همشهری آنلاین - مریم سرخوش: حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت در همایش روز جهانی غذا با بیان این مطلب گفت: صحبت از تغذیه که می‌شود وزارت بهداشت به عنوان تولیت سلامت مهم‌ترین نقش را در غذا دارد. کارهایی که سازمان غذا و دارو انجام می‌دهد باید پشتیبان آنچه باشد که ما با خیال راحت غذایی که می‌خوریم را تهیه کنیم. اهمیت ماجرا هم زمانی مشخص می‌شود که بسیاری از بیماری‌های ما که امروز هزینه‌های سنگین مالی، از کارافتادگی و رنج روانی بر خانواده تحمیل می‌کند ناشی از تغذیه است.
تغذیه و سلامت در کنار هم قرار دارند و اتفاقاتی که در نقاط مختلف دنیا رخ می‌دهد بر غذایی که ما مصرف می‌کنیم به شکل مستقیم تاثیر دارد
فرشیدی ادامه داد: زمانی که قیمت غذا بالا می‌رود، دسترسی برخی افراد کم می‌شود و به اندازه کافی غذا مصرف نمی‌کنند. در زمان گرانی هم بحث تقلب مطرح می‌شود. همه این بحث‌ها یک زنجیره تنیده در هم است که چه در تولید، چه توزیع و مصرف اگر آسیب ببیند، می‌تواند عواقب بسیار زیادی به ما تحمیل کند.
این مسئول با بیان این که سازمان غذا و دارو با اقدامات خود توانسته سبب فراغت خیال شهروندان در زمان خرید محصولات غذایی شود، تاکید کرد: در بخش مصرف دو موضوع اهمیت زیادی دارد، اعتماد به سیستم نظارتی که مهر استاندارد و قابل مصرف بر محصولات غذایی می‌زند و دوم درباره چیزی که مصرف می‌کنیم و نیاز بدن‌مان باشد. این بخش بسیار مهم است و در بسیاری از موارد غذا حرف اول را می‌زند. به همین دلیل باید نظارت کرد که چه چیزی برای خوراک کودکان وبزرگسالان تامین و چه عادات غذایی برای آنها ایجاد می‌کنیم که به ویژه برای کودکان تا سال‌ها باقی می‌ماند.
فرشیدی با بیان این که صنعت غذایی بسیار بزرگ است و چرخه مالی بسیار بالا و سنگینی هم دارد، افزود: باید اطمینان داشته باشیم غذایی که به دست‌مان می‌رسد سلامت است چون بسیاری از بیماری‌هایی که با آن سروکار داریم و به ویژه بیماری‌های غیرواگیر و سرطان‌ها به تغذیه هم مرتبط است و در رتبه‌های بالای ابتلا و مرگ و میر قرار دارند. بیش از ۸۰ درصد مرگ و میرها در ایران ناشی از بیماری‌های غیرواگیر و این در حالی است که بسیاری از بیماری‌هایی که امروز عامل مرگ و میر ما هستند، قابل پیشگیری‌اند.
البته معاون بهداشت وزارت بهداشت تاکید می‌کند که تنها نباید فرهنگ مصرف را مورد توجه داشت بلکه صنایع هم می‌توانند تاثیرگذار باشند و باید در فرهنگ تولید هم تغییر ایجاد شود.
این مسئول با بیان این که مصرف بیش از حد نوشیدنی‌ها هم منجر به بروز آسیب‌های جدی شده عنوان کرد: این نوشیدنی‌ها قند بالایی دارند و بسیار هم در دسترس هستند. نوشابه ۲۵۰ سی‌سی دارای ۲۰ حبه قند است و برخی افراد هم حتی قند زیادی همراه با چای مصرف می‌کنند. اکثر نوشیدنی‌هایی هم که در مراسم‌ها سرو می‌شود حاوی قند بالا هستند و این در حالی است که سهم فعالیت‌ها در زندگی روزانه افراد در حال کاهش است.
به گفته فرشیدی سهم مصرف از کل متوسط مصرف انرژی روزانه قند در کشور ما ۹ تا ۱۵ درصد و بالاست. این مساله در جوان‌ها و گروه‌های سنی پایین‌تر بیشتر دیده می‌شود. مصرف شکر هم در کشورهای منطقه بیش از ۷۰ گرم در روز است و این رقم در برخی کشورها افزایشی هم هست. سریع‌ترین رشد مصرف مواد قندی هم در منطقه ما رخ داده است. مقدار توصیه شده برای دریافت قند ساده برای زنان بالغ ۱۰۰ کالری و برای مردان ۱۵۰ کالری است. کودکان کمتر از دو سال هم نباید به هیچ وجه غذاها و نوشیدنی‌های حاوی قند افزوده مصرف کنند که در این بخش ما مشکلات زیادی داریم. به طور کلی کودکان و بزرگسالان باید کمتر از ۱۰ درصد و ترجیحا ۵ درصد از قندهای آزاد را در رژیم غذایی خود داشته باشند.
او به روند افزایشی مصرف سرانه نوشابه در کشور اشاره کرد و گفت: مصرف نوشابه در ایران از ۱.۷ لیوان در سال ۹۷ به دو لیوان در ۹۹ رسیده است. سرانه مصرف سایر نوشیدنی‌ها از جمله نوشابه‌های گازدار ۲۲.۳۰ گرم نفر در روز، آبمیوه‌های صنعتی ۱.۱۴ گرم نفر در روز، سایر نوشیدنی‌ها ۴.۳۸ گرم نفر در روز و آبمیوه‌های تازه ۱.۹۷ گرم نفر در روز است.
مضرات اسیدهای چرب
فرشیدی درباره مصرف اسیدهای چرب ترانس هم بیان کرد: اسیدهای چرب در روغن‌ها، مارگارین و شیرینی و غلات موجود است و مضرات آن به شکل افزایش کلسترول، بروز بیماری‌های قلبی - عروقی، مقاومت به انسولین، افزایش احتمال ابتلا به سرطان سینه، آلزایمر و... بروز می‌کند. بر این اساس سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که مصرف اسیدهای چرب به یک درصد محدود شود.
این مسئول تاکید کرد: تخمین زده می‌شود که محدودیت اسید چرب ترانس صنعتی در عرضه مواد غذایی می‌تواند حدود ۱۷ هزار رویداد بیماری قلبی را کاهش دهد و پیش‌بینی می‌شود که حذف جهانی اسیدهای چرب می‌تواند جان ۱۷.۵ میلیون انسان را نجات دهد. در ایران هم اقداماتی در این باره انجام شد از جمله این که از سال ۹۴ کاهش میزان اسید چرب ترانس روغن‌های خانوار به ۲ درصد، در روغن‌های آردی و قنادی به ۵ درصد و درج میزان اسید چرب ترانس در جدول ترکیبات محصولات غذایی بود.
فرشیدی با بیان چند درخواست از صنعت غذا بیان کرد: کاهش قند افزوده به نوشیدنی‌ها و سایر محصولات غذایی، کاهش اسیدهای چرب ترانس روغن‌ها، حذف استفاده از روغن‌های هیدروژنه در صنعت غذا و بهینه‌سازی پروفایل اسیدهای چرب موجود در غذا درخواست ما از صنایع غذایی است.
اقدامات معاونت بهداشت در جهت بهبود وضعیت تغذیه جامعه هم به گفته فرشیدی تصویب و ابلاغ سند ملی امنیت غذایی، پیاده‌سازی برنامه نان کامل در کشور، اجرای برنامه شیر مدرسه، تدوین سبد غذایی مطلوب جامعه ایرانی، تدوین نقشه تغذیه کشور، ادغام برنامه مراقبت غذا و تغذیه در شبکه بهداشت کشور، گسترش برنامه مکمل یاری، اجرای برنامه حمایت تغذیه‌ای کودکان است و از تولید کنندگان صنایع غذایی خواست که دو ماده سفید خوشمزه یعنی نمک و شکر را در مواد غذایی کمتر به کار گیرند.
