به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، برنامه میز اقتصاد با حضور آقای دکتر سهراب سهرابی مجری طرح گندم و برنج وزارت جهاد کشاورزی و ارتباط زنده با آقای صدیق پور مدیرعامل اتحادیه جوجه یک روزه، آقای چنارانی رئیس امور تلفیق بودجه سازمان برنامه و بودجه و آقای سعدالله منصوری مجری طرح دانه‌های روغنی وزارت جهاد کشاورزی، آخرین وضعیت تولید محصولات اساسی کشاورزی را بررسی کرد.
مقدمه: تولید گندم نسبت به سال گذشته ۱۷ درصد و تولید دانه‌های روغنی بیش از ۸۰ درصد افزایش داشته، همین طور در کالا‌های اساسی دیگر مانند گوشت مرغ و تخم مرغ علاوه بر افزایش، صادرات هم داشتیم.در برنامه امروز به بررسی آخرین وضع تولید محصولات اساسی کشاورزی خواهیم پرداخت و برای پایدارسازی این افزایش تولید دولت چهاردهم باید چه اقداماتی انجام دهد.
سوال: برای بینندگان بفرمایید آخرین وضع تولید گندم در حال حاضر در کشور به چه صورته و مطالبات گندمکاران چقدر است؟
سهرابی: در سال جاری عرض شود که مجموع سطح زیر کشت گندم آبی و دیم ایران حدود ۶ میلیون هکتار است که از این عملیات برداشت از هفته اول فروردین ماه در استان‌های گرم و خشک جنوب کشور مثل استان هرمزگان، سیستان و بلوچستان، جنوب استان کرمان آغاز شد و بعد از اون ادامه پیدا کرد. آخرین گزارش که ما از بر اساس سامانه شرکت بازرگانی دولتی ایران میزان خرید تضمینی از مرز ۹ میلیون و ۷۰۰ هزار تن گذشت که در گزارش شما هم بود، حدود یک میلیون و ۴۰۰ هزار تن نسبت به سال گذشته میزان خرید افزایش پیدا کرده و از لحاظ درصد هم ۱۷ درصد رشد داشتیم و این در نوع خودش بی نظیر بوده، کم نظیره. تا الان بر اساس این میزان خرید، ارزش گندم‌های خریداری شده ۱۷۰ هزار میلیارد تومن است و تا به الان ۶۴ هزار میلیارد تومن از مطالبات گندمکاران یعنی حدود ۳۸ درصدپرداخت شده است.
سوال: فرمودید ۱۶۴ همت پرداخت شده؟
سهرابی: نه ۱۷۰ همت ارزش گندم‌های خریداری شده است که میزان پرداخت ۶۴ هزار میلیارد تومن است، عرض می‌کردم که اخبار که امروز به دست ما رسید.
سوال: یعنی حدود ۳۰ درصد از پول گندمکاران رو پرداخت شده؟
سهرابی: سی و هفت هشت درصد.
سوال: چرا؟
سهرابی: حالا عزیزان از سازمان و برنامه بودجه تشریف میارن حتما توضیح میدن اطلاعاتی که امروز ما دریافت کردیم حاکی از این است که یه عدد ۳۰ هزار میلیارد تومن دیگه هم در چند روز آینده به حساب کشاورزان عزیز پرداخت خواهد شد.
سوال: شما پیگیری کردید؟
سهرابی: بله، مجموعه وزارت جهادکشاورزی، وزیر محترم جهاد کشاورزی، معاونت زراعت، معاونت برنامه ریزی وزارت جهاد کشاورزی، ریاست شرکت بازرگانی دولتی ایران مرتب موضوع رو به شکل ویژه پیگیری می‌کنند. حالا قول‌هایی داده شده که ان شاءالله خود عزیزان حتماً در این برنامه تشریف می‌آورند و پاسخ می‌دهند.
سوال: آقای سهرابی حداقل الان پنج سالی است با حضرتعالی در برنامه‌های مختلف نشست داشتیم و گفتگو کردیم راجع به مسائل حوزه کشاورزی، همیشه ما این بحث رو داشتیم، سال‌های مختلف این بحث عقب افتادن مطالبات گندمکارای عزیزمون مطرح بود، چرا هر سال ما این داستان رو داریم، مگه برنامه ریزی نمیشه؟ مگر طبق آن به هر حال کاشت وبرداشت ما مشخص است؟
سهرابی: ببینید ما در وزارت جهاد کشاورزی، مسئول برنامه ریزی تولید و افزایش تولید در واحد سطح هستیم اجازه می‌خواهم که بیشتر روی این موضوع توضیح بدم.
سوال: با توجه به تجربه خودتان بفرمایید؟
سهرابی: بله، دلایل عدم پرداخت، چون شما توضیح دادید که مهمان برنامه شما از سازمان برنامه بودجه کشور خواهند آمد، خواهش می‌کنم که این موضوع را از این عزیزان سوال بفرمایید و البته آن چیزی که وظیفه ماست.
سوال: یعنی ما هر سال صرفاً سر همین پرداخت مشکل داریم؟
سهرابی: آن چیزی که از ما خواسته میشود اینکه چه سطحی کشت کردیم، از این سطح چه مقدار تولید خواهد شد، از این تولید چه مقدار خرید خواهد شد و به تفکیک ماه و استان از ما می‌خواهند. همه اینها را در زمان خودش انجام دادیم. ما در اسفند ماه آخرین برآورد‌های تولید و خرید را در اختیار عزیزان برای تامین منابع مالی قرار دادیم .
سوال: یعنی سازمان برنامه بودجه میدانسته که در چه تاریخی باید چه پرداختی داشته باشید؟
سهرابی: اطلاعات کافی در رابطه با میزان تولید، میزان خرید، شرایط سال جاری را ما اطلاع رسانی کردیم. اجازه دهید از رئیس امور تلفیق بودجه سازمان برنامه و بودجه آقای چنارانی این سوال را بکنیم.
سوال: آقای چنارانی در جریان بحث هستید، بحث معوقات و به هر حال مطالبات گندمکار است، بفرمایید که علت عقب افتادن پرداخت مطالبات در این دوره چیست و طبق مصوبه شورای قیمت گذاری که رئیس سازمان برنامه هم حضور داشته مطالبات باید طی ۲۴ ساعت پرداخت میشد که نشده، اول بفرمایید علت پرداخت نشدن چیست و دوم بفرمایید که چرا این داستان هر سال تکرار می شود؟
چنارانی: این شورا که مربوط به اصلاح قانون خرید تضمینی افزایش کشاورزی است، حدود هشت تا از نماینده‌های محترم که ناظر هستند ۱۰ عضو دارد که یکی از عضو‌ها ما هستیم و در واقع رئیس شورا که وزیر محترم جهاد کشاورزی است بالاخره محدودیت‌های بودجه و ظرفیت‌های بودجه در دولت در این چارچوب بسته میشود و وزیر جهاد قاعدتاً باید در شورای قیمت گذاری با توجه به اینکه سازمان یک رأی بیشتر ندارد و عمده رأی‌ها رأی‌هایی هستند که غیر حاکمیتی هستند به شکلی این قیمت تعیین شود که قابلیت منابعش باشد. نکته دوم قانون هست که شما من چند تا رقم خدمت شما بینندگان عزیز مطرح کنم بدونید که این حجم مصارف و هزینه‌های گندم در این چند سال چه اتفاقی افتاده خب خیلی ذهن‌ها و انتظارات را واقعی‌تر کند. ما در سال ۱۴۰۰ یا ۹۹ را بخواهم خدمت شما بگویم قیمت گندم ۲۵۰۰ تومان هفت برابر شد .
سوال: آقای چنارانی عزیز ما الان این موضوع را در سال‌های گذشته هم داشتیم، امسال هم دارد تکرار میشود، برداشت و خرید گندم از فروردین شروع میشه ولی از خرداده که پرداخت مطالبات آغاز می شود.
چنارانی: نگاه کنید سازمان برنامه کارش چیه، کارش این که دستگاه منابع را وصول می‌کنند براساس اختیاراتی که قانون بهش داده، اولویت بندی که داره، برای این که امورات جاری کشور انجام بشه و آن منابعی که وصول میشه آن هزینه‌ها را پرداخت کنه، این عدد که قیمتش که هفت برابر شده در سال ۹۹ تا الان عددش آقای سیفی الان این دو تا عددی که من عرض می‌کنم خدمتتون دقت بفرمایید، ما در سال ۹۹ (۹ همت) کلاً پول دادیم تا الانی که ما تا آخر سال احتمالا تا ۱۷۰، ۸۰ پول بدهیم تا همین الان اشاره کردم ۶۴ همت ، این عدد‌های چند برابری که شما ۹ همت تا ۲۰ برابر بدون این که شده بدون اینکه حوزه منابع ما تغییر کند، ما چکار کردیم حالا عدد، خب پس این منابع براساس یه رویه‌ای وصول میشه، ما همچین منبعی در کشور نداریم . شما فرض کنید ۲۴ ساعت ۱۰ همت مثلاً میگم گندم خریداری شد ۱۰ همت ما بنزین بفروشیم، ۱۰ همت گازوئیل بفروشیم یا هر منبعی.
سوال: همان طوری که خرید تضمینی دو برابر افزایش پیدا کرده به هر حال اگر این اتفاق نمی‌افتاد که ما این پول را باید گندم وارد می‌کردیم ،و زمانی که بحث واردات گندم را داشتیم اصلاً این بحث پرداخت نکردن مطالبات نبود. یعنی گندم وارد میشد و پول واردات هم پرداخت میشد، حالا که داریم از داخل خرید می‌کنیم باید مطالبات گندمکاران اینجوری با تاخیر روبرو شود و نکته دوم آقای چنارانی شما رئیس سازمان برنامه بودجه در جلسه بودین یعنی کاملا در جریان هستین فکر می‌کنم این دلایلی که حضرتعالی می‌فرمایید زیاد با این منطق مدیریتی همخوانی ندارد؟
چنارانی: بار مالی یک عددی در طی چند سال ۵۰ برابر بشود باید در حوزه منابع هم ۵۰ برابر افزایش پیدا کنه، هر کسی اصلاً خود همین دوستانی که میگن جهاد ما صرفاً کاشت و تولید و آن بالاخره این اعداد باید به همدیگه بخوردو ما بتوانیم.
در نهایت هم این است که به نظر ما از لحاظ حجم پرداخت یعنی ۶۳ و ۵ همت، ۳۰ همت (دقیقه ۳۰ نامفهوم است) هم که اخیراً همین دیشب با هماهنگی‌هایی که صورت گرفت در دولت که حالا این نیاز به مجوز و اخذ مجوز در اسرع وقت صادر شود آن هم پیگیر هستیم که این مجوز‌ها صادر شود بعد سراغ منابع می رود، منابع توسط هماهنگی‌هایی که با دستگاه‌های تأمین کننده منابع ما داریم، ما الان در واقع داریم از بودجه عمومی حتی کمک می‌کنیم که این موضوع زودتر رفع شود.
سوال: پیش بینی می کنم با توجه به حجم چند برابری این اتفاق افتاده.
چنارانی: این موضوع وقتی ما قبول می‌کنیم که به جای واردات میریم تولید داخل انجام می‌دهیم این یک دکمه نیست که یه دفعه ما یه دکمه بزنیم منابع در کشور ۵۰ برابر بشود، باید هماهنگی و همکاری باشد، دوستان در زمینه قیمت گذاری باید اعداد و تکلیف‌هایی بذارن که امکان پرداختش باشد، امکان تامینش باشد، سازمان برنامه یک سری اولویت‌های دیگه‌ای اعم از هزینه‌های جاری و عمرانی کشور را می آورد در این موضوع تخصیص می‌دهد همه نیاز‌های کشور که یکیش گندم است با افتخار گفتیم عدد ۶۴ همتی است ما هیچ کدوم از ردیف‌های بودجه مون چهار ماهه بیش از ۵۰ درصد تخفیف نگرفتند هنوز روی ۲۵ درصدند، این برای ما اولویت بوده که دو برابر شده است. ان شاءالله با تدابیری که صورت گرفته با مجوز‌های قانونی، چون این عدد الان فرای مجوز‌های قانونی است که ما داریم، و همیشه ما جلوتر از سال‌های دیگه تسویه خواهیم کرد .
ما باید یه تعامل خوبی داشته باشیم که اگر اینطور باشه من راحت به شما بگم، برمی گرده به نگاه قبل، ما با ۳ هزار تومن گندم تحویل میدیم، نگاه کنید قیمت رو نگهدار، واردات الان با مثلا حوزه ارزی یه جور تراز داره، یه جور برنامه ریزی داره، حوزه ریال هم یه جور داره، ما یه دفعه ذخایری داریم آقای سیفی میتونیم یه دفعه ۲ میلیارد دلار وارد کنیم ریال این شکلی نمیاد، لذا قانون به نظرم این تکلیفش را روی مالیات‌ها گذاشتن و منابعش خیلی خیلی سخته که انجام بشه، امیدواریم با قیمت گذاری دقیق‌تر و واقعی‌تر و اجماع کامل با تامین کننده محصول این موضوع کمتر شود.
سوال: طبق صحبت‌هایی که آقای سهرابی داشتند حدود ۳۸ درصد از مطالبات گندمکاران پرداخت شده الان بفرمایید دقیق چه زمانی، چه تاریخی مطالبات گندمکاران پرداخت میشود که حداقل گندمکارای ما بتوانند برنامه ریزی کنند؟
چنارانی: ما با توجه به مجوز‌های قانونی که داریم که از ظرفیت‌های دیگه میتونیم استفاده کنیم تقریباً ۳۰ همت جدیداً تأمین اعتبار کردیم، تلاش داریم با تامین منابعش امروز یا فردا ان شاء الله این کارسازی بشه و تقریبا ۵۰ درصد رشد کنه یعنی ما از ۶۰ و خورده‌ای حدوداً برسیم به ۹۰ و خورده‌ای و ما باقیش هم انشاءالله در هفته آینده همین به صورت هفتگی با همین عدد‌ها میانگین همین عدد‌ها ان شاءالله برویم، میدانید که من در صورتی که میتونم قطعی خدمتم شما بگم این ۳۰ همت تقریباً یک قطعیت پیدا کرده.
سوال: یعنی آقای چنارانی تا پانزدهم مرداد باید تمام مطالبه گندمکاران پرداخت شده باشه طبق صحبت‌های حضرتعالی.
چنارانی: مرداد یعنی می‌فرمایید وسط مرداد هستش، من، چون سرعت مثلا الان سرعت روزانه
سوال:، چون فرمودید یک هفته آینده؟
چنارانی: نه یک هفته آینده منظورم با همین رشد مثلاً هفته حدوداً که دارم عرض می‌کنم که ما ۳۰ همت اگه بتونیم این هفته تأمین کنیم ۳۰، ۴۰ همت هم هفته آینده تلاش داریم کرد منابعی که وجود داره منتها ۳۰ همت اول تقریباً نهایی کردیم ان شاءالله امروز فردا کار تموم بشه و آن موارد بعد از این که این واریز شد و بعد از این که بیش از ۹۰ و چهار پنج همت ان شاءالله رسید ما دوم را برنامه ریزی خواهیم کرد و دقیقش را خدمت شما و کشاورزان عزیزمون اعلام می کنم.
سوال: آقای چنارانی توی قانون یه جریمه دیر کردم بوده؟ جریمه دیرکرد توی خرید تضمینی؟ ولی جریمه دیرکرد نداشته، درست است؟
سهرابی: نه
سوال: آقای سهرابی بریم سراغ دیگر محصولات کشاورزی مثل برنج و جو و اینها، آنجا اوضاع به چه صورته؟
سهرابی: اجازه بدید هم از آقای چنارانی مجموعه عزیزان سازمان برنامه بودجه تشکر کنیم، به هر حال پیگیری را انجام دادند، محدودیت‌هایی هم داشتن، اما یه چند مورد رو درفرمایشات آقای چنارانی بود که در شورا براساس قانون مجلس محترم شورای اسلامی این تکلیف شده به دولت که در شورای قیمت گذاری بر اساس چهار شاخص تعیین قیمت تضمینی اتفاق می‌افتد که در آن جلسات کارشناسی و جلسه اصلی شورا بحث‌های خیلی زیادی شد و نهایتا بعد از کلی مباحث فنی، علمی و آنالیزایی که انجام شده بود با نهایتاً ملاحظاتی عدد ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان مصوب شد و این اجماع همه بود.
سوال: رئیس سازمان برنامه و بودجه هم حضور داشت در آن جلسه؟
سهرابی: بله وزیر اقتصاد، رئیس سازمان برنامه و بودجه، وزیر جهاد کشاورزی و سایر اعضا حضور داشتند. موضوع بعدی که اشاره شد که قیمت تضمینی در سال ۹۹ یه عددی بود، ببینید این چهار شاخص تغییر کرده یکی از شاخص‌ها هزینه‌هایی تولیده، هزینه‌های تولید ۱۳۹۹ با ۱۴۰۰ بسیار متفاوته، قیمت کود، قیمت علف کش ها، هزینه‌های عملیات زراعی، شخم ریز و سایر هزینه‌ها بالا رفته به طبع باید قیمت تضمینی هم افزایش پیدا کند، اما من یه اشاره بکنم که چه اتفاقی افتاد در گندم که این تولید افزایش پیدا کرده، این لازمه گفته بشه که البته در خیلی از محصولات دیگه‌ای که در ادامه توضیح خواهم داد، که این اتفاقات باعث شد که ما این افزایش تولیدات را و رفعش را داشته باشیم، شاخص آن محصول گندم است. ما قطعاً لطف و عنایت خداوند متعال در طی این چند سال کمک کردیم ما در سال جاری شرایط اقلیمی خوب در فصل بهار، از لحاظ بارش، پراکنش و دما، برنامه ریزی و اقداماتی که مجموعه مدیران، عزیزان ما در بخش تحقیقات، محققین مان، کارشناسان، اقداماتی که انجام دادند برای رسیدن به این افزایش تولید، تلاش و همت کشاورزان عزیزمان که در نوک پیکان این موضوع هستند و ما یک این تولید گندم در کشور حاصل تلاش یک میلیون و ۳۰۰ هزار گندمکار در سطح ایران است.
ارقام جدیدی که معرفی شد، تکثیر شد و ما سطح بذر لیبل دار افزایش پیدا کرد. در کنار کود‌های اوره، کود‌های فسفاته، کود‌های پتاسه، ریزمغذی‌ها را نیاز داریم. برای اینکه بتوانیم به حداکثر تولید برسیم، توسعه روش‌های کشت مکانیزه، توسعه سامانه‌های نوین آبیاری، آموزش، ترویج، تحقیق، مدیریت آبفا و بیماری‌های علف‌های هرز یکی از طرح‌های بسیار مهمی که وزارت جهادکشاورزی با همکاری ستاد اجرایی فرمان حضرت امام در حال اجرای آن هستند . طرح جهش تولید در دیم زار‌ها بود که هم در محصول گندم و هم در محصولات دیمی در چرخه تناوبی، مثل جو، مثل دانه‌های روغن، نباتات علوفه ای، حبوبات و سایر محصولات دیگه گیاهان دارویی که در این چرخه قرار می‌گیرند در آن‌ها هم ما خوشبختانه رشد بسیار خوبی را داشتیم.
سوال: برنج و جو به چه صورت بوده تولیدات و اینکه وزارت جهاد کشاورزی چه حمایتی‌هایی را از کشاورزان داشته؟
سهرابی: ما در حوزه بخش کشاورزی، در حوزه محصولات کشاورزی، محصولات زراعی، مجموعاً حدود دوازده میلیون هکتار سطح زیر کشت تا دوازده تا دوازده و نیم میلیون هکتار سطح زیر کشت سالانه این محصولات هست که حدود شش میلیون هکتار اراضی آبی و شش و نیم میلیون هکتار اراضی دیم کشورست و از این میزان هفتاد درصد از کل تولیدات بخش کشاورزی مربوط میشود به محصولات زراعی و تمامی محصولات اساسی بخش کشاورزی در حوزه زراعت در این بخش قرار می‌گیرند که بسیار تعیین کننده اند هم در تامین غذای مردم ایران و هم برای تامین علوفه مورد نیاز حوزه دام، طیور و محصولات بخش کشاورزی ما در حوزه گندم که اشاره کردیم در حوزه برنج ما در دو سه سال گذشته خیلی افزایش سطح زیرکشتی اتفاق نیفتاد، اما یه سری اقدامات فنی باعث شد که ما از سال هزار و چهارصد از دو میلیون و صد هزار تن برنج سفید پیش بینی می‌کنیم در سال جاری به دو میلیون و هفتصد هزار تن برنج سفید برسیم که این قطعا حاصل افزایش بهره وری است در بخش محصول برنج، معرفی ارقام جدید، توسعه کشت‌های مکانیزه که مصرف کود‌های شیمیایی، مدیریت آفات، بیماری ها، علف‌های هرز، مصرف توسعه روش‌های نوین مدیریت بیماری ها، ما یه موضوع دیگه‌ای که در چند سال اخیر داریم دنبال می‌کنیم توسعه خشکه کاری در زراعت برنج که می‌تواند هم آب مصرفی را کاهش بدهد و هم تولید رو افزایش بدهد از دیگر محصولات است در حوزه محصولات جو خوشبختانه ما یک افزایش تولیدی را داشتیم در سال گذشته مجموع میزان تولید جو کشور حدود سه میلیون و هفتصد هزار تن بوده، امسال این عدد قطعا به بالای چهار میلیون تن خواهد رسید. در حوزه شکر که یکی از محصولات اساسی بخش کشاورزی است، ما در حوزه چغندرقند رشد تولید بیش از یک میلیون تن محصول چغندر قند رو داشتیم با تاکید بر توسعه کشت پاییزه این محصول برای اینکه بتوانیم آب مصرفی را مدیریت بکنیم وقتی که چغندرقند در فصل پاییز کشت میشود نیاز آبی آن نسبت به فصل بهار کمتره و توسعه این مناطق افزایش سطح زیر کشت این مناطق در کشت‌های پاییزه بسیار کمک کرده است.
سوال: در مورد خود برنج یک نکته‌ای بگم اول بفرمایید ما الان چقدر میزان نیاز داریم واردات بکنیم در برنج؟
سهرابی: مصرف سرانه برنج در ایران حدود سی و چهار کیلوگرمه براساس کاری که مرکز آمار ایران کار علمی که انجام داده و براساس با احتساب به این نیاز کشور حدود سه میلیون تن است اگر با احتساب ذخیره استراتژیک حدود سه میلیون و دویست هزار تن نیاز کشوره.
سوال: یعنی ما الان باید سه میلیون نیاز داریم واردات بکنیم.
سهرابی: خیر ما باید کسری تولید داخل را واردات کنیم، ما در سال گذشته میزان تولید برنج کشور، برنج سفید، دو میلیون و پانصد هزار تن، کسری آن میشود حدود یک میلیون تن باید واردات شود.
سوال: نکته‌ای راجع به واردات همیشه بحث میشود و سال گذشته هم ایجاد مشکل کرد که ما در فصل برداشت واردات انجام دادیم با اینکه برنج رو دست کشاورز مونده بوده برای واردات برنج ارز ترجیحی اختصاص دادیم، چرا؟
سهرابی: در حوزه زراعت برنج مصوبه‌ای در مجموعه دولت بوده که برای حمایت از تولید داخل در چهار ماهه برداشت محصول برنج یعنی از مردادماه تا آبان ماه واردات نباید اتفاق بیفتد تا حد زیادی این مدیریت شد در سال گذشته، در دو سال قبل نه همان سال گذشته این موضوع مدیریت شد در رابطه با میزان واردات تا یه حدی این مدیریت شد.
سوال: ولی سال گذشته هم حاشیه‌هایی داشتیم؟
سهرابی: ممکن است یک بخش‌هایی بوده، اما تا حد زیادی این مدیریت شد.
سوال: پس قبول دارید که نباید در زمان برداشت ارز ترجیحی بدهید؟
سهرابی: بله، عرض کردم که این مصوبه دولت است و مطالبه ما هم در معاونت وزارت جهادکشاورزی این است که در فصل برداشت این اتفاق نیفتد و واردات متناسب با تولید داخل باشد که این را هم وزیر محترم جهادکشاورزی هم معاونت زراعت در این موضوع تاکید دارند.
سوال: آقای صدیق پور زیاد فرصت نداریم خیلی صریح و خلاصه بفرمایید الان وضع تولید مرغ و تخم مرغ در کشور به چه صورت است ما در سال‌های گذشته شاهد نوسانات زیادی در حالا بحث تولید و در بازار داشتیم. الان وضعیت چطوره؟ چه اقدامات و برنامه‌هایی انجام شده که این وضع به ثبات برسد؟
صدیق پور: همین طوریکه بالاخره مصرف کنندگان مردم سفره شان تو این چند وقته شاهدبودن از یک ثباتی برخوردار بوده در بحث تولید گوشت مرغ و این نتیجه تولید جوجه یک روزه است که به عنوان حلقه اصلی تولید گوشت مرغ از با رویکردی که در وزارت جهاد تغییر نگرشی که ایجاد شد برای با رویکرد صادرات محوری من پارسال مثلا در فروردین ماه صد و هفت میلیون جوجه داشتم ولی الان از بهمن ماه به طور متوسط صد و پنجاه میلیون تولید جوجه یک روزه داشتم که این نتیجه اش ثباتی است که در بازار مرغ ایجاد شده و با توجه به شرایطی که برای تجدید پتانسیل واحد‌های مرغ مادر که تولیدکنندگان این جوجه یک روزه هستند خب گله‌های اجداد ما ریکاوری شدند و خوشبختانه سال گذشته در شهریورماه ما تولید جوجه مادرمون پانصد و پنجاه هزار تا بود ولی در خردادماه امسال ما به یک میلیون و دویست رسیدیم از محل تولید داخل که خب قطعا از نیمه دوم سال ما علی رغم اینکه به واسطه برخی کمبود‌ها تخم مرغ نطفه دار وارد می‌کردیم ولی از دی و بهمن ما ان شاءالله علاوه بر تامین مصرف داخلی، صادرکننده تخم مرغ نطفه دار و جوجه یک روزه هم خواهیم بود و این با تغییر نگرشی است که در سیاست‌های وزارت جهاد ایجاد شد و امیدوارم که این بحث را ما بتوانیم دنبال کنیم و نتایج خوب را ادامه روندش را داشته باشیم.
سوال: آقای صدیق پور بفرمایید که الان برای اینکه بتوانیم این شرایط رو پایدار نگه داریم چه اقداماتی باید انجام بدیم؟
صدیق پور: توجه داشته باشید که برای پایداری هر سیستمی باید بالاخره به اقتصاد آن مجموعه هم توجه داشته باشید یعنی متاسفانه در سال‌های گذشته ما شاهد این نوسانات بودیم که یک روز ما جوجه را زیاد بود این جذب نمی‌شد و آن صحنه‌های دلخراش ایجاد میشد از این طرف هم باعث حذف گله‌های مولد شد در یک مقطع و ما دچار کمبود شدیم ولی با توجه به اینکه اقتصاد این مجموعه اگر در سرلوحه کار قرار داشته باشد که وزارت جهاد دقیقا این نکته را شناسایی کرده، ما تثبیت تولید را خواهیم داشت و تولیدکنندگان خودمان باتوجه به این شرایط، ما کمتر از شاید چهار پنج درصد هم امروز بحث واردات داشته باشیم و همین تغییر نگرش باعث شده که خب یه مقداری تولیدکنندگان داخلی ما با توجه به اینکه اقتصادشان حفظ بشه این موضوع را پیگیری کنند البته خب قطعا این تولید صادرات محور انجام شد یک مقداری موجب شرایط سختی برای واردات گوشتی بوجود آمد ولی خب با توجه به اینکه زیرساخت صادرات آماده نبود که خوشبختانه در این چند وقت اخیر رو به افزایش صادرات است این بحث گوشت مرغ و قطعا با نگرش صادرات محور ما خب این تثبیت تولید را ادامه اش را خواهیم دید.
سوال: آقای صدیق پور شما به بحث افزایش تولید اشاره کردید روی اقتصاد تولید که بحث آن هم مطرح شد میشود یک مقدار جزیی‌تر بفرمایید چه اقداماتی توجه داشته باشیم که اگر ما قیمت بهای تمام شده حالا چه مرغ، چه جوجه یک روزه چه تخم مرغ اگر اینو بتوانیم لحاظ بکنیم که تولیدکنندگان ما از نظر اقتصادی خب دچار مشکل نشوند زیان نکنند
صدیق پور: کار ما اصلا تولیده، ما کاری دیگه‌ای نداریم بجز تولید و این نگرش خیلی مهمه ما گا‌هی برای اینکه محصولی رو به وفور داشته باشیم باید از آن طرف به سرریز محصولاتمان هم توجه داشته باشیم، این بحثیه که بحث صادراتش مطرح شده، صادرات محوریش مطرح شده ولی ان شاءالله زیرساخت این موضوعات هم باید ما لحاظ بکنیم اگر این زیرساخت آماده باشد و تولیدکنندگان ما زیان نکنند ما امروز در کشور چیزی به نام ریل گذاری جدید برای تولید نداریم، ما امروز تا سه میلیون تن در سال می‌دانیم تولید داشته باشیم تولید کنندگانمان ظرفیت ایجاد کردن و نیازی به تولید اضافه ندارند فقط چیزی که باید در همین هم دولت قبل که خوشبختانه توجه کرد به این موضوع هم دولت عادی اقتصاد بخش کشاورزی را سرلوحه کار قرار بدهند، چون اقتصاد کشاورزی محصولات ما به خصوص جوجه یک روزه چیزی نیست که مثلا ما بخواهیم نگه داریم به خاطر همین صبح که جوجه ما از تخم متولد میشود باید تا ظهر برود، این محصولات تره بار و در اقتصاد کشاورزی هم این موضوعات کاملا پیش بینی شده و ان شاءالله با توجه به این امر ،تولید را تثبیت خواهیم کرد.
سوال: یعنی ما متناسب با این ظرفیت فعالیت کردیم و الان کل ظرفیت این صنعت فعاله؟
صدیق پور: الان با توجه به شرایطی که ایجاد شده ظرفیت داره با یک شرایط تمام کار می‌کند و اصلا سابقه نداشته که ما مثلا یک میلیون و دویست جوجه مادر ریخته باشیم. این نتیجه این است که قطعا باید یک شرایط اقتصادی حاکم شده باشد و تولیدکنندگان ما ترغیب شدن به این میزان جوجه ریزی.
سوال: آقای سهرابی بحث قیمت خرید تضمینی محصولات کشاورزی حالا مثل همون گندم و برنج و اینها باید قاعدتا تا انتهای تیر مشخص میشد درست است؟ انجام شده است این کار؟
سهرابی: ببینید ما جلسات کارشناسی کمیسیون‌های مربوطه را برگزار کردیم، اعداد اولیه و آنالیز‌های اولیه را انجام دادیم به هر حال باید در اولین فرصت جلسه شورای قیمت گذاری و اتخاذ سیاست‌های حمایتی برگزار بشود و بعد از اون بعد از تعیین قیمت ان شاءالله آن ابلاغ خواهد شد به کشاورزان.
سوال: هنوز جلسه شورای قیمت گذاری برگزار نشده است؟
سهرابی: هنوز جلسه تعیین قیمت کشت‌های پاییزه برگزار نشده و ان شاءالله برگزار خواهد شد، اما سیاستی که به هر حال معاونت زراعت و مجموعه وزارت جهادکشاورزی به دنبال آن است این است که قیمت‌های تضمینی محصولات زراعی باید به نوعی انتخاب شوند و تعیین شوند که تعادل بین محصولات برقرار شود الگوی کشت به نحو بهینه اجرا بشه، چون همان طور که ما در کشور گندم نیاز داریم جو هم نیاز داریم، دانه‌های روغنی هم باید باشد، حبوبات، سبزی و سیفی و سایر محصولات زراعی که در چرخه تناوبی وجود دارند باید به نحوه مناسبی انتخاب بشوند، چون اگه این اتفاق نیفتد قطعا ما محکوم به شکست خواهیم بود ممکن است در یک سال دو سال موفقیت در تولید محصول گندم و یا سایر محصولات داشته باشیم، اما اگر اجرای تناوب و الگوی کشت به نحوه مطلوبی انجام نشود قطعا مشکلاتی را در پی خواهد داشت در الگوی کشت ما مباحث آب که بسیار برای ما مهمه، خاک مهمه، اقلیم مهمه و سایر فاکتور‌هایی که در آن وجود داره و توجه به اقتصاد کشاورزان همه اینها لحاظ میشود و در جلسات
سوال: شاید اصلا بتوانیم بگوییم الگوی کشت اصلا پایه یک کشاورزی یک کشور باید باشه دیگه، درسته؟ همه کشاورزیمان بر پایه الگو باشه.
سهرابی: بله باید الگوی کشور رعایت بشه و یکی از مهمترین شاخص‌ها مباحث قیمت تضمینی است که در آن کشاورزان انتخاب می‌کنند که چه محصولی رو کشت بکنند.
سوال: آقای سعدالله منصوری مجری طرح دانه‌های روغن و وزارت جهاد کشاورزی، بفرمایید شما هم از آخرین وضع تولید دانه‌های روغنی به چه صورت بود آن که در گزارش‌ها بود، افزایش تولید داشتیم علت این افزایش را هم بفرمایید؟
منصوری: افتخار داریم که اعلام کنیم در سال زراعی جاری یعنی سال زراعی ۱۴۰۲ - ۱۴۰۳ با سطح کشت ۱۵۰ هزار هکتار کلزا شاهد تولید بیش از دویست و هشتاد هزار تن دانه روغنی از این گیاه هستیم. سال گذشته در پایان فصل با برداشت نود هزار هکتار کلزا شاهد تولید صد و چهل هزار تن تولید دانه روغنی کلزا بودیم که با این عدد و ارقامی که خدمتتان عرض کردم شاهد رشد بیش از صددرصدی تولید دانه روغنی کلزا در کشور هستیم.
سوال: علت رو چقدر مربوط به خرید تضمینی میدانید، آقای دکتر؟
منصوری: ببینید ما علاوه بر موضوعات فنی، علمی، ترویجی که اینها بسته‌های تعریف شده خودش را داره که در بذر اصلاح شده مثلا بذر هیبرید یا تغذیه مناسب یا آموزش کشاورزان و کارشناسان، اینها یک فرآیند تداوم دار و پایداری است که همه ساله در زراعت کشور در اغلب گیاهان زراعی از طرف متخصصان و بخش‌های مربوطه اعمال میشود، منتهی عوامل اثرگذار بخش بازرگانی موضوع است که بنده بیشتر این را متاثر از قیمت گذاری مناسب می‌دانم تعیین قیمت مناسب کلزا یعنی دو برابر گندم، چون جنابعالی اصرار دارید کشاورزی ما گندم محوره و همه کشاورزان محاسبه سودآوری در جامعه کشاورزی براساس نرخ گندم صورت می‌گیرد از آنجا که زراعت کلزا و گندم هر دو پاییزه است و هم زمان هم صورت می‌گیرد نرخ مناسب دو برابری کلزا نسبت به گندم به نظرم ترکیب قابل بیانی در این زمینه نیست.
سوال: این سیاست اجرایی سال آینده هم ادامه خواهد داشت.
منصوری: ما امیدواریم که این سیاست که همواره کشت کلزا بتواند در زراعت پاییزه همراه با گندم در تناوب صورت بگیرد همراه باشه با قیمت مناسبی که تضمین بکند سودآوری کشاورز را و کشاورز بتواند تصمیم بگیرد که با نکاشتن کلزا یا کشت گندم سودآوری خودش را محاسبه بکند این رو ما در عدد دو برابری قیمت کلزا نسبت به گندم برآورد کنیم.
سوال: آقای سهرابی قبل از برنامه یک نامه‌ای از کشاورزان به آقای دکتر پزشکیان رئیس جمهور نهم جمهوری اسلامی به دست من رسید ، که در نامه آمده است انواع کود‌های شیمیایی نیاز داریم که بخشیش تولید داخل است الباقی باید وارد بشود، ما تقریباً این جور که در گزارش است، کود‌های ازته صددرصد، پتاسه سی درصد، فسفاته بیست درصد تولید داخل رو داریم، الباقی باید وارد بشه، شرکت‌های پتروشیمی که تولیدکننده آن کود‌های ازته اون صددرصد که دارد داخل تولید میشه به دلیل بهره برداری از انواع یارانه طبق قانون موظف بودند بخشی از اون اوره دو میلیون و چهارصد هزار تنی که دارد داخل کشور تولید م شود براساس قیمت مصوب از طریق شرکت‌های خدمات حمایت کشاورزی در اختیار کشاورزان قرار دهند، اما گویا در اواخر سال زراعی گذشته و سال جدید به دلیل بدهی صنعتی سنواتی بیش از سی همتی دولت عرضه اوره را محدود کردند و حتی قطع کردند که موجب کاهش تولیدشده و این روند در نامه آمده که اگر ادامه پیدا بکند، باعث آسیب‌های بیشتر به کشاورزی میشود و قاعدتا ذخیره اوره الان به شدت کاهش پیدا کرده آن طوری که در گزارش و نامه آمده تقریبا میتوانیم بگوییم الان دیگه به نسبت به آن چیزی که نیاز داریم و باید باشد تقریبا میشود بگوییم صفره یعنی خیلی عدد خیلی کمی است، مثلا ما برای شروع سال زراعی حداقل نیازمند هفتصدهزار تن کود ازته هستیم که الان صد و هفتاد هزار تن داریم یعنی یه فاصله معناداریه. از طرف دیگه برای واردات هم بحث تخصیص ارز را مطرح کردند که حالا با توجه به این اهمیت زمانی که دیگه کشاورزی منتظر تصمیمات و جلسات ما نمیشینه برنامه تان چیست و میخواهید چکار بکنید که این به موقع جبران شود و کشاورزان، چون این طور که در نامه آمده شدیدا ابراز نگرانی کردند.
سهرابی: من وقتم کمه، من یه چند تا موضوع را باید اینجا تو این برنامه شما حتما بگویم. ببینید، بلااستثنا، کشور‌های قدرتمند دنیا، کشور‌هایی هستند که در بخش کشاورزی محصولات اساسی را تولید می‌کنند و صادرکننده اند و یک نوعی محصولات اساسی در بخش کشاورزی ابزار قدرت شده، کشور ایرانم برای اینکه بتواند امنیت کاملش را در منطقه تثبیت کند باید از بخش کشاورزی حمایت کند، کشور‌های توسعه یافته دنیا بین پنجاه تا شصت درصد ارزش محصولات کشاورزی به کشاورزانشان یارانه می‌دهند و ما در این بخش باید کمک‌های بیشتری به کشاورزان بدهیم. اشاره‌ای من در ابتدای عرایضم کردم ما بخش زیادی از افزایش تولید محصولات زراعی در سه چهار سال گذشته مرهون مصرف متعادل مدل کود‌های شیمیایی است، ما باید به کود‌های شیمیایی یارانه بدهیم .
سوال: آقای سهرابی اینها همه درسته نکات بایسته و شایسته‌ای است، اما نکته اینجاست که ما الان نیاز به یک ضرب الاجل داریم.
سهرابی: ما به این پیگیری‌های لازم از طرف به هر حال وزیر جهادکشاورزی و معاونت زراعت از روش‌های مختلفی پیگیری‌های لازم انجام شده ما خوشبختانه در رابطه با کود شما اشاره کردید کشور ایران صادرکننده کود اوره است، یعنی ما تولیدات بخش کود اوره کشور بیش از نیاز کشور است بیش از هفت میلیون تن تولید کود اوره داریم.
سوال: نکته همین است که ما الان کشاورزمان نیاز داره ذخایرمان ته کشیده، اما صادراتمان ادامه دارد.
سهرابی: باید اون منابع ببینید هیچ مشکلی برای تامینش نیست .
سوال: شما می‌توانید تصمیم بگیرید که کشاورزان نگران نباشند کود به موقع می‌رسد.
سهرابی: اگر منابع مالی مورد نیاز مثل پرداخت مطالبات کشاورزان منابع مالی مورد نیاز، ان شاءالله اگر به موقع تامین بشود.
سوال: الان بحث مطالبات بین شرکت پتروشیمی و دولت است، اما ضررش رو کشاورز خواهد دید.
سهرابی: بله، درسته، ما بیش از بیش از دو ماه این موضوع را داریم پیگیری می‌کنیم که بتوانیم این مشکل را حل کنیم اگر مطالبات اگر تامین منابع مالی انجام بشود در کود فسفات و پتاس.
سوال: آقای صدیق پور ما در بحث واردات، بعضی از تولیدکننده‌ها گله‌هایی داشتند الان وضعیت چطوره و در نهایت زیاد زمان نداریم در حد دو دقیقه اگر بخواهید جمع بندی هم بکنید و برنامه‌ای که به نظر شما باید برنامه‌های اصلی که باید در اولویت دولت چهاردهم قرار بگیرد در حوزه صادرات .
صدیق پور: دو نکته است که من باید بهش اشاره کنم خب این زیرساختی که برای تولید ایجاد شد ما امیدواریم که این زیرساخت تداوم پیدا بکند من باید تشکر بکنم از مسئولینی که امروز نهاده رو به وفور توی این کشور آوردند ما پارسال این موقع ماشین ماشین سویا به مرغداری‌ها ارسال می‌کردیم ولی الحمدلله امروز نهاده‌های ذرت و سویا ما شرایط خوبی داره که این بخش تولید و افزایش تولید را رقم زده است. این امروز باید حفظ بشود و ما امیدواریم در دولت آینده این موضوع رو بهش توجه داشته باشند. از طرفی بحث واردات، خب ما وزیر محترم از تشکل‌های مربوطه، تشکل‌های ملیکمک می‌گرفت در ارتباط با برنامه ریزی تولید، امیدواریم در آینده هم این بحث تولید و مشاوره با تشکل‌ها ادامه پیدا بکند.
سوال: در بحث صادرات چطور؟
صدیق پور: در بحث صادرات اگر ما برنامه ریزی تولید و تشکل‌ها واگذار کنند ما امروز مرغ کشور را تولید می‌کنیم و حداقل ده درصد هم یک ظرفیتی برای صادرات در نظر می‌گیریم که این تولید دارای تداوم باشد و تا حالا که این رویکرد بوده ان شاءالله از این به بعد هم بتوانیم. بحث تولید و واردات با توجه به آسیب پذیری و آسیب پذیر بودن صنعت باید به این نکته توجه داشته باشند که تولید به اندازه کافی ما انجام بدهیم تولیدمان روی دستمان نماند و قطعا هم برای صادرات یه زیرساختی ایجاد کردیم که حالا پیش بینی کردیم توسط تشکل مربوطه ان شاءالله این را میتوانیم برنامه ریزی داشته باشیم.
سوال: پیشنهاد این است که دولت چهاردهم چکار بکند که این تقویت شود؟
صدیق پور: قطعا از تشکل‌ها و تولیدکنندگان کمک بگیرد فقط با یکسری مسایل دستوری نخواهند کار را پیش ببرند و قطعا این جواب داده در این یک سال گذشته خب شما سال گذشته صف‌های مرغ رو میدیدید ولی امروز همه مغازه‌ها الحمدلله پر مرغ است و این نتیجه رویکرد و تفکری است که بوده و ان شاءلله این هم تداوم داشته باشد.
سوال: همیشه توجه به بخش خصوصی قاعدتا نتیجه خوبی داده است. شما می‌خواستید جمع بندی بکنید.
سهرابی: در برنامه هفتم عرض شود که خوداتکایی نود درصدی برخی از محصولات تاکید شده ما در معاونت زراعت و در مجموعه وزارت جهادکشاورزی به نظرمان می‌رسد که اگرمحدودیت ها، تامین یارانه انجام بشود، قیمت تعیین شود پرداخت‌ها به موقع شود قطعا شدنی است.
