خبرگزاری مهر، گروه بین الملل: «یحیی سریع» سخنگوی نیروهای مسلح یمن اخیراً از عملیات استراتژیک ارتش و کمیتههای مردم یمن در عمق سعودی خبر داد و اعلام کرد که نیروهای یمنی توانستند مواضع عربستان سعودی در خاک این کشور را در مقیاسی گسترده هدف قرار دهند.
از زمان آغاز عملیات آزادسازی «مأرب»، به صورت همزمان عملیات یگانهای موشکی و پهپادی یمن نیز جریان داشت. بدین ترتیب، پایگاههایی که عمدتاً در استانهای جنوبی عربستان نظیر «عسیر» و «جیزان» واقع شده بودند، توسط نیروهای یمنی هدف قرار گرفتند. اینجا بود که سعودیها فلج شدند؛ بدین معنا که نتوانستند از عناصر خود در نیروی زمینی، پشتیبانی هوایی داشته باشند. عملیات ارتش و کمیتههای مردمی یمن که صبح روز یکشنبه انجام شد یکی از بزرگترین عملیاتها از ماه مارس سال ۲۰۱۵ یعنی از زمان آغاز تجاوز نظامی به یمن، بود.
عملیاتی که یمنیها انجام دادند، همچون عملیاتهای گذشته تلفیقی بود؛ یعنی هم موشکی بود و هم پهپادی. پهپادها نیز جملگی انتحاری بودند. یمنیها با این عملیات ضربه مهلکی را بر پیکره عربستان سعودی وارد آوردند. عملیات نظامی استراتژیک یمنیها از استانهای جیزان و عسیر کلید خورد.
نیروهای مقاومت یمن در حملات ابتدایی خود توانستند مثلث حمایتی متجاوزان سعودی را هدف قرار دهند عربستان سعودی از همان بدو حملات مدعی شد که سامانههای دفاع موشکی این کشور موشکهای شلیک شده توسط یمنیها را رهگیری کردهاند. عربستان سعودی مدعی شد که توانسته است حملات یمنیها را دفع کند؛ این درحالی است که مقامات ریاض هیچگونه دلیل، سند و مدرک متقنی را که مؤیّد ادعایشان باشد، ارائه نکردند. عملیاتی که صبح روز یکشنبه آغاز شده بود، طی ظهر وارد مرحله مهمتری شد.
علت این مسأله هم آن است که ارتش و کمیتههای مردمی یمن موفق شدند یکی از مواضع راهبردی عربستان سعودی در بندر جده را هدف قرار دهند. یکی از نکات قابل تأملی که در این زمینه وجود دارد آن است که فاصلهای که موشک از آن شلیک شد تا به هدف خود اصابت کرد حدود ۷۰۰ کیلومتر بود. زمانی که این موشک از فاصله حدود ۷۰۰ کیلومتری به هدف خود اصابت کرد، عملیات یمنیها وارد مرحله جدیدی شد.
در اینجا لازم است به حملات ابتدایی ارتش و کمیتههای مردمی یمن به پایگاههای هوایی عربستان نیز اشاره کنیم. در استانهای جنوبی عربستان یعنی استانهای جیزان و عسیر ۳ پایگاه عربستان سعودی مورد حمله قرار گرفتند. این ۳ پایگاه در واقع، مثلث حمایت از سعودیها را تشکیل میدادند. پایگاههای مذکور نقش حمایتی از عناصر ائتلافی در مأرب را دارند.
۳ پایگاه مذکور به وسیله پهپادهای «قاصف K۲» و موشکهای کروز (که خودِ یمنیها از آنها به عنوان موشکهای بدر یاد میکنند) هدف قرار گرفتند. اما فارغ از این حملات ابتدایی که بدان اشاره شد، حساسترین بخش عملیات همان هدف قرار دادن تأسیسات نفتی، اقتصادی و نظامی سعودیها بود. از لحاظ جغرافیایی این تأسیسات در شمال شرق عربستان و سواحل خلیج فارس واقع شدهاند.
این برای اولین بار در ۶ سال گذشته بود که چنین اتفاقی افتاد. فاصلهای که موشکها و پهپادها از آنجا این عملیات را انجام دادند حداقل ۱۳۰۰ کیلومتر بود. هرچند که برخی این فاصله را ۱۱۰۰ کیلومتر عنوان کردند اما این درست نیست. نکته دیگری که در اینجا وجود دارد، عبور موشکها و پهپادها از سامانههای دفاع موشکی عربستان یعنی سامانههای تاد و پاتریوت بود. اهدافی که در شمال شرق عربستان و جنوب سواحل خلیج فارس هدف قرار گرفتند، شرکت آرامکو و بندر رأس التنوره بود.
این اهداف به عنوان بزرگترین پایانههای نفتی جهان شناخته میشوند. عملیات یمنیها در شمال شرق عربستان دارای ابعاد نظامی نیز بود که رسانهها کمتر به آن توجه کردند. نیروهای یمنی اهداف نظامی در منطقه الدمام عربستان را هدف قرار دادند. سعودیها شدیداً درحال سانسور این خبر هستند تا چیزی درباره آن منتشر نشود.
بندر رأس التنوره که توسط یمنیها هدف قرار گرفتند از اهمیت راهبردی بالایی برخوردار است. این بندر به مناطق شیعه نشین عربستان نزدیک است، زیرا همه مناطق شیعه نشین عربستان تقریباً در شرق و شمال شرق عربستان هستند و ۹۰ درصد از نفت خام و فرآوردههای نفتی که در عربستان تولید میشود از طریق بندر رأس التنوره به سراسر جهان ترانزیت میشود. این بندر با شهر الدمام ۷۰ کیلومتر فاصله دارد.
از سوی دیگر، در بندر التنوره دو بندر دیگر قرار دارد که آنها نیز اقدام به استخراج و صادرات نفت خام میکنند. بزرگترین پالایشگاه نفتی جهان در همین منطقه و بندر رأس التنوره است. به طور خلاصه این شاهرگ اقتصادی عربستان بود که هدف قرار گرفت. همانطور که خودِ یمنیها اشاره کردند، در مجموع در عملیات استراتژیک علیه اهداف سعودی ۱۴ پهپاد بکار گرفته شد؛ بدینترتیب که ۱۰ پهپاد صماد ۳ و ۴ پهپاد قاصف k۲ توسط یمنیها به کار گرفته شد.
یکی از مهمترین عملیات یمنیها هدف قرار دادن بندر راهبردی رأس التنوره بود در این میان، ۸ موشک نیز شلیک شد که یک فروند موشک بالستیک ذوالفقار بود و ۷ فروند نیز موشک بدر. این موشکها و پهپادها در مجموع استانهای جیزان، عسیر، جده و بندر رأس التنوره را هدف قرار دادند. تأسیسات نفتی در شمال شرق نیز هدف قرار گرفتند. به طور تفکیکی اگر بخواهیم اشاره کنیم ۱۰ پهپاد صماد ۳ و یک موشک ذوالفقار به رأس التنوره و الدمام اصابت کردند. ۷ موشک بدر و ۴ پهپاد قاصف k۲ هم به جیزان و عسیر و جده اصابت کردند.
عربستان سعودی طی سالهای گذشته میلیاردها دلار برای خرید تسلیحات از جمله جنگنده، سامانه دفاع موشکی و… اختصاص داده است. سعودیها تبلیغات فراوانی میکردند مبنی بر اینکه یک سدّ هوایی بزرگ ایجاد کردهاند که هیچ موشکی نمیتواند از آن عبور کند. این ادعای عربستان زمانی که آرامکو در شهریورماه ۹۸ هدف قرار گرفت، نقض شد.
یک نکته قابل توجهی وجود دارد و آن، اینکه عربستانیها در طول روز در آسمان خود شاهد پروازهای گسترده یگانهای هواییشان هستند. یعنی جنگندههای سعودی به صورت مستمر در آسمان خود اقدام به انجام پروازهای شناسایی و رهگیری میکنند تا بتوانند در برابر هرگونه حمله موشکی با سامانههای دفاعی خود هماهنگ باشند.
با تمامی اینها، در عملیات روز یکشنبه تمامی این تدابیر زیر سوال رفت. از سوی دیگر، آمریکاییها هم بسیار روی این مسأله مانور میدادند که تجهیزات نظامی ما بسیار پیشرفته است و هیچ خللی ندارد. این عملیات اخیر یمنیها تمامی تبلیغات رسانهای شدید آمریکا و سعودی را زیر سوال برد. عملیات یمنیها نشان داد که آنچه که سعودیها از آن به عنوان سد هوایی بزرگ یاد میکنند دارای حفره بزرگی بود. اکنون به نظر میرسد که سعودیها به فکر تغییر راهبرد باشند. امکان دارد که در آینده شاهد عملیاتهای گستردهتری از سوی یمنیها باشیم.
این نکته را نیز نباید فراموش کنیم که یمنیها تحت محاصره زمینی، هوایی و دریایی هستند. لذا هیچ راه ارتباطی ندارند. از همین روی، هیچ کمکی نمیتوانند دریافت کنند. اگر یمنیها این عملیاتها را انجام میدهند، به این دلیل است که حداقل سعودیها را وادار به شکست محاصره کنند تا بتوانند به کمکهای بشردوستانه دست پیدا کنند؛ مسأله ای که میتواند موازنه قدرت را ۱۸۰ درجه تغییر دهد.