با توجه به اینکه نظامیان و سربازان در حفظ امنیت کشور نقش حیاتی دارند و از طرفی سلامت شرط ضروری برای ایفای نقشهای اجتماعی است؛ به همین دلیل پژوهشگران با انجام مطالعهای تاثیر دوره آموزش عمومی نظام وظیفه را بر کیفیت خواب سربازان بررسی کردند.
در این بررسی که در سال ۱۳۹۵ انجام شد؛ تمام سربازان یک مرکز آموزشی عمومی خدمت سربازی، مورد مطالعه قرار گرفتند و ۵۲۰ نفر از سربازان در دو مرحله ابتدا و انتهای دوره آموزشی سربازی، با استفاده از پرسشنامه بررسی شدند. دوره آموزشی به مدت دو ماه و روزانه حداقل شش تا هشت ساعت و در پارهای موارد همراه با بیدار باش و خشم شبانه است.
در پرسشنامه کیفیت خواب؛ ابعاد مختلف از جمله توصیف کلی فرد از خواب، تاخیر در به خواب رفتن، طول مدت خواب مفید، کفایت خواب، اختلالات خواب، میزان داروی خوابآور مصرفی و عملکرد صبحگاهی؛ بررسی شد.
بیشتر شرکتکنندگان در پژوهش، مجرد، حدودی نیمی از آنها دارای تحصیلات دیپلم، نزدیک به ۶۸ درصد ساکن شهرهای بزرگ و نزدیک به ۶۷ درصد قبل از دوره سربازی شاغل بودند.
نتایج این مطالعه حاکی از آن است که نمره کلی کیفیت خواب، قبل و بعد از دوره آموزشی سربازی از نظر آماری معنادار است و به طور کلی کیفیت خواب سربازان در انتهای دوره آموزشی سربازی افت پیدا میکند.
در این بررسی مشخص شد که در همه ابعاد خواب به جز بعد تاخیر در به خواب رفتن، تفاوت آماری معنادار وجود دارد و نشانگر آن است که آموزش عمومی دوران سربازی بر کیفیت خواب سربازان اثر می گذارد.
پژوهشگران این مطالعه با توجه به افت کیفیت خواب، برگزاری جلسات مشاوره گروهی، تقلیل بیدارباشهای شبانه، بهبود تغذیه و ایجاد بستری مناسب برای انجام فعالیتهای ورزشی، را پیشنهاد میکنند.
در انجام این پژوهش محسن ملاهادی و محمدمهدی سالاری؛ پژوهشگران انستیتو سبک زندگی دانشگاه علوم پزشکی بقیهالله (عج)، مشارکت داشتند.
یافتههای این مطالعه به صورت مقاله علمی پژوهشی با عنوان «تاثیر دوره آموزش عمومی نظاموظیفه بر کیفیت خواب سربازان» در مجله مراقبتی نظامی زیر نظر دانشکده پرستاری ارتش جمهوری اسلامی ایران؛ منتشر شده است.
۴۷۲۳۱