همشهری آنلاین: «هاوایی» ساخته بهمن گودرزی با فروشی بیش از ۸۳ میلیارد تومان سومین فیلم پرفروش سال ۱۴۰۲ بود و یکی از فیلم‌های پرمخاطب اکران آنلاین امسال است. این فیلم هم مثل دیگر کارهای گودرزی در ژانر کمدی است و روی مسئله مهاجرت ورزشکاران دست گذاشته و داستان ورزشکاری را تعریف می‌کند که به تصور پیشرفت تن به مهاجرت می‌دهد، اما در فرنگ آلت دست رفیقش برای پول درآوردن می‌شود. گودرزی تحصلیکرده سینماست و کار حرفهای را با دستیاری مهدی فخیم‌زاده در فیلم «همسر» شروع کرده. با اینکه به گفته خودش به درام‌های اجتماعی علاقه دارد، اما شرایط به گونه‌ای رقم خورده که ترجیح داده فیلم‌هایش را در ژانر کمدی بسازد. «هاوایی» هم چهارمین همکاری امین حیایی و گودرزی است و هم چهارمین فیلم گودرزی است که تهیه‌کنندگی‌اش را مرتضی شایسته بر عهده داشته. مثلث حیایی، گودرزی و شایسته تقریبا به فرمول موفقیت در گیشه دست پیدا کرده و با توجه به موفقیت فیلم‌های کمدی در گیشه باید انتظار داشت دیر یا زود فیلم دیگری از این تیم را بر پرده سینماها ببینیم. محور گفت‌وگو با گودرزی فیلم «هاوایی» بود و البته درباره شرایط سینمای ایران هم با او حرف زدیم.
«هاوایی» در شروع به موضوع مهاجرت ورزشکاران می‌پردازد، اما هرچه جلوتر می‌رود از این موضوع اجتماعی فاصله می‌گیرد. چرا؟ آیا ملاحظات خاصی باعث این اتفاق شد؟
قصه اصلی «هاوایی» مسئله مهاجرت غیرقانونی و به اصطلاح نخ تسبیح ماجراست که در کنار آن داستان‌های فرعی اضافه می‌شود و قصه شاخ و برگ می‌گیرد تا در خدمت خط اصلی داستان درآید. این اتفاق باعث می‌شود قصه جذاب‌تر پیش برود. اینکه ۹۰ دقیقه صرفا از یک موضوع حرف بزنیم، درام را تحت الشعاع قرار می‌دهد و آن را زیر سوال می‌برد. از نظر من حتی «هاوایی» شاید بیش از اندازه هم به موضوع مهاجرت غیرقانونی پرداخته است.
متاسفانه تعداد فیلم‌هایی که برای گرفتن خنده از مخاطبان خود که بدیهی‌ترین وظیفه یک فیلم کمدی است، دست به دامن حرفهای رکیک، شوخی‌های سخیف و... می‌شوند کم نیست. برای گرفتار نشدن در این وضعیت چه راهکارهایی اندیشیدید؟
خنده گرفتن از مخاطب به بضاعت فیلمنامه، خلاقیت کارگردان و تیم تولید بازمی‌گردد. در سال‌های اخیر شاهد این بودیم که به واسطه رونق سینمای کمدی هرکس در زمینه‌های دیگر شکست خورده، تصور کرده که با ساخت فیلم کمدی می‌تواند پول پارو کند. اما گیشه سینما ما را به این نتیجه رساند که چنین تصوری غلط و تماشاگر باهوش‌تر از این حرفاست که بخواهد فریب فیلم به اصطلاح کمدی‌نما را بخورد. سازنده یک اثر کمدی باید خود طنازی داشته باشد و همراه با لطافت قصه خود را تعریف کند و بعد بتواند فیلمی خلق کند.
این اثر به دلیل مهاجرت ریحانه پارسا به خارج از کشور تا چه اندازه با مشکل روبه‌رو شد؟
مهاجرت ایشان تاثیری روی فیلم ما نداشت و حتی یک پلان هم از بازی ایشان در «هاوایی» کم نشد. ناگفته نماند که تمام سکانس‌هایی که برای ایشان نوشته شده بود، فیلمبرداری شد به غیر از یک سکانس که بعد از مهاجرت ایشان آن را فیلمبرداری کردیم و اساسا آن را تغییر دادیم. مهاجر ایشان تنها باعث تاخیر در صدور پروانه نمایش شد.
چرا نام فیلم از «رقصنده» به «هاوایی» تغییر کرد؟ و چرا دیر به پرده سینما رسید؟
تعویض نام فیلم توفیق اجباری بوده است؛ «رقصنده» اسم ایده‌آل ما برای فیلم بود اما وزارت ارشاد با آن مخالفت کرد و در اسم‌هایی که پیشنهاد دادیم با «هاوایی» موافقت شد. استقبال از فیلم نشان می‌دهد که اسم آن نیز روی اثر نشسته و مخاطب توانسته با آن ارتباط برقرار کند.
«هاوایی» چه تجربه‌ای را برایتان رقم زد؟ چه حرفی برای مخاطبان داشت؟ اساسا اثر کمدی هم به دنبال انتقال پیام است یا صرفا وظیفه سرگرم کردن را دارد؟
هر اثری برای سازنده‌اش تجارب متفاوتی به همراه دارد که مشابه آثار پیشینش نیست و می‌تواند از آن برای فیلم‌های بعدی خود بهره بسیار ببرد. از سوی دیگر هر اثری دارای یک یا چندین پیام است و اگر اینگونه نباشد آن را باید تهی از معنا دانست. «هاوایی» نیز سرشار از پیام است و وزارت ارشاد آن را به عنوان یکی از نمونه‌های موفق در ارایه پیام جزو بیلان سال ۱۴۰۲ خود برشمرده که در ارتباط با مهاجرت‌های کورکورانه و عواقب و تبعات آن است. متاسفانه اکثر ورزشکارانی که به این شکل مهاجرت کردند با عواقب آن در خارج از کشور دست به گریبان هستند.
آثاری که تاکنون ساخته‌اید نشان می‌دهد بیشتر به ژانر کمدی علاقه‌مندید. این علاقه از کجا می‌آید؟
نمی‌توانم بگویم ژانر ایده‌آل من کمدی است بلکه فیلم اجتماعی و ملودرام جزو ایده‌آل‌هایم محسوب می‌شود. ساخته‌های متعددی هم در این زمینه داشتم اما پس از موفقیت فیلم اولم یعنی «شش و بش»، مسیر من به واسطه ذائقه تهیه‌کنندگان و سرمایه‌گذاران تغییر کرد و باعث شد بیشتر در این ژانر فعالیت کنم.
اگرچه ژانر کمدی را دوست دارم اما اولویتم نیست. از سوی دیگر وقتی سینمای اجتماعی نداریم و سوژه‌های اجتماعی عملا پروانه ساخت نمی‌گیرند یا ممیزی و خنثی می‌شوند، پس تلاش می‌کنم ژانری را که در آن به موفقیت رسیدم، دنبال کنم و بتوانم دنیا و آخرت را با اولویت دوم پیش ببرم.
آیا از شرایط اکران عمومی فیلم خود راضی بودید؟
«هاوایی» در شرایطی اکران شد که همچنان نمایش عمومی برخی از فیلم‌ها که بیش از ۶ ماه روی پرده بودند، ادامه داشت. در حقیقت با تصمیم غیرکارشناسی مسئولان وزارت ارشاد تر و خشک با هم سوخت و متاسفانه دست‌های پنهان باعث شد فیلمی که حقش بود و طبق اساسنامه شورای صنفی و مقررات باید ۱۴ هفته روی پرده می‌ماند، با وجود استقبال و درخواست پخش کننده، سینماداران و سازندگان، این فیلم از حق خود در اکران و زمان نمایش کوتاه بماند و امیدوارم کسانی که این تصمیم را گرفتند، خواب راحتی داشته باشند.
نزدیک به یکسال است که گیشه سینمای ایران در دست فیلم‌های کمدی‌ست و شاید بعضا دو سه فیلم کمدی به فروش بالا دست پیدا کنند. درباره این وضعیت و آینده سینما با وجود اتفاقات یکسال اخیر برایمان بگویید.
هیچ تضمینی نیست که این اتفاق ادامه‌دار باشد. اگر سطح کیفی فیلم‌ها در هر ژانری به گونه‌ای باشد که سطح سلیقه تماشاگر را پایین نیاورد و به شعورش توهین نکند، استقبال مداوم خواهد بود. اما اگر بخواهیم به ساده‌انگاری و هجو ادامه دهیم، به ورطه تکرار می‌افتیم و استقبال از اینگونه آثار از بین خواهد رفت.
فیلم بعدی خود را با چه موضوعی و در چه ژانری خواهید ساخت؟ آیا اثری آماده نمایش دارید؟
از سال گذشته مقاومتی در نساختن سریال کمدی و فیلم داشتم و پروژه‌های جدی را پیش بردم اما پیرو توضیحاتم خیلی نتیجه‌بخش نبود و به سرانجام نرسید. این روزها هم مشغول بررسی گزینه‌های مختلف هستم اما اینکه کدام به نتیجه برسد، مشخص نیست. امیدوارم کارهای متفاوت‌تری انجام دهم و اگر قرار شد در زمینه کمدی کاری بسازم، قطعا گامی رو به جلو و موفق‌تر از فیلم‌های قبلی به لحاظ ساختار و موضوع و موفقیت در گیشه باشد و بتوانم رکوردشکنی کنم.
