هاشم اورعی کارشناس انرژی در گفت و گو با خبرنگار مهر با اشاره به اینکه وضعیت ناترازی بنزین در وضعیت هشدار قرار دارد، گفت: بر اساس آمار منتشر شده ناترازی بنزین در مرز هشدار وجود دارد به طوری که مصرف روزانه به ۱۲۷ میلیون لیتر رسیده است.
وی ادامه داد: در وضعیتی قرار داریم که تولید داخلی جوابگوی مصرف نیست و مصرف بنزین ما روند افزایشی را دارد ضمن آنکه روند افزایش مصرف بیش از روند افزایش تولید است به طوری که اعلام شده است امسال نسبت به مدت زمان مشابه ۱۳ درصد افزایش مصرف وجود دارد در حالی که رقم تولید ثابت است
۶ میلیارد دلار هزینه واردات بنزین
اورعی ادامه داد: با نگاهی به ۵ سال گذشته یعنی زمانی که ستاره خلیج فارس تولید بنزین را آغاز کرد ما صادر کننده بنزین بودیم در حالی که از سال گذشته تبدیل به وارد کننده بنزین شدیم و ۶ میلیارد دلار برای واردات بنزین در نظر گرفته شده است در حالی که سال گذشته ۴ میلیارد دلار بود که نشان دهنده افزایش ناترازی بنزین است که سال به سال بیشتر میشود و ایران هفتمین کشور مصرف کننده انرژی در جهان است و ۶ میلیارد دلاری که به واردات بنزین اختصاص پیدا کرده معادل صادرات میعانات نفتی دو ماه سال است یعنی یک ششم درآمد نفتی سال را بنزین وارد کنیم.
به گفته وی بنظر میرسد این روند فزاینده افزایش مصرف بنزین ادامه پیدا میکند، چرا به دلیل اینکه اقدامی در این راستا صورت نگرفته است.
این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه نباید از مردم پنهان کاری کرد و باید در جریان وخامت اوضاع باشند، خاطر نشان کرد: باید مردم را در جریان وضعیت بغرنجی که قرار داریم بگذاریم و از آنها کمک بخواهیم، نباید مساله را پنهان کرد یعنی صداقت و شجاعت پیش شرط وارد فرآیند حل مشکل ناترازی بنزین شویم.
لزوم بخش خصوصی به واردات بنزین
وی ادامه داد: ابتدا باید مردم را با خود همدل کنیم و اعلام کنیم که فرایندی چند ساله پیش رو داریم و درد آن را جامعه باید حل کند دولت باید برنامهای پیاده کند که از اصرار بر اینکه تمام مسائل مربوط به بنزین در دست خود داشته باشد، جدایی نه به معنای اینکه بنزین یک شبه خصوصی شود اما حداقل امکان حضور بخش خصوصی فراهم شود در این شرایط دولت و بخش خصوصی باید در کنار یکدیگر رقابت کنند در این شرایط بخش خصوصی وارد کننده بنزین باشد که بهای آن بجای لیتری سه هزار تومان لیتری ۱۰ هزار تومان با امکانات ویژه در اختیار مردم قرار بگیرد مانند سوختهای سیار موجود که با وجود قیمتهای بالاتر مردم برای آنکه در صفهای طولانی پمپ بنزین نمانند از آنها استقبال میکنند. دولت باید برنامهای پیاده کند که طی ۵ سال سهم خود را از ماجرای بنزین کم کرده و به مرور زمان از معرکه بنزین بیرون بیاید
یارانه نقدی جایگزین سهمیه سوخت آن هم به دهکهای خاص باشد
اورعی با انتقاد از پرداخت یارانه بنزین به همه اشخاص خاطر نشان کرد: در کنار این موضوع این سوال وجود دارد که چرا دولت به همه یارانه پرداخت میکند چرا باید ۹۰ هزار تومان یارانه بنزین داشته باشم در صورتی که در انگلستان باید ۹۰ پوند پرداخت کرد یعنی ۶ میلیون تومان فردی که توانایی مالی دارد چرا باید یارانه دولتی دریافت کند، در حالی که سهم فردی در روستاهای دور افتاده است به همین علت دولت باید این نوع پرداخت یارانه اشتباهترین راهکار حمایتی است و باید تنها به چند دهک اول به صورت نقدی پرداخت کنید
قاچاق روزانه ۴۰ میلیون لیتر بنزین
وی ادامه داد: پرداخت یارانه خوب است اما به شرطی که هوشمندانه باشد اکنون قیمت گازوئیل در افغانستان ۵۱ هزار تومان است و در ایران ۳۰۰ تومان این نوع قیمت گذاری و سرکوب قیمت منجر به این تفاوت قیمت در ایران و کشورهای همسایه شده است به طوری که سود این قاچاق ساعتی چند میلیارد تومان است. روزانه ۳۰ تا ۴۰ میلیون لیتر قاچاق میشود.
به گفته وی مافیای قاچاق و مافیای خودرو که اجازه رقابت وجود ندارد و انحصار آن در دست چند خودرو ساز است و نتیجه آن دو برابر بودن میزان مصرف خودروهای داخلی نسبت به خودروهای وارداتی است. و در این شرایط قیمت خودرو افزایش پیدا کرده و قیمت بنزین بدون تغییر است به همین دلیل زمانی که بنزین ارزان است بهینه سازی هم معنایی ندارد.
وی ادامه داد: ما باید تمرکز خود را از تولید برداریم و به سمت استاندارد سازی خودروها، اصلاح سوبسیدها و هوشمندانه عمل کردن پیش رویم تا از این طریق اصلاح مصرف نیز صورت بگیرد.