آقای پزشکیان در یکی از کم مشارکتترین انتخاباتهای تاریخ ایران موفق شد با شکست رقبای اصولگرا و تندروی خود به این جایگاه دست یابد.
پزشکیان کمترین میزان رای از کل واجدین شرایط را در تاریخ انتخاباتهای ریاست جمهوری ایران کسب کرده است. بعد از او هاشمی رفسنجانی در سال ۱۳۷۲ با کسب ۳۲ درصد از آرای واجدین شرایط در جایگاه دوم قرار دارد و پس از آن ابراهیم رئیسی در سال ۱۴۰۰ با کسب تنها ۳۵ درصد از آرای واجدین شرایط، با ضعیفترین اقبال عمومی در جامعه توانستهاند به عنوان رئیس جمهور کار خود را آغاز کنند
اما میزان مشارکت و رای فرد پیروز در انتخاباتهای پیشین در تاریخ جمهوری اسلامی چگونه بوده است؟
انتخابات اول، بهمن ۱۳۵۸
در نخستین انتخابات ریاست جمهوری تاریخ ایران، در مجموع حدود ۱۴ میلیون نفر معادل ۶۷ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند.
در آن سال ابوالحسن بنیصدر با کسب ۱۰ میلیون و ۷۹۰ هزار نفر توانست بیش از ۷۵ درصد از آرای اخذ شده را به خود اختصاص دهد.
مشارکت: ۱۴ میلیون معادل ۶۷ درصد
پیروز: ۱۰ میلیون و ۷۹۰ هزار معادل ۷۵ درصد آرای اخذ شده و حدود ۵۰ درصد واجدین شرایط
انتخابات دوم، مرداد ۱۳۶۰
برکناری بنیصدر باعث شد تا انتخابات دوم خیلی زود برگزار شود. در سال ۶۰ در مجموع بیش از ۱۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر معادل ۶۴.۴۴ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند.
در آن انتخابات محمدعلی رجایی با ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار رای موفق شد بیش از ۹۰ درصد آرای اخذ شده را به خود اختصاص دهد و یکی از قاطعانهترین پیروزیها در انتخاباتهای ریاست جمهوری ایران را به نام خود ثبت کند.
مشارکت: ۱۴ میلیون و ۵۰۰ معادل ۶۶.۴۴ درصد
پیروز: ۱۲ میلیون و ۷۷۰ هزار معادل ۹۰ درصد آرای اخذ شده و حدود ۶۹ درصد واجدین شرایط
انتخابات سوم، مهر ۱۳۶۰
رجایی علاوه بر رکورد بیشترین درصد رای از آرای اخذ شده کوتاهترین دوران ریاست جمهوری را هم به خود اختصاص داد و خیلی زود ترور شد. انتخابات سوم در مهر ماه ۱۳۶۰ برگزار شد که در آن انتخابات بیش از ۱۶ میلیون و ۸۷۰ هزار نفر پای صندوقهای رای حاضر شدند. این عدد معادل بیش از ۷۴ درصد از واجدین شرایط بود.
آیت الله خامنهای در آن انتخابات با کسب ۱۶ میلیون و ۷ هزار رای رکورد قاطعانهترین پیروزی در انتخاباتهای ریاست جمهوری ایران را به نام خود ثبت کرد و در بیش از ۹۵ درصد از آرای اخذ شده نام او روی برگه رای نوشته شده بود.
مشارکت: ۱۶ میلیون و ۸۷۰ هزار معادل ۷۴ درصد
پیروز: ۱۶ میلیون معادل ۹۵ درصد رایدهندگان و حدود ۷۳ درصد واجدین شرایط
انتخابات چهارم، مرداد ۱۳۶۴
آیت الله خامنهای اولین رئیس جمهور ایران بود که توانست دوره چهار ساله ریاست جمهوری خود را به پایان برساند. او در دور دوم هم که با مشارکت نه چندان قابل توجه ۵۴.۷۸ درصدی برگزار شد موفق شد به پیروزی برسد. کل آرای اخذ شده در آن سال کمتر از ۱۳ میلیون رای بود که ۱۲ میلیون و ۲۳۰ هزار آن سهم آیت الله خامنهای شد.
در نتیجه آیت الله خامنهای در دور دوم خود صاحب نزدیک به ۸۸ درصد آرای رای دهندگان بود.
مشارکت: ۱۳ میلیون معادل ۵۴.۸۷ درصد
پیروز: ۱۲ میلیون و ۲۳۰ هزار معادل ۸۸ درصد رایدهندگان و ۵۱ درصد واجدین شرایط
انتخابات پنجم، مرداد ۶۸
بعد از رحلت آیت الله خمینی، آیت الله خامنه ای به عنوان رهبر جدید انتخاب و انتخابات ریاست جمهوری دیگری برگزار شد. در آن سال ۱۶ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر معادل نزدیک به ۵۵ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند.
آیت الله هاشمی رفسنجانی در آن سال با کسب ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار رای معادل ۹۴ درصد آرا به عنوان رئیس جمهور جدید برگزیده شد.
مشارکت: ۱۶ میلیون و ۴۵۰ هزار معادل ۵۵ درصد
پیروز: ۱۵ میلیون و ۵۵۰ هزار معادل ۹۴ درصد شرکتکنندگان و ۵۵ درصد واجدین شرایط
انتخابات ششم، خرداد ۷۲
دور دوم ریاست جمهوری هاشمی یکی از کم مشارکتترین انتخاباتهای ریاست جمهوری در ایران بود. در آن سال تنها ۱۶ میلیون و ۷۶۰ هزار نفر معادل ۵۰.۶۶ درصد آرا در انتخابات شرکت کردند.
پیروز آن سال هم اکبر هاشمی رفسنجانی بود که با کسب ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار رای حدود ۶۳ درصد آرای رای دهندگان را به خود اختصاص داد.
مشارکت: ۱۶ میلیون و ۷۶۰ هزار معادل ۵۰.۶۶ درصد
پیروز: ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار معادل ۶۳ درصد آرای اخذ شده و ۳۳ درصد واجدین شرایط
انتخابات هفتم، خرداد ۷۶
بعد از سه دوره مشارکت نسبتا پایینتر در انتخابات ریاست جمهوری، در سال ۷۶ حضور محمد خاتمی به عنوان نامزد فضای انتخابات را تغییر داد و ۲۹ میلیون و ۴۵۰ هزار نفر معادل نزدیک به ۸۰ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند.
خاتمی آن سال با کسب بیش از ۲۰ میلیون رای حدود ۶۵ درصد از آرای اخذ شده را به خود اختصاص داد.
مشارکت: ۲۹ میلیون و ۴۵۰ هزار معادل ۸۰ درصد
پیروز: ۲۰ میلیون معادل ۶۵ درصد آرای اخذ شده و ۵۵ درصد واجدین شرایط
انتخابات هشتم، خرداد ۸۰
در خرداد ۸۰ مشارکت کمی کاهش یافت و حدود ۲۸ میلیون و ۱۵۵ هزار نفر معادل ۶۶.۷۷ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند.
در نتیجه خاتمی با کسب بیش از ۲۱ میلیون و ۶۵۰ هزار رای موفق شد ۷۶ درصد از آرای ثبت شده را به نام خود ثبت کند.
مشارکت: ۲۸ میلیون و ۱۵۵ هزار معادل ۶۶.۷۷ درصد
پیروز: ۲۱ میلیون و ۶۵۰ هزار معادل ۷۵ درصد از آرای اخذ شده و ۵۱ درصد واجدین شرایط
انتخابات نهم، خرداد و تیر ۸۴ - اولین دور دومی
انتخابات آن دوره نخستین باری بود که انتخابات به دور دوم رسید. در دور نخست ۲۹ میلیون و ۴۰۰ هزار رای معادل نزدیک به ۶۳ درصد پای صندوقهای رای حاضر شدند. در دور نخست هاشمی با ۶ میلیون و ۲۰۰ هزار نفر معادل ۲۱ درصد آرا و همچنین محمود احمدی نژاد با ۵ میلیون و ۷۱۱ هزار نفر ۱۹ درصد از آرای ماخوذه را به نام خود ثبت کرد. در دور دوم اما معادله به شکل دیگری رقم خورد. مشارکت به حدود ۵۹ درصد سقوط کرد و تنها کمتر از ۲۸ میلیون نفر در انتخابات شرکت کردند.
احمدی نژاد با کسب بیش از ۱۷ میلیون ۲۴۸ هزار رای توانست ۶۱.۶۹ درصد آرا را به خود اختصاص دهد. در مقابل هاشمی رفسنجانی با ۱۰ میلیون رای تنها ۳۵ درصد کسب کرد.
مشارکت: ۲۸ میلیون نفر معادل ۵۹ درصد
پیروز: ۱۷ میلیون و ۲۴۸ هزار معادل ۶۱.۶۹ آرای اخذ شده و ۳۶ درصد واجدین شرایط
انتخابات دهم، مناقشهبرانگیزترین رقابت در خرداد ۸۸
انتخابات ۲۲ خرداد ۱۳۸۸ را میتوان مناقشهبرانگیزترین انتخابات در تاریخ جمهوری اسلامی به شمار آورد. رقابتی که هنوز هم تردیدهای بسیاری بر سر آمارهای اعلام شده توسط وزارت کشور دولت محمود احمدی نژاد وجود دارد. در آن انتخابات حتی پیش از پایان زمان اخذ رای رسانههای اصولگرا از پیروزی احمدی نژاد خبر دادند و تردیدهای زیادی وجود دارد که آرای مربوط به آن سال اساسا شمرده شده باشد.
با ذکر این مقدمه که این آمار بیش از همه ادوار دیگر میتواند غیرقابل اتکا باشد آمار آن سال را بررسی میکنیم.
بر اساس آمار اعلام شده بیش از ۳۵ میلیون نفر معادل بیش از ۸۵ درصد واجدین شرایط پای صندوقهای رای حاضر شدند. افرادی که به نظر میرسید در واکنش به ۴ سال محمود احمدی نژاد حاضر شده بودند از تحریم انتخابات بگذرند و برای مقابله با خطر او به میدان بیایند.
اما آن رای دهندگان همان برگزاری انتخابات با شنیدن آمار اعلامی شوکه شدند چرا که احمدی نژاد با کسب بیش از ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار رای توانسته بود آرای حدود ۶۲.۳ درصد رای دهندگان را به خود اختصاص دهد
در مقابل میرحسین موسوی با کسب ۱۳ میلیون و ۳۳۸ هزار رای نزدیک به ۳۴ درصد را به نام خود اختصاص داد.
مشارکت: ۳۵ میلیون معادل ۸۵ درصد
پیروز: ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار معادل ۶۲.۳ درصد از آرای اخذ شده و ۵۹ درصد واجدین شرایط
انتخابات یازدهم، خرداد ۹۲
بیش از ۳۶ میلیون نفر در خرداد ۹۲ به پای صندوقهای رای آمدند که این عدد به معنای مشارکت حدودا ۷۳ درصدی مردم بود.
حسن روحانی آن سال با کسب ۱۸ میلیون و ۶۰۰ هزار رای موفق شد ۵۰.۷۱ درصد آرا را به خود اختصاص دهد.
مشارکت: ۳۶ میلیون نفر معادل ۷۳ درصد
پیروز: ۱۸ میلیون و ۶۰۰ معادل ۵۰.۷۱ از رای دهندگان و ۳۸ درصد واجدین شرایط
انتخابات دوازدهم، اردیبهشت ۹۶
بیشترین میزان شرکت کننده در تاریخ انتخاباتهای ریاست جمهوری در ایران در این سال رخ داد. جایی که بیش از ۴۱ میلیون نفر پای صندوقهای رای آمدند که این میزان به معنای مشارکت ۷۳ درصدی مردم در انتخابات بود.
در آن انتخابات حسن روحانی توانست با کسب ۲۳ میلیون و ۶۰۰ هزار رای بیش از ۵۷ درصد آرای رای دهندگان را به خود اختصاص دهد.
مشارکت: ۴۱ میلیون نفر معادل ۷۳ درصد
پیروز: ۲۳ میلیون و ۶۰۰ هزار معادل ۵۷ درصد رای دهندگان و ۴۲ درصد واجدین شرایط
انتخابات سیزدهم، خرداد ۱۴۰۰
پایینترین درصد مشارکت در انتخابات تا آن زمان در ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ رقم خورد. جایی که ابراهیم رئیسی در یکی از غیررقابتیترین انتخاباتهای تاریخ جمهوری اسلامی موفق شد به پیروزی برسد.
در آن سال حدود ۲۵ میلیون نفر پای صندوقهای رای حاضر شدند که میزان مشارکت را به عدد ۴۸.۸ نزول داد.
رئیسی در انتخاباتی که اصلیترین رقیبش محسن رضایی بود توانست با ۱۸ میلیون رای ۶۲ درصد آرای اخذ شده را به نام خود ثبت کند.
مشارکت: ۲۵ میلیون نفر معادل ۴۸.۸ درصد
پیروز ۱۸ میلیون رای معادل ۶۲ درصد رای دهندگان و ۳۵ درصد واجدین شرایط
انتخابات چهاردهم- تیر ۱۴۰۳
در انتخابات ۱۴۰۳ چندین رکورد پایینترین شکسته شد. در دور نخست تنها ۲۴ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر در پای صندوقهای رای حاضر شدند و مشارکت را به عدد حدود ۴۰ درصد کاهش دادند.
در دور دوم اما حدود ۶ میلیون دیگر حاضر شدند پای صندوق بیایند تا مجموع آرای ثبت شده به بیش از ۳۰ میلیون و ۵۰۰ هزار نفر برسد. با این عدد میزان مشارکت به حدود ۴۹ درصد رسید.
مسعود پزشکیان که در دور نخست با کسب ۱۰ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر کسب کرده بود در دور دوم آرای خود را به ۱۶ میلیون و ۳۸۰ هزار رای رساند تا توانسته باشد ۵۴ درصد آرای اخذ شده را نام خود ثبت کند.
این رای پزشکیان کمتری میزان کسب شده برای یک رئیس جمهور از سال ۷۶ به بعد بوده است. آخرین بار هاشمی رفسنجانی در انتخابات سال ۱۳۷۲ که البته کل شرکتکنندگان حدود ۱۶ میلیون بودند ۱۰ میلیون کسب کرده بود.
منبع: یورونیوز