روزنامه واشنگتن پست آمریکا روز چهارشنبه (دیروز) با ادعای دستیابی به اسنادی محرمانه مدعی شد توسعه در حال انجام در سایت غنی سازی "فردو" ایران می تواند به تهران اجازه دهد تا هر ماه اورانیوم مورد نیاز برای تولید چندین بمب هسته ای را تولید کند.
به گزارش عصرایران و بر اساس این گزارش، سازمان انرژی اتمی ایران، آژانس بینالمللی انرژی اتمی را از برنامهاش برای نصب 1400 سانتریفیوژ جدید (IR6) در تاسیسات زیرزمینی فردو که تحت حفاظت شدید است مطلع کرده است؛ تحولی که می تواند تولید اورانیوم غنیشده را تنها در این سایت زیرزمینی مدفون در زیرکوه، به 3 برابر ظرفیت فعلی افزایش دهد.
بر اساس این گزارش که به اسناد آژانس بینالمللی انرژی اتمی و دیپلماتهای اروپایی استناد میکند، تجهیزات جدید قرار است ظرف 4 هفته نصب شوند و از سوی دیگر برنامههای توسعه مشابهی در سایت اصلی غنیسازی ایران در نزدیکی شهر نطنز در مرکز ایران در حال انجام است.
به نوشته واشنگتن پست: در حالی که تهران توانایی بازرسان آژانس بینالمللی انرژی اتمی را برای نظارت بر پیشرفتهای هستهای کشور محدود کرده است، طبق یک یادداشت محرمانه که با کشورهای عضو آژانس به اشتراک گذاشته، بازرسان هفته گذشته شاهد نصب سانتریفیوژهای پیشرفته IR-6 بودند.
یک کارشناس به این روزنامه گفت: ظرف یک ماه پس از عملیاتی شدن، تجهیزات جدید فردو می تواند 320 پوند اورانیوم با درجه تسلیحاتی تولید کند. با استفاده از برآوردهای محافظه کارانه، این برای ساخت 5 بمب هسته ای در هر ماه کافی است. ظرف 2 ماه، ذخایر می تواند به نزدیک به 500 پوند برسد.
"دیوید آلبرایت" کارشناس تسلیحات هستهای و رئیس موسسه علوم و امنیت بینالملل مستقر در واشنگتن، گفت: "ایران به سرعت به این توانایی در تاسیسات عمیقا مدفون خود دست خواهد یافت، تواناییای که پیشتر نداشته است."
پس از انتشار گزارش اولیه پیشنویس برنامههای ایران توسط رویترز در 13 ژوئن، "متیو میلر" سخنگوی وزارت خارجه آمریکا، ایران را به "گسترش برنامه هستهای خود به روشهایی که هدف صلحآمیز معتبری ندارد" متهم کرد و متعهد شد که واشنگتن "بر این اساس به تهران پاسخ خواهد داد."
با این حال، یک مقام آمریکایی روز چهارشنبه به واشنگتن پست گفت که دولت بایدن معتقد نیست که رهبری ایران "تصمیمی برای از سرگیری برنامه تسلیحاتی که ما معتقدیم ایران در پایان سال 2003 تعلیق یا متوقف کرده است، گرفته باشد."
به گفته این مقام، ما عمیقا نگران فعالیتهای هستهای ایران هستیم و به نظارت هوشیارانه بر آنها ادامه خواهیم داد.
تهران به افزایش غنی سازی خود ادامه داده و در عین حال تاکید می کند که برنامه هسته ای خود کاملا صلح آمیز است. خبرگزاری فرانسه در 27 می با استناد به گزارش جدید آژانس بینالمللی انرژی اتمی گزارش داد که ذخایر اورانیوم 60 درصدی ایران از فوریه امسال (بهمن 1402) 20.6 کیلوگرم (45.5 پوند) افزایش یافته است.
این سند محرمانه که توسط آسوشیتدپرس نیز مشاهده شد، فاش کرد که تهران 142.1 کیلوگرم (313.2 پوند) اورانیوم غنی شده تا 60 درصد انباشته کرده است. این سطح از غنیسازی تنها یک گام فنی با غنیسازی 90 درصدی - که درجه تسلیحات در نظر گرفته میشود- فاصله دارد.
طبق تعریف آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در صورت غنیسازی 90 درصدی، ساخت هر بمب اتمی با تقریبا 42 کیلوگرم (92.5 پوند) از اورانیوم تا 60 درصد غنی شده، امکانپذیر است.
همچنین اخیرا نشانه هایی از ایران مبنی بر احتمال تجدید نظر این کشور در راهبرد هسته ای بروز یافته است. در 9 می امسال کمال خرازی مشاور امور بین الملل رهبر ایران هشدار داد که اگر اسرائیل موجودیت ایران را تهدید کند، تهران می تواند در راهبرد هستهای خود تجدید نظر کند.
همچنین ماه گذشته، یکی از نمایندگان مجلس ایران اعلام کرد که این کشور ممکن است بمب اتمی داشته باشد و گفت: "به نظر من، ما به سلاح هستهای دست یافتهایم، اما آن را اعلام نمیکنیم."