به گزارش رکنا به نقل از ایمنا، عید قربان مناسبتی میان مسلمانان جهان است که در دهمین روز از ماه ذیحجه یعنی پایان زیارت اسلامی حج بهعنوان یادآوری بر حرکت حضرت ابراهیم و فرزندش به سوی قربانگاه برگزار میشود. برپایی نماز عید، قربانی احشام، تقسیم گوشت قربانی و اهدای بخشی از آن به نیازمندان، پوشیدن بهترین لباسها و دیدارهای دوستانه و خانوادگی از رسوم و سنتهای عید قربان بهشمار میرود که در میان تمام مسلمانان جهان رایج است. در این عید قربانی کردن برای مسلمانان سراسر جهان مستحب مؤکد اما برای مسلمین حاضر در سرزمین منا واجب است و گوشت قربانی به سه بخش یعنی برای خود شخص، برای بستگان وی و برای نیازمندان تقسیم میشود تا به همه فرصتی برابر برای جشن گرفتن عید قربان داده شود.
قربانی و نماز تنها سنت های عید قربان نیست و در کنار این رسم و دیگر سنتهای مشترک میان تمام مسلمانان جهان، کشورهای مختلف در این عید آداب و رسوم مخصوص به خود را نیز دارند. برای مثال عید قربان در خاورمیانه با توزیع غذا و شیرینیهای سنتی خاص و گاهی سوارکاری با اسب ضمن پوشیدن لباسهای ویژه برگزار میشود، در آسیا با روشن کردن عود و مشعل یا ترسیم نقش حنا بر دست زنان، در آفریقا با ذبح حیوانات در ملأعام با تماشای مراحل کار و آماده کردن ۱۸۱ دیگ غذا برای خانوادههای نیازمند، در بخشهایی از آمریکا با نقاشی چهره کودکان و مواردی از این قبیل. در ادامه با بعضی از سنتهای عید قربان در سراسر جهان آشنا میشویم.
عید قربان در پاکستان یک جشن چهار روزه است. روز دهم ماه ذیحجه مردان خانواده پس از به جای آوردن نماز به ذبح گاو، بز، گوسفند یا شتر خریداری شده مشغول میشوند. زنان مسن و دختران جوان نیز شب قبل از عید، دستان خود را حنا میزنند و آن را خوشیمن میدانند. حیوانات از یک ماه قبل خریداری میشود و طی این مدت دوستان و همسایگان برای نگهداری از حیوانات تا روز قربانی دور هم جمع میشوند. قربانی کردن تا سه روز ادامه دارد. پس از آن کودکان اقلام قربانی را برای دوستان، فامیل و نیازمندان میبرند. با این وجود، اقوام غذای عید قربان در دور هم صرف میکنند و به یکدیگر هدیه میدهند.
عید قربان در مراکش بهعنوان عید بزرگ شناخته و آمادهسازیها برای آن از سه روز قبل آغاز میشود. سنت مردم مراکش برای عید قربان حنا بستن به دو شاخ حیوانات قربانی است و این اقدام را به فال نیک میگیرند. در این کشور حیوانات قربانی از یک هفته قبل برای فروش گذاشته میشوند، حقوقها از یک هفته قبل پرداخت میشود و بانکها در این مدت وام ویژه عید قربان ارائه میدهند.
عید قربان در ترکمنستان شامل برگزاری کنسرتهای موسیقی و مراسم مختلف میشود اما جالبترین سنت عید قربان در این کشور نصب تابهای بزرگ در تمام بخشهای مختلف هر منطقه است. ترکمنها معتقدند تاب بازی در این عید باعث پاک شدن گناهان میشود.
بنگلادش نیز مشابه پاکستان عمل میکند با این تفاوت که از یک ماه پیش از عید قربان مغازهها پر از اقلام گوناگون عیدی و لباسهای ویژه میشود و تعدادی از خانوادهها سختی پیمودن مسیرهای خطرناک و طولانی را برای دیدارهای خانوادگی در عید قربان به جان میخرند، چراکه دیدارهای خانوادگی برای بنگلاشیها در عید قربان بسیار مهم است اما این کشور جادههای کافی ندارد.
عید قربان در اماراتمتحدهعربی حداقل سه روز تعطیل است. مردم این کشور پس از به جای آوردن نماز عید در عبادتگاهها عید قربان را به یکدیگر تبریک میگویند، بهترین لباسهای خود را میپوشند، خوراکیهای شیرین بین همسایگان تقسیم میکنند و بزرگترها پس از صرف شیر خرما بهعنوان صبحانه به کوچکترها عیدی میدهند. تمام خانههای امارات در روزهای عید با بنرهای ویژه عید قربان تزئین میشود. گوشت قربانی در اماراتمتحدهعربی طی ضیافتی در کنار عزیزان صرف میشود.
عید قربان در تاجیکستان با نماز عید شروع میشود و بعد از آن بچهها با پوشیدن بهترین لباسها خود به دیدن همسایهها میروند و با شیرینی و پول عیدی پذیرایی میشوند. پس از آن مردان برای دریافت گوشت قربانی به محلهای دولتی مشخصشده مراجعه میکنند و به محض آورده شدن گوشت به خانه تمهیدات جشن آغاز میشود. غذاهای عید قربان در تاجیکستان توسط بچهها سرو میشود. این پذیرایی با پیشغذاهایی شامل میوهها، شیرینیها و بیسکویتها شروع میشود، با غذای اصلی پختهشده با گوشت ادامه مییابد و با یک دسر شیرین یا کیک به پایان میرسد. عید قربان در تاجیکستان از قانون درهای باز پیروی میکند و در زمان صرف غذا همسایگان میتوانند به صاحبان مجلس بپیوندند، به همین دلیل محل صرف غذای زنان و مردان تاجیک در طول عید جدای از هم است.
عید قربان در فیلیپین جشنی یک روزه است و مسلمانان آن به جای گوسفند ترجیح میدهند بز و گوساله قربانی کنند. خانوادههای فیلیپینی حدود یکسوم غذای عید را خودشان میخورند، یک سوم را به دوستان و اقوام میدهند و یک سوم باقیمانده را به فقرا و نیازمندان میبخشند. اهدای کمکهای خیریه به صورت پول، غذا یا لباس به افراد بی خانمان یا فقیر یکی دیگر از سنتهای کلیدی عید قربان است. زمانی که فیلیپینیها روز عید به دیدار یکدیگر میروند، فرد میزبان زیر روکش هر صندلی مبلغی پول بهعنوان عیدی برای فردی که روی آن مینشیند قرار میدهد.
در ترکیه همچون دیگر کشورها عید قربان با نماز، قربانی و پوشیدن بهترین لباسها آغاز میشود. در این کشور حیوان قربانی با حنا و روبان تزئین میشود. با این وجود بسیاری از اهالی ترکیه ترجیح میدهند این روز را صرف دیدار خانواده و دوستان کنند و به جای ذبح حیوان، معادل پول آن را به امور خیریه اختصاص دهند. در طول تعطیلات نیز جوانترها به دستبوسی بزرگترها میروند و سپس همه به آرامستانها رهسپار میشوند و قبور را میشویند.
بخشهایی از اروپا، بریتانیا، ایالاتمتحده، کانادا و استرالیا همگی عید قربان را به شیوهای مشابه با یکدیگر جشن میگیرند که تنها کمی با جشنهای عید قربان در سراسر جهان در کشورهای مسلمان متفاوت است. در این مناطق اقامه نماز عید در مساجد محلی با مکانی مشخص آغاز میشود، قربانیها از قبل به قصابیهای حلال قابل اعتماد سفارش داده میشود و از آنجا که عید قربان در آنجا تعطیل نیست، دورهمیها و دیدارهای خانوادگی ضیافت صرف گوشت قربانی اغلب به تعطیلات آخر هفته موکول میشود.