در رویداد «تپسل برانچ» که دیروز، دوشنبه ۲۶ شهریور، برگزار شد، بازیسازان درباره چالشها و فرصتهای پیش روی این صنعت به گفتوگو نشستند. بازیسازان ایرانی عقیده دارند کمبود سرمایه، نبود امکان حضور در بازار جهانی و مهاجرت نیروی انسانی از اساسیترین چالشهای این صنعت هستند.
ابتدای این رویداد، «احمد عطارزاده»، مدیر ارشد مارکتینگ «تپسل»، با اشاره به آمارهای جهانی صنعت بازی، از پتانسیل بالای این صنعت در ایران خبر داد. او گفت: «صنعت بازی در سال ۲۰۲۰ بیش از ۱۶۰ میلیارد دلار درآمد داشته و بیش از ۲.۷ میلیارد گیمر در جهان دارد. در ایران نیز بیش از ۳۰ میلیون گیمر فعال هستند که نشان از بازار بزرگ و روبهرشد بازی در کشورمان دارد.»
عطارزاده همچنین با تأکید بر اهمیت تهیه گزارشی جامع از وضعیت صنعت بازی در ایران، اعلام آمادگی کرد که تپسل این گزارش را با همکاری دیگر فعالان این حوزه تهیه کند. او معتقد است چنین گزارشی میتواند به بازیسازان کمک کند با ارائه تصویری روشن از وضعیت این صنعت، در گفتوگویی با دولت و تصمیمسازان، مطالبات خود را مطرح کنند.
«امین فروغی»، مدیرعامل شرکت «فانتوری»، با اشاره به سرمایهگذاری اندک در صنعت بازی، این موضوع را مهمترین مشکل این حوزه دانست. او گفت: «پول به صنعت بازی نمیآید و سرمایهگذاریهای قابلتوجهی در این حوزه انجام نمیشود. برای بسیاری از برندها، سرمایهگذاری در این حوزه توجیه اقتصادی ندارد و بازیسازان نیز برای تبلیغات با مشکلات زیادی روبهرو هستند.»
فروغی با اشاره به کوچک بودن بازار بازیسازی ایران، سودآوری کم در این حوزه را دلیل اصلی جذبنکردن سرمایهگذاران دانست. او با استناد به گزارش یکی از پلتفرمهای ایرانی، حجم کل درآمد بازیسازان ایرانی را رقمی بسیار پایینتر از استانداردهای جهانی برآورد کرد و گفت: «اندازه کوچک بازار باعث شده است که سرمایهگذاری در این حوزه بازدهی مالی پایینی داشته باشد.»
مدیرعامل فانتوری یکی از دلایل اصلی کوچک ماندن بازار بازی ایران را نگاه محلی و محدودیت به بازار داخلی دانست. او معتقد است وابستگی صرف به کاربران داخلی و اعتمادبهنفس نداشتن برای حضور در عرصه بینالمللی، باعث شده صنعت بازی ایران رشد و توسعه کافی نداشته نباشد.
فروغی با تأکید بر اهمیت نگاه بینالمللی در صنعت بازی، گفت: «در شرایط فعلی که وضعیت اقتصادی کشور مناسب نیست، تمرکز صرف بر بازار داخلی نمیتواند منجر به رشد و توسعه صنعت بازی شود. برای موفقیت در این صنعت، باید بهدنبال فرصتهای موجود در بازار جهانی باشیم.»
او همچنین بر ضرورت ایجاد زیرساختهای لازم برای ورود به بازار جهانی تأکید کرد و گفت: «خوشبختانه صنعت بازی از حساسیتهای بینالمللی کمتری برخوردار است. با ایجاد زیرساختهای مناسب، میتوانیم به بازارهای جهانی متصل شویم و سرمایهگذاریهای خارجی را جذب کنیم. تغییر نگاه از بازار داخلی به بازار جهانی حتی میتواند منجر به تغییر نگرش سرمایهگذاران داخلی نیز شود.»
فروغی معتقد است ایجاد یک یا چند هاب گیمینگ در کشور میتواند به توسعه و پیشرفت صنعت بازی ایران کمک شایانی بکند. به گفته وی، این هابها میتوانند بهعنوان مراکز تجمع بازیسازان، سرمایهگذاران و سایر فعالان این حوزه عمل کرده و به ایجاد اکوسیستمی قوی در صنعت بازی کمک کنند.
فروغی همچنین به فعالیت شرکت فانتوری در حوزه صادرات بازی اشاره کرد و گفت: «ما در فانتوری تلاش میکنیم تا بازیهای ایرانی را به بازارهای جهانی معرفی کنیم. باتوجهبه سابقه فعالیت در حوزه نشر بازی، توانستهایم زیرساختهایی برای صادرات بازی ایجاد کنیم. البته برای رسیدن به موفقیت در این زمینه، نیازمند همکاری همه فعالان صنعت بازی هستیم.»
مدیرعامل فانتوری دخالت حاکمیت و قانونگذاری را یکی دیگر از چالشهای صنعت بازی دانست. او گفت: «قوانین و مقررات دستوپاگیر و همچنین حمایتهای نادرست نهادهای دولتی، باعث ایجاد برخی مشکلات در این صنعت شده است، بهعنوان مثال، برخی شرکتها تنها بهدنبال دریافت حمایتهای مالی بوده و به تولید بازیهای باکیفیت توجهی نداشتهاند که این امر به ضرر کل صنعت تمام شده است.»
امین فروغی به یکی دیگر از معضلات اصلی صنعت بازیسازی در ایران اشاره میکند؛ به گفته او، ناتوانی در جذب سرمایه در صنعت بازی ایران، باعث شده بسیاری از نیروهای متخصص این حوزه به کشورهای دیگر مهاجرت کنند.
فروغی با اشاره به کشورهای منطقه منا، میگوید: «این کشورها بهدلیل دارا بودن منابع مالی فراوان، فرصتهای سرمایهگذاری بسیار خوبی را برای صنعت بازی فراهم کردهاند. درحالیکه ما در ایران با کمبود سرمایه مواجهیم، کشورهای منطقه بهدنبال جذب بازیسازان متخصص هستند. متأسفانه بهدلیل عدم اتصال به بازارهای جهانی و ایجاد موانع برای سرمایهگذاری خارجی، نهتنها نتوانستهایم از این فرصتها استفاده کنیم، بلکه شاهد مهاجرت نیروهای متخصص خود به این کشورها هستیم.»
در نشست تپسل برانچ، فعالان صنعت بازی با سابقهای طولانی، مشکلات و دغدغههای این حوزه را شرح دادند؛ یکی از مهمترین چالشهایی که بر آن تأکید کردند، مسئله حاکمیت و قوانین صنعت بازی بود. مدیرعامل استودیوی بازیسازی «نردبان اندیشه»، سازنده بازی آمیرزا، فیلترینگ گوگلپلی را نمونهای از مشکلات ناشی از سیاستگذاریهای حاکمیت دانست و ابراز امیدواری کرد که دولت جدید به این مسئله رسیدگی کند.
«محمد زهتابی»، مدیر استودیوی «بازیهای پاییزان»، نیز به مشکل درآمدزایی در صنعت بازی ایران اشاره کرد. او با مقایسه سهم تبلیغات در درآمد شرکتهای بازیسازی جهانی و ایران، این تفاوت را چالشی جدی دانست. زهتابی معتقد است محرومیت از درآمدهای تبلیغاتی، مانع تولید بازیهای باکیفیت و ورود به بازارهای جهانی میشود.
مدیر محصول اپلیکیشن «پنکو» نیز بر اهمیت ارتباطات بینالمللی در صنعت بازی تأکید کرد. به گفته او، مشکلات حوزههای توزیع و پرداخت ناشی از تحریمها، مانع رشد جهانی صنعت بازی ایران شده است.
در ادامه نشست تپسل برانچ، فعالان صنعت بازی به چالشهای دیگری نیز اشاره کردند که بر رشد و توسعه این صنعت تأثیرگذار است.
«احسان سلیمانی»، مدیر مارکتینگ شرکت «مدریک»، به مشکل تبلیغات و جذب کاربر اشاره کرد و گفت: «پلتفرمهای تبلیغاتی شرایطی را برای ما فراهم نمیکنند تا بتوانیم مخاطبان زیادی جذب کنیم. رقابت با کسبوکارهای بزرگتر که بودجه تبلیغاتی بیشتری دارند، برای ما بسیار دشوار است. به همین دلیل، جذب مخاطب برای بازیها بسیار سخت شده است و نرخ بازگشت سرمایهگذاری در این حوزه بسیار پایین است.»
«شهره اسماعیلی»، مدیر محصول استودیو بازیسازی «کاریزما»، ضمن تأیید مشکلات موجود، بر اهمیت اشتراکگذاری دانش و تجربه بین بازیسازان تأکید کرد. او گفت: «کمبود دانش، عدمهمکاری و کمبود نیروی انسانی متخصص ازجمله مشکلات اصلی صنعت بازی ایران است. ما باید با همکاری یکدیگر، دانش و تجربه خود را به اشتراک بگذاریم تا بتوانیم بر این مشکلات غلبه کنیم.»
مهاجرت نیروی انسانی متخصص نیز در قالب یکی از مشکلات جدی صنعت بازی مطرح شد. فعالان این حوزه نگرانی خود را درباره ازدستدادن نیروهای متخصص و دشواری جذب نیروی جایگزین ابراز کردند.
درنهایت، بیشتر فعالان حاضر در نشست بر این نکته تأکید کردند که مشکل اصلی صنعت بازی ایران کمبود سرمایه است. آنها معتقدند اگر مشکل اقتصادی حل شود، بسیاری از مشکلات دیگر نیز مرتفع خواهد شد. به گفته آنها، طی بیش از یک دهه فعالیت صنعت بازی در ایران، هنوز سرمایهگذاری جدی و قابلتوجهی در این حوزه انجام نشده است. این مسئله نهتنها مانع توسعه بازیهای داخلی شده، بلکه باعث خروج نیروی انسانی متخصص و ناتوانی برای ورود به بازارهای جهانی شده است.