خبرگزاری مهر- فرهنگ و اندیشه: ۱۰ سال پیش و در روزگاری که وبلاگ نویسی در میان بلاگرها مرسوم بود، در صفحه وبلاگم که چلچراغ شهادت نام داشت، مطالبی را برای شهدای عزیز و از قضا برادر شهیدم آقا جواد شاعری منتشر می کردم. از صندوقچه خاطرات حضرت پدر عکسی را یافتم که در نوجوانی به من داده بود. پشت عکس با خودکار آبی نوشته شده بود جنازه عراقی های مزدور...
*عکس‌ها تاریخ را می سازند
برای منی که شوق انتشار محتواهای مربوط به شهدا و جنگ… را داشتم، عکس را اسکن کردم و در صفحه وبلاگم منتشر کردم. توی متن هم مختصری از داستان عکس را نوشتم، سه سال گذشت و در عصر ظهور پیامرسان های موبایلی با گستره مخاطبان بی شمار، همان عکس را با روایتی غیر از آنچه نوشته بودم در پیامرسان وایبر و بعدتر واتس آپ و تلگرام و... به کرات مشاهده کردم که با سرعت خیره کننده ای در میان کاربران و گروهها بازنشر می شود. تیترهایی جذاب و مخاطب پسندی هم برایش انتخاب کرده بودند. «این کانال ها فراموش بشن، مردم میرن سراغ کانالهای دیگه» و... حتی سایت ها و خبرگزاری های مطرح هم بارها از آن عکس استفاده کرده اند. در سایت ها این عکس به قصه گردان حنظله و کمیل و آن ۳۰۰ شهید عزیز نسبت داده شده است.
* این روایت واقعی است
اما روایت و داستان واقعی این عکس، هر چه که باشد این هایی که در مجازآباد و رسانه ها بارها و بارها بازنشر شده نیست. حداقل بنا بر آنچه برادرم در پشت عکس نوشته چنین ادعایی از اساس اشتباه است. در برخی تصاویری که از رویدادهای متنوع خاصه جنگ ها در رسانه ها منتشر شده است صاحبان رسانه ها با برش دادن بخشی از عکس پاره حقیقت گویی هایی در روایت به وجود آورده اند در برخی از موارد همچون عکس مورد بحث این مقاله، مسئله عدم بررسی انتشار دهنده عکس و یا تطبیق آن با منابع تاریخی، آرشیو عکس های دفاع مقدس و یا کارشناسان این حوزه بوده است. از اینها گذشته در ساحت تبلیغات، ستاد تبلیغات جنگ به طور عقلانی برای اینکه خدشه ای به افکار عمومی وارد نشود، از انتشار برخی از تصاویر آن هم با این تعداد رزمنده شهید در یک کانال طبعاً خودداری می کرده است. آن هم زیرش بنویسد تصویر حماسی!
ضمناً بعید است این تصویر در آرشیو روزنامه های در دست انتشار دهه های گذشته موجود باشد، به نظر می رسد تنها نسخه این عکس با اطلاعات مختصر در پشت تصویر در دست اینجانب است. ای کاش توضیحات بیشتری از روزی که این عکس ثبت شده در دسترسم بود تا رزمندگانی که بر روی کانال ایستاده اند را پیدا کرده و با آنها گفت و گو می کردم، البته اگر کسانی از این افراد با دیدن این تصویر خاطره این روز در ذهن شان تداعی شده است، مشتاقم تا روایت شان را بشنوم، تا پازل تاریخ این عکس تکمیل شود.
اگر خاطرتان باشد در سال ۹۴ انتشار خبر بازگشت شهدای غواص با دست های بسته به کشور کارزاری را برای رسانه های ضد انقلاب فراهم کرد تا با تحت فشار قرار دادن افکار عمومی و سو استفاده از احساسات پاک هموطنان مان از آب گل آلود ماهی بگیرد. آن اتفاق از منظر رسانه با همه تحلیل های علمی، نظامی و ارتباطاتی در ساحت رسانه در تاریخ ماندگار شد. اما عرضم این است، الحمدالله این تصویر به هر دلیلی دست مایه چنین مسائل رسانه ای قرار نگرفت.
اما به عنوان روزنامه نگار مقاومت و کسی که این عکس را برای نخستین بار در بستر وب منتشر کرده، بر خود لازم دانستم که داستان واقعی آن را به قدر اطلاعم در رسانه وزین مهر منتشر کنم، هر چند تاکنون ده ها هزار نفر این عکس را با روایت های مختلف بازنشر کرده باشند. امید که در گوشه ای از تاریخ روایت حقیقی تری از این تصویر باقی بماند.
قبل از انتشار این یادداشت با دوست نویسنده ام، آقا حمید بنا تماس گرفتم، حاج حمید چندی پیش کتابی با عنوان گردان کمیل چاپ کرده و اطلاعات خوبی در خصوص تاریخ این موقعیت جغرافیایی و رزمندگانش دارد. آقای بنا وقتی عکس را دید گفت: اولین چیزی که بعد از دیدن این تصویر به ذهنم رسید این است که؛ کانال کمیل خیلی عریض و طویل تر از این حرف هاست، این کانال مرزی بوده که عراقی ها از چزابه تا فکه به طول چندین کیلومتر با عرض ۶ متر و عمق ۴ متر برای سپر یا دژ دفاعی احداث کرده بودند. با این اطلاعات به نظر می رسد این عکس ارتباطی با آن رویداد تاریخی ندارد.
و اینک قصه شما…
راستی تر اینکه تاکید می کنم، اگر یادگاران دفاع مقدس با دیدن این عکس این برش از تاریخ در ذهن شان تداعی شده و احیاناً در این موقعیت جغرافیایی حضور داشته اند، مشتاقم تا خاطره شان را بشنوم و بنویسم. از آن هایی که این متن را خوانده اند تقاضامندم تا در بازنشر آن ما را یاری کنند.
*رضا شاعری
