تصور کنید مسیحیان اولیه ایمان خود را در مناطق مختلف، که هر کدام زبان و هنجار‌های فرهنگی خاص خود را داشتند، گسترش می‌دادند. همانطور که آن‌ها آموزه‌های مردی به نام «یشوآ» (نام دیگر مسیح در دوره معبد دوم) را ترجمه کردند، این نام تغییر کرد و با یونانی، لاتین و سایر زبان‌ها سازگار شد.
به گزارش راز بقا، این سفر فقط در مورد زبان شناسی نیست، بلکه در مورد داستان جذابی است مبنی بر اینکه چگونه یک نام - و یک پیام - در طول زمان و در سراسر قاره‌ها سفر کرده و تاریخ را به شکلی که ما می‌شناسیم شکل می‌دهد.
نام «عیسی» از نام عبری «یشوآ» گرفته شده، که فشرده شده‌ی کلمه «یهوشوا» به معنای «یهوه نجات است» یا «یهوه نجات می‌دهد» است. در الهیات مسیحی، نام عیسی بر نقش او به عنوان نجات دهنده تأکید می‌کند و بازتاب این اعتقاد است که او توسط خدا فرستاده شده تا بشریت را از گناه و مرگ نجات دهد.
در عهد جدید، جبرئیل فرشته به مریم دستور می‌دهد تا نام پسرش را عیسی (Jesus) بگذارد «زیرا او قوم خود را از گناهانشان نجات خواهد داد» (متی ۱:۲۱). این با انتظارات مسیحایی از یک نجات دهنده در سنت یهودی هماهنگ است.
«یهوشوا» (Yehoshua) در ترجمه‌های انگلیسی عهد عتیق به عنوان «یوشوا» (Joshua) ترجمه شده تا آن را از شکل یونانی مورد استفاده در عهد جدید متمایز کند. به عنوان مثال، یوشوا، جانشین موسی، در زبان عبری «یِهوشوا» نامیده می‌شود که در انجیل‌های انگلیسی زبان به «یوشوا» ترجمه شده است.
هنگامی که متون مقدس عبری به یونانی ترجمه شد - فرآیندی که به طور سنتی به دانشمندان یهودی در قرون ۳ تا ۲ قبل از میلاد نسبت داده می‌شود - «یِهوشوا» به Iēsous ترجمه شد. این ترجمه متون را در دسترس یهودیان یونانی زبان آن زمان قرار داد.
یونانی معادل مستقیمی برای صدای عبری sh نداشت و s پایانی اضافه شد تا این نام متناسب با قرارداد‌های دستور زبان یونانی برای نام‌های مردانه باشد. همین نام یونانی Iēsous در عهد جدید برای اشاره به عیسی ناصری تاریخی استفاده شده است.
قرن‌ها طول کشید تا «یشوآ» به «عیسی» (Jesus) تبدیل شود، و به نظر می‌رسد که این تغییر در ترجمه یونانی Iēsous آغاز شده است.
با گسترش مسیحیت به جهان روم Iēsous به لاتین به عنوان Iesus ترجمه شد. لاتین فاقد صدای sh بود و به جای آن از s استفاده می‌کرد. همچنین، لاتین در آن زمان از حرف J استفاده نمی‌کرد، بنابراین i اولیه حفظ شد.
در زبان انگلیسی قرون وسطی، حرف j متمایز از i به کار رفت. این تغییر زبانی، جایی که J از i برای تمایز بین حروف بی‌صدا و حروف صدادار تکامل یافت، منجر به تبدیل شدن iesus به Jesus در انگلیسی شد.
این تغییر بخشی از یک روند گسترده‌تر در قرن شانزدهم بود، جایی که L لاتین در ابتدای کلمات با J جایگزین شد. این توسعه زبانی صدای j را در کلمات و نام‌ها استاندارد کرد و تغییر قابل توجهی را در املای انگلیسی ایجاد کرد.
«انجیل شاه جیمز ۱۶۱۱» املای Jesus را استاندارد کرد و کاربرد آن را در دنیای انگلیسی زبان تقویت کرد. در این زمان، تلفظ و املای «Jesus» به طور کامل در انگلیسی ادغام شده بود.
برخلاف قرارداد‌های نامگذاری غربی، «مسیح» (Christ) در واقع نام خانوادگی عیسی نیست. این عنوانی است که از کلمه یونانی Christos گرفته شده که به معنای «مسح شده» یا «مسیح» است. این اصطلاح ترجمه‌ای از کلمه عبری Mashiach است که این نیز به معنای «مسح شده» است.
در اورشلیم باستان، مسح کردن یک شخص با روغن یک عمل آیینی بود که موقعیت یا مأموریت خاصی را، به طور معمول برای پادشاهان، کاهنان و پیامبران اعطا می‌کرد. در عهد جدید، «کریستوس» (Christos) به عنوان لقبی برای عیسی (Jesus) استفاده می‌شد، که نشان می‌دهد او مسح‌شده‌ای است که خدا برای تحقق پیش‌گویی‌های مسیحایی عهد عتیق فرستاده است. برای مثال، در متی ۱۶:۱۶، پطرس اعلام می‌کند که «تو مسیح (christ)، پسر خدای زنده هستی» و عیسی (Jesus) را مسیح موعود معرفی می‌کند.
اصطلاح «مسیح» (Christ) به تدریج در لاتین به Christus و سپس به انگلیسی Christ پذیرفته شد. این بخشی جدایی ناپذیر از نام عیسی در سنت مسیحی و در کلیسای کاتولیک شد.
نام عیسی در فولکلور و سنت‌های فرهنگی مناطق مختلف و دوره‌های تاریخی حضوری غنی دارد. در فرهنگ عامه، نام او اغلب با ویژگی‌های عرفانی تلفیق پیدا کرده است که نشان دهنده احترام و اهمیت عمیقی است که در فرهنگ‌های مختلف به او نسبت داده می‌شود.
در بسیاری از روایات مسیحی، بر این باورند که نام عیسی دارای قدرت محافظتی و شفابخشی است. این باور ریشه در آیات کتاب مقدس مانند اعمال رسولان ۳: ۶ دارد که در آن پطرس با گفتن «به نام عیسی مسیح ناصری، راه برو»، مردی را که معلول است شفا می‌دهد.
این ایده به فرهنگ عامه منتقل شد، جایی که مردم نام عیسی را برای دفع ارواح شیطانی، محافظت در برابر آسیب و مداخله الهی در مواقع ضروری فرا می‌خواندند.
داستان‌های متعددی در فرهنگ عامه اروپایی، عیسی را سرگردان روی زمین به تصویر می‌کشند که اغلب به مسافری نیازمند تغییر شکل داده است. این داستان‌ها بر فضایلی مانند فروتنی، نیکوکاری و مهربانی تاکید دارند. به عنوان مثال، در داستان عامیانه آلمانی «سه شاخه سبز» توسط برادران گریم، عیسی به عنوان یک گدای فقیر ظاهر می‌شود تا شفقت یک عزلت‌نشین را آزمایش کند.
نمونه دیگر، افسانه فرانسوی «نیکلاس قدیس و سه پسر» است، جایی که عیسی، در لباس یک زائر، به نیکولاس قدیس در زنده کردن سه کودک مقتول کمک می‌کند و از این طریق به مهربانی این قدیس پاداش می‌دهد.
نام عیسی همچنین در ترانه‌ها و نیایش‌های عامیانه به طور مکرر ظاهر می‌شود که نشان دهنده اهمیت معنوی وی است. در برخی از سرود‌ها و نیز نیایش‌های معنوی، خواندن نام عیسی با جستجوی آسایش، راهنمایی و نجات همراه است.
به عنوان مثال، سروده «ما چه دوستی‌ای با عیسی داریم» بیانگر ایمان عمیق شخصی و اتکا به عیسی برای آرامش و حمایت است. یکی دیگر از نیایش‌های معروف، «ای عیسی،ای نجات دهنده، من را هدایت کن»، به دنبال راهنمایی و حمایت عیسی در چالش‌های زندگی است. آهنگ «عیسی شیرین» در سنت عامیانه آپالاچیا نیز حضور آرامش بخش عیسی را برجسته می‌کند.
در دوران معاصر، نام عیسی همچنان در فولکلور مدرن و فرهنگ عامه نقش دارد. داستان‌های معجزات و مداخلات الهی که به ذکر نام عیسی نسبت داده می‌شود در جوامع مسیحی انجیلی و کاریزماتیک رایج است.
برای مثال، شهادت‌ها برای معجزات شفابخش اغلب در گردهمایی‌های خصوصی به اشتراک گذاشته می‌شود، مانند گزارش‌هایی درباره رویداد‌هایی که به عنوان مثال توسط اوانجلیست‌هایی مانند «بنی هین» برگزار می‌شد.
نمونه دیگر، داستان بسیار مشهور «معجزه رودخانه هادسون» است که در آن برخی از مسافران نجات خود از سقوط هواپیما را به دعا‌هایی با ذکر نام عیسی نسبت دادند.
این داستان‌های مدرن اغلب از طریق دهان به دهان، گردهمایی‌ها و رسانه‌های مذهبی مانند شبکه‌های تلویزیونی مسیحی مانند TBN (شبکه پخش ترینیتی) و پلتفرم‌های رسانه‌های اجتماعی پخش می‌شوند.
اگر نام عیسی را به روش «درست» تلفظ نکنید چه؟ در بیشتر روایات دینی، تلفظ نام‌ها، از جمله اسم عیسی، کمتر از احترام و نیتی است که در پشت این دعا وجود دارد.
در مسیحیت، به طور کلی بر قلب و نیت شخص دعا کننده تأکید می‌شود تا تلفظ دقیق نام او. کتاب مقدس مسیحی بر صمیمیت دعا و ایمان تأکید می‌کند، همانطور که در رومیان دیده می‌شود: «زیرا هر که نام خداوند را بخواند، نجات خواهد یافت»، بدون اینکه تلفظ دقیق آن را مشخص کند. این نشان می‌دهد که خداوند قصد و نیت پشت دعا را بیش از جزئیات آوایی درک می‌کند و برای آن ارزش قائل است.
یهودیت بر تلفظ صحیح زبان عبری در دعا‌ها و متون مقدس مانند کتاب مقدس عبری تأکید دارد. با این حال، نیت و احترام کلی در خطاب به خدا بسیار مهم تلقی می‌شود. اگرچه تلفظ مهم است، اما خداوند نیت و تلاش نمازگزار را درک می‌کند.
در اسلام، اگرچه تلفظ و تلاوت صحیح نماز و آیات قرآن مهم است، اخلاص، ایمان و احترام مؤمن در درجه اول اهمیت قرار دارد. مسلمانان معتقدند که خداوند همه زبان‌ها و مقاصد را درک می‌کند، بنابراین تلفظ دقیق آن در عین احترام، مانعی برای شنیدن صدای مؤمنان توسط خداوند نیست.
در حالی که قرآن به زبان عربی تلاوت می‌شود، تأکید بر اخلاص و نیت در سراسر متن برجسته می‌شود. به عنوان مثال، سوره بقره می‌فرماید: «هنگامی که بندگانم از تو درباره من بپرسند [بگو:]یقینا من نزدیکم، دعای دعا کننده را زمانی که مرا بخواند، اجابت می‌کنم».
از منظر معنوی گسترده تر، بسیاری معتقدند که خدا دانای کل و همه جا حاضر است و همه زبان ها، لهجه‌ها و مقاصد را درک می‌کند. اصل دعا و توسل، ایمان و اخلاص در پس آن است. تلفظ‌های نادرست به دلیل تفاوت‌های زبانی یا عدم آگاهی عموماً به عنوان امری ثانویه نسبت به قصد واقعی فرد تلقی می‌شود.
در سال ۱۹۸۰، باستان شناسان مقبره تالپیوت را در اورشلیم کشف کردند که شامل ۱۰ استخوان بند بود که در برخی از آن‌ها نام‌هایی مانند «عیسی پسر یوسف»، «مریم» و «یهودا پسر عیسی» حک شده بود. این به گمانه زنی‌هایی منجر شد مبنی بر این که این مقبره ممکن است مقبره خانوادگی عیسی ناصری باشد، به ویژه اینکه ساخت فیلم مستندی در همین باره توسط جیمز کامرون و سیمچا یاکوبویچی در سال ۲۰۰۷ به این ایده رواج بیشتری داد. با این حال، این نام‌ها در قرن اول رایج بود و ارتباط آن‌ها با عیسی مسیح را مورد تردید قرار داد. منتقدان استدلال می‌کنند که رواج آن‌ها احتمال وجود یک پیوند مستقیم را کاهش می‌دهد.
