موفقیت‌های به‌دست آمده در حوزه دیپلماسی اقتصادی در دولت سیزدهم ثابت کرد بحث «اف. ای. تی. اف» مانع کار اقتصادی در کشور نیست؛ موضوعی که در جریان رقابت‌های انتخاباتی اخیر نیز به یکی از موضوع‌های پربحث تبدیل شد.
براساس گزارشی که مهدی صفری، معاون دیپلماسی اقتصادی وزارت خارجه روز شنبه به نمایندگان مجلس ارائه کرد، ایران توانسته بدون معطل ماندن برای پذیرش «اف. ای. تی. اف»، نسبت به گسترش مبادلات و تعاملات تجاری – اقتصادی منطقه‌ای و بین‌المللی خود اقدام کند؛ دستاوردی که اجرای پروژه‌های بزرگ داخلی و خارجی طی سه سال گذشته شاهدی براین مدعاست. در ادامه به بررسی برخی از این پروژه‌ها می‌پردازیم.
۱
ابرپروژه «اومااویا»
پروژه: پروژه چندمنظوره سد و نیروگاه
کشور: سریلانکا
تاریخ افتتاح: ۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳
حوزه فعالیت: صدور خدمات فنی – مهندسی
ارزش تقریبی: ۵۰۰ میلیون دلار
اهمیت پروژه: تولید ۲۹۰ گیگاوات ساعت انرژی در سال، تأمین آب مورد نیاز ۵ هزارهکتار زمین کشاورزی، انتقال ۱۴۵ میلیون مترمکعب آب از منطقه پرباران به مناطق خشک
۲
فاز ۱۱ میدان گازی پارس‌جنوبی
پروژه: پروژه سکو و تاسیسات تولید گاز
منطقه: عسلویه
تاریخ افتتاح: ۶ شهریورماه ۱۴۰۲
حوزه فعالیت: تولید گاز
نکته ویژه: آغاز تولید گاز از ایرانی‌ترین فاز میدان پارس‌جنوبی پس‌از ۲۰ سال وقفه
درآمد سالانه: ۵ میلیارد دلار
اهمیت پروژه: افزایش روزانه ۵۶ میلیون مترمکعب تولید گاز و میعانات گازی در کشور، افزایش حدود یک درصدی تولید ناخالص داخلی، اجرای یکی از کم‌نظیرترین عملیات‌های فنی - مهندسی در سطح جهان
۳
توسعه بندر چابهار
پروژه: جذب سرمایه‌گذاری بلندمدت
منطقه: چابهار، استان سیستان و بلوچستان
تاریخ امضاء: ۲۵ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۳
حوزه فعالیت: تجهیز و توسعه بندر چابهار
کشور سرمایه‌گذار: هند
میزان سرمایه‌گذاری: ۳۷۰ میلیون‌دلار با قابلیت افزایش
نکته ویژه: کمک به توسعه شاخه شرقی کریدور شمال- جنوب و ایجاد مسیر تجاری جدیدی در منطقه
اهمیت پروژه: تجهیز و بهره‌برداری از پایانه‌های کانتینری و کالای عمومی بندر شهید بهشتی چابهار، سوق دادن بخش مهمی از ترانزیت دریایی کشور را به سمت چابهار، تقویت و تسهیل همکاری‌های ترانزیتی هند و افغانستان از طریق ایران، توسعه محور شرق و سواحل مکران، توسعه همکاری‌های منطقه‌ای ایران، هند و روسیه در حوزه زیربناهای منطقه‌ای حمل‌ونقل و ترانزیت
۴
پتروشیمی گچساران
پروژه: راه‌اندازی مجتمع پتروشیمی
منطقه: گچساران، استان کهگیلویه و بویراحمد
تاریخ افتتاح: ۲۶ تیرماه ۱۴۰۲
حوزه فعالیت: تولید اتیلن
میزان سرمایه‌گذاری: ۱/۳ میلیارد یورو
نکته ویژه: بهره‌برداری پس از حدود ۱۹ سال به‌عنوان ایرانی‌ترین «الفین» کشور
اهمیت پروژه: همکاری حدود ۷۰ شرکت دانش‌بنیان داخلی، تامین خوراک مجتمع‌های واقع در مسیر خط لوله سراسری اتیلن غرب، ایجاد اشتغال برای حدود ۳ هزارنفر، خلق ثروت در منطقه
۵
انتقال گاز روسیه به ایران
پروژه: قرارداد مشترک گازی
منطقه: در چارچوب کریدور شمال – جنوب
تاریخ امضاء: ۶ تیرماه ۱۴۰۳
حوزه فعالیت: انتقال گاز
میزان تبادل مالی سالانه: ۱۰ تا ۱۲ میلیارد دلار
نکته ویژه: برداشته شدن گامی بلند در مسیر تبدیل ایران به هاب گازی منطقه
اهمیت پروژه: تقبل هزینه ساخت خط لوله ازسوی روسیه، تأمین پایدار گاز و رفع ناترازی‌های داخلی، افزایش قابل‌توجه ظرفیت و پایداری صادرات گاز ایران، راه‌اندازی خط ترانزیت گاز از شمال به جنوب
۶
فاز ۲ فرودگاه امام خمینی (ره)
پروژه: آغاز عملیات عمرانی فاز ۲ فرودگاه امام‌خمینی (ره)
منطقه: استان تهران
تاریخ: ۴ آذرماه ۱۴۰۲
نوع همکاری: قرارداد مشترک ایران و چین
میزان سرمایه‌گذاری: ۲/۵ میلیارد یورو
نکته ویژه: به‌سرانجام رسیدن موضوع فاز ۲ فرودگاه امام‌خمینی (ره) پس از ۱۵ سال
اهمیت پروژه: ساخت یک پایانه ۴۱۰ هزار مترمربعی، توسعه زیرساخت‌های پروازی فرودگاه، بهره‌گیری از به‌روزترین فناوری‌ها در اجرای پروژه، بهبود چشمگیر خدمت‌رسانی به مسافران پروازهای خارجی و حتی داخلی
۷
توافقنامه ساخت خط آهن رشت – آستارا
پروژه: توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل ریلی در چارچوب کریدور شمال – جنوب
منطقه: استان گیلان
تاریخ: ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۲
نوع همکاری: قرارداد مشترک ایران و روسیه
میزان سرمایه‌گذاری: ۱/۶ میلیارد یورو ازسوی روس‌ها
مدت زمان اجرای پروژه: ۴۸ ماه
نکته ویژه: تکمیل حلقه مفقوده مسیر غربی کریدور شمال – جنوب
اهمیت پروژه: اتصال جنوب آسیا به شمال اروپا، فعال‌سازی ظرفیت ریلی کشور دراین حوزه پس از حدود دو دهه
۸
ساخت پل آستاراچای
پروژه: پل جدید مرزی اتومبیل‌رو میان ایران و جمهوری‌آذربایجان
منطقه: استان گیلان، منطقه مرزی ایران و جمهوری‌آذربایجان
تاریخ افتتاح: ۹ دی‌ماه ۱۴۰۲
نوع همکاری: همکاری مشترک ایران و جمهوری‌آذربایجان
میزان اعتبار: ۵/۸ میلیون یورو
نکته ویژه: گشوده شدن یکی از گره‌های مسیر مرزی ایران و جمهوری‌آذربایجان
اهمیت پروژه: تسهیل ترانزیت کالا از ایران و جمهوری‌آذربایجان به کشورهای CIS (اتحادیه کشورهای مستقل) و اروپای شرقی، فراهم شدن دسترسی جمهوری‌آذربایجان به خلیج فارس و دریای عمان
