به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، استفاده از وسایل دیجیتال مانند تلویزیون، تبلت و گوشیهای هوشمند در میان کودکان به شکل گستردهای رواج پیدا کرده است. تحقیقات نشان میدهند که استفاده بیش از حد و غیر اصولی از این وسایل میتواند تأثیرات منفی بر رشد جسمی، ذهنی و اجتماعی کودکان بگذارد. والدین باید آگاه باشند که استفاده صحیح و محدود از این وسایل میتواند اثرات منفی را کاهش داده و به رشد سالم کودک کمک کند.
تحقیقات نشان میدهد که استفاده بیرویه از وسایل دیجیتال میتواند بر جنبههای مختلف رشد کودکان اثرات منفی داشته باشد. بر اساس مطالعات، تخمین زده شده است که استفاده نادرست از وسایل دیجیتال میتواند تا 40 الی 50 درصد تأثیرات منفی بر رشد روانی و اجتماعی کودکان بگذارد.
استفاده بیش از حد از وسایل دیجیتال میتواند منجر به کاهش تعامل کلامی کودک با والدین و دیگر افراد شود، که باعث تأخیر در رشد زبانی و مهارتهای ارتباطی او میشود. تحقیقات نشان دادهاند که کودکانی که زمان زیادی را صرف استفاده از وسایل دیجیتال میکنند، به مشکلات تمرکز و ناتوانی در حفظ توجه دچار میشوند و این موضوع ممکن است در محیط آموزشی مشکلاتی ایجاد کند. کودکانی که بیش از حد به وسایل دیجیتال وابسته هستند، ممکن است بیشتر دچار مشکلات رفتاری مانند پرخاشگری، نافرمانی و اضطراب شوند. استفاده مداوم از وسایل دیجیتال میتواند منجر به کاهش فعالیت فیزیکی کودک شود که به مرور زمان افزایش وزن، چاقی و مشکلات مرتبط با سلامت جسمانی را به همراه دارد؛ همچنین قرارگیری در معرض نور آبی صفحه نمایشهای دیجیتال میتواند ریتم خواب کودک را مختل کرده و منجر به اختلالات خواب شود.
تحقیقات مختلف نشان دادهاند که استفاده صحیح و مدیریتشده از وسایل دیجیتال میتواند از تأثیرات منفی آنها بکاهد. والدین باید هنگام استفاده از وسایل دیجیتال، در تعامل با کودک حضور داشته باشند و محتوای مصرفی او را هدایت و کنترل کنند. این روش میتواند به کاهش تأثیرات منفی و افزایش مهارتهای ارتباطی کودک کمک کند. همچنین گفته می شود نیاز است والدین محتوای دیجیتال را بر اساس سن و نیازهای رشدی کودک انتخاب کنند و از دسترسی او به محتوای نامناسب جلوگیری کنند. تشویق کودکان به بازیهای فیزیکی و تعاملات اجتماعی میتواند به تعادل در رشد جسمانی و روانی آنها کمک کند.
به توصیه کارشناسان، کودکان زیر 18 ماه، به جز برای تماسهای ویدئویی، نباید به صورت منظم از وسایل دیجیتال استفاده کنند. کودکان 18 ماه تا 2 سال نیز باید به مقدار بسیار محدود و با نظارت والدین از این وسایل استفاده کنند. از 2 تا 5 سالگی، کودکان میتوانند به طور محدود و حداکثر یک ساعت در روز به استفاده از وسایل دیجیتال بپردازند، به شرطی که محتوا آموزشی و مناسب باشد. برای کودکان 6 سال به بالا، توصیه میشود زمان استفاده به 2 ساعت در روز محدود بوده و همراه با فعالیتهای جسمی و اجتماعی باشد.
با توجه به الگو بودن والدین در رفتار کودکشان، آن ها نقش مهمی در شکلدهی رفتارهای دیجیتال کودکان خود دارند. بر این اساس باید استفاده از وسایل دیجیتال را در خود نیز محدود کنند و به جای آن، زمان بیشتری را به فعالیتهای خانوادگی و تعاملات اجتماعی اختصاص دهند. والدین باید کودکان را به بازیهای فیزیکی و فعالیتهای خارج از منزل تشویق کنند و به آنها نشان دهند که این فعالیتها به اندازه استفاده از وسایل دیجیتال اهمیت دارند. والدین میتوانند از وسایل دیجیتال برای آموزش و ارتقای مهارتهای کودکان استفاده کنند و به آنها نشان دهند که این وسایل فقط برای تفریح نیستند.
استفاده از وسایل دیجیتال در میان کودکان باید به صورت مدیریتشده و کنترلشده انجام شود تا از تأثیرات منفی آن بر رشد جسمی، ذهنی و اجتماعی آنها جلوگیری شود. تحقیقات نشان دادهاند که استفاده بیش از حد و غیر اصولی از این وسایل میتواند تا 50 درصد بر رشد کودکان تأثیر منفی بگذارد. والدین باید نقش فعالی در هدایت و نظارت بر استفاده از وسایل دیجیتال ایفا کنند و به کودکان خود نشان دهند که چگونه از این وسایل به شکل مناسب و محدود استفاده کنند.