باشگاه استقلال سرانجام بعد از دو فصل غیبت در تورنمنت‌های آسیایی به دلیل عدم دریافت مجوز حرفه‌ای دوباره به آسیا بازگشت تا این بازگشت مقارن با برگزاری اولین دوره لیگ نخبگان با حضور 24 باشگاه مطرح قاره باشد. در هر صورت مسئولان این باشگاه که در عین شایستگی در دو فصل گذشته حضور در رقابت‌های بین‌المللی را از دست داده بودند در فصل گذشته همه تلاش خود را به خرج دادند تا این اتفاق برای سومین سال پیاپی تکرار نشود. در هر صورت به‌جز تبعات مادی و معنوی و فروکش کردن شور و نشاط اجتماعی در میان بخشی از جامعه فوتبال کشور، این مساله می‌توانست تبعات حقوقی در زمینه فعالیت در فوتبال حرفه‌ای را نیز برای باشگاه استقلال ایجاد کند و حتی گفته می‌شد ممکن است خطر سقوط به دسته پایین‌تر هم آنها را تهدید کند. با همه این تفاصیل در هر صورت استقلال در سومین فصل مجوز آسیایی خود را دریافت کرد، هرچند در این مسیر مشکلات زیادی وجود داشته، این درحالی است که فعلا پروسه کسب مجوز حرفه‌ای استقلالی‌ها برای فصل بعدی با وقفه مواجه شده است!
هیچ زیرساخت اطلاعاتی نداشتیم
سیدعلی میرغفاری، افسر مجوز حرفه‌ای این باشگاه در این زمینه به فرهیختگان گفت: «ما از دو هفته مانده به مهلت اولیه معیار پرسنلی کار را آغاز کردیم. درهرصورت این باشگاه چون دوسال مجوز نگرفته نبود ما هیچ زیرساخت اطلاعاتی نداشتیم اما با کمک دوستان توانستیم باتجربه‌ای که داشتیم، این کار را به سرانجام برسانیم. در این بین مشکلاتی در مباحث حقوقی، مالی و استادیوم و زیرساخت‌ها این اتفاق افتاد اما مهم این است که الان این مجوز را گرفته‌ایم اما طی دو، سه ماه آینده دوباره این پروسه آغاز می‌شود و تمامی مدارک برای کسب این مجوز از ابتدا باید مورد بررسی قرار گیرد و سپس بارگذاری شود. البته در این بین مهم‌ترین بحث به عدم مالکیت مشترک باشگاه‌ها مربوط می‌شد که این امر صورت گرفته اما مدارکی که باید از سوی هلدینگ خلیج فارس به‌عنوان مالکان جدید باشگاه دوباره آنها را آپلود کرده و تاییدیه آن را بگیریم، این خود یک پروسه دیگر است. این درحالی است که دو ماهی از واگذار شدن استقلال به این هلدینگ سپری می‌شود اما اراده مشهودی در این خصوص که پروسه مجوز حرفه‌ای باشگاه برای فصل بعدی باید به‌سرعت استارت بخورد، شاهد نیستیم و تنها یک جلسه در این زمینه برگزار شده و بعد از آن هم اتفاق جدیدی نیفتاده است.»
استقلال یک تیم است، نه یک باشگاه!
وی ادامه داد: «بنابراین مهم است هرچه زودتر مدیران جدید باشگاه- که قرار است اعضای هیات‌مدیره این باشگاه را تشکیل دهند و مدیرعامل این باشگاه منصوب شود- با ثبات مدیریتی بهتری بتوانند زیرساخت‌های لازم را اصلاح یا ایجاد کنند. مباحث پرسنلی و زیرساخت منابع انسانی در باشگاه استقلال بسیار ضعیف است و ما عملا یک باشگاه نیستیم و یک تیم محسوب می‌شویم و برای باشگاه شدن با استانداردهای مشخص این مجوز حرفه‌ای را می‌دهند. الان یک ماه است که لیگ تمام شده و اراده‌ای را برای برطرف کردن خلأ و ضعف‌های موجود و تکمیل کردن زیرساخت‌های پرسنلی و منابع انسانی عملا نمی‌بینیم. ما با دو، سه نفر مجوز حرفه‌ای استقلال را در فصل گذشته جمع کردیم و به نظرم کار بزرگی را انجام دادیم. فقط تا این حد بدانید که اصلا قرارداد مربیان ما در رده‌های پایه در باشگاه وجود نداشت. در حوزه جوانان هم اصلا هیچ چیزی نداشتیم نه برنامه‌ای بود و نه قرارداد بازیکنان و کادر وجود داشت و در این حوزه ما هیچ چیزی نداشتیم.»
ضرر نگرفتن مجوز حرفه‌ای فراتر از تصور است
افسر مجوز حرفه‌ای باشگاه استقلال درباره اینکه به‌نظر می‌رسید برخی شیطنت‌ها ایجاد می‌شد تا این باشگاه برای سومین فصل هم نتواند این مجوز را بگیرد، تاکید کرد: «در ماه آخر خیلی تلاش کردیم که معیارهایی را در بخش مالی و حقوقی بارگذاری کنیم و دوستان در فدراسیون هم خیلی کمک کردند. درهرصورت ضرر و زیان‌های مادی و معنوی که سرخابی‌ها نتوانند مجوز را بگیرند خیلی بیشتر از آن است که تصور می‌شود. همین حالا باشگاه‌ها فقط 800 هزار دلار به‌عنوان ورودیه لیگ نخبگان دریافت کرده‌اند و برای هر برد و هر سفر و صعود به هر مرحله بالاتر هم مبلغ مجزایی درنظر گرفته شده است و شرایط مالی خوبی را برای باشگاه‌ها ایجاد می‌کند یا می‌تواند انگیزه خاصی را- برای بازیکنان برای اینکه خود را به معرض نمایش بگذارند- به وجود بیاورد. اینها برای باشگاهی مثل استقلال در دوسال مغفول مانده بود. درهرصورت شیطنت‌هایی هم صورت می‌گرفت؛ چراکه نگرفتن مجوز حرفه‌ای برای یک‌سری اشخاص می‌توانست منافعی داشته باشد که خدا را شکر این اتفاق نیفتاد و توانستیم این مهم را به سرانجام برسانیم.»
پیشنهادهایی برای تغییرات در برخی شاخص‌های مجوز حرفه‌ای
میرغفاری به‌تازگی طرحی 10بندی را به شرح به فدراسیون پیشنهاد داده تا در راستای پروسه دریافت مجوز حرفه‌ای باشگاه تغییراتی در برخی شاخص‌ها در جهت تسریع و بهبود در دریافت این مجوز صورت گیرد. در این طرح خطاب به تاج آمده است: «همان‌طور که مستحضر می‌باشید اخذ مجوز حرفه‌ای برای باشگاه‌ها در سال‌های اخیر بیش از پیش با اهمیت شده است و مدیران باشگاه‌ها اخذ آن را یکی از دستاوردهای‌های مهم در سال مدیریت خود قلمداد می‌کنند و تلاش خود را برای بهبود کاستی‌ها در این امر قرار می‌دهند. اما به نظر می‌رسد تغییرات در برخی موارد شاخص‌ها و معیارها نیازمند تامل و تفکر و همچنین جلسات همفکری بیشتر می‌باشد که با عنایت به تجربه و درک؛ پیشنهادات و انتقادات مدنظر به شرح ذیل خدمت‌تان ارائه می‌گردد.»
1- در برخی از تیم‌های لیگ برتری و لیگ دسته‌اولی مدیران عامل از داوران بازنشسته به‌عنوان مشاور داوری بهره می‌برند. در قوانین و مقررات فیفا به موضوع یکپارچگی و یکنواختی در فوتبال (Integrity) تاکید بسیار زیادی شده است. لذا پیشنهاد می‌گردد در راستای اصل یکپارچگی و بازی جوانمردانه در فوتبال و ارتقای سطح دانش داوری تیم‌ها به‌صورت مستمر در مجوز حرفه‌ای بخش مشاور داوری با لحاظ وظایف و شرح شغل اضافه گردد.
2- الزامی کردن داشتن تیم بزرگسالان بانوان در لیگ‌های کشور بدون در نظر گرفتن شرایط زیرساختی کشور در حوزه بانوان تصویب شده است. لذا بهتر بود در ابتدا الزام نمودن باشگاه‌ها در تاسیس آکادمی یا مدارس فوتبال بانوان و سپس برای سال دوم ایجاد رده‌های نوجوانان و برای سال‌های بعد جوانان و امید و سپس بزرگسالان طبق یک برنامه مدون چهار تا شش ساله مقرر شده و تیم‌ها با داشتن بازیکنان آکادمی خود، پرورش مربی و ایجاد سخت‌افزار‌ها برای برگزاری مسابقات بانوان در باشگاه‌ها به تیم بزرگسالان در لیگ کشور می‌رسیدند در غیر این صورت قطعا در سال جدید در لیگ‌های بانوان (برتر، دسته‌های اول، دو و سه کشور) با افزایش قیمت امتیاز تیم و بازیکنان به‌خاطر کمبود مربی و بازیکن باکیفیت در کشور روبه‌رو خواهیم بود.
3- با توجه به مشکلات عدیده در حوزه کودکان و نوجوانان و همچنین تاکید موکد فیفا به مساله حفاظت از کودکان (Child safe Guarding) در ورزش فوتبال بهتر بود داشتن افسر حفاظت از کودکان در باشگاه‌ها و هیات‌های فوتبال الزامی شده و با برنامه‌ریزی برای آموزش خانواده‌ها و مربیان و نظارت کامل در این بخش باعث آگاهی و در ادامه امنیت کودکان و نوجوانان بشویم.
4- یکی از مهم‌ترین ارکان روی نیمکت مدیر تیم(Team Manager) هست که این افراد همیشه در مسابقات FIFAو AFC جزء الزامات اصلی حضور روی نیمکت هستند لذا اضافه شدن مدیر تیم به معیار P نیز پیشنهاد می‌گردد.
5- تمامی مدارک جهت بارگذاری در سامانه Clas باید ترجمه شده باشد، اما برخی مدارک توسط فدراسیون و سازمان لیگ تولید می‌شود پس بهتر است به‌صورت لاتین نگارش و به باشگاه‌ها ارائه گردد تا از هزینه‌های اضافی جلوگیری شود. به‌طور مثال کارت‌های مسابقات صادره توسط سازمان لیگ که می‌تواند بارکددار شود (زبان انگلیسی در بارکد دوم ارائه شود) یا سایر مدارک و نامه‌های صادره توسط فدراسیون فوتبال و سازمان لیگ. همچنین الزام نگارش قراردادهای بازیکنان و کادر به‌صورت دوزبانه.
6- نقش مدیرفنی Technical Director در فوتبال کشور ما کم‌اهمیت یا بی‌اهمیت است، درصورتی‌که در فوتبال نوین دنیا فلسفه فوتبال باشگاه توسط این افراد با سابقه زیاد و داشتن تحصیلات عالیه منجر به نقش‌آفرینی در توسعه فوتبال می‌شود. همچنین مدیر فنی در باشگاه بالاترین فرد فنی به شمار می‌رود اما در برخی باشگاه‌ها مدیر فنی معرفی‌شده خود کمک‌مربی دوم یا سوم تیم بزرگسالان هستند یا در مناصب دیگر مشغول به کار. لذا ایجاد برخی محدودیت‌ها مثل اینکه مدیر فنی نمی‌تواند خودش کمک‌مربی یا سمتی دیگر فنی یا پست‌های دیگر تعریف‌شده در تیم داشته باشد و همچنین ایجاد سرفصل آموزشی جداگانه برای مدیران فنی در کمیته آموزش کشور پیشنهاد می‌گردد.
7- ضعف فوتبال ایران در نداشتن مربیان آنالیزور کاملا حرفه‌ای به چشم می‌خورد لذا پیشنهاد می‌گردد در سطح B معیار پرسنلی نقش آنالیزور در جهت بااهمیت شدن موضوع گنجانده شود.
8- برخی شرایط در داشتن مدارک مربیگری PRO License برای سرمربیان لیگ برتر یا مدارک مربی دروازه‌بانان و بدنسازی نیازمند بررسی است که آیا در کشور در سال‌های اخیر چند کلاس مربیگری پرو یا سطوح مختلف دروازه‌بانی یا بدنسازی تشکیل شده است. همچنین یکی از مواردی که طی چندین سال گذشته وقت باشگاه‌ها و فدراسیون را گرفته به مکاتبه با AFC برای تایید مدرک مربیگری A به‌جای پرو مربوط می‌شود (بالغ بر حدود 70-60 درصد سرمربیان شاغل در لیگ برتر مدرک پرولایسنس ندارند.) لذا بررسی این موضوع و سپس اقدام لازم پیشنهاد می‌گردد.
9- شایسته است در انتهای هر فصل فوتبالی یک گواهینامه یا یک نماد مجوز حرفه‌ای با درج سال به باشگاه‌هایی که توانسته‌اند مجوز حرفه‌ای AFC یا ملی را اخذ نمایند تعلق گیرد.
10- الزام اخذ مجوز آکادمی توسط باشگاه‌ها نیز جزء مواردی است که به توسعه پایدار فوتبال پایه کمک شایانی خواهد کرد.
