به گزارش خبرگزاری فارس از اصفهان، آیتالله سید حسین خادمی نماینده مردم اصفهان در مجلس خبرگان و رئیس سِنّی اولین مجلس خبرگان رهبری بود.بر اساس اطلاعات منتشر شده در کتاب «فرهنگنامه رجال روحانی عصر امامخمینی»، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، وی مبارزات بیامانی در دوره رضاخان و فرزندش داشته است؛ اعتراض به کشف حجاب و منع برگزاری عزاداریها در زمان حکومت رضاخان و مبارزه با بهائیان و مظاهر رژیم پهلوی در دوره محمدرضا و تاسیس دبیرستان و کتابخانه مؤسسه احمدیه، از جمله اقدامات سیاسی – اجتماعی وی در طول حیاتش است. سرانجام این عالم ربانی پس از عمری مجاهدت و مبارزه در ۲۰ اسفند ۱۳۶۳ دار فانی را وداع گفت.
زندگینامه و حیات علمی
آیتالله حسین خادمی اصفهانی ملقب به «خادم الشریعه» که نسبش به امام موسی کاظم(ع) میرسید. وی در سال ۱۲۷۰ در اصفهان متولد شد. حاج آقا حسین علوم دینی را با تحصیل مقدماتی رسائل شیخ انصاری در نزد علامه عبدالکریم گزی و حاج سید علی نجفآبادی شروع کرد و با آموختن کفایه در محضر آقا سید محمد نجفآبادی پی گرفت. پس از طی دروس مقدماتی و سطح به تحصیل دروس خارج فقه نزد آقا میرزا محمدصادق یزدآبادی پرداخت و سپس برای تحصیل مراحل عالیتر علوم دینی عازم نجف اشرف شد.
وی در نجف اشرف از محضر آیات میرزای نائینی و سید ابوتراب خوانساری بهره برد و پس از کسب اجازه اجتهاد از علمای عراق عازم ایران شده و در مدرسه علمیه صدر به تدریس خارج فقه و اصول پرداخت. او در هنگام تغییر لباس در سلطنت رضاشاه، به رغم مراتب بالای علمی از گرفتن جواز عمامه محروم ماند.
اما از جهد و تلاش در علوم دینی بازنماند و با تألیفاتی در زمینه فقه و اصول و شرح کفایه و نگارش کتابهای «دین محمد» و «رهبر سعادت» بر توانایی خود در علوم دینی صحه گذاشت. او همچنین در نزد آیتالله حاج آقا رحیم ارباب از منزلت خاصی برخوردار بود؛ به طوری که آیتالله ارباب برای ارسال تلگراف به شاه برای نجات دکتر فاطمی از خطر اعدام از مساعدت خادمی بهرهمند شد و برای رساندن پیام به آیتالله بروجردی در این مورد، او را به قم فرستاد.
ورود به عرصه مبارزه
آیتالله خادمی مخالفت خود را با رژیم شاه را از سال ۱۳۲۸ آغاز کرد و با قیام امام در سال ۱۳۴۲ به طور جدی وارد عرصه مبارزه شد. وی همراه آیتالله منتظری و حاج سید احمد فقیه امامی از مبلغان مرجعیت امام خمینی در منطقه اصفهان بودند.
آیتالله خادمی در زمان مبارزه امام با رژیم شاه در رأس هسته مرکزی مبارزات مذهبی اصفهان، مسائل و مبارزات مردم را بررسی میکرد. اعضای هسته مرکزی را حاج عباس انصاری، حاج آقا رضا کلاهدوزان، مهندس میرمحمدصادقی، حاج علی تابش، حاج تقی هستهای، گلبیدی و حسن حداد تشکیل میدادند که به طور هفتگی جلسات خود را برگزار میکردند.
پس از دستگیری امام در سال ۱۳۴۲ این هسته تصمیم گرفت به اجتماع اعتراضآمیز در اصفهان دست زند و خود آیتالله خادمی برای مخالفت با این اقدام رژیم به تهران مهاجرت کرد تا به اجتماع علمای سایر بلاد در حضرت عبدالعظیم (ع) بپیوندد. استقبال عظیم و باشکوه مردم اصفهان از آیتالله خادمی هنگام مراجعتشان، بر محوریت او در مبارزه مردم این شهر صحه گذاشت.
آیتالله خادمی پس از تبعید امام به ترکیه از فعالیتهای مبارزاتی خود کاست؛ به طوری که در یکی از گزارشهای ساواک که در این ایام تنظیم شده، آمده است: «حتیالمقدور سعی میکند که از جریانات روز کنارهگیری داشته باشد؛ ولی باطناً از طرفداران جدی آقای خمینی است و دستورات و منویات جمعیتهای مذهبی وابسته به آقای خمینی در اصفهان به وسیله این شخص انجام میشده است» ولی در همان گزارش به نقش رهبری وی در «جمعیتهای مذهبی مخالف دولت» تأکید و تصریح میشود.
در اواخر فروردین ۱۳۴۴ مجدداً رژیم تلاشهای خود را علیه آیتالله خادمی از طریق فرماندهی نظامی ارشد اصفهان آغاز کرد و ضرورت دستگیری و محاکمه او را مطرح کرد، اما با توجه به موقعیت روحانی و سیاسی آیتالله در اصفهان و حمایتهای مردمی از وی، از محاکمه نظامی او علیرغم تشکیل و تکمیل پرونده در این مقطع نیز خبری نشد. محمدرضا خادمی فرزند آیتالله در مصاحبهای اظهار داشته است: «قرار بود دادگاه نظامی، او را به حبس ابد محکوم نماید و حکم هم صادر شده بود، اما شاه به دلیل امکان شلوغ شدن اصفهان دستور تبدیل آن به حبس قابل خرید را داد».
به نظر میرسد هدف رژیم از طرح موضوع محاکمه آیتالله خادمی در دادگاه نظامی، واداشتن او به سکوت و انفعال بوده است. اسناد ساواک در اوایل سال ۱۳۴۴ آیتالله خادمی را یک روحانی افراطی مخالف رژیم در اصفهان معرفی میکند و او را عامل تهیه و توزیع اطلاعیههای انقلابی علیه رژیم در منزل شخصی خود به نفع امامخمینی میداند.
علاوه بر این کلیه مکاتبات و تماسهای تلفنی و آمد و شد افراد در منزل تحت کنترل ساواک بود و در گزارشهای بعدی ساواک نیز حاکی از آن بود که او سخن از امام خمینی و ضرورت بازگشت وی به ایران گفته است و... همگی نشان از آن دارند که رژیم موفق به مهار تلاشهای سیاسی اجتماعی آیتالله خادمی و واداشتن او به سکوت و انفعال نگردید.
در اولین محرم پس از تبعید امام خمینی که مصادف با دومین سالگرد شهادت مردم در پانزده خرداد ۱۳۴۲ بود، آیتالله خادمی با حمایت مردم اصفهان مراسم پرشوری در دهه اول محرم به ویژه روزهای تاسوعا و عاشورا برگزار کردند، اما کنترل دقیق و فراگیر عوامل امنیتی و انتظامی اجازه تحرک سیاسی قابل ملاحظهای را به مردم نداد.
وی بسان دیگر علمای مبارز، بعد از تبعید امام به تربیت طلاب همت گماشت و به دنبال سرعت گرفتن روند انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۶بر مبارزات خود شدت بخشید. بعد از کشتار مردم قم در ۱۹ دی ۱۳۵۶ نامهای در اعتراض به این اقدام رژیم به مراجع تقلید نوشت. در تیر ماه ۱۳۵۷، زنان عدهای از زندانیان سیاسی در منزل وی تحصن کردند و وی نیز ضمن حمایت از آنان، سایر علما را با خود همراه نمود و از آنان حمایت کرد.
در حالی که حاج آقا حسین خادمی رهبری نهضت اصفهان را بر عهده داشت، بازگشت آیتالله طاهری از تبعید کفه ترازو را به نفع انقلابیون بالا برد. از همین رو طولی نکشید که ساواک با هجوم شبانه وی را دستگیر و به تهران منتقل کرد. دستگیری طاهری واکنش تند مردم را در پی داشت.
بازاریان اصفهان و مذهبیون در اعتراض به دستگیری حجتالاسلام سید جلال طاهری در منزل سید حسین خادمی تجمع و مغازههای خود را تعطیل کردند. نامه آیتالله گلپایگانی به آیتالله خادمی و توصیه او به رهبری و هدایت مردم، نشان از جایگاه آیتالله خادمی در نزد مراجع قم دارد. او نیز توانایی خود را در انسجام و سازماندهی مردم اصفهان نشان داد.
چنانکه در کشتار محرم ۱۳۵۷ او در اعلامیهای از مردم خواست تا مشخصات شهدا و مجروحین، گردآوری و ثبت و ضبط شود تا اقدامات لازم معمول گردد. به نظر میرسد وی تصمیم داشته از ناپدیدشدن و ربودن افراد جلوگیری نماید و با تشکیل کمیتهای در اواسط بهمن ماه بیشتر امور شهر را به دست گرفته و گروههای گوناگونی وی را در این امر یاری میکردند؛ تجار ثروتمند بازار کمک مالی میکردند، مغازهداران خردهپا کالاهای مورد نیاز فقرا را با قیمتهای پایینتری تأمین میکردند و برخی از روحانیون، سوخت و غذای افراد نیازمند را از طریق مساجد توزیع میکردند.
به گفته یکی از فعالان نهضت در اصفهان، در بازار اصفهان افرادی مانند حاج حسن کلاهدوزان، حاج میرزا عباس انصاری و حاج علی بزرگزاد از بازاریان علاقهمند به آیتالله خادمی بودند که سهم بزرگی در پیروزی نهضت داشتند.
بعد از انقلاب اسلامی
پس از پیروزی انقلاب اسلامی در ۲۲ بهمن ۱۳۵۷ آیتالله خادمی با وجود کهولت سن همچنان در صحنه باقی میماند. نظارت بر کار کمیته انقلاب اصفهان از جمله مسؤولیتهای او در این زمینه است. نمایندگی مردم اصفهان در خبرگان قانون اساسی و سپس خبرگان رهبری از فعالیتهای وی بعد از پیروزی انقلاب است.
او در ۲۰ اسفند ۱۳۶۳ دار فانی را وداع گفت. پیکر آیتالله خادمی پس از تشییع در اصفهان به مشهد منتقل و در این شهر پس از مراسم باشکوهی در جوار بارگاه علی بن موسیالرضا (ع) و در کنار مرقد شهید عبدالکریم هاشمینژاد به خاک سپرده شد.
انتهای پیام/۶۳۰۵۸/ص۳۰/س