به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، چند هفته‌ای است که با تغییر رئیس جمهور در آمریکا، شاهد چراغ سبز‌هایی از این کشور هستیم که البته نمی‌توان زیاد به آن دلخوش بود، چراکه بی درنگ قرمز می‌شوند! پیغام و پسغام‌هایی که هنوز نرسیده پس گرفته می‌شود؛ اقداماتی که بنا بر اعتقاد برخی از کارشناسان نشان از سردرگمی رئیس جمهور جدید آمریکا دارد و بنا بر اعتقاد برخی دیگر سیاست همیشگی این کشور را یادآور می‌شود.
دو هفته گذشته بود که آمریکا طی حرکات نمایشی مکانیسم ماشه را علیه ایران غیرفعال کرد، بر همین اساس یکم اسفند بود که نماینده موقت آمریکا در سازمان ملل در نامه‌ای به شورای امنیت ادعای دولت پیشین آمریکا مبنی بر احیای همه تحریم‌های سازمان ملل علیه ایران را پس گرفت. البته مکانیسم ماشه‌ای که تنها یک کشور ذره بینی به آن رای مثبت داده بود.
در همین حال شاهد کاهش منع تردد دیپلمات‌های ایرانی در نیویورک بودیم. بعد از آن هفته گذشته بود که خبر‌هایی مبنی بر آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران در کره جنوبی به گوش رسید، آزادی که مشروط به نظر آمریکا بود.
«ند پرایس» سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا نیز درباره برخی دارایی‌های بلوکه شده ایران در کره‌جنوبی افزود: «وزارت خارجه کره‌جنوبی تصریح کرده که دارایی‌های ایران تنها بعد از رایزنی‌های واشنگتن و سئول آزاد خواهد شد. ما به رایزنی‌های خود با کره‌جنوبی در مورد آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده ایران ادامه می‌دهیم.»
«عبدالناصر همتی» رئیس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران پیش‌تر اعلام کرده بود که ایران به‌زودی یک میلیارد دلار از مجموع ۷ میلیارد دلار دارایی‌های بلوکه شده خود در کره جنوبی را پس می‌گیرد و این اموال نه به‌صورت کالا که به‌صورت پول نقدی به حساب بانکی ایران واریز خواهد شد.
در همین حال و هوا بودیم که سر و کله پیش نویس قطعنامه‌ای از سوی آمریکا و اروپا علیه ایران در شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی پیدا شد؛ قطعنامه‌ای که در نهایت از ارائه آن پشیمان شدند که البته این موضوع هم بار دیگر دیپلماسی قوی و حرف قطعی ایران را به نمایش گذاشت؛ قطعیتی که موجب شکست غربی‌ها شد.
اخیرا آمریکا به دستور بایدن به مناطق مرزی سوریه و عراق حمله کرد. آمریکایی‌ها مدعی هستند که این حمله در پاسخ به حمله نیرو‌های مورد حمایت ایران به پایگاه آمریکایی در اربیل بوده است.
محمد جواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان امروز در دیدار با همتای عراقی خود در تهران، اقدام خطرناک آمریکا در حمله به نیرو‌های عراقی در مناطق مرزی عراق و سوریه را محکوم و این حملات غیر قانونی را نقض حاکمیت کشور قلمداد کرد. ظریف برخی حملات و اتفاقات اخیر در داخل خاک عراق را مشکوک دانست که می‌تواند با هدف اختلال در روابط ایران و عراق و برهم زدن امنیت و ثبات این کشور طراحی شده باشد، وی افزود: ما بر ضرورت اقدام دولت عراق برای یافتن مسببان این حوادث تاکید داریم.
در ادامه سیاست‌های ضد و نقیض آمریکا چند روز پیش شاهد آزاد شدن پول‌های ایران در عراق بودیم؛ اتفاقی که هنوز یک شبانه روز هم از آن نگذشته بود شاهد اقدام متقابل دیگری از سوی آمریکا بودیم؛ مشاور نخست‌وزیر عراق اعلام کرد که واشنگتن مجوز برداشت تهران از وجوه متعلق به خود را در بغداد برای اهداف بشردوستانه صادر کرده است. برخی دیگر از منابع وابسته به دولت عراق اما، آزادی وجوه ایرانی را که در بانک مرکزی عراق بلوکه شده را رد کرده‌اند.
سید حمید حسینی، دبیرکل اتاق مشترک بازرگانی ایران و عراق از آزاد شدن پول‌های بلوکه شده ایران در عراق خبر داد. او گفت: منابع موثقی در عراق از موافقت آمریکا با آزادسازی منابع ایران در بانک تجارت عراق خبر می‌دهند و اعلام داشته‌اند که چند تراکنش نیز انجام شده است.
جو بایدن، رئیس‌جمهور آمریکا در نامه‌ای به روسای مجلس نمایندگان و مجلس سنای این کشور، وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران را تمدید کرد. اقدامات و سیاست‌های ایران همچنان بعنوان تهدیدی غیرمعمول و فوق‌العاده علیه امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا محسوب می‌شود. اعلام وضعیت اضطراری در قبال ایران به ده روز پس از اشغال لانه جاسوسی آمریکا در ایران بازمی‌گردد که از آن زمان تاکنون ادامه یافته است. به‌موجب این فرمان، تمامی دارایی‌های ایران در خاک آمریکا توقیف می‌شود.
بایدن همچنین گفت که لازم است وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران تداوم یابد و تحریم‌های جامع وضع‌شده نیز بمنظور رسیدگی به این تهدید‌ها پایدار بماند. او در ادامه بیانیه خود با تاکید بر اینکه برخی اقدامات و سیاست‌های ایران تهدیدی علیه امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکاست، تصریح کرد: این اقدامات شامل، اشاعه و توسعه موشک و همچنین سایر توانمندی‌های متعارف و نامتقارن تسلیحاتی، شبکه ستیزه‌جویی‌های منطقه‌ای، حمایت از گروه‌های تروریستی و فعالیت‌های سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نائبان آن است.
او همچنین گفت که رئیس‌جمهور وقت آمریکا بمنظور رسیدگی و در جهت مقابله با تهدیدات غیرمعمول و فوق‌العاده‌ای که اقدامات و سیاست‌های ایران علیه امنیت ملی، سیاست خارجی و اقتصاد آمریکا بود، این فرمان را صادر کرده است و در پی آن در روز ۶ ماه مه ۱۹۹۵، با امضای فرمان اجرایی دیگری موسوم به فرمان اجرایی شماره ۱۲۹۵۹، تحریم‌های جامعی را علیه ایران وضع کرد.
وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران از سوی دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا در تاریخ ۲۲ آبان ۱۳۹۹ به مدت یک سال تمدید شده بود که طبق بیانیه کاخ سفید، این وضعیت اضطراری که به موجب فرمان اجرایی شماره ۱۲۱۷۰ علیه ایران اعمال شده با وضعیت اضطراری دیگری که ذیل فرمان شماره ۱۲۹۵۷ و از تاریخ ۱۵ مارس ۱۹۹۵ اعمال شده بود تفاوت داشت.
در تاریخ ۱۴ ماه نوامبر سال ۱۹۷۹، جیمی کارتر رئیس جمهور وقت آمریکا با صدور فرمان اجرایی شماره ۱۲۱۷۰ علیه ایران وضعیتی اضطراری اعلام کرد که این امر تاکنون از سوی روسای جمهور این کشور بار‌ها تمدید شده است. دیگر فرمان اجرایی شماره ۱۲۹۵۷ از ۱۵ مارس ۱۹۹۵ از سوی دولت بیل کلینتون و به منظور منع برخی معاملات مربوط به توسعه نفتی ایران صادر شده بود و حالا جو بایدن، رئیس جمهور فعلی آمریکا نیز با اعلام تمدید وضعیت اضطرار ملی در قبال ایران، با اشاره به اینکه این وضعیت برای نخستین بار در ۱۵ مارس ۱۹۹۵ اعلام شده است، بعد از ۱۵ مارس ۲۰۲۱ نیز لازم‌الاجراست.
حال سوال اینجاست که چرا بایدن همان سیاست‌های رئیس جمهور پیشین آمریکا را در پیش گرفته است و علی رغم ژست و مطالبه گفت‌وگوی سازنده با ایران در عمل اقدامات متفاوتی را انجام می‌دهد؟ پاسخ بسیار روشن است؛ آنطور که کارشناسان می‌گویند نباید انتظاری جز این از کشوری داشته باشیم که همواره در راه مقابله با ایران و محدود کردن ما قدم برداشته است.
علی نعمت اللهی سفیر سابق ایران در سوئیس و برزیل در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان در این باره معتقد است که همه کشور‌ها سیاست کلانشان ثابت است، لذا آمریکا هم سیاست ثابتی دارد، با تغییر دولت‌ها و احزاب کمی در روش اجرای سیاست‌ها تغییراتی به وجود می‌آید.
او همچنین می‌گوید که سیاست کلان آمریکا عبارت است از سلطه طلبی و تامین منافع در همه جای دنیا. آنها همه جای دنیا را قسمتی از خاک خود می‌داند و به خود حق می‌دهد که در آنجا دخالت و منافع خود را تامین کند، اما روش اجرا در دولت‌های مختلف در احزاب دموکرات و جمهوری خواه متفاوت است، بنابراین اگر از این بُعد بنگریم طبیعی است که با تغییر رئیس جمهور و حزب تغییر سیاستی در آمریکا اتفاق می‌افتد.
آمریکا و اروپا تا به حال درباره همه چیز جز رفع تحریم‌ها اظهار نظر کرده‌اند. ژست‌ها و اقدامات نمادین آنها هم بیش از آنکه از اقدام عملی با خود به همراه داشته باشد، در رسانه‌ها مطرح شدهاند. کارشناسان می‌گویند که غرب با طرح این موضوعات در رسانه‌ها به دنبال بازی مقصرسازی ایران نزد افکار عمومی هستند.
آنها در ظاهر به دنبال احیای توافق هسته‌ای از طریق دیپلماسی هستند، اما در عمل ادامه فشار بر ایران را دنبال می‌کنند. بازگشت آمریکا از سیاست هایی که بالاتر از آن یاد کردیم برای دلسوزی یا تغییر سیاست نیست بلکه آنها متوجه شدند که هر سیاستی که در پیش می‌گیرند به شکست منجر می‌شود و ایران هم راضی نیست دیگر به حرف های بدون عمل آنها دلخوش کند.
نمونه بارز آن این است که بایدن فقط در حد کلام و گفتار، سخن از دیپلماسی و احیای توافق هسته‌ای به میان آورده است، اما او نه در زمینه رفع تحریم‌ها چیزی گفته و نه اقدامی را انجام داده است و برعکس ضمن انتقاد از سیاست فشار حداکثری ترامپ، همچنان به آن در قبال ایران ادامه می‌دهد.
بایدن در میان اوباما و ترامپ ایستاده است، او مواضع سیاسی و استفاده از اهرم‌های مذاکراتی و چانه‌زنی را از اوباما و استفاده از سیاست فشار را از ترامپ قرض گرفته است!
گزارش از فاطمه زهرا نصراللهی
انتهای پیام/
