«پرشیا قره‌گزلو» روز شنبه درباره موضوع تئاتر شهر و برنامه ریزی برای حصارکشی اطراف آن گفت: وقتی به فضا نگاه می‌کنیم تمام عناصر آن فضا را باید با هم در نظر بگیریم و در ابتدا می بایست به بستر تاریخی شکل گیری مکان توجه کنیم.
وی با بیان اینکه کمتر عرصه‌ای همچون تئاتر شهر در تهران از چنین موقعیت فرهنگی و راهبردی برخوردار است، افزود: از لحاظ تاریخی اوایل دوره پهلوی و شکل گیری خیابان انقلاب فعلی، در تقاطع با خیابان ولیعصر کنونی، در این مکان کافه شهرداری ایجاد شده بود و به عنوان فضای عمومی در این مکان نمایش‌های مردمی و سیرک اجرا می شد، اما در زمان پهلوی دوم تصمیم گرفته شد که در کنار ۲ دانشگاه مهم شهر و سینماهای متعدد این ۲ خیابان، یک مکان به طور کامل به هنر تئاتر تعلق بگیرد.
وی افزود: بنای تئاتر شهر توسط مهندس امیرعلی سردار افخمی از شاگردان هوشنگ سیحون طراحی و در سال ۱۳۵۱ افتتاح شد و تمامی عرصه عمومی آن نیز به فعالیت‌های نمایش روباز، مکان‌هایی برای نصب مجسمه و پارکینگی در جنوب آن اختصاص یافت.
به گفته قره‌گزلو، پس از مدتی بدون تأمل و مطالعه، تهاجم به این فضای خالی متعلق به اهالی فرهنگ شروع شد و دهانه های ورودی و خروجی مترو، طراحی منظر سبز بدون توجه به ایجاد حریم‌های منطقی فضا و مسجد ولیعصر در جنوب بنا احداث شدند و به یکباره تئاتر شهر، این نشانه فرهنگی پایتخت که ثبت میراث ملی نیز هست، در محاصره انواع فعالیت های نامرتبط درآمد.
وی ادامه داد: در عین حال، پیش از آن نیز، احداث زیرگذر پیاده شروع شده بود و به جای اینکه ماشین‌ها به زیر زمین برده شوند، مردم را از یک تقاطع فرهنگی شهر که قلب تهران است، محروم کرده بودیم؛ نرده های چهارراه ولیعصر هم همیشه مورد مناقشه فعالان شهری و شهرداری بوده است.
این کارشناس معماری خاطر نشان کرد: ایستگاه های اتوبوس و مترو و تجمع شهروندان با خواستگاه های متفاوت اجتماعی، همگی در یک مکان که از تعدد و تکثر عملکردها رنج می برد و در عین حال پدید آمدن کنج هایی که امکان نظارت بر فضا را از بین می برد، امنیت این پهنه فرهنگی را تهدید کرده است.
وی با بیان اینکه، اصولا چهار وجه در یک مکان می بایست همنشینی منطقی داشته باشند که آن مکان شأن بیابد و شهروندان در آن حس امنیت کنند، گفت: در این چهار وجه باید دسترسی‌ها و ارتباطات انسانی در فضا دیده و قدر اجتماعی فضا سنجیده شده باشد، مکان بر ذهن شهروندان تأثیر بگذارد و تصویر ذهنی ایجاد کند و فعالیت ها و رویدادها در مکان سازماندهی طراحانه و فکر شده داشته باشد.
عضو کمیته معماری و طرح های شهری شورای شهر تهران با تاکید بر اینکه تئاتر شهر تمامی این چهار وجه را داشت و در طول ۳۰ سال گذشته از دست داد؛ افزود: به طور قطع مسئله با حصار کشی و دیوارکشی حل نخواهد شد؛ در گام اول ۲ ارگان اصلی ذی نفوذ این فضا، وزارت فرهنگ و ارشاد و شهرداری تهران می بایست برای ارائه این راه حل با یکدیگر همکاری کنند؛ هرچند کمی دیر شده است، اما می بایست به سرعت برای طرح ساماندهی کلیه عرصه عمومی و فضاهای مرتبط به تئاتر شهر اقدام شود.
وی با بیان اینکه، این طرح ساماندهی شامل مطالعات اجتماعی، سازماندهی فضا و رویدادها و در پی آن ارائه راه حل‌های طراحانه‌ای خواهد بود که حریم تئاتر شهر را تعریف کند، عنوان کرد: در این مطالعه، می توان از طراحی فضای سبز گرفته تا اختلاف سطوح و موانع شفافی استفاده کرد تا بتواند در شرایط کنونی فضا را از تعرض شهروندانی که قدر این مکان را ندانسته اند، مصون بدارد.
قره‌گزلو با بیان اینکه، بی شک در دراز مدت همین شهروندان به دلیل احترامی که طراحی فضا به آنها گذاشته است، نسبت به فضا احترام بیشتری خواهند گذاشت، تاکید کرد: گذاشتن نرده و دیوار یا هر نوع حصاری، حس جداسازی و نوعی تمایز فضایی را به وجود خواهد آورد و اشتباه است اگر تصور کنیم مردم بعد از مدتی فضای کنونی را فراموش می کنند و به این فضای بسته شده، تعلق خاطر می یابند.
وی یادآور شد که این مکان بیش از یکصد سال است که یک عرصه عمومی باز بوده است و باید تلاش کرد تا با تمهیدات طراحانه مبتنی بر تحقیق و مطالعه، این عرصه عمومی، فعال و سرزنده و برای همه شهروندان باقی بماند.
