داروی «آدرال» (Adderall) درمانی مؤثر برای اختلال کم‌توجهی – بیش‌فعالی (ADHD) است اما افزایش شدید نسخه‌های تجویز این دارو در ایالات متحده در 2 دهه گذشته باعث نگرانی محققان درباره عوارض جانبی نادر اما جدی آن شده است.
براساس گزارش ScienceAlert، پژوهش جدید محققان بیمارستان مک‌لین (McLean) در بوستون آمریکا نشان داده است خطر ابتلا به روان‌پریشی یا شیدایی (Mania) در افرادی که دوزهای بالای آدرال را مصرف می‌کنند، حدود 5 برابر بیشتر است.
محققان می‌گویند بعد از همه‌گیری کرونا که تجویز دارو از راه دور بیشتر شد، نبود دستورالعمل‌های ایمنی برای مصرف دوز بالای داروی آدرال منجر به مصرف زیاد این دارو شده است. البته سازمان غذا و داروی آمریکا پیش‌ازاین هشداری به برچسب این دارو اضافه کرده بود اما درباره میزان عوارض جانبی آن تحقیقات نسبتاً محدودی است.
محققان در پژوهش جدید خود، سوابق سلامت افراد 16 تا 35 ساله را که بین سال‌های 2005 تا 2019 در چند بیمارستان مختلف آمریکا بستری شده بودند، بررسی کردند. محققان 1374 نفر را شناسایی کردند که اولین بار بود دوره روان‌پریشی یا شیدایی را تجربه می‌کردند. محققان این افراد را با 2748 بیمار دیگر که به‌دلیل سایر شرایط روان‌پزشکی در بیمارستان بستری شده بودند، مقایسه کردند.
پژوهشگران دریافتند افرادی که آدرال مصرف کرده بودند، در مقایسه با افراد گروه دیگر 2.68 برابر بیشتر احتمال داشت به‌دلیل روان‌پریشی یا شیدایی در بیمارستان بستری شوند؛ به عبارت دقیق‌تر این احتمال در دوزهای بالاتر از 40 میلی‌گرم به 5.28 برابر افزایش می‌یافت.
محققان در تجزیه‌وتحلیل جداگانه دیگری هیچ خطری را در «ریتالین» (Ritalin)، داروی دیگری که برای ADHD تجویز می‌شود، شناسایی نکردند. آن‌ها احتمال می‌دهند این مسئله می‌تواند به‌دلیل تفاوت‌های کلیدی عملکرد این دو دارو باشد.
در برچسب فعلی داروی آدرال، معمولاً مصرف 20 میلی‌گرم توصیه شده اما ممکن است در عمل، پزشکان در نسخه‌های خود دوز دیگری تجویز کنند. محققان می‌گویند: «بی‌دقتی در تجویز دوز» می‌تواند عوارض جانبی جدی داشته باشد؛ به گفته آن‌ها مردم، ازجمله پزشکان، ممکن است فکر کنند می‌توانند تمام علائم ADHD را از بین ببرند اما این واقع‌بینانه نیست.
