بررسی داده‌ها
داده‌های کاوی انجام شده توسط تابناک نشان می‌دهد که گفتگوها درباره میرباقری از اوایل تیر ماه سال جاری در بستر توییتر شروع شده است. بسیاری از توییت‌ها به نقل قول‌هایی از علمایی همچون آیت الله اراکی، مصباح یزدی و دیگر علما که از سعید جلیلی حمایت کرده‌اند، اشاره دارند. این توییت‌ها عمدتاً توسط کاربران ناشناس و سازمان‌یافته باگرایش اصول‌گرا منتشر شده‌اند.
روند انتشار مطالب
در اوایل تیر ماه، توییت‌هایی مبنی بر حمایت میرباقری از سعید جلیلی در انتخابات مرحله اول منتشر شدند. این حمایت‌ها به شدت مورد بحث قرار گرفت و در هفته‌های بعد، توییت‌های بیشتری با موضوع آقای میرباقری و حمایت‌های او از سعیدجلیلی منتشر شد. این کمپین کوچک و غیر فراگیر تا زمان انتخابات مرحله دوم با انتشار توییتی در اکانت منتسب به محمد مهدی میرباقری ادامه داشته است. در نهایت، نقطه اوج این هشتگ و موضوع در ۲۶ تیر ماه ۱۴۰۳ با حضور وی در برنامه تلویزیونی شبکه چهارسیما بود که توییت حسین دهباشی که از میرباقری انتقاد کرده بود، پربازدیدترین توییت در این زمینه شد.
تحلیل مضمون
تحلیل مضمون توییت‌های کاربران نشان می‌دهد که انتقادها از میرباقری بیشتر به خاطر سخنان او درباره توسعه ایران به سبک آلمان و ژاپن، بنیادگرایی، و تجزیه مفاهیم فرهنگی و سیاسی اسلام بوده است. این انتقادها به میرباقری به عنوان پیرو تفکرات مصباح یزدی و یکی از کاندیداهای احتمالی رهبری آینده نیز متمرکز بوده است.
واکنش کاربران فعال و پرلایک
کاربران طرفدار میرباقری، مانند یاسر جبرائیلی، او را یکی از علمای بزرگ عصر حاضر دانسته و به تمجید از او پرداخته‌اند. در مقابل، مرتضی روحانی، سردبیر سابق ترجمان و مجلات موسسه ایران، در پاسخ به جبرائیلی نوشت که نگرش میرباقری به منطق، فلسفه و عرفان به طور بنیادین با امام و رهبری تفاوت دارد و دیدگاه او پیش‌برنده چرخه تمدن اسلامی نیست بلکه جریان پس‌رونده‌ای است.
هاتف صالحی، یکی دیگر از فعالان رسانه‌ای، کاربران منتقد را نقد کرده و بیان داشته که این کاربران دانشی نسبت به نظرات «پیش‌برنده و اندیشه‌های راقی» میرباقری ندارند. صالحی کاربران را به مطالعه کتاب‌های میرباقری دعوت کرده تا با دیدگاه‌های او آشنایی بیشتری پیدا کنند.
از طرفی اکانت‌های اصلی مصاف (علی‌بی‌طرفان) به عنوان حامیان آیت الله میرباقری، منتقدین را ادامه دهنده راه حذف رقبای خود (سعید جلیلی، رائفی پور، غلامرضا، سعید محمد، میرباقری، زاکانی) دانستند.
از دیگر کاربران حامی آیت الله میرباقری، «امین میمندیان» عنوان کرد که علت تخریب آیت الله میرباقری صرفاً به خاطر این است که یکی از کاندیدهای رهبری است. امین میمندیان، مجری برنامه‌های تلویزیونی، محمدرضا شهبازی، از حامیان سعید جلیلی است.
منتقدین پرلایک این موضوع «عبدالرضا داوری» بود که با نقد بنیادگرایی افکار آیت الله میرباقری و مخالفت این فکر با رهبر توییت منتشر کرد. سمیه توحیدلو نیز با انتشار قسمتی از کتاب آیت الله میرباقری که نوشته بود «ریشه فساد جامعه را تحصیل زنان و حضور اجتماعی ایشان دانستند»، وی را نقد کرد. سمیه توحیدلو از پژوهشگران است که در شورای راهبردی دولت پزشکیان نیز حضور دارد. هرچند که با انتشار نقد از آیت الله میرباقری، کاربران حامی وی در کامنت‌هایی اعلام کردند که سمیه توحیدلو از ستاد میرحسین موسوی بوده است. مهدی خانعلیزاده نیز از حامیان سعید جلیلی عنوان کرد که سمیه توحیدلو یادداشتی در محکومیت مقاومت فلسطین نوشته است که توسط سایت اصلی وزارت خارجه اسرائیل منتشر شده است.
عده‌ای از کاربران نیز ایشان را از «مهم‌ترین اعضای هیئت اندیشه‌ورز و ایدئولوگ قرب بقیة الله دانستند که سه قرارگاه بنیاد فرهنگی خاتم، سازمان فضای مجازی سراج و سازمان هنری رسانه اوج زیر مجموعه آن هستند.»
هشتگ‌ها چه می‌گویند؟
از هشتگ‌های پرتکرار این موضوع می‌توان به «#جلیلی، #فرقه_پایداری، #مارپیچ_توطئه، #مصباح_یزدی، #تفکر_غربی، #انجمن_حجتیه» اشاره کرد. منتقدین آیت الله میرباقری را نزدیک به سعید جلیلی و دولت سایه دانسته و گمانه‌زنی‌هایی نیز بدون سند جزو تفکرات انجمن حجتیه به ایشان نسبت داده‌اند. از طرفی حامیان آیت الله میرباقری، منتقدین را دارای تفکر غربی و در حال اجرای مارپیچ توطئه و برچسب‌زنی دانسته‌اند.
نتیجه‌گیری
این گفتگوها نشان می‌دهد که فضای توییتر به یک میدان نبرد سیاسی تبدیل شده که هر گروه سعی در برجسته کردن دیدگاه‌های خود و نقد دیگران دارد. در این میان، محمد مهدی میرباقری به عنوان یکی از چهره‌های مهم و بحث‌برانگیز در این مناظرات به چشم می‌خورد و گفتگوها حول محور او به شدت جریان دارد، میرباقری نامی است که از این پس؛ بیشتر از او خواهیم شنید.لیدر معنوی سیزده میلیون آرایی که به سعید جلیلی داده شد یا حرکات انفرادی یک روحانی گفتمان ساز که صرفا حساسیت آفرین است.
نجمه بسنه
