به گزارش خبرگزاری مهر، سرانجام پس از ۱۲ سال تعلل، روند واردات و صادرات طلا در کشور تغییر یافت، این رویکرد تازه مورد توجه تجار و تولیدکنندگان طلا قرار گرفته، در عین حال نقطه نظرات نهادهای دولتی نظیر ارگان‌های امنیتی، سازمان ملی استاندارد، وزارت صمت و … نیز در آن لحاظ شده است، به بیانی رویکرد جدید، مورد اجماع تمام گروه‌های مرتبط با فلزات گران‌بها قرار دارد.
فرایند، پیشین مشکلات متعددی را ایجاد کرده بود، درواقع تاجر ابتدا باید در سامانه جامع تجارت سفارش خود را ثبت می‌کردند، در ادامه کالا به‌صورت مسافری وارد گمرک و در این بخش اظهار می‌گردید، سازمان مالی استاندار یا آزمایشگاه مورد تأیید این نهاد باید عیارسنجی طلا را مورد بررسی قرار می‌داد، در نهایت پس از صدور تأییدیه، توزین و تشریفات قانونی، تاجر قادر به ترخیص طلا بود.
در این فرایند به دلیل عدم امکان ترخیص کالا در همان روز، تاجر باید هزینه‌های سنگینی را متحمل می‌شد، همچنین انجام این فرایند در روزهای تعطیل و خارج از ساعات اداری امکان نداشت، الزام به اخذ مجوز استاندار نیز یک سد راه سنگین برای واردکنندگان بود، چرا که تاجر باید نمونه طلا را از گمرک خارج و به سازمان ملی استاندارد یا آزمایشگاه مورد تأیید انتقال می‌داد.
در این بخش نیز رویه عجیبی حکم‌فرما بود، به‌عنوان نمونه برای عیارسنجی یک سرویس طلا (۲ عدد گوشواره، گردنبند و دستبند) یک عدد گوشواره انتخاب می‌شد، یا قسمتی از طلا مورد برش قرار می‌گرفت، به بیانی تاجر در نهایت با یک طلای ناقص مواجه بود.
فارغ از این مسائل، امکان انجام کامل این فرایند در سالن مسافری فرودگاه وجود نداشت، تجار باید با کیف‌های چند ۱۰ کیلوگرمی طلا، در فرودگاه از یک مکان به مکان دیگری مراجعه کنند، موضوعی که حتی مباحث امنیتی را نیز در پی داشت، همین مشکلات متعدد سبب شده بود که طلا به صورت قاچاق وارد یا از کشور خارج شود.
اتاق فلزات گران‌بها و حل مشکل تجار
خوشبختانه گره کور این ماجرا پس از یک دهه باز شد، جلسات متعدد میان گمرک، اتحادیه طلا و جواهر، بانک مرکزی، ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، وزارت صمت، وزارت راه و شهرسازی، وزارت اطلاعات، سازمان ملی استاندارد و نهادهای دیگر به رویکرد جدیدی یعنی تأسیس اتاق فلزات گران‌بها در گمرک فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) ختم شد، البته این طرح در گام اول در گمرک فرودگاهی امام خمینی (ره) به‌عنوان مبدأ اصلی واردات طلا اجرا شده است.
مطابق با اطلاعات اعلامی، «درخواست مالک واقعی شمش طلا از گمرک فرودگاه امام خمینی (ره) و دریافت دستور لازم، صدور قبض انبار شمش وارداتی توسط مسافر به نام صاحب کالا به‌عنوان مرحله اول این فرایند جدید شناخته می‌شود. در صورت قصد رفع تعهد ارزی از سوی مالک، ارائه ثبت سفارش الزامی است، همچنین اگر فردی خواهان انتقال طلا باشد، حضور شخص متقاضی در زمان ارائه درخواست با ارائه گواهی امضا در دفترخانه استاد رسمی، الزامی است. درصورتی‌که متقاضی در گمرک احراز هویت نشده باشد، با مراجعه به واحد احراز هویت، اقدامات لازم صورت خواهد پذیرفت و در پایان تنظیم اظهارنامه، انجام تشریفات گمرکی، اخذ نظریه آزمایشگاه، تحویل و خروج کالا محقق خواهد شد.» به‌عنوان رویکرد جدید ورود طلا به کشور شناخته می‌شود، همچنین مراحل گفته شده به سبب تأسیس اتاق فلزات گران‌بها در گمرک فرودگاه، عملاً در یک روز صورت خواهد پذیرفت.
مطابق با اعلام مسئولین در روز افتتاحیه این اتاق (دوشنبه ۲۶ شهریور ماه)، این فرایند به صورت آزمایشی (از ۴۵ روز گذشته) در حال اجرا بوده و در همین مدت کوتاه اتفاقات مثبتی در حوزه فلزات گران‌بها رخ داده است.
درواقع بررسی آمارهای رسمی نشان می‌دهد تا پیش از سال ۱۴۰۱ عملاً واردات رسمی طلا صورت نمی‌گرفت، چرا که ساز و کار اجرا با مشکلات متعدد همراه بود، در این سال نیز شاهد ورود حدود یک تن طلا به کشور بودیم.
| زمان |
۵ ماه ۱۴۰۳ |
۱۴۰۲ |
۱۴۰۱ |
۱۴۰۰ |
۱۳۹۹ |
| میزان واردات |
۳۰.۶ تن |
۲۹ تن |
۱ تن |
۰ |
۰ |
این عدد در سال ۱۴۰۲ به ۲۹ تن رسید، اما با تأسیس اتاق فلزات گران‌بها در گمرک فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) در ۵ ماه ابتدایی سال جاری، حدود ۳۰.۶ تن طلا وارد کشور شده است که نسبت به مدت مشابه سال گذشته رشد ۶۲۳ درصدی داشته است، چرا که در مقطع زمان عنوان شده، تنها ۴ تن و ۲۳ کیلوگرم طلا وارد شده بود.
با رویه فوق روند صادراتی کشور نیز دچار تحول شده، چرا که روند خروج مصنوعات طلا نیز تغییریافته است، درواقع فرایندهای سخت و خسته‌کننده سابق حذف و تولیدکننده قادر خواهد بود، محصولات خود را با سهولت به کشورهای دیگر صادر کند، امری که بر روی درآمدهای کشور تأثیرگذار خواهد بود.
البته هنوز برخی از نکات از دید مسئولین و اعضای این اتاق دورمانده است، برای مثال نقره به‌عنوان یکی از کالاهای تولیدی در داخل، با پدیده قاچاق مواجه است، لذا قرارگرفتن نقره و دیگر فلزات گران‌بها در دستور کار این اتاق، تأثیر بسزایی بر روی تولید و کاهش قاچاق در این بخش خواهد داشت.
لازم به ذکر است، ۹۶ درصد از وزن شمش طلاهای وارداتی به کشور از مسیر گمرک فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) بوده است، مابقی نیز از گمرک باشماق، تبریز، مشهد، پیرانهشر و فرودگاه اصفهان وارد شده و مطابق با اظهار نظر مسئولین به زودی این اتاق‌های در گمرکات فوق شروع به کار خواهند داشت.
اتاق طلا گمرک، پس از ۱۰ سال معطلی افتتاح شد
محمدمهدی برادران معاون صنایع عمومی وزارت صمت پس از افتتاح اتاق فلزات گران‌بها در گمرک فرودگاه بین‌المللی امام خمینی (ره) گفت: در جلسات حوزه میز طلا وزارت صمت، واردات و صادرات طلا به‌عنوان یکی از اصلی‌ترین چالش‌های این حوزه معرفی شد، درواقع این فرایندِ حداقل ۱۷ گامی، کار را برای تجار و تولیدکنندگان با مشکلات متعدد همراه کرده بود.
وی ادامه داد: لذا ایجاد اتاق مبادلات طلا و جواهرات در گمرک به‌عنوان رویکرد مثبت سایر کشورها در دستور کار قرار گرفت و امروز کاری که بیش از ۱۰ سال معطل‌مانده بود، به سرانجام رسید.
به گفته برادران، باتوجه‌به مشکلات برخی از رقبای ما در سطح منطقه، فرصت‌های خوبی برای کشور در این حوزه مهیا شده است، لذا استفاده از این فرصت موجب ایجاد کارخانه‌های محصولات طلا و جواهر و در نهایت رشد اشتغال خواهد شد.
وی افزود: پس از ۱۰ سال، به همت گمرک جمهوری اسلامی، اتاق فلزات گرانبهای اداره کل منطقه آزاد ویژه اقتصادی افتتاح شد، اما در این جلسه برای استان‌ها و تکمیل این کار با همفکری سایر دستگاه‌ها، مصوباتی نظیر اضافه‌شدن امکانات بیشتر مانند دستگاه xrf نیز وضع شده است.
معاون صنایع عمومی وزارت صمت در پایان تأکید داشت: صادرکنندگان و واردکنندگان ما مطمئن باشند که تمامی خدمات موردنیاز آنها در یک نقطه جغرافیایی و در مکان مشخصِ امن ارائه می‌شود، البته این الگوی، برای سایر استان‌ها نیز اجرایی خواهد شد.
