نشانه‌های کم‌آبی بدن

صدا و سیما چهارشنبه 13 اسفند 1399 - 23:04
نشانه‌ها، پیامد‌ها و درمان کم‌آبی بدن، کدام‌اند؟

به گزارش گروه وب‌گردی خبرگزاری صدا و سیما، آب‌رسانی کافی به بدن برای سلامتی ضروری بوده، اما بنا به گفته کتابی که به‌تازگی منتشر شده است، ترکیبی از عوامل، شامل رژیمی از غذا‌های فراوری‌شده، سن، مصرف دارو و تحرک کافی نداشتن، می‌تواند بدن ما را در معرض کم‌آبی قرار دهد.

 

نشانه‌های کم‌آبی بدن

 

نویسندگان کتاب، یک پزشک و یک مردم‌شناس که قبایل بومی را در سراسر مناطق صحرایی مطالعه کرده‌اند، توضیح می‌دهند که حتی با نوشیدن چند گالن آب نیز نمی‌توان بدن را از خشکی‌ که دچار آن شده است، خارج کرد.

بیشتر ما مدام در وضعیت کم‌آبی خفیف هستیم. احساس خستگی مفرط در بعد‌ازظهر، مه مغزی، لب‌های ترک‌خورده، خشکی چشم، بوی بدن دهان، سردرد، یبوست و عفونت ادراری، علائمی از کم‌آبی بدن هستند.
 
کم‌آبی فقط به این علائم ختم نمی‌شود و دامنه تأثیرات آن می‌تواند به کاهش ایمنی بدن و درد مفاصل منجر شود. تحقیقات همچنین رفلاکس اسید معده، بیماری‌های قلبی، دیابت نوع دوم و آلزایمر را نیز به کم‌آبی مرتبط دانسته‌اند.
 
آب برای بدن ضروری است. ما به آن نیاز داریم تا مواد معدنی، آلی، مواد مغذی و اکسیژن را به سلول‌هایمان برسانیم. آب همچنین دمای بدن را از طریق تعریق حفظ می‌کند و به ما کمک می‌کند از شر مواد زائد خلاص شویم. آب به عنوان ضربه‌گیر و روان‌کننده مفاصل، پوست، چشم‌ها، بینی ودهان عمل می‌کند و به ما کمک می‌کند تا از اندام‌های داخلی محافظت کنیم.
 
ما نه تنها برای این عملکرد‌های ضروری به آب نیاز داریم بلکه خودمان هم از آب تشکیل شده‌ایم. درحدود ۶۵‌ درصد از بدن ما را آب تشکیل می‌دهد. هر چه بزرگ‌تر می‌شویم، این نسبت تغییر می‌کند – برای مثال در حالی که که ۷۵‌درصد از بدن نوزادان را آب تشکیل داده است، این نسبت در بزرگسالان به ۵۵‌درصد کاهش پیدا می‌کند.
 
یکی از دلایل آن کاهش توده ماهیچه‌ای در اثر سن است. ۷۵ درصد ماهیچه‌ها را آب تشکیل می‌دهد.
 
بنابر این، آب‌رسانی به بدن بسیار بااهمیت است و تحقیقات نشان می‌دهند که حتی کمترین حد از کم‌آبی می‌تواند اثرات بزرگی بر مغز و بدن بگذارد. ما هر روز دو لیتر آب از راه تنفس، تعریق، ادرار و دفع مدفوع از دست می‌دهیم و اگر این مقدار از آب را جایگزین نکنیم، بدنمان دچار بی‌آبی خواهد شد.
 
در این وضعیت، مغز سیگنال‌های هورمونی را برای منحرف کردنِ مسیر آب از مناطقی مانند پوست، ماهیچه‌ها و مفاصل که برای حیات ضروری نیستند، ارسال می‌کند و از این راه، آب را به سمت اندام‌های مهم‌تر مانند مغز، قلب و کبد که عملکردشان برای بدن حیاتی است، هدایت می‌کند.
 
این باعث می‌شود پوست و مفاصل به دلیل محصولات فرعی‌ مانند اسید لاکتیک که از مواد زاید بدن تولید می‌شوند، دچار خشکی و سفتی شوند و بدن دچار التهاب‌های دردناک شود.
 
مطالعات اخیر (شامل مطالعاتی که در سال ۲۰۱۶ در نشریه سایکولوژی و در سال ۲۰۱۵ در نشریه اسپورت ساینسس منتشر شد) نشان می‌دهد که حتی کم‌آبی خفیف هم می‌تواند در‌های شدید و خفیف در بدن ایجاد کند و درد‌های مفصلی، میگرنی و درد‌های پس‌از جراحی‌ها را تشدید کند.
 
علاوه‌بر‌آن، کم‌آبی فعالیت‌های مغزی مرتبط با درد را افزایش می‌دهد؛ این ‌درحالی است که در صورت وجود آب کافی در بدن، مغز آسوده و آرام می‌شود.
 
به عنوان مثال، در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ انجام شد، اسکن‌های مغزی نشان دادند که در آزمون فرو کردن دست در آب یخ، فعالیت نواحی‌ از مغز که مرتبط با درد است، در افرادی که بدنشان دچار کم‌آبی است، بیشتر بود که باعث می‌شد درد بیشتری را احساس کنند؛ اما در افرادی که بدنشان دچار کم‌آبی نبود، این نواحی فعالیت کمی داشتند.
 
 
نشانه‌های کم‌آبی بدن
 
 
این مطالعه نشان می‌دهد که حتی کاهش ۲‌ درصدی مطلوب‌ترین حد از آب که یک فرد نیاز دارد، می‌تواند باعث خسارات شناختی قابل اندازه‌گیری شود، بر عملکرد افراد در فعالیت‌هایی که نیاز به تمرکز دارد اثر منفی بگذارد و مهارت‌های حافظه، احساسات و قضاوت آنها را دچار اشکال کند.
 
۲‌ درصد کاهش معادل ۱‌ لیتر آب است. دانستن این که فقط ۱‌ لیتر کمبود آب تا این حد می‌تواند بر تمرکز شما اثر بگذارد، ترسناک است. مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۷ در نشریه اروپایی نوتریشن منتشر شد، نشان داد که همین میزان اندک از کم‌آبی در مردان سالم بزرگسال می‌تواند اثری بر رگ‌های خونی بگذارد که مشابه اثر سیگار کشیدن است.
 
محققان از دانشگاه هاروکوپیو در یونان تأکید کردند که کم‌آبی، توانایی رگ‌های خونی جهت انبساط و انقباض که برای جریان سالم خون در رگ‌ها ضروری است، کاهش می‌دهد. حال، فکر کنید افرادی که مسن‌تر هستند یا از بیماری‌هایی مانند دیابت نوع دوم رنج می‌برند تا چه اندازه از کم‌آبی لطمه خواهند دید.
 
کارشناسان در کالج پزشکی دانشگاه هاروارد می‌گویند که حتی کمترین سطح از کم‌آبی می‌تواند خطر حملات قبلی را در افرادی که دچار بیماری‌های قلبی هستند، افزایش دهد. علت آن است که وقتی میزان آب در خون کاهش پیدا می‌کند، خون غلیظ‌تر می‌شود و بنابراین قلب باید جهت پمپاژ خون به سراسر بدن خیلی شدیدتر کار کند.
 
مطالعات اولیه همچنین ارتباط بین کم‌آبی مزمن و بیماری آلزایمر را نشان داده‌اند. دکتر سیمون ترونتون، استاد علوم اعصاب در دانشگاه لورین در فرانسه، باور دارد که کم‌آبی درجه پایین که مزمن شده باشد، یکی از دلایل اصلی برخی بیماری‌ها شامل چاقی، دیابت نوع دوم، بیماری فشار خون و آلزایمر است.
 
ترونتون، سال ۲۰۱۴ در نشریه ایجینگ نوشت که بین این وضعیت‌ها و کوچک‌تر شدن مغز در اثر کم‌آبی، ارتباط وجود دارد.
 
نظریه کم‌آبی بعد‌ها با آثار دیگری که نشان داد کل آب بدن ما با افزایش سن و افزایش توده بدنی کاهش پیدا می‌کند، تقویت شد و این نشان می‌دهد که افراد دیابتی یا چاق یا مسن می‌توانند از بی‌آبی مزمن رنج ببرند.
 
به علاوه، بسیاری از دارو‌هایی که جهت درمان بیماری‌های قلبی - عروقی تجویز می‌شوند، می‌توانند توانایی سلول‌ها برای جذب آب را کاهش دهند. به بیان دیگر، این دارو‌ها توانایی بدن ما جهت فعال کردن سیستمی که آب‌رسانی در محل‌های مورد نظر را ممکن می‌سازد، کاهش می‌دهند.
 
این مسأله به خصوص برای افراد مسن مایه نگرانی است. مطالعات نشان می‌دهد که «چند دارویی» - مصرف بیش از ۵‌ داروی متفاوت- می‌تواند بی‌آبی را به شدت در افراد مسن افزایش دهد.
 
بنابر این، بر اساس تحقیقات انجام شده، هر کدام از ما می‌توانیم به راحتی دچار کم‌آبی درجه پایین شویم؛ آن هم بدون این‌که خودمان از آن مطلع باشیم. یکی از دلایل، این است که با افزایش سن و کاهش توده ماهیچه‌ای، احساس تشنگی در افراد کاهش پیدا می‌کند.
 
توده ماهیچه‌ای، جایی است که ما بیشترین میزان آب در آن را ذخیره می‌کنیم. بنابر این، توانایی ما در ذخیره آب، درست زمانی که بدن ما هشدار کم‌آبی می‌دهد، کاهش پیدا می‌کند. یکی از منابع کم‌آبی در بدن، تحرک نداشتن کافی است. نشستن، جریان آب و انرژی به سراسر بدن را محدود می‌کند.
 
 
نشانه‌های کم‌آبی بدن
 
 
چرا به چیزی بیشتر از آب نیاز داریم؟
 
مطالعات زیادی نشان می‌دهند که این آبشار پیامدی می‌تواند با مصرف آب کافی متوقف شود. درباره کودکان، مصرف مقدار کافی از آب به معنای خُلق و عملکرد بهتر در مدرسه است. برای آن دسته از ما که از سردرد‌های مزمن، نفخ و بیماری‌های مزمن رنج می‌بریم، مصرف آب می‌تواند نشانه‌های بیماری را کاهش دهد.
 
شاید شگفت‌زده شوید اگر بدانید که یافته‌های متعددی نشان می‌دهند نوشیدن گالن‌ها آب نمی‌تواند کم‌آبی بدن را جبران کند. سال‌ها به ما گفته شده بود که روزانه ۸ لیوان آب بنوشیم. این توصیه‌ها به راهنمایی بر می‌گردد که سال ۱۹۷۴ ارائه شد و بر مبنای آن قرار بود که ۴۵‌ درصد از این آب از راه غذا‌ها به دست بیاید.
 
سال‌ها افسانه‌های شهری، این توصیه‌ها را تغییر دادند و دریافت آب کافی را تنها به مایعات و سپس به آب فروکاستند، اما وقتی پای نوشیدن آب کافی به میان می‌آید، کمیت لزوماً کیفیت را تضمین نمی‌کند. آب زیاد، مواد مغذی و معدنی ضروری را از داخل سلول‌ها و بافت‌های بدن به بیرون، دفع و به سلامت شما لطمه وارد می‌کند.
 
نکته کلیدی جهت آب‌رسانی خوب به بدن، به جذب آب و مصرف میزان درست آن برمی‌گردد. مطالعات زیادی نشان می‌دهند که جهت آب‌رسانی به بدن، مصرف آبی که در گیاهان وجود دارد، به مراتب از مصرف آب خالی مؤثرتر است.
 
نشانه‌های کم‌آبی بدن
 
 
جینا، مردم‌شناسی که قبایل بومی در صحرا‌های جهان را مطالعه کرده و تلاش کرده است تا بفهمد چطور این افراد در آب‌ و هوای خشک دوام می‌آورند، در این کتاب بر این نکته تأکید زیادی کرده است.
 
وقتی مادر پیر جینا از بی‌آبی شدید رنج می‌برد، او تصمیم گرفت همان کار‌هایی که مردم در صحرا‌ها جهت رفع بی‌آبی انجام می‌دهند، درباره مادر خود انجام دهد. او به مادرش غذا‌هایی تازه که حاوی آب بودند، داد.
 
به عنوان مثال، او می‌دانست که مردان جوان قبیله تاراهومارا در مکزیک جهت به انجام رساندن یک ماراتن ۵۰‌ مایلی، نوعی نوشیدنی از ذرت را به همراه دانه‌های چیا می‌خورند. این دانه‌ها در ترکیب با نوشیدنی، نوعی آب «ژله‌ای» تولید می‌کند که بهتر از آب خالی، کم‌آبی بدن را جبران می‌کند.
 
آسیا کردن دانه چیا، ژله بیشتری در آب تولید می‌کند. جینا جهت رفع کم‌آبی بدن مادر خود، مقداری دانه چیا را آسیا کرد و در نوشیدنی آب ‌پرتقال او ریخت. او همزمان دو نی را در لیوان گذاشت تا مصرف مایعات در هر بار بالا کشیدن آن دو برابر شود. این کار بیماری عفونت ادراری در مادرش را پایان داد.
 
آب ژله‌ای در همه سلول‌های زنده شامل گیاهان وجود دارد. این آب چگال‌تر است و اکسیژن بیشتری نسبت به مایع، بخار و یخ دارد و بهتر می‌تواند مواد مغذی را به سراسر بدن حمل کند. مطالعات دکتر جرالد پالاک، مهندس زیستی از دانشگاه واشنگتن، نشان می‌دهد آبی که در گیاهان محصور شده است، بسیار مؤثرتر از آب لوله‌کشی، بی‌آبی بدن را رفع می‌کند.
 
به عنوان مثال، یک سیب خوردن به همراه یک لیوان آب، جهت رفع کم‌آبی بسیار بهتر بوده تا نوشیدن دو بطری آب خالی و دلیل آن وجود ماده فیبری در سیب است که مانند اسفنج عمل می‌کند و رطوبت را طولانی‌تر در خود نگه می‌دارد.
 
تحقیقات انجام شده در ۲ سال گذشته، نشان می‌دهند که مصرف آب گیاهی، بهتر از آب خالی، کم‌آبی را رفع می‌کند و کیفیت زندگی افراد را بهبود می‌بخشد؛ هر چند تحقیقات بیشتری در این زمینه نیاز است.
 
منبع: دیلی‌میل
 

منبع خبر "صدا و سیما" است و موتور جستجوگر خبر تیترآنلاین در قبال محتوای آن هیچ مسئولیتی ندارد. (ادامه)
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت تیترآنلاین مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویری است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هرگونه محتوای خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.