با آغاز موجی از کمبود سیمان در کشور این مشکل در استان هرمزگان هم مشاهده شد به گونهای که بسیاری از پروژهها با مشکل کمبود سیمان روبرو شدند. در مناطق جنوبی از جمله هرمزگان به دلیل فصل مناسب ساخت و ساز و افزایش نیاز به سیمان در فصول پاییز و زمستان، این مسأله نمود بیشتری پیدا کرده و حساسیت بیشتری در بین مردم و مسئولین استان ایجاد کرده است.
دو کارخانه سیمان در استان هرمزگان مشغول به فعالیت هستند، سیمان هرمزگان واقع در بندر خمیر و سیمان قشم واقع در جزیره قشم. ظرفیت اسمی کارخانه سیمان هرمزگان ۶۰۰۰ تن در روز بوده که به دلیل قدمت بیش از ۲۴ سال کارخانه سیمان هرمزگان و فرسودگی و عمر بالای ماشین آلات و تجهیزات، و از سوی دیگر عدم امکان استفاده از قطعات یدکی اصلی و مرغوب به دلیل تحریمهای ظالمانه غرب، ظرفیت تولید متوسط روزانه شرکت سیمان هرمزگان به حدود ۵۵۰۰ تن در روز کاهش یافته است.
آمارها نشان میدهد تقاضای سیمان در استان در فصول سرد که فصل ساخت و ساز است حدود ۸ هزار الی ۹ هزار تن در روز است. بنابراین، حدود ۲۵۰۰ الی ۳۰۰۰ تن در روز تقاضا بیش از عرضه در استان هرمزگان وجود دارد. این کمبود در ماهها و سالهای گذشته توسط کارخانجات سیمان در استانهای همجوار از جمله کارخانجات سیمان لامرد، داراب، سپهر (قیر و کارزین)، ممتازان کرمان و …. تأمین میشد.
طی سالهای گذشته، قیمت گذاری سیمان به چالشی میان دولت و کارخانجات سیمان تبدیل شده است. برخلاف سایر مصالح ساختمانی از جمله فولاد، گچ و سایر مواد معدنی و ساختمانی که قیمت آنها به صورت رقابتی و تابعی از تورم بازار بوده است، قیمت سیمان همواره به صورت دستوری و تعزیراتی بوده و افزایش قیمت آن متناسب با تورم و افزایش هزینههای تولید در کشور صورت نگرفته است.
با افزایش قیمت دلار و از سوی دیگر ثابت ماندن نسبی قیمت فروش سیمان داخلی، قیمت فروش صادراتی جذابیت بسیار بالایی برای شرکتها داشته و در حقیقت فقط با صادرات میتوان چراغ کارخانه سیمان را روشن نگه داشت و در صورتی که صرفاً به فروش داخلی اتکا شود، امکان تداوم تولید با در نظر گرفتن افزایش بسیار زیاد هزینهها وجود نخواهد داشت.
از سوی دیگر کارشناسان و مدیران کارخانجات سیمان در کشور معتقد هستند که عدم تناسب عرضه و تقاضا در بازار در فصل ساخت و ساز، کاهش تولید کارخانجات سیمان در کشور به دلیل قطعی گاز و برق، عدم افزایش قیمت رسمی سیمان متناسب با تورم، افزایش بی سابقه هزینههای حمل، جذابیت قیمت فروش صادراتی در مقایسه با قیمت مصوب فروش داخلی برای کارخانجات، افزایش فعالیت پروژههای عمرانی و دولتی در سال جاری، ایجاد تقاضای کاذب در بازار توسط سودجویان و توقفات مکرر تولید در کارخانه سیمان هرمزگان شامل تعمیرات اساسی سالیانه و توقفات پیش بینی نشده.
صادرات سیمان تا زمان تأمین نیاز داخلی منطقی نیست
احمد مرادی رئیس مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر با بیان اینکه مشکل کمبود سیمان در کل کشور وجود دارد، عنوان کرد: نیاز روزانه سیمان در هرمزگان ۹ هزار تن است و تولید کارخانه سیمان در هرمزگان ۶ هزار تن و کسری سیمان استان تا پیش از بروز مشکلات کشوری از استانهای همجوار تأمین میشد. اما با بروز مشکلات تأمین سیمان، استان هرمزگان هم متأثر از مشکل تأمین سیمان کشور با مشکل روبرو شد.
وی افزود: در بازدیدی که از کارخانه سیمان هرمزگان انجام شد قرار بر این شد که صادرات سیمان برای مدت زمان معینی متوقف شود و تمامی تولیدات به نیازهای استان اختصاص یابد. اما سیمان قشم اعلام کرد بر اساس اساسنامه و مصوبهای که دارد تولیدات این کارخانه به خارج از کشور صادر میشود.
مرادی خاطرنشان کرد: متأسفانه در هفتههای اخیر کرایه حمل و نقل به اندازه قیمت هر پاکت سیمان ۱۷ هزار ۵۰۰ تومان است. باید از یک سو قیمت کرایه حمل و نقل سیمان کنترل شود و از سوی دیگر بر روی صادرات سیمان نظارت بیشتری شود.
وی اضافه کرد: برخلاف قیمت سیمان، کرایه حمل و نقل به صورت مصوب، افزایش داشته و باعث بر هم خوردن تعادل بازار شده است. به عنوان مثال، قیمت مصوب فروش هر پاکت سیمان درب کارخانه با احتساب ارزش افزوده ۱۶،۸۹۰ تومان تعیین شده و قیمت فروش آن در شهر بندرعباس ۲۴،۶۰۰ تومان مصوب شده است. این در حالی است که کرایه حمل از درب کارخانه سیمان هرمزگان تا بندرعباس برای هر تریلی به ۳ میلیون تومان هم میرسد.
رئیس مجمع نمایندگان هرمزگان در مجلس اظهارداشت: در نتیجه کرایه هر پاکت حدود ۶،۰۰۰ تومان است. با در نظر گرفتن هزینههای تخلیه و هزینههای جنبی و بالاسری، هزینه تمام شده هر پاکت سیمان برای توزیع کننده نزدیک به ۲۵ هزار تومان میرسد که عملاً از قیمت مصوب فروش بالاتر است.
نماینده مردم حوزه انتخابیه بندرعباس در مجلس بیان داشت: در این هفته جلسهای با حضور اعضای مجمع نمایندگان هرمزگان با استاندار هرمزگان، مدیرکل حمل و نقل پایانهها، رئیس صنعت، معدن و تجارت استان و مدیران دو کارخانه سیمان هرمزگان برای رفع مشکل تأمین سیمان برگزار خواهد شد.
وی در پاسخ به این سوال خبرنگار مهر با توجه به مشکلات تأمین سیمان در داخل کشور چرا همچنان شاهد صادرات سیمان استانهای همجوار از بنادر استان هرمزگان به کشورهای حاشیه خلیج فارس هستیم، بیان داشت: از استاندار هرمزگان خواسته شده تا جلوی صادرات سیمان گرفته شود و حداقل سهم هرمزگان از صادرات تأمین شود و سپس صادرات انجام شود. برای حل مشکل سیمان مورد نیاز داخل کشور ابتدا باید جلوی صادرات برای مدت مشخصی گرفته شود.
پروژههای عمرانی و ساخت و سازهای شخصی با مشکل روبرو شد
احمد جباری نماینده مردم غرب هرمزگان در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد کمبود سیمان در مناطق مختلف استان هرمزگان بیان داشت: مشکل تأمین سیمان در هرمزگان موضوع مهمی است که مسئولان باید توجه ویژه ای به آن داشته باشند، نبود سیمان کافی باعث توقیف پروژههای عمرانی، زیرساختی و حتی ساخت و سازهای مسکن شده است. این کمبود و افزایش قیمت نامتعارف سیمان در قیمت تمام شده پروژهها تأثیرگذار است.
وی با بیان اینکه موضوع مشکل سیمان در دیدار با رزم حسینی وزیر صنعت، معدن و تجارت مطرح شده است، خاطرنشان کرد: مسؤولان موظفند در این زمینه توان بگذارند و با رصد دقیق روند تولید صنایع کلان استان، مانع از هرگونه چالشی در فرآیند تولید آنها شوند و از سوی دیگر مدیران صنایع نیز موظفند تا موانع تولید را مستمرا بررسی و گزارش کنند تا شاهد گرفتاری مردم برای تأمین سیمان در استان نباشیم.
جباری تأکید کرد: اگر صادرات سیمان دلیل کمبود این محصول در داخل کشور است، باید صادرات آن برای مقطع کوتاهی تا رفع مشکلات داخلی متوقف شود چرا که بسیاری از فعالیتهای عمرانی مردمی و بخش دولتی مرتبط در اثر کمبود سیمان به مشکل خورده است و کارگاههای بلوکزنی، پیمانکاریها، ساخت و سازهای شخصی و … فعالیتشان را متوقف کردهاند.
وی عنوان کرد: باید به طور دقیق میزان تولید سیمان هرمزگان و روند تولید این شرکت مشخص و شفاف شود و در این زمینه از وزیر خواستم تا تیمی کارشناسی به استان اعزام کنند.
نماینده مردم غرب هرمزگان تأکید کرد: به دنبال قهرمان سازی با انتقاد از دولت آنهم در پایان آن نیستیم اما مشکلاتی در جامعه دیده میشود که در نسبت مستقیم با سهلانگاری و سوءمدیریت است و باید در مورد رفع آنها و رهایی مردم از این مشکلات اقدام کنیم.
جباری عنوان کرد: میزان دقیق تولید سیمان هرمزگان در ماههای اخیر میبایست پایش و رصد مستمر و نوع توزیع آن در استان نیز بررسی شفاف شود.
به گزارش مهر؛ در حال حاضر ۷۸ واحد تولید کننده سیمان با ظرفیت تولید سالانه ۸۸ میلیون تن سیمان در کشور مشغول فعالیت هستند. اگرچه در حال حاضر به دلیل مشکلات صنعت سیمان، سطح تولید کل سیمان در کشور نزدیک به ۷۵ درصد ظرفیت اسمی (یعنی نزدیک به ۶۵ میلیون تن در سال) است، اما با در نظر گرفتن میزان مصرف سیمان در داخل کشور که در سال گذشته نزدیک به ۴۵ میلیون تن- یعنی تقریباً ۵۰ درصد ظرفیت اسمی تولید بوده است، میتوان دریافت که منطقاً نباید کمبود سیمان در سطح کشور وجود داشته باشد.
با این حال، موضوع کمبود سیمان در کل کشور از جمله استان هرمزگان به موضوعی پرچالش در چند ماه گذشته تبدیل شده که نه تنها پروژههای عمرانی، بلکه ساخت و سازهای شخصی را نیز تحت تأثیر قرار داده است.