یک مؤسسه مشهور آمریکایی که یک نهاد نظرسنجی در کانادا در مورد ایران تحت عنوان «ایران پل» (iran Poll) دارد و گفته میشود حدود500 نفر - عمدتاً ایرانی - با آن همکاری میکنند، در آخرین نظرسنجی تلفنی خود - که حدود دو هفته پس از روی کار آمدن بایدن - در مورد «افکار عمومی ایرانیان» انجام داده، به نتایج جالبی رسیده است که جای تجزیه و تحلیل و توجه بسیار دارد. فرازهایی از این نظرسنجی که مستقیماً از سایت این مؤسسه آمریکایی گرفته شده به قرار زیر است:
- 78 درصد مردم ایران گفتهاند، تحریمها روی اقتصاد ایران تأثیر منفی داشته است.در همان حال 58 درصد علت اصلی نابسامانی اقتصادی در ایران را نه تحریمها بلکه «سوء مدیریت» اعلام کردهاند.
- 84 درصد مردم ایران از آمریکا بدشان میآید و 60 درصد مردم معتقدند اگر آمریکا به برجام بازگردد، باز هم به تعهداتش عمل نخواهد کرد و 70 درصد مردم ایران معتقدند آمریکا درپی جلوگیری از رسیدن محصولات حیاتی - بشردوستانه - به ایران است.
- 69 درصد مردم ایران معتقدند، تا قبل از اجرای تعهدات کامل توسط آمریکا، نباید با این کشور مذاکره کرد.
- 88 درصد مردم ایران معتقدند، فعالیتهای سپاه قدس در منطقه، ایران را کشور امنتری کرده است. این نظرسنجی میافزاید این عدد نسبت به ماه می2019 - اردیبهشت 1398 - 13 درصد افزایش پیدا کرده است. 64 درصد مردم ایران معتقدند سپاه پاسداران باید در پروژههای اقتصادی و عمرانی کشور شرکت کند.
- فقط 21 درصد از مردم ایران، اخبار رسانههای خارجی را دنبال میکنند.
- 85 درصد مردم ایران، عملکرد سیستم درمانی عمومی ایران در بحران کرونا را «بسیار خوب» و «خوب» ارزیابی میکنند.
در این خصوص گفتنیهایی هست؛
1- آمریکاییها توقع داشتند، مردم ایران تحت تأثیر تبلیغاتی که پس از پایان دوره ترامپ در خارج و داخل ایران به شکل هدفمند برای بازسازی چهره آمریکا در بین مردم ایران صورت گرفته است، شاهد یک چرخش اساسی در افکار عمومی ایرانیان به نفع آمریکا باشند. آنان گمان میکردند، فشار شدید دوره ترامپ به همراه ادعاهایی که پس از روی کار آمدن بایدن در مورد بهبود رویه آمریکا در مورد ایران صورت گرفته و بخشی از مقامات ایرانی هم با آن همراهی نشان دادهاند، ایرانیان را به آمریکا امیدوار کرده و این راه تداوم سیاستهای پیچیدهتر علیه ایران را هموار میکند. اما این نظرسنجی که 14 هزار مخاطب ایرانی - به صورت تصادفی - داشته و نظرسنجها هم ایرانی بودهاند و طرف آمریکایی یعنی مؤسسه مزبور و مقامات آمریکا هم به طور جدی در پی کشف تأثیر تبلیغات فریبنده دستگاههای سیاسی و تبلیغاتی و عملیات پرحجم روانی بر مردم ایران بوده، میگوید 70 درصد مردم ایران حتی اعتماد به دریافت کمکهای موسوم به بشردوستانه در صورتی که ارتباطی با آمریکا پیدا کند را هم منتفی میدانند و 84 درصد از مردم ایران، آمریکای بایدن را نیز دشمن خود ارزیابی مینمایند. این نظرسنجی در مورد گزینههای مرتبط با مسایل ایران و آمریکا میگوید، با روی کار آمدن بایدن، واکنش ایرانیان به اقدامات و مواضع آمریکا «فقط کمی» بهبود پیدا کرده است.
2- براساس این نظرسنجی آمریکایی، 67 درصد مردم ایران، راهحل اقتصادی کشور را فقط اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی دانسته و در عین حال 29 درصد معتقدند علاوهبر اجرای سیاستهای اقتصادی مبتنی بر خودکفایی، باید سعی کنیم با کشورهای دیگر تجارت کنیم. در این میان 58 درصد مردم ایران عامل اصلی نابسامانی اقتصادی در ایران را «سوءمدیریت» دانسته و فقط 35 درصد تحریم و فشار خارجی را «عاملی مؤثرتر» در نابسامانی اقتصادی کشور دانستهاند. این نتایج به خوبی نشان میدهد اغلب مردم ایران سوگیریهای سیاست خارجی کشور و به تعبیری عملکردهای انقلابی در محیط خارجی را در بروز مشکلات اقتصادی اثرگذار نمیدانند و فلشهای مردم متوجه سیاستها و عملکردهای داخلی کشور در حوزه اقتصادی و مالی است. در این میان اغلب ایرانیان خواستار اجرای سیاستهای اقتصاد مقاومتی شده و اصلاح رویههای تصمیمگیری در حوزه اقتصادی را مطالبه میکنند. به عبارت دیگر قضاوت مردم ایران در مورد مشکلات اقتصادی کشور، مبرا شمردن سیاستهای نظام جمهوری اسلامی و مقصر شمردن سیاستهای اجرایی و عوامل اجرایی در حوزههای سیاست داخلی و به خصوص در تصمیمگیریهای اقتصادی میباشد.
3- جالبتر از همه این موارد، داوری مردم از فعالیتهای سپاه قدس در محیط منطقهای و بینالمللی است و این از آنجا اهمیت دارد که در طول بیش از دو دهه گذشته، هدفگیری سیاستهای منطقهای نظام جمهوری اسلامی از سوی غرب و عوامل منطقهای آن دنبال شده و مخالفت با فعالیتهای سپاه قدس در کانون آن بوده است. در طول این سالها، آمریکا توقع داشت با افزایش فشار اقتصادی بر مردم ایران، آنان را در مقابل فعالیتهای سپاه قدس قرارداده و آن را با یک «مانع جدی و مؤثر داخلی» مواجه گرداند. جالب این است که در این نظرسنجی که دشمن، یک ماه پیش، انجام داده است، بالاترین عدد موافقت مردم ایران به فعالیتهای سپاه قدس تعلق دارد! این نظرسنجی میگوید 88 درصد مردم ایران، امنیت مطلوب فعلی خود را مرهون فعالیتهای سپاه قدس دانسته و از آن حمایت کردهاند. این نظرسنجی تصریح میکند که در فاصله نیمه اردیبهشت 98 تا نیمه بهمن 99 - یعنی به تعبیری پس از شهادت جانگداز شهیدان حاج قاسم سلیمانی و محسن فخریزاده، و به تعبیری پس از انتخاب بایدن در آمریکا، 13 درصد به آمار ایرانیان حمایتکننده از فعالیتهای سپاه قدس، افزوده شده است. اینجای افتخار و تحلیل بسیار دارد. این آمار از یکسو استحکام نظام و بنیانهای نظری آن را نشان میدهد و از سوی دیگر به جنبههای عمیق ملی سیاستهای مقاومتی و جبهه مقاومت اشاره دارد.
پیام این بخش از نظرسنجی این مؤسسه آمریکایی، برای واشنگتن بسیار زهرآگین و هراسآور است. محبوبیت بالای سپاه قدس و گرایش ملی ایرانیان به افزایش این فعالیتها، آمریکا را از اینکه بتواند با فشار اقتصادی، مرام ایران را از پیگیری سیاستهای خارجی کنونی خود بازدارد، به یأس مبدل میکند. آمریکاییها به خوبی میدانند که اگر در کشورهایی نظیر عربستان، کویت و... یعنی در آنجاهایی که آمریکا در آن خیمه زده و ملک خود بهحساب میآورد هم در مورد میزان موافقان فعالیت سپاه قدس و ایران، نظرسنجی دقیق و علمی مردمی صورت گیرد، همین نتایج به دست میآید. کما اینکه همه هستههای مقاومت همسو با سپاه قدس، در کشورهای خود، «محبوبترین» بهحساب میآیند و نتایج انتخابات در فلسطین، لبنان، سوریه، عراق، افغانستان و... که مهمترین شاخص ارزیابی جایگاه گروههای مختلف سیاسی است، این محبوبیت را به اثبات میرساند. محبوبیت سپاه قدس و جنبشهای مقاومت در منطقه، یک پیام سلبی هم دارد و آن این است که به موازات محبوبیت آنان، دشمنان شناخته شده جبهه مقاومت، منفور میباشند. کما اینکه در همین نظرسنجی گفته شده 84 درصد مردم ایران - یعنی عددی نزدیک به عدد محبوبیت سپاه قدس - از آمریکا نفرت دارند.
4- یک جنبه مهم دیگر این نظرسنجی احساس توانمندی مردم ایران در برابر فشار دشمن و اعتقاد اغلب ایرانیان به موجود بودن نسخه داخلی عبور از مشکلات کنونی کشور است. براساس این نظرسنجی آمریکایی، 78 درصد مردم ایران در عین آنکه، تحریمها را اثرگذار میدانند، آن را عامل اصلی اثرگذار بر اقتصاد کشور به حساب نمیآورند و این یعنی مردم ایران، کید آمریکا را «ضعیف» میدانند و خود را برای غلبه بر آن توانمند میشمرند. 67 درصد ایرانیان راهحل اقتصاد کشور را خودکفایی دانستهاند و این به آن معناست که آنان اعتقاد دارند کشور توانایی داخلی حل مسایل خود را دارد. نکته مهم دیگر این است که نزدیک به 70 درصد مردم با صراحت به داشتن «الگو و برنامه عبور» از مشکلات اقتصادی اشاره کردهاند. این موضوع از یک سو سطح آگاهی مردم را نشان میدهد و از سوی دیگر «امید آنان به آینده» را منعکس مینماید. کما اینکه در این نظرسنجی، 85 درصد مردم ایران، سیستم بهداشت و درمان کشور و توانایی آنان در مواجهه با بحران پیچیدهای مثل کووید 19 را تحسین کرده و آن را پاسخگوی نیاز کشور برشمردهاند. اینها نشانههای روشنی از اعتماد به نفس و امید به آینده در میان مردم ایران است.
۵- نکته آخر، سپاس و افتخار کردن به چنین مردمی است که در زمانی که به روایت دیوان محاسبات کشور طی یک سال اخیر در بعضی از اقلام شاهد افزایش عجیب تا 500 درصد قیمتها هم بودهایم، مردم دچار اشتباه در برداشت نشده و علاقهمندی خود به انقلاب و نظام را - در عین انتقاد به عملکردهای اجرایی مسئولان و گلهمندی شدید از آنان - حفظ کردهاند. اینجاست که میتوانیم به رمز این کلام امام خمینی سلامالله علیه برسیم که با دید عمیق و آیندهبین فرمودند: «من با جرأت مدعی هستم که ملت ایران و توده میلیونی آن در عصر حاضر، بهتر از ملت حجاز در عهد رسولالله صلیاللهعلیهوآله و کوفه و عراق در عهد امیرالمؤمنین و حسینبن علی صلواتالله علیه و سلامهعلیهما میباشند.
(کتاب آئین انقلاب اسلامی، ج دوم، ص 361)»
سعدالله زارعی