به گزارش اقتصاد نیوز به نقل از اکوایران، پیشنویس قطعنامهای که قدرتهای اروپایی روز دوشنبه برای رایگیری این هفته به شورای حکام ناظر هستهای سازمان ملل ارائه کردند، جمهوری اسلامی ایران را بار دیگر برای توضیح آثار اورانیوم یافت شده [ادعایی] در متنی که به دست رویترز رسیده، در پی قطعنامهای است که 18 ماه پیش به تصویب رسید و از تهران میخواهد فوراً از تحقیقات چند ساله آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد این آثار تبعیت کند. متن جدید از ایران میخواهد بدون تاخیر همکاری کند، از جمله با اجازه دادن به آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای نمونهبرداری در صورت نیاز.
این قطعنامه همچنین از این هم فراتر میرود و به مشکلاتی میپردازد که اخیراً به وجود آمدهاند، مانند ممانعت جمهوری اسلامی ایران از حضور بسیاری از کارشناسان ارشد غنی سازی اورانیوم آژانس در تیم بازرسی.
این قطعنامه از جمهوری اسلامی ایران میخواهد که این گام را برگرداند و بیانیه مشترک مارس 2023 را که آژانس بینالمللی انرژی اتمی بهعنوان یک تعهد گسترده برای همکاری تلقی میکرد، اجرا کند.
بر اساس این قطعنامه، شورای حکام از ایران میخواهد که همکاری کافی با آژانس ارائه دهد و اقدامات ضروری و فوری را همانطور که در قطعنامه نوامبر 2022 توسط این هیات تصمیم گرفته شده است، انجام دهد تا مسائل پادمانی را که با وجود تعاملات متعدد با آژانس از سال 2019 تاکنون باقی مانده است، حل و فصل کند.
شورای حکام 35 کشوری هر سه ماه یکبار تشکیل جلسه میدهد و یکی از دو نهاد اصلی سیاست گذاری آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.
پس از قطعنامه 2022، تعداد سایتهایی که در مورد ردیابیها بررسی میشوند از سه به دو مورد کاهش یافته است، اما از نظر آژانس، جمهوری اسلامی هنوز توضیح نداده است که چه مسیری برای این کار طی شده است. آژانس بینالمللی انرژی اتمی از آن به عنوان «مسائل پادمان باقیمانده» یاد میکند.
بریتانیا، فرانسه و آلمان که به عنوان تروئیکای اروپایی شناخته میشوند، علیرغم نگرانیهای آمریکا، بر انتشار این قطعنامه فشار میآورند. نگرانیهای موجود به این دلیل است که این اقدام میتواند جمهوری اسلامی ایران را در واکنش به سمت تشدید فعالیتهای هستهای خود سوق دهد، زیرا تهران در گذشته از این دست اقدامات در پاسخ به چنین قطعنامههایی انجام داده است.
دیپلماتها میگویند که تروئیکا مدعیست ادامه عدم همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی و پیشرفت برنامه هستهای آن چنین اقدامی را ضروری میکند.
در متن قطعنامه آمده که اگر ایران نتواند همکاری کند، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی ممکن است گزارشی «جامع» تهیه کند که فشار بر تهران را بیشتر خواهد کرد.
در متن قطعنامه آمده است: «ادامه شکست جمهوری اسلامی ایران در ارائه همکاری لازم، کامل و بدون ابهام با آژانس برای حل و فصل همه مسائل پادمانی باقیمانده ممکن است نیاز به تولید ارزیابی جامع و به روز شده توسط مدیرکل در مورد احتمال حضور یا استفاده از مواد هستهای اعلام نشده داشته باشد.»