مربوط می شود. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا کافئین در واقع از ابتلا به پارکینسون محافظت می کند یا از راه دیگری با آن ارتباط دارد. در حال حاضر شواهد کافی، برای نوشیدن نوشیدنی های کافئین دار برای محافظت در برابر پارکینسون وجود ندارد.
گردآوری: بخش سلامت بیتوته