به گزارش همشهری آنلاین، سفر پاپ فرانسیس به عراق با وجود نگرانی در مورد همه‌گیری کرونا و مسائل امنیتی در حال انجام است اما دلیل این بازدید چیست و این سفر شامل چه استلزامات و امیدهایی است.
این سفر سه روزه در حالی انجام شد که نگرانی از اجتماع مردمی در شرایط همه‌گیری کرونا و وقوع موجی جدید در عراق، مسئولان این کشور را به تب و تاب ویژه‌ای انداخته بود.
مسائل امنیتی نیز در مورد سفر به کشوری که سال‌هاست درگیر جنگ و کشمکش بوده معضلی جدی است، با این حال پاپ از انجام وعده بازدید خود از یکی از قدیمی‌ترین جوامع مسیحی جهان منصرف نشد.
نیویورک تایمز از دلایل سفر فرانسیس به عراق نوشت و گفت چنین دیداری آرزوی چندین ساله پاپ بوده است. ژان پل دوم قصد داشت در سال ۲۰۰۰ از عراق بازدید کند که با افزایش تنش در منطقه این سفر لغو شد. بندیکت شانزدهم نیز دعوت شده بود اما به دلیل جنگ نتوانست این سفر را انجام دهد..
رئیس جمهور عراق، برهم صالح، فرانسیس اول را در ژوئیه ۲۰۱۹ دعوت کرد و امید داشت این امر به بهبود کشور پس از سال‌ها کشمکش کمک کند. فرانسیس این دعوت را پذیرفت و به صراحت اعلام کرد که نمی خواهد مردم عراق، به ویژه جمعیت مسیحی رنج دیده این کشور را ناامید کند.
واتیکان معتقد است فرصت حمایت و نزدیکی به یکی از قدیمی‌ترین جوامع مسیحی جهان بیشتر از خطرات آن است. برخی از مقامات کلیسا معتقدند که ایمان مسیحی در عراق در خطر از بین رفتن است؛ جمعیت مسیحیان عراق تقریبا به یک سوم از ۱.۵ میلیون نفری که در سال‌های آخر حکومت صدام حسین در آنجا زندگی می‌کردند، کاهش یافته است.
فرانسیس همچنین با امید به بهبود روابط و ایجاد زمینه‌ای برای صلح که از مردم هر دین و مذهبی در عراق محافظت کند، با رهبران شیعه دیدار خواهد کرد.
شرایط همه‌گیری کرونا
بیش از یک سال از فعالیت‌های واتیکان برای انجام این سفر با توجه به دستورالعمل‌های بهداشتی می‌گذرد و پاپ در سخنرانی هفتگی خود، روز چهارشنبه، گفت: «از شما می‌خواهم که من را در این سفر روحانی با دعا همراهی کنید تا به بهترین شکل ممکن اتفاق بیفتد و میوه مورد انتظار را به بار بیاورد؛ مردم عراق در انتظار ما هستند.»
پاپ که در اواسط ژانویه(دو ماه قبل) واکسینه شد، از کشورهای ثروتمند خواسته که به کشورهای فقیرتر نیز واکسن بدهند؛ او همچنین امتناع از تلقیح واکسن را «خودکشی» خواند.
با وجود اینکه همراهان پاپ نیز واکسن دریافت کرده‌اند این احتمال که پاپ ۸۴ ساله ممکن است سهوا عراقی‌ها را که عملا به واکسن دسترسی ندارند به خطر بیندازد، باعث نگرانی متحدانش در رم شده است.
آنتونیو اسپادارو، کشیش یسوعی و نزدیک به فرانسیس گفت: «این نگرانی وجود دارد که سفر پاپ سلامتی مردم را به خطر نیندازد؛ ما نسبت به این مسئله آگاهیم.» سخنگوی واتیکان نیز پیش از این تعداد مبتلایان عراق را کم دانست و تاکید کرد این سفر یک دیدار امن، با فاصله اجتماعی، هوشیارانه و بدون تجمعات معمول خواهد بود.
طرفداران نگرانند که اهداف پاپ در این سفر تخت تاثیر کوچکترین نشانه از شیوع بیشتر ویروس قرار گیرد زیرا اجبار به رعایت فاصله اجتماعی دشوار خواهد بود.
برنامه بازدید
فرانسیس در این سفر برنامه شلوغی دارد. او ابتدا دیداری مرسوم با مقامات سیاسی خواهد داشت و سپس با روحانیون و حوزویان کاتولیک در کلیسای «بانوی رستگار ما» ملاقات خواهد کرد؛ داعش در سال ۲۰۱۰با حمله به این کلیسای کاتولیک سریانی بغداد بیش از ۵۰ نفر را کشت.
وی روز شنبه به نجف پرواز خواهد کرد تا با آیت‌الله العظمی «علی سیستانی» دیدار کند؛ آیت‌الله محترم‌ترین روحانی شیعه در عراق است که بندرت با بزرگان خارجی دیدار میکند. نیویورک تایمز ایشان را یک روحانی مسلمان ۹۰ ساله توصیف کرد که به صورت ایزوله و تقریبا به طور کامل جدا از عموم زندگی میکند.
یکی دیگر از نکات جالب توجه این سفر دیدار بین مذهبی در دشت اور است که براساس باورهای دینی، خانه ابراهیم،جد بزرگ ادیان یهودیت، مسیحیت و اسلام است. فرانسیس در آنجا سخنرانی میکند و به بغداد باز می‌گردد و در کلیسای کلدانی مراسم مقدس را در برگزار میکند.
قرار است روز یکشنبه به اربیل در منطقه خودمختار کردستان عراق که طی روزهای اخیر محل حملات موشکی بوده است پرواز کند. برنامه بعدی دیدار موصل است، شهری که پیش از این از تنوع مذهبی بالایی برخوردار بود و توسط داعش ویران شد. فرانسیس قرار است برای قربانیان جنگ در کلیسای شهر دعا بخواند.
وی سپس به حمدانیه، یکی از پر جنب‌وجوش‌ترین شهرهای مسیحی عراق سفر میکند؛ جامعه مسیحیان این شهر در دهه گذشته به شدت با خشونت و مهاجرت فرسوده شده است. او در بازگشت به اربیل مراسم مقدس را در استادیوم فوتبال فرانسو حریری برگزار خواهد کرد و روز دوشنبه به رم باز می‌گردد.
دستاورد سفر
عراق از این دیدار به عنوان فرصتی برای نشان دادن ثبات نسبی خود پس از سال‌ها جنگ و درگیری فرقه‌ای استقبال کرده است. این اتفاق همچنین در پس زمینه حملات موشکی شبه نظامیان مورد حمایت ایران انجام می‌شود. علاوه بر این دو سال از خاتمه یافتن کنترل گروه تروریستی داعش در این سرزمین است.
رئیس جمهور برهم صالح، که از پاپ استقبال کرد پیش از این در روم با فرانسیس ملاقات کرده و حقوق اقلیت‌ها را به عنوان یک اولویت قرار داده است. پاپ همچنین با نخست وزیر مصطفی الکاظمی دیدار خواهد کرد اما بیشترین انتظار رسمی از این سفر در دیدار با آیت الله سیستانی خواهد بود.
پیام‌های آیت‌الله که پیش از این از طریق یک نماینده مطرح شده، وزن زیادی دارد؛ ایشان روند تاریخ عراق را در موضوعاتی مانند انتخابات تغییر داده است. این دیدار که طی یک جلسه خصوصی در منزل ساده آیت‌الله در نجف خواهد بودهرچند که انتظار امضای توافقنامه وجود ندارد.
اهمیت عراق برای کلیسای کاتولیک روم
ریشه‌های مسیحیت در عراق به دوره‌های اول ایمان باز می‌گردد. اعتقاد بر این است که مقبره شخصیت‌های کتاب مقدس مانند یونس و یوشع در آنجا است.
جمعیت مسیحیان عراق که از آیین‌های مختلف از جمله ارمنی، آشوری، کلدانی، ملکیتی و سریانی تشکیل شده با آزاری که از یک دهه جنگ ویرانگر پس از حمله ایالات متحده در سال ۲۰۰۳، و سپس با حملات وحشیانه داعش از ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷، دیدند بسیار محدود شده است.
بسیاری از مسیحیان بازمانده این کشور به کانادا، اردن، ترکیه و آمریکا مهاجرت کردند. از نظر مسیحیان، آمدن پاپ برای رنج و درد آنها نمایش قدرتمندی از همبستگی است.
