دستگیری مالک تلگرام در فرانسه و محاکمه او، باعث برخی تحولات در تلگرام شد. این تحولات به چتهای خصوصی مربوط میشود و حالا چتهای خصوصی نیز قابلیت پیگیری دارند. برخی کاربران معتقدند که این اتفاق با فشار آمریکا و اتحادیه اروپا رخ داده است. حالا دولتهای غربی میتوانند به محتوا چتهای کاربران تلگرام دست پیدا کنند. این درحالیست که هنوز ایران با مسأله فیلترینگ تلگرام هم کنار نیامده و نمایندهای از تلگرام در ایران وجود ندارد.
مهدی مصلحی، کارشناس امنیت شبکه، معتقد است که اتحادیه اروپا و آمریکا برخی مطالبات خود را به مالک تلگرام تحمیل کردهاند؛ او در اینباره میگوید: «تلگرام تاکنون به خاطر اینکه با هیچ دولتی از جهت ارائهٔ اطلاعات کاربران همکاری نکرده بود، محبوبیت و استقلال قابل توجهی نسبت به دیگر پلتفرمها داشت. شنیده میشود این اتفاق با توجه به فشار آمریکا به فرانسه انجام شده است در حالیکه ۱۰ درصد از کاربران فرانسوی از تلگرام استفاده میکنند اما به دلیل نقض مکرر قوانین حریم خصوصی مالک تلگرام را دستگیر کردند. مالک تلگرام میگوید که یک سری مطالبات را به او تحمیل کردهاند. اینکه چتهای خصوصی هم قابلیت پیگیری پیدا کردهاند، با فشار اتحادیه اروپا به تلگرام تحمیل شده است. به احتمال زیاد مالک این شرکت با توجه به اینکه محل زندگیاش در دبی است، به آرامی به سمتی میرود که برای نجاتدادن کسبوکارش، همکاریهایی با غرب بکند. »
تغییرات تلگرام؛ خواست دولتها یا مردم؟
او معتقد است که برخی تغییرات در تلگرام تنها خواستهٔ دولتها نبوده و جامعه نیز انتظار برخی محدودیتهای بیشتر در حوزه پورنوگرافی در تلگرام را داشته است. او میگوید: «الزاماً نمیتوان گفت دست دولتها برای بررسی چتهای خصوصی باز شده است. یک سری از تغییراتی که صورت گرفته مطالبه مردم هم بوده است. مشخصاً مسدود شدن کانالهای پورنوگرافی کودکان، خواست عمومی بود. مسیر پیش رو تلگرام به سمتی میشود که اولویتهای این مجموعه تغییر میکند و همکاریهای بیشتری با دولتها خواهد کرد.»
کاربران ایرانی با تحولات تلگرام چه میکنند؟
این کارشناس امنیت شبکه معتقد است که تغییرات تلگرام به علت فقدان نماینده در ایران و قطع ارتباط این شرکت با ایران، چندان بر روند فعالیت کاربران ایرانی اثرگذار نیست. او میگوید: «کاربر ایرانی تلگرام هیچ تغییری حس نمیکند، چون دسترسی دولت کشورمان به این اطلاعات امکانپذیر نیست. این ارتباط زمانی شکل میگیرد که یک نماینده از طرف تلگرام در ایران حضور داشته باشد تا نسبت به نیازها، یک سری از چتها را به درخواست دادگاه، ارائه دهد. به علت فقدان نماینده تلگرام در ایران مالک تلگرام نیز در صحبتهای چند روز اخیر از ایران و روسیه نام برده بود که به علت عدم ارائه اطلاعات از سوی این پلتفرم، دچار فیلترینگ در این کشورها شده است. اگر کاربر ایرانی وجود داشته باشد که اطلاعاتش اهمیت زیادی برای افرادی در خارج داشته باشد، حریم خصوصی آن کاربر در ایران نقض میشود.»
محبوبیت تلگرام در دوراهی دولت-ملت
مصلحی معتقد است که تلگرام ناچار به همکاری با دولتهای غربی است و این اتفاق تا حدی از محبوبیت این مجموعه را میکاهد. او میگوید: «تقریباً تمام پلتفرمهای فعال و محبوب با دولتهای غربی کنار آمدهاند. در توییتر و یوتیوب هم چنین تجربهای داشتهایم. این شرکتها نشان دادهاند که به درخواست دولتهای غربی، حاضر هستند خیلی از اطلاعات را به دولتها بدهند. تلگرام اگر مسیر قبل را ادامه ندهد و فقط به تمایلات دولتهای غربی توجه کند، مقداری از کاربران آن کم خواهند شد. افسوس که در ایران پلتفرمی را به قدرت تلگرام نداریم و ناچار هستیم در هر شرایط و قانونی چه به نفع خودمان و چه به ضررمان از این پلتفرم استفاده کنیم. حالا که دولت تغییر کرده بهتر است از راهاندازی پلتفرمهایی با قدرت بالا و یا توافق با تلگرام و واتساپ حمایت کنند.»
تلگرام وارد فصل جدیدی از فعالیت خود شده است؛ فصلی که دولتهای غربی در آن سهم بیشتری دارند. چتهای تلگرام هم از حالت خصوصی درامده و در صورت نیاز و حکم قانونی، غربیها میتوانند به چتهای شهروندان دسترسی داشتهاند. با این وجود هنوز ایران تلگرام را در فیلتر نگه داشته و با وجود استفاده بسیار زیاد شهروندان ایرانی از این پلتفرم معروف، اقدام مثبت و خاصی در این زمینه انجام نشده است.
منبع: رویداد 24