نگرانی‌های سیستماتیک بورس

البته با توجه به رشد قیمت نفت جهانی در روز گذشته، برخی از فعالان بازار بر این باورند که‌‌‌ افزایش بهای نفت در بازارهای جهانی باعث اقبال فعالان بازار سهام به نمادهای پالایشگاهی خواهد شد. گذشته از این باور سنتی که در میان فعالان بورس تهران وجود دارد، می‌توان گفت تا حدودی سودآوری پالایشگاه‌‌‌ها با قیمت نفت در بازارهای جهانی نه به‌طور صد درصد، اما تا حدودی مرتبط است. اما رابطه این مهم به گونه‌‌‌ای نیست که بتواند بر معاملات سهام اثر مثبت بگذارد و کلیت بازار را متاثر سازد؛ به‌ویژه اینکه حاشیه سود پالایشگاه‌‌‌های ایران به تصمیمات و سیاستگذاری‌‌‌های شرکت پالایش و پخش بستگی دارد.

ازاین‌رو نمی‌‌‌توان با قاطعیت انتظار داشت که سودآوری پالایشگاه‌‌‌ها در کوتاه‌مدت تحت تاثیر از این موضوع قرار بگیرد. از جریان معاملات روز گذشته نیز می‌‌‌توان دریافت که آنچه اهالی بازار سهام به آن وزن زیادی می‌دهند، فضای روانی حاکم بر معاملات است. نگاهی به روند معاملات صنایع بورسی از ابتدای سال نیز نشان می‌دهد که بورس تهران از ابتدای تابستان تاکنون، بیشتر اصلاح و نوسان خود را همسو با ریسک‌های سیاسی و اقتصادی انجام داده است، نه افزایش قیمت‌ها در بازارهای جهانی. از این‌رو برخی از تحلیل‌‌‌ها خروج پول ۱۹۰میلیارد تومانی از تالار سهام طی معاملات دیروز را به واکنش تلافی‌‌‌جویانه و حمله موشکی حزب‌الله لبنان به مراکز نظامی اسرائیل مرتبط می‌دانند. اگرچه حزب‌‌‌الله اعلام کرد به‌‌‌ دنبال گسترش درگیری‌‌‌ها در منطقه نیست، اما همین تحولات کافی است تا بورس تهران به‌سرعت گارد احتیاطی خود را بالا بیاورد. این وضعیت در حالی است که به نظر می‌رسد با نزدیک شدن به انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا هرگونه اظهارنظری از سوی ترامپ، جوی از تردید را بر فضای اقتصاد ایران تزریق کند.  

وضعیت دادوستدهای روز دوشنبه نیز حاکی از آن است که همواره نمادهای مستعد رشد قیمت با احتیاط سهامداران مواجه هستند؛ موضوعی که از نبود پتانسیل بازار سهام برای جذب نقدینگی جدید حکایت دارد؛ به ویژه اینکه برخی از تحلیلگران، انجام معاملات با محدودیت دامنه نوسان را به ضرر بازار می‌دانند. در این شرایط، اتخاذ تدابیری از سوی مقامات سیاستگذار همچون حذف محدودیت دامنه نوسان در راستای جلب اعتماد سرمایه‌گذاران می‌‌‌تواند علاوه بر کاهش رفتارهای سفته‌‌‌بازانه سبب واقعی‌شدن قیمت‌ها ‌‌‌شود. بر این اساس نه‌تنها از رفتارهای سوداگرانه در معاملات سهام کاسته می‌شود، بلکه شاهد ورود نقدینگی جدید در بازار نیز خواهیم بود.