به گزارش خبرگزاری مهر، محمدعلی نیکبخت، وزیر جهاد کشاورزی ۳۰ شهریور ۱۴۰۳ در برنامه سیما به موضوع عملکرد وزرات جهاد کشاورزی در دولت سیزدهم پرداخت.
مقدمه: قرار است درباره یکی از وزارتخانه‌هایی صحبت کنیم که در طول شبانه روز مردم با حوزه‌های مختلف فعالیت این وزارتخانه سر و کار دارند، از صبحی که بیدار می‌شوند تا شبانگاه و تا قبل از استراحت شبانه به گونه‌ای هست که تصمیمات و عملکرد این وزارتخانه بر زندگی روزمره مردم اثرگذار است.
نیکبخت: بنده به نمایندگی از تولیدکنندگان بخش کشاورزی، چون زحمت اصلی را تولید کنندگان دارند می‌کشند، هم صیادان، هم عشایر، هم زارعین، هم کسانی که کار تولید محصولات مختلف در حوزه‌های بخش کشاورزی را دارند، آنها زحمت می‌کشند بنده به نمایندگی از آنها می‌خواهم گزارشی را بدهم خدمت ملت شریف ایران.
سوال: سوال‌های من زیاد است در حوزه عملکردی و فعالیتی وزارت جهاد کشاورزی و در پایان کار این دولت و آغاز به کار به نوعی دولت جدید قرار داریم، تکلیف وزرا انشاالله بزودی مشخص خواهد شد لذا تقاضا می‌کنم از جنابعالی که کمک بفرمائید در پاسخ به سوالات به گونه‌ای جلو برویم که من بتوانم سوالات مختلفی که در حوزه‌های فعالیتی وزارت جهاد کشاورزی است که عرض کردم یک عرصه گسترده‌ای هست بتوانیم به آن بپردازیم. خیلی کوتاه در ابتدا می‌خواهم بفرمائید که آغاز کار شما در وزارت جهاد کشاورزی چه راهبردی را پیش رویتان داشتید و الان به کجا رسیدید؟
نیکبخت: بنده همانطور که در جریان هستید سال گذشته در تیرماه وزارت جهاد کشاورزی آمدم و افتخار خدمت گذاری و نوکری ملت را در وزارت جهاد کشاورزی پیدا کردم، شروع خدمت بنده مواجه با یکسری بحران‌های متعددی در حوزه کشاورزی و بخش کشاورزی بود، هم در تولید، هم در بازار، هم در تأمین نهاده‌ها و محصولات کشاورزی مشکلات شدیدی را داشتیم، در همان بدو کار بنده ۵ تا راهبرد یا سیاست اجرایی را ترسیم کردیم بین خودمان و همکاران، این ۵ تا راهبرد را من یک توضیحی بدهم، بر اساس این راهبردها اولویت‌ها را در بخش‌ها آمدیم تعیین کردیم که ما از منابع به نحو احسن بتوانیم استفاده کنیم.
سوال: ما مجموعاً برای این بخش ۵ دقیقه در خدمت جنابعالی باشیم که سوالات بعدی را بپرسیم.
نیکبخت: راهبرد اول ما حداکثر سازی تولید با حفاظت از منابع پایه، ما همانطور که در جریان هستید هم در موضوع خاک دچار مشکل هستیم و هم در موضوع آب مخصوصاً در آب شدت و مشکلاتمان بیشتر هست، ما بهرحال با حفظ این منابع حداکثر سازی تولید را باید انجام می‌دادیم به این معنا که نیاز هم بازار را، هم صنعت را و هم صادرات را تأمین بکنیم و عملکرد و راندمان تولید را بالا ببریم، راهبرد دوم یک نواختی در تولید است، در حوزه کشاورزی همانطور که در جریان هستید در تمام دنیا همین است، نوسانات تولید در بخش کشاورزی بیشتر از بخش‌های دیگر است، شما سیل را دارید، طوفان را دارید، تگرگ را دارید، آفت را دارید، در فضای باز دارید تولید می‌کنید، کنترل شده معمولاً نیست باید همه اینها را بتوانیم مدیریت کنیم، یکنواختی در تولید باعث می‌شود که ما نوسانات تولید را به حداقل برسانیم، زمانی که شما نوسانات را در تولید به حداقل رساندید، بهرحال هم تولید کننده و هم مصرف کننده کمتر ضرر می‌کنند و متضرر می‌شوند، راهبرد سوم، توازن بخشی در تولید بود، متناسب سازی تولید با سهمی که از منابع می‌برد و این را باید متعادل می‌کردیم و یک توازن بخشی باید صورت بگیرد که منفعت تولید کننده را به دنبال داشته باشد، راهبرد چهارم ما تولید صادرات محور است، بنده معتقدم که ما تولید نباید بکنیم برای بازار داخل، حتماً باید بازارهای خودمان را توسعه بدهیم و مسیر توسعه بازار از صادرات می‌گذرد، اولویت هم گذاشتیم برای کشورهای همسایه و تلاشمان هم این بود که ما محصولات را خام نفرستیم، برای این که ارزش افزوده به دست بیاوریم فرآوری بکنیم محصولات را فرآوری شده بفرستیم به کشورهای همسایه بفرستیم، زمانی که این اتفاق بیفتد تولید مثل یک جریان رودخانه در حال توسعه هست و بن بست و محدودیتی را نخواهیم داشت، اولویت پنجم مان کشاورزی دانش بنیان و افزایش بهره‌وری با سه تا رکن تحقیق و پژوهش، آموزش و ترویج کشاورزی با کمک نخبگان، دانشمندان و شرکت‌های دانش بنیان، مؤسسات علمی و دانشگاه کشاورزی از این ظرفیت بتوانیم استفاده کنیم، ما در ادامه اولویت‌ها هم خیلی مهم هست اگر اجازه بدهید من یک توضیحی بدهم.
سوال: آنچه که در ادامه من محضرتان می‌پرسم و سوال داشته باشم، قاعدتاً توضیح همین اولویت‌ها خواهد بود که در هر بخش چه اقداماتی انجام شده و چگونه آنچه که به عنوان اولویت کاری توضیح دادید را در مسیر اجرا قرار دادید و برنامه اجرایی و عملیاتی جنابعالی و همکاران شما بوده، یک نکته‌ای که مطرح است اواخر برداشت خیلی از محصولات کشاورزی هستیم در این روزها، آخرین وضعیت تولید محصولات اساسی الان چگونه است؟
نیکبخت: من اگر اجازه بدهید یک فهرستی اولویت‌ها را بگویم خیلی مهم است.
سوال: خارج از این ۵ تایی که فرمودید؟
نیکبخت: بله، آنها راهبرد بود، بعد بر اساس آن راهبردها اولویت‌ها را ما تعیین کردیم که منابع خودمان را به کجاها بدهیم با چه اولویت‌های که بتوانیم سریع به بهره وری و به تولید بالا برسیم.
سوال: چند اولویت؟
نیکبخت: اولویت اول در سرمایه گذاری شیلات است هم صید و صیادی هم آبزی پروری، در جریان باشید که ما تحقیقاً این را عرض می‌کنم در حوزه آبزی پروری از ظرفیت و استعداد موجود کشور و منابعی که در اختیار داریم، ۱۵ تا ۲۰ را بیشتر نتوانستیم استفاده کنیم هم منابع آب داخلی، هم سواحل جنوب و هم سواحل شمال و هم پرورش ماهی در قفس، ما چیزی نزدیک به ۵۰۰ هزار حلقه چاه کشاورزی داریم، زیر هر یکی از علمک‌ها می‌توانیم ما پرورش ماهی داشته باشیم.
سوال: این شیلاتی که اشاره کردید به عنوان اولویت، صرفاً اولویت‌ها را دارید می‌فرمایید یا نه اولویت اول شما بوده؟
نیکبخت: اولویت‌ها را می‌گویم به ترتیب.
سوال: به ترتیب اهمیت برای شما بوده؟ چون من برنامه قبلی شما را که داشتم می‌دیدم اولویت اول را آبخیزداری بیان کردید دفعه قبل.
نیکبخت: نه، آن زیرساخت‌ها است، من اولویت سرمایه گذاری را دارم می‌گویم، اولویت اول شیلات، صید و صیادی و آبزی پروری، اولویت دوم صنایع تبدیلی و تکمیلی، موضوع خیلی مهمی است که من خواهشی که دارم یک وقتی به من بدهید که صحبت مفصل تری انجام بشود.
سوال: در یک برنامه دیگر یا همین برنامه؟
نیکبخت: نه، همین برنامه.
سوال: کلاً ما ۴۰-۵۰ دقیقه در محضر شما هستیم.
نیکبخت: اولویت سوم، تولید محصولات گلخانه‌ای و گیاهان دارویی است، اولویت چهارم دامپروری است شامل طیور و دام، هم دام سبک، هم دام سنگین، در زیرساخت‌ها دو تا اولویت را تعریف کردیم که حضرتعالی الان مطرح فرمودید در جلسه قبلی، آبخیزداری، آبخوان داری و طرح‌های کوچک تأمین آب با توجه به درجه اهمیت آن اولویت اول ما در وزارت جهاد کشاورزی تعریف کردیم، اولویت دوم طرح‌های آب و خاک است، پروژه‌های متعددی که در این حوزه هست، ما با این راهبردها و با این اولویت‌ها امروز که بنده در خدمت شما هستم، شاخص‌های بخش کشاورزی را اگر اجازه بدهید چه اتفاقی افتاد که من توضیح بدهم با توجه به اینکه یک سال و دو ماه واقعاً زمان کمی بود، من از همه تولید کنندگان تشکر می‌کنم، از همه همکاران خودم در کلیه حوزه‌های مختلف در کل کشور، دستگاه‌های وابسته، شرکت‌ها، مراکز خدمات، شهرستان‌ها تشکر ویژه می‌کنم.
سوال: پیشنهاد من این است که سوالات را جلو برویم اگر آنچه که در سوالات می‌پرسم بر اساس نگاه جنابعالی و شاخص‌هایی که مدنظرتان هست نبود یک فرصت جداگانه در پایان برنامه می‌گذاریم که هر آنچه که مانده بود بفرمائید
نیکبخت: در سال ۱۴۰۲ یا این یک سالی که من خدمت ملت شریف ایران بودم این گزارش مرکز آمار و بانک مرکزی است، نرخ رشد ارزش افزوده بخش کشاورزی مثبت شد، بهار ۱۴۰۲، ۴ و ۶ دهم منفی بود، تابستان ۳ و ۲ دهم منفی بود، پاییز یک درصد منفی و زمستان ۱۴۰۲ که منتهی می‌شود به بهار ۱۴۰۳ مثبت ۶ دهم درصد بود، یعنی ما از یک بحران و رکود بیرون شدیم داریم می‌رویم به سمت این که نرخ رشد ارزش افزوده در بخش کشاورزی مثبت بشود، نرخ تورم به نسبت شاخص کل تورم الحمدالله رو به کاهش بود، به عنوان نمونه مصداقی من عرض بکنم تیرماه ۱۴۰۳ شاخص کل تورم در سطح کشور ۳ درصد، در محصولات خوراکی به کشاورزی یک و یک دهم درصد، بیش از یک میلیارد دلار ما صادرات محصولات کشاورزی افزایش پیدا کرد در طول این مدت و تراز تجاری مان بیش از دو میلیارد دلار بهبود پیدا کرد.
سوال: شاخص‌ها چند تا است که می‌خواهید بگویید
نیکبخت: دو سه تا دیگر
سوال:، چون من برای سوالات وقت گذاشتم و می‌خواهم سوالات خود را بپرسم.
نیکبخت: من توضیح بدهم در خدمت شما هستم، همین روندی که داریم پیش می‌رویم و انضباط مالی که ایجاد کردیم و نظارتی که دارد می‌شود، به امید خدا سال ۱۴۰۳ تراز تجاری نسبت به سال ۱۴۰۲ بهتر خواهد شد و بحث بعدی به عنوان یک کالای اساسی من محصول گندم را عرض می‌کنم، ما سال ۱۴۰۰ بیش از هفت میلیون تن گندم وارد کردیم، ۱۴۰۱ نزدیک به ۵ میلیون تن گندم وارد کردیم، ۱۴۰۲، ۱۰ میلیون و ۳۵۵ هزار تن گندم خرید کردیم از کشاورزان، امروز که بنده خدمت شما هستم، ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تن را رد کردیم و تا پایان شهریورماه برای اولین بار به امید خدا ما رکوردی را خواهیم زد که تجربه و سابقه آن را نداشتیم، بیش از ۱۲ میلیون تن گندم، دو سال پی در پی ما خودکفای گندم را داشتیم و یک صرفه‌جویی ارزی هم اتفاق افتاد که الحمدالله کار بزرگی بود، برنامه هم این است که طوری برنامه‌ریزی کردیم که انشاالله در سال ۱۴۰۳ با افزایش عملکرد در واحد سطح تأمین نهاده مناسب و به موقع، بذر خوب و استفاده از همه ظرفیت‌ها بتوانیم ما این روند را ادامه بدهیم و ۱۲ میلیون تن را بیشتر تولید کنیم که کشور به صورت ۱۰۰ درصد به خودکفایی برسد امسال هم هیچ گندمی وارد نخواهیم کرد، شاخص بعدی سال ۱۴۰۲ ما به ۱۳۴ میلیون تن تولید محصولات کشاورزی در حوزه‌های مختلف رسیدیم و الحمدالله یک افزایش تولید خیلی خوب و مناسبی بود که اتفاق افتاد.
سوال: در تولید گندم اشاره کردید امسال به خودکفایی کامل رسیدیم، یعنی چقدر تولید و چقدر خرید تضمینی امسال داشتید؟
نیکبخت: تا الان همان چیزی که عرض کردم، امروز ۱۱ میلیون و ۶۰۰ هزار تن را ما رد کردیم تا پایان شهریور زمان قانونی است که گندم باید خرید بکنیم، با روندی که دارد خرید گندم انجام می‌گیرد امسال بیش از ۱۲ میلیون تن گندم خرید خواهیم کرد انشاالله.
سوال: تا ۱۱ شهریور گفتید؟
نیکبخت: نه، تا پایان شهریور ماه بیش از ۱۲ میلیون تن گندم خریداری خواهد شد.
سوال: جو و دانه‌های روغنی چطور؟
نیکبخت: ما امسال چیزی نزدیک به ۲۵۰ هزار تن کلزا فقط خرید داشتیم که نسبت به سال گذشته ۱۳۸ هزار تن چیزی نزدیک به صد در صد افزایش تولید کلزا را داشتیم، این هم برنامه تأمین و تولید دانه‌های روغنی هم جز سیاست‌هایمان است که ادامه بدهیم، کشت سویا را در برنامه داشتیم در استان‌های خوزستان و اینها که انشاالله به امید خدا همکار عزیزی که مسئولیت وزارتخانه و سکان را به دست می‌گیرند، انشاالله این مسیر را ادامه خواهند داد که ما برویم به سمت تأمین بخش مهمی از نیازهای کشور.
سوال: و جو چطور؟
نیکبخت: جو هم همین وضعیت را داشتیم، ما الحمدالله دو و نیم تا سه میلیون تن آمار دقیق را بنا داریم...
سوال: یک نکته‌ای درباره پرداخت مطالبات کشاورزان است که طبق قانون ظرف ۲۴ ساعت باید پرداخت شود این مصوبه اجرایی شده؟
نیکبخت: با همه محدودیت‌هایی که وجود داشت از نظر منابع، یک مشکلاتی هم تأمین منابعی که در نظر گرفته بودند، کمتر از آن چیزی بود که گندم داریم می‌خریم، بیش از ۹۴ همت تا الان پرداخت شده آخرین پیگیری‌هایی را که بنده داشتم ۴۰ همت است انشاالله به امید خدا عنقریب پرداخت خواهد شد و تا پایان شهریور بر اساس قانونی که در بودجه سال ۱۴۰۳ آمده به امید خدا دولت باید همه مطالبات و بدهی‌های خودش را و مطالبات گندم کاران را به صورت صد در صد باید پرداخت کند.
سوال: عرض کردم طبق قانون این طور است؟
نیکبخت: بله
سوال: یعنی الان چقد ر مطالبات پرداخت شده؟
نیکبخت: نزدیک به ۵۰ درصد پرداخت شده و ۵۰ درصد مانده
سوال: چرا مانده؟
نیکبخت: ۴۰ همت دیگر به امید خدا به همین زودی‌ها پرداخت خواهد شد و الباقی هم تا پایان شهریور پرداخت می‌شود جز اولویت‌های دولت است آقای دکتر پزشکیان هم تاکید بر همین است، آقای دکتر عارف و مجموعه سازمان برنامه تلاش شأن بر این است که انشاالله به موقع پرداخت بشود که بهرحال بنده شرمنده کشاورزان نشوم.
سوال: آنچه که اشاره کردید در بودجه ۱۴۰۳ چقدر دیده شده برای خرید تضمینی اعتباری که در نظر گرفتند چقدر بوده؟
نیکبخت: حدود ۱۶۰ همت در نظر گرفته شده بود که با توجه به حجم خریدی که دارد اتفاق می‌افتد رقم بالاتر از این هست که آن را مجوز سران را می‌خواهد که به امید خدا در حال انجام تشریفات اداری هست که کار انجام بگیرد.
سوال: ابتدا بپردازیم به این که علت تأخیر در تعیین قیمت چیست که حدوداً یک ماه تأخیر صورت گرفت.
نیکبخت: ما در بحث گندم با توجه به اهمیت آن و این که یک محصول استراتژیک هست و نقش مستقیمی در امنیت ملی کشور دارد، با حساسیت خیلی زیادی به دنبال این هستیم که با سیاست‌های حمایتی تشویق کنیم کشاورزان را که تولید گندم را تا مرز خودکفایی داشته باشیم و ادامه بدهیم این را که ما ناچار نباشیم که بخواهیم وارد کنیم، ما مصرف ۱۲ میلیون تن نیاز ۱۲ میلیون تن با احتساب ذخایر استراتژیک حجم خیلی بالایی است امکان این که کشور بتواند ۱۱-۱۲ میلیون تن گندم را وارد بکند هم به لحاظ محدودیت‌های منابع ارزی کار سختی است، هم از نظر لجستیک واقعاً کار مشکلی است و حضور در بازار برای همچون رقمی هم کل تعادل و توازن عرضه و تقاضای این محصول را به هم می‌ریزد واقعاً، از افتخارات کشور هست که این اتفاق الحمدالله افتاده دو سال پی در پی ما رد کردیم، بهرحال نیاز واردات کشور را، تمام تلاش مان این است که ما به موقع قیمت‌ها را اعلام کنیم، من عرض می‌کنم خدمت شما سال ۱۴۰۲ ما قیمت گندم ۱۵ هزار تومان بود، سال ۱۴۰۳، ۱۷ هزار و ۵۰۰ تومان گذاشتیم، در چارچوب همین سیاست‌های حمایتی حتماً انشاالله مدیریت جدید وزارتخانه و دولت آن قیمت را حتماً ما هم برنامه داشتیم افزایش بدهیم که باعث.
سوال: آن که یک بحث دیگر است سوال من این است که این تأخیر یک ماه در طی این مدت علتش چیست؟
نیکبخت: همه ساله بهرحال روند همین بوده تأخیر زیادی نیست، به امید خدا در اسرع وقت اتفاق خواهد افتاد این مدت هم برای ما…
سوال: ما در بخش قبل صحبت کردیم که مطالبات کشاورز ما باید ظرف ۲۴ ساعت پرداخت شود طبق قانون
نیکبخت: از آن طرف هم گفته تا پایان شهریورماه، تا پایان شهریور ماه کل مطالبات گندم کاران را باید دولت پرداخت کند.
سوال: یعنی هم گفته ظرف ۲۴ ساعت پرداخت شود و هم گفته تا پایان شهریور؟
نیکبخت: تا پایان شهریور هم که پایان خرید گندم است دولت باید تسویه حساب بکند.
سوال: بله دولت باید تسویه حساب بکند.
نیکبخت: بهرحال تمام تلاش دولت بر این بوده و هست که به امید خدا پرداخت را انجام بدهد و حتماً هم اتفاق خواهد افتاد یک ۴۰ همت هم به همین زودی‌ها پرداخت خواهد شد.
سوال: نکته دیگر این که بر اساس همین قیمت ۱۷ و ۵۰۰ که اشاره کردید و آن بودجه اعتباری حدوداً ۱۶۵ هزار میلیارد برای خرید تضمینی در بودجه در نظر گرفته شده بود که این می‌شود برای ۹ و نیم میلیون تن، حدود دو میلیون بیشتر تولید شده درست است؟ یازده میلیون تن، این دو و نیم میلیون تنی که هست برای میزان خرید تضمینی یک پیش بینی کمتری صورت گرفته بوده در بودجه...
نیکبخت: عرض کردم که دولت.
سوال: همین می‌شود دیگر.
نیکبخت: الان گیر آن را نداریم، مصوبه‌ای را دولت گذرانده که از منابع عمومی هم می‌تواند برداشت کند و مطالبات گندم کاران را بدهد، حل شده، به امید خدا به همین زودی عرض کردم ۴۰ همت...
سوال: به این برنمی گردد که احیاناً ممکن است آمار و اطلاعات کامل و درستی نداشته باشیم که باعث بشود که بعضاً این اعداد و ارقام به هم نخواند؟
نیکبخت: پیش بینی بوده.
سوال: عرض من هم همین است سال گذشته هم همین اتفاق افتاد سال گذشته هم همین برآورد کمتر را داشتید که باعث شد مطالبات کشاورزان با تأخیر پرداخت بشود.
نیکبخت: این پیش بینی بود الان الحمدالله ما مازاد بر آن داریم
سوال: مازاد تولید را دارید، ولی مطالبات.
نیکبخت: گیر قانونی آن هم حل شده، ۴۰ همت عنقریب پرداخت خواهد شد با توجه به پیگیری‌هایی که بنده داشتم یک رقم خوبی است به امید خدا، تا پایان شهریور هم تسویه خواهد شد، شورای قیمت گذاری هم برگزار می‌شود حتماً در همین زودی‌ها به امید خدا قیمت جدید را اعلام می‌کنیم قبل از این که فصل کشت برسد.
سوال: همین که اشاره کردید حدود ۵۰ درصد مطالبات پرداخت نشده درست است؟
نیکبخت: بله
سوال: تا پایان شهریور پرداخت خواهد شد قطعاً متأثر از تغییر دولت و تغییر مسئولیت‌ها نخواهد شد؟
نیکبخت: من عرض کردم همت دولت الان بر این است که این کار انجام بگیرد خود آقای رئیس جمهور هم تاکید بر این است که مطالبات کشاورزان به موقع پرداخت شود و سازمان برنامه هم ۴۰ همت به همین زودی پرداخت خواهد کرد.
سوال: با این تجربه هم امسال و هم سال گذشته چه پیش بینی صورت گرفته که سال آینده این قبیل مشکلات اتفاق نیفتد در تولید محصولات اساسی.
نیکبخت: در بودجه سال ۱۴۰۴ باید ببینند دو سه ماه دیگر بودجه ۱۴۰۴ که می‌آید آنجا حتماً این پیش بینی خواهد شد.
سوال: فصل کشت که اشاره کردید آغاز خواهد شد چطور؟ گفتید به زودی فصل کشت مجدد آغاز می‌شود، از این منظر دیده شده برای سال آینده؟ چون سال آبی و سال زراعی اینها همه با هم متفاوتند با بودجه سالانه‌ای که...
نیکبخت: همکاران ما الان کار کارشناسی را انجام دادند به امید خدا در جلسه‌ای که به همین زودی شورای قیمت گذاری برگزار خواهد شد آنجا به امید خدا تصمیم نهایی را خواهند گرفت
سوال: یکی دیگر از دغدغه‌های هم مردم و هم کشاورزان در فصل زراعی که پشت سر گذاشتیم قطعی برق چاه‌های آب کشاورزان بوده، در این زمینه البته می‌دانید که ضررهایی هم طبیعتاً به کشاورزان وارد می‌شود وقتی که برق شأن قطع می‌شود و آسیب‌هایی که وارد خواهد شد. آقای نیکبخت بفرمائید در مورد قطعی برق چاه‌های کشاورزان علت چه بود و چه پیگیری‌هایی داشتید و چه خواهید کرد که دیگر چنین اتفاقاتی نیفتد؟
نیکبخت: ناترازی برق واقعیتی است که در کشور وجود دارد وزارت نیرو هم همکارانمان توضیحات کامل را دادند، برای دو سال است که این اتفاق دارد می‌افتد همه جا هم مخالفت کردیم و ما هم از این بابت نگران هستیم که برق چاه‌های کشاورزی قطع می‌شود پیگیری‌هایی هم انجام دادیم، کمبود تولید انرژی و ناترازی این اجازه را به وزارت نیرو نمی‌دهد که بتواند تأمین کند. گلخانه‌ها، مرغداری‌ها، واحدهای شیلاتی ما به علاوه دامداری‌ها اینها را مستثنی کردیم گفتیم قطع نکنند که الحمدالله قطعی برق در این واحدها نداشتیم. در چاه‌های کشاورزی ما تا جایی پیگیری کردیم که به وزارت نیرو گفتیم برق چاه‌های کشاورزی را قطع نکنید برق روستاها را قطع کنید یعنی برق روستاییان را که کار کشاورزی می‌کنند و چاه کشاورزی دارند برق روستا را قطع کنید و برق چاه‌هایشان را قطع نکنید، اما ناترازی دامنه تولید را در همه بخش‌ها گرفته است، صنایع هم به همین صورت است ما تا الان با پیگیری‌هایی که کردیم به دلیل نا ترازی‌ها به نتیجه نرسیدیم.
سوال: انرژی جایگزین، مثلاً از انرژی خورشیدی می‌توان استفاده کرد؟
نیکبخت: داریم به این سمت می‌رویم الان به عنوان یک مدل از خراسان جنوبی شروع کردیم که برویم به سمت انرژی خورشیدی، تسهیلات قرض‌الحسنه داریم می‌دهیم در خراسان جنوبی شروع شده و این را باید در کل کشور تعمیم بدهیم، به عنوان یک راهکار جایگزین که آسیب نبیند.
سوال: موضوع بعدی درباره آغاز فصل جدید زراعی است، تمهیداتی که اندیشیده شده در حوزه‌های مختلف طراحی و ابلاغ الگوی کشت و تأمین نهاده‌های مورد نیاز.
نیکبخت: در رابطه با فصل کشتی که ما در پیش داریم تأمین نهاده‌ها خیلی برای ما مهم است هم انواع بذر، کود و سم این را عرض می‌کنم الحمدلله با توجه به تدارکاتی که دیده شده برای کشت پاییزه که ما در پیش داریم نیاز فصل پاییز را تأمین کردیم الان بیش از ۴۵۰ هزار تن کود فسفات، پتاس و ازته را تأمین کردیم و روزانه حدود ۷۰۰۰ تن کود ازته دارد به استان‌های کشور حمل می‌شود و ذخایر هم در کل استان‌های کشور داریم، نزدیک به ۳ هزار تن الان دارد مصرف می‌شود، ۴ هزار تن به عنوان ذخایر می‌ماند و کشاورزان عزیز هیچ دغدغه‌ای هم در مورد بذر و هم در مورد انواع سم و کود نداشته باشند به اندازه کافی تأمین شده جای هیچ نگرانی نیست و شرکت‌های پتروشیمی هم دارند تأمین می‌کنند علی رغم اینکه مشکلات مالی هم دارند و همین جا من از همکارانمان در سازمان برنامه خواهش می‌کنم که منابع مالی را تأمین کنند تا تأمین کود دچار اختلال نشود، تأمین این نهاده‌ها یک جریان مستمری است که در طول سال باید اتفاق بیفتد ما الان داریم برای پاییز تأمین می‌کنیم، کود زمستانه و بهاره هم باید به همین ترتیب بیاید و انشاالله کشاورزان عزیز هیچ دغدغه‌ای نداشته باشند. ما در سال گذشته هم این وضعیت را داشتیم در استان‌های مختلف کشور با این مواجه نبودیم که خیلی کشاورزان نگرانی داشته باشند و دوربین صدا و سیما و خبرنگاران یا مجریان صدا و سیما گزارش مشکل داری را بدهند.
سوال: آقای نیکبخت بفرمائید در موضوع ادامه آنچه که در بخش قبل بیان کردید و گزارشی که از دغدغه‌ها با هم دیدیم جدای از این که اشاره کردید از سازمان برنامه خواستید که تأمین اعتبار کنند، برنامه عملیاتی که پیش رو قرار دادید که برای سال زراعی آینده این مشکلات نباشد چیست؟
نیکبخت: ما یک برنامه و یک جدول زمانبندی برای تأمین کود در طول سال در فصول مختلف داریم قبل از اینکه فصل برسد باید کود را تأمین کنیم از نظر کمی الان بنده خدمت شما اعلام می‌کنم همکاران من در بخش‌های مختلف من صحبت‌هایشان را شنیدم بارها جلسه داشتیم در رابطه با تأمین ارز و در رابطه با سایر مشکلاتشان برای تأمین بذر، کود و سم ما از نظر کمی الان به صورت ۱۰۰ درصد نیاز پاییز و بخشی را مخصوصاً سموم و انواع بذور را تا پایان سال تأمین کردیم خود بخش خصوصی تأمین کردند، ما جلساتی را داشتیم با بانک مرکزی هم مشکلات ارزی‌شان حل شده است ما دو هفته گذشته جلسه داشتیم همین الان در کشور توزیع دارد انجام می‌شود و در حال انجام است، تأمین هم انجام شده و کمبود الحمدلله در سطح کشور برای کشت پاییزه نداریم اگر مشکلی هم بود قابل حل است هم در بانک مرکزی و هم در سایر منابع.
سوال: بحث افزایش قیمت هم برای کودها مطرح است؟
نیکبخت: دولت مصوبه داشت اجرا کردیم و افزایش قیمت داشتیم بله.
سوال: چالش بعدی که بعضی از کشاورزان داشتند تأمین سوخت مورد نیازشان در حوزه کشاورزی بوده که بعضاً در کمباین‌هایی که در بخش گندم فعالیت می‌کردند برای تأمین سوخت با مشکل مواجه بودند چه کردید و در این عرصه چه خواهد شد؟
نیکبخت: ما پیگیری‌های مستمری را از طریق دستگاه‌های ذیربط داشتیم که این کاهش سوخت را داشتند امروز بنده خدمت شما عرض می‌کنم که همه استان‌های کشور بر اساس پیگیری‌هایی که انجام گرفت هم در مجلس هم در دستگاه‌های مختلف ما سهمیه سوخت را که تا ۴۰ درصد کاهش داده بودند الان رساندیم به ۹۵ درصد این اصلاح شد و مشکلشان حل شده است.
سوال: در موضوع گوشت قرمز و گوشت سفید هم بفرمائید که وضعیت بازار و تولید چگونه است؟
نیکبخت: در ارتباط با مرغ، تخم مرغ و گوشت جنابعالی در جریان هستید ملت شریف ایران هم می‌دانند که پارسال همین موقع ما چه وضعیتی را داشتیم، پیش‌بینی‌ها هم بر این بود که قیمت‌ها روند صعودی خودش را ادامه خواهد داد و دغدغه همه این بود که در این شرایط ماه مبارک رمضان هم بیاید شرایط خیلی بحرانی خواهد شد تلاشی که انجام دادیم امروز شما آرامشی را که در بازار دارید می‌بینید در جهت تثبیت قیمت‌ها نسبت به همه سنوات گذشته شرایط بهتری را دارد، این باز تلاش تولید کنندگان بود که این اتفاق افتاد برای این که به ثبات برسیم اول باید به پایداری تولید برسیم بعد ثبات اتفاق بیفتد. امروز ظرف همین مدتی که بنده در وزارت جهاد کشاورزی بودم بیش از ۲۲۰ هزار تن مرغ و تخم مرغ صادرات داشتیم به کشورهای همسایه و دنبال بازارهای جدید هستیم مخصوصاً در تخم مرغ، شما در سال ۱۴۰۲ کمترین نوسان را مشاهده کردید و الان این شرایط تثبیت ادامه دارد و ما رقم خیلی خوبی را داریم تولید می‌کنیم. از یک میلیون و دویست هزار تن در سال ۱۴۰۱ به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تومان در سال ۱۴۰۲ رسیدیم، در سال ۱۴۰۳ برنامه‌ریزی کردیم که یک میلیون و چهارصد هزار تن را ۲۰۰ هزار تن هدف گذاری کردیم برای صادرات که داشته باشیم، مرغ هم زمانی که بنده مسئولیت وزارتخانه را گرفتم ۱۱۵ هزار تومان بود تولید مرغ هم به حداقل رسیده بود، جوجه‌ریزی به ۱۱۰ میلیون قطعه رسیده بود امروز ماهیانه ۱۵۰ میلیون قطعه داریم جوجه‌ریزی می‌کنیم، مستمرا داریم صادر می‌کنیم هم بازار دارد تأمین می‌شود هم صادرات اتفاق می‌افتد و هم صنعت را داریم تأمین می‌کنیم و این صادرات را هم دادیم به خود تشکل‌های بخش کشاورزی و ما وظایف تصدیگری را داریم واگذار می‌کنیم هم به اتحادیه مرغ میهن مرغ تخم گذار و هم مرغ گوشتی اینها را به آنها داده‌ایم و بازار را خودشان دارند تنظیم می‌کنند، انجام می‌دهند یعنی ما از وارد کنندگی به صادرکنندگی رسیدیم در تولید جوجه که این صنعت آسیب دیده بود و یک معضل بود برای این که کار خیلی سختی بود که ما بتوانیم جوجه را از خارج وارد کنیم این صنعت بازسازی شد امروز خودمان داریم تولید می‌کنیم و مجوز این را دادیم که صادرات جوجه هم اتفاق بیفتد. در ارتباط با گوشت هم ما برنامه‌ای را تنظیم کردیم در بدو ورود که آمدیم مولد کشی در واحدهای دامداری ما وجود داشت که در تلویزیون در برنامه‌های مختلف هم دیده بودید اولین گامی که باید برمی‌داشتیم برای کنترل مولد کشی بود و این که مولد کشی را باید جلویش را بگیریم. برای این اقدام ما رفتیم به سمتی که نهاده برایشان تأمین کنیم نزدیک به یک میلیون و ۳۰۰ هزار تن نهاده مدت‌دار به آنها دادیم و به امید خدا بر اساس برنامه‌ای که داریم و داریم پیش می‌رویم توانسته‌ایم در ارتباط با بازار گوشت هم تثبیتی اتفاق بیفتد.
سوال: البته به آن معنا اثر خودش را هنوز نگذاشته است.
نیکبخت: تمام پیش بینی‌ها بر این بود که گوشت بالای یک میلیون تومان می‌شود این الان تثبیت شده و رو به کاهش است، بین ۵۷۰ تا ۶۰۰ هزار تومان الان شقه گوسفندی است، گوشت گوساله هم با قیمت پایین‌تری است من خودم پریروز قیمت گرفتم شقه‌ی گوسفندی را از میادین، حتی گوشت تنظیم بازاری ۲۸۰ تا ۳۹۰ هزار تومان در فروشگاه‌های زنجیره‌ای و میادین شهرداری عرضه می‌شود. شما خاطرتان است در شرایط بحرانی آن صف‌های طولانی که وجود داشت و شرایط خیلی بدی را داشت امروز ما از این حالت‌ها بیرون آمدیم به یک شرایط تثبیت در بازار رسیدیم زحمات خیلی زیادی را تولید کنندگان کشیدند که الحمدلله امروز به این تثبیت رسیده است. امروز در کل زنجیره، هم نهاده به اندازه کافی تأمین شده و امروز در دسترس است، مدت‌دار دارند می‌گیرند هم جوجه یک روزه شرایط خیلی خوبی را دارد هم تولید خیلی خوب دارد اتفاق می‌افتد، بازار تأمین می‌شود و هم صادرات هم دارد اتفاق می‌افتد.
سوال: در روزهای اخیر یک سری مباحث در حوزه تصمیمات مدیریتی در مجموعه وزارت جهاد کشاورزی در فضای مجازی مطرح شده بود. بفرمائید ماجرای این اتفاقات چه بود؟
نیکبخت: اگر اجازه بدهید بحثی را در ارتباط با سبزی و صنفی داشته باشم مخصوصاً بحث سیب زمینی، گوجه و پیاز در طول یک سال گذشته مدتی که ما بودیم نوسان شدید قیمتی و میزانی از نظر کالا در این سه محصول نداشتیم جزو نادر سال‌هایی بوده که ما امروز این شرایط را به امید خدا پشت سر گذاشتیم.
تمام تغییراتی که اتفاق افتاده برای ما فرقی نمی‌کند ثانیه اول یا ثانیه آخر سفره مردم هم شوخی‌بردار نیست، تاکید حضرت آقا و مسئولین مملکتی هم بر همین است و بنده هم به عنوان یک سیاست کاری این در دستورکار ما است. ما تعارف نداریم سفره مردم هر کجا خللی پیش بیاید برای بهبود شرایط و بازار و سفره مردم و تأمین کالا تصمیم می‌گیریم.
سوال: در مسیر کاری شما چه خللی ایجاد شده بود که این تغییرات را ایجاد کردید؟
نیکبخت: تغییراتی که اتفاق افتاده بر اساس نیازی بود که باید این اتفاق می‌افتاد و عرض کردم برای بنده ثانیه آخر به اندازه ثانیه اولی که ما کار را شروع کردیم اهمیت دارد.
سوال: سوال بنده این است که الان افراد به سر کارشان برگشته‌اند؟
نیکبخت: خیر ما احکامی را که زدیم..
سوال: یعنی تغییرات اعمال شده است؟
نیکبخت: بله
سوال: معاون اول ورود کردند، درست است؟
نیکبخت: خیر رئیس دفترشان نامه زد، احکام را باید بنده ابطال کنم و با توجه به دلایلی که داشتیم هماهنگی‌های لازم صورت گرفت و احکام همچنان پابرجا است.
یکی دیگر از موضوعات مهم، صنایع تبدیلی و تکمیلی صنایع غذایی است، عرض کردم در اولویت‌ها هم اولویت دوم ما بود ما با هم پیوندی که بین صنعت و بازرگانی ایجاد کردیم امروز صحنه‌های زشتی که در ارومیه اتفاق می‌افتاد در بحث سیب زمینی و سایر محصولات را دیگر نمی‌بینید، خاطرتان است در کنار بلوارها با لودر سیب درختی‌ها را جابجا می‌کردند امروز ما آن شرایط را نداریم با کمک صنایع و جهت دهی صنایع و بازرگانان رفتیم به سمتی که محصولات صنعتی را به ثروت و سرمایه تبدیل کنیم که سودش به جیب کشاورز و صاحبان صنایع برسد.
