رپرتاژ آگهی: از مهم ترین دلایلی که منجر به افزایش قیمت ها شده اتفاقات سیاسی داخلی و خارجی مانند انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری، تنش های خاورمیانه و جنگ غزه بود. عامل مهم دیگر ناترازی شدید در حوزه انرژی در کشور است که قصد داریم در این خبر بیشتر به آن بپردازیم. همچنین بررسی خواهیم کرد که آیا افزایش قیمت آهن ادامه خواهد داشت؟ و راه حل رفع آن از نظر صنایع و همچنین از نظر کارشناسان چیست؟
مسئله محدودیت های انرژی مانند ناترازی برق در ماه های گرم سال، اصلی ترین عواملی هستند که باعث کاهش تولید صنایع می شوند. کاهش تولید نیز خود سیگنالی مستقیم برای افزایش قیمت ها است.
علاوه بر این همواره مسائل سیاسی داخلی و خارجی بر نوسان قیمت آهن تاثیرگذار هستند. در حال حاضر نیز به دلیل جنگ اسرائیل و غزه و تنش های مربوط به آن، همچنین انتخابات زودهنگام ریاست جمهوری در کشور، شاهد شیب افزایشی قیمت دلار و در نتیجه افزایش قیمت آهن بودیم.
حتی در ماه های آینده اتفاقات سیاسی مانند انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، می تواند سیگنالی برای قیمت آهن در فصل سرد سال باشد. با مقایسه وضعیت اقتصاد ایران با انتخاب دونالد ترامپ یا کامالا هریس می توان گفت انتخاب هریس احتمالا منجر به نوسان کمتر در بازار خواهد شد، ولی انتخاب ترامپ با شوک افزایشی در بازار همراه خواهد بود.
در بین عوامل فوق، مسئله ناترازی انرژی در ماه های جاری صنایع را بیشتر و به طور مستقیم درگیر کرده است که در ادامه آن را بیشتر بررسی می کنیم.
ناترازی برق در ماه های گرم سال، باعث شده صنایع مختلف به ویژه تولیدکنندگان آهن و فولاد دچار کاهش تولید شده و در تحویل سفارش های مشتریان ناتوان باشند. این مسئله به خصوص با کاهش ذخیره آهن خام به عنوان مواد اولیه در کارخانه ها، منجر به توقف کامل تولید در برهه ای از زمان خواهد شد.
با توجه به این عوامل، افزایش قیمت آهن و انواع مقاطع فولادی امری طبیعی است و اگر اقدامی از سوی دولت در خصوص کنترل ناترازی ها صورت نگیرد، افزایش قیمت ها می تواند شیب تندتری پیدا کند.
اگر ناترازی های انرژی ادامه داشته باشد، روند افت تولید و سپس عدم تولید سفارش های مشتریان باعث التهاب بازار و افزایش بیشتر قیمت ها می شود. البته ممکن است شرکت هایی که مقدار قابل ملاحظه ای فولاد خام یا مواد اولیه تولید یا ذخیره سازی کرده اند، بتوانند با تولید بهینه و تامین به موقع بازار داخل، تا حدودی از ایجاد التهاب در بازار جلوگیری کنند.
اما فعالان بازار معتقد است با پایان یافتن این ذخایر و افزایش میزان ناترازی ها، تولیدکنندگان شمش آهن و صنایع پایین دستی، دیگر نمی توانند محصولی به بورس یا بازار عرضه کنند و چالش افزایش قیمت ها مجدد تکرار می شود.
طبق آمار، صنایع بین 6 تا 7 درصد از انرژی الکتریکی کشور را مصرف می کنند. صنایع مختلف از جمله صنعت فولاد و آهن با استناد به این آمار اعتقاد دارند این میزان مصرف در برابر ارزآوری و سودآوری صنایع و اشتغال زایی آن ها، عدد قابل ملاحضه ای نیست و نباید با محدود کردن منابع انرژی صنایع، به توسعه اقتصادی و صنعتی کشور خسارات سنگینی وارد کرد.
آن ها معتقدند ضرور و زیان ناشی از توقف خطوط تولید برای مردم، بیشتر از اعمال خاموشی منازل است! یعنی بهتر است خاموشی ها به سمت مصارف خانگی سوق داده شود، زیرا افزایش قیمت آهن و تورم ناشی از آن، نگران کننده تر است.
اما لازم است به این نکته اشاره کنیم، طبق آمار دفتر اطلاعات انرژی آمریکا که در نمودار زیر آمده، در سال میلادی گذشته (2023) برخلاف تصور ایجاد شده در رسانه ها، مصرف برق در ایران براساس توسعه‌یافتگی و جمعیت، نسبت به کشورهای منطقه خیلی بالا نیست. در واقع انگشت اتهام نه به سمت مصرف خانگی و نه صنایع، بلکه به سمت توانایی تولید و عرضه انرژی در دولت است.
فعالان بازار آهن از جمله شرکت آهن ملل ، کاربردی ترین پیشنهاد برای کنترل ناترازی انرژی در کشور را کاهش سهم دولت در تولید انرژی می دانند.
با کاهش سهم دولت و متعاقبا فراهم کردن بستر سرمایه گذاری و حمایت جدی از بخش خصوصی در تولید انرژی، می توان شرایط بهتری برای تولید انرژی و کاهش چالش های مربوط به آن متصور شد.
رشد اقتصادی، کاهش تورم و بهبود شاخص های اقتصادی هر کشور به تولید ناخالص داخلی وابسته است. اما با مدیریت و سیاست های نادرست در حوزه انرژی، خسارت های جبران ناپذیری بر درآمد و توسعه اقتصادی کشور وارد می شود و بهترین راه در حال حاضر، حمایت از بخش خصوصی در زمینه تولید انرژی است.
نتیجه نهایی
تاثیر ناتراژی انرژی، به ویژه قطعی برق و در نتیجه کاهش تولید صنایع از جمله صنعت آهن و فولاد، بدون شک در ماه های آینده بیشتر مشاهده خواهد شد. امیدواریم برنامه ریزی های بهتر و اصلاح سیاست ها، در ادامه منجر به کاهش مشکلات و چالش های بازار آهن و در نتیجه کنترل افزایش قیمت آهن شود.
