بازارچه دستفروشان آزادی واقع در پایانه تاکسیرانی میدان آزادی، یکی از جذاب ترین مکان هایی است که همه چیز برای فروش دارند و ساعات کاری آن ها از ۲ ظهر آغاز و تا پاسی از شب ادامه دارد. امکان ندارد به دنبال چیزی باشید و آن را در این بازارچه پیدا نکنید. غرفه های کفش، لباس، بدلیجات، عطر و ادکلن و ... از جمله غرفه هایی هستند که در این مکان حضور فعال دارند. طبق گفته دستفروشان، این بازارچه، یک فرصت بسیار خوبی است برای آنکه بتوانند کسب درآمد کنند و البته اجاره ای هم که به شهرداری پرداخت می کنند مبلغ چندان بالایی نیست. درواقع، شهرداری این مکان را در اختیار افرادی قرار داده است که نیاز به کسب درآمد دارند تا با فروش اجناس خود، امرار معاش کنند.
در این مکان، چند دستفروش دیگر هم هستند که غذای خانگی می فروشند و البته فست فود هم می توان پیدا کرد. یکی از این دستفروشان، خانمی تقریبا ۴۰ ساله است که با یک گاز پیک نیکی و ماهیتابه، ساندویچ سیب زمینی و تخم مرغ می فروشد و گویا بسیار معروف است. افراد بسیاری در مقابل بساط این خانم ایستاده اند و منتظر هستند تا غذایشان را بگیرند. برای هر عدد ساندویچ تخم مرغ و سیب زمینی که اندکی جعفری خرد شده هم در آن است باید ۴۰ هزار تومان پول دهید. خبری هم از نان باگت نیست و این ساندویچ با چند لایه نان لواش درست می شود. طبق گفته این خانم، روزانه ۴۰۰ هزار تومان درآمد خالص دارد که می تواند زندگی را بچرخاند.
بسیاری از غرفه های این بازارچه کفش می فروشند و قیمت های آن ها بسیار مناسب است. در این مکان قیمت کفش از ۲۵۰ هزار تومان تا ۷۰۰ هزار تومان است و انصافا جنس خوبی دارد. شاید بتوان گفت که بالای ۴۰۰ غرفه در این بازارچه دستفروشی می کنند و کسب درآمد دارند. یکی از غرفه داران مطرح کرد که روزانه تا ۲ میلیون تومان هم درآمد و چون غرفه بزرگی دارد اجاره بیشتری به شهرداری پرداخت می کند. اما می توان گفت که درآمد این افراد بسته به این دارد که چه میزان از جمعیت تهران و اطراف تهران، این بازارچه را می شناسند اما به طور میانگین، روزانه یک تا ۲ میلیون درآمد خالص دارند که بیشتر هم می شود. منظور از درآمد خالص سود است.
بعد از گذشت ۲ هفته، به این بازارچه سر زدیم و در همان نگاه اول، متوجه کوچک شدن این بازارچه شدیم. این بازارچه در طرح ساماندهی دستفروشان قرار گرفته و تقریبا شاید ۲۰ غرفه در آن مانده باشد. البته که طرح ساماندهی دستفروشان اقدام بسیار مناسبی است اما این موضوع به ضرر تعداد بالایی از دستفروشان این مکان شده است و حاضر نشدند غرفه خود را برپا کنند. یکی از دستفروشان که در این مکان بود به ما گفت که این طرح برای بسیاری از همکاران ما سود ندارد و به ناچار غرفه خود را دایر نکردند. همچنین در ادامه به کاهش درآمد نیز اشاره کرد و گفت: از زمانی که به این مکان جدید ( ۴۰۰ متر جلوتر از جای قبل ) منتقل شدیم، مشتریان ما نصف شدند و دید افراد به این بازارچه کور شده است. در گذشته، نورهای غرفه داران از فاصله دور مشخص بود و همین موضوع سبب می شد تا مشتری جذب شود. اما اگر ما در قبل از طرح ساماندهی ۲ میلیلون درآمد داشتیم، الان تقریبا ۵۰۰ هزار تومان درآمد داریم و مجبور هستیم با این وضعیت سپری کنیم.
تمام حرف این مرد دستفروش گلایه بود و البته غصه همکارانش را هم می خورد. خواستم به اینجا برسیم که طرح ساماندهی درست است که ایده قشنگی است اما باعث شده تا بسیاری از دستفروشان نتوانند غرفه های جدید را اجاره کنند. حال این سوال پیش می آید که آیا اجاره ها بالا رفته و یا اینکه نسبت به مکان جدید اعتراض دارند. البته زمزمه هایی از دستفروشان شنیده شد که شهرداری برای مکان جدید، اجاره را بالا برده است که دیگر برایشان صرف نمی کند تا غرفه ای را اجاره کنند. زمانی که اقتصاد یک کشور ضعیف است و شغل مناسب یافت نمی شود، نیاز است تا دولت زمینه کار آسان را برای مردم فراهم کند. اما گویا شهرداری دوست ندارد تا خزانه اش کم باشد و به جای تسهیل گری، اجاره را زیاد می کند.
