بازار مسکن همچنان در رکود قرار دارد و طبق گفته‌های آگاهان و فعالان بازار مسکن، هنوز نشانه‌های خروج از رکود در این بازار مشاهده نمی‌شود. بررسی کلی سال ۱۴۰۲ نشان می‌دهد که این سال به عنوان یکی از کم‌رونق‌ترین سال‌های اخیر در بازار مسکن ثبت شده است. بر اساس آمارهای موجود، تعداد معاملات مسکن در سال جاری، که نیمه اول سال ۱۴۰۱ است، نصف تعداد معاملات سال قبل را داشته است. همچنین، سال ۱۴۰۳ نیز به مقدار کمی بازار مسکن در سال ۱۴۰۲ تفاوت ندارد و آمارهای بانک مرکزی هنوز نشان می‌دهد که بازار مسکن در سال ۱۴۰۳ همچنان بازاری کم‌رونق و بی‌رونق است.
سوالی که این روزها مطرح است این است که آیا بازار مسکن بعد از دو سال رکود می تواند در سال آینده وارد رونق شود.
«مجید گودرزی» کارشناس اقتصاد مسکن در پاسخ به این پرسش که بازار مسکن این روزها در شزایط رکود تورمی قرار دارد و برخی از کارشناسان مسکن معتقد هستند که این رکود روزی به اتمام خواهد رسید و احتمالا قیمت مسکن دو سال دیگر افزایش قیمت خواهد داشت؟ گفت: قیمت های کنونی مسکن غیر واقعی و تصنعی است. قیمت مسکن در حال حاضر ساختگی است و ارتباطی با ارزش ملک، بازدهی ملک و بازدهی زمین وجود ندارد.
او ادامه داد: در گذشته عُرف اینطور بود که باید قیمت زمین بر اساس ۲۵ سال عایدی تعیین شود. اما در حال حاضر اینطور نیست و قیمت گذاری ها آزادانه انجام می شود و هر قیمتی که علاقه دارند تعیین می شود که این موضوع یک اقدام اشتباه و غلط است.
کارشناس اقتصاد مسکن با تاکید بر اینکه این روزها متاسفانه با یک وضعیت آشفته عمدی بر بازار مسکن مواجه هستیم اظهار داشت: اتفاقی که این روزها رخ داده است این است که هیچ کدام از مولفه های مسکن تقویت نشده اند که بخواهیم بازار مسکن رونق بگیرد. به عنوان مثال دستمزدها و حق مسکن ها بالای ۵۰۰ سال کفاف خرید یک واحد مسکونی ۷۵ متری را نمی دهد. بنابراین ایجاد رونق سخت است.
گودرزی افزود: موضوع دیگر این است که دوره انتظار خانه دار شدن به بیش از ۱۰۰ سال رسیده است و هیچ متقاضی مصرفی در دهک های میانی و پایین به طور مطلق نمی تواند مسکن خریداری کند. حتی نگهداری مسکن برای صاحبان املاک هم سخت است. یعنی حتی برای تعمیرات جزیی مسکن نیز مالکان با چالش مواجه هستند و نمی توانند هزینه های سنگین آنرا پرداخت کنند.
او در پاسخ به این پرسش که تسهیلات کنونی مسکن می تواند قدرت خرید مسکن را افزایش دهد؟ یادآوری کرد: تسهیلاتی که پرداخت می شود در وهله اول نابسامان است. چرا که حتی در دنیا هم این مدل از وام ها را نداریم. یعنی یک چهارم وام را قبل از پرداخت به عنوان اوراق کسر کنند و سپس هم سود آن و هم اقساط آن را دریافت کنند.
گودرزی افزود: وام ۴۸۰ میلیون تومانی مسکن چقدر قدرت خرید دارد؟ نهایتا ۷ متر می توان با وام های کنونی، مسکن خریداری کرد. وام ۹۰۰ میلیون تومانی هم اقساط ۳۵ میلیون تومانی دارد و از عهده افرادی که فاقد مسکن هستند خارج بوده و محال است. پس بنابراین بخش تسهیلات هم نمی تواند قدرت خرید را افزایش دهد.
وی ادامه داد: البته این را هم باید متذکر شد که نمی توانند سقف تسهیلات را افزایش دهند چرا که بازپرداخت اقساط با چالش مواجه شده و برای متقاضیان بسیار سخت و دشوار خواهد بود. پس با این تسهیلات نمی توان مسکن خریداری کرد بنابراین تمام مولفه های لازم برای تقویت و تحریک بازار مسکن وجود ندارد.
او گفت: اما چالش اصلی که همانا مسیر سخت خانه دار شدن است همچنان پابرجا است و مولفه هایی که بتوان به آن امیدوار بود که رونق در بازار مسکن ایجاد شود وجود ندارد. اعتقاد بنده این است که قیمت مسکن در دو سال آینده به سمت تعادلی شدن خواهد رفت.
وی یادآوری کرد: مهمترین موضوعی که دولت آینده می تواند آنرا پیگیری کند کاهش ۶۰ درصدی قیمت خانه با اعطای زمین رایگان است که معتقد هستم که این موضوع حق آحاد جامعه است و باید همه افراد از مواهب جامعه برخوردار شوند.
