به گزارش رکنا ، وقتی در معرض هوای سرد قرار می گیرید،میزان حرارتی که بدن شما از دست می دهد، بیشتر از حرارتی است که تولید می کند. لذا قرارگیری طولانی مدت در معرض سرما، باعث مصرف انرژی ذخیره بدنتان می گردد.
نتیجه این عمل، هیپوترمی یا کاهش دما ی مرکزی بدن است. این وضعیت برای فرد در معرض سرما ، بسیار خطرناک است زیرا ممکن است قربانی متوجه فاجعه ای که در حال اتفاق افتادن است نباشد! و فرصت اقدامات حیاتی را از دست بدهد.
هیپوترمی یا افت دمای مرکزی بدن، در لغت به معنی درجه حرارت پایین است و به وضعیتی گفته می شود که دمای مرکزی بدن از ۳۵ درجه سانتیگراد کمتر باشد.
هیپوترمی با سرمازدگی توام با یخ زدگی فرق دارد.
هیپوترمی یا افت دمای مرکزی بدن یکی از علل مهم مرگ و میر افرادی است که در زمستان و یا در محیط سرد زندگی و فعالیت میکنند و یا احیانا به اجبار اقامت میکنند مانند آوارگان زلزله زده که در چادرها زندگی می کنند.
همچنین ممکن است فرد در محیط خیلی سردی قرار نداشته باشد ولی به علت مشکلات دیگر، بدن وی توانایی تولید حرارت کافی را نداشته باشد.
(مثل : سکته مغزی، بیماری تیروئید، کم آبی، ارتفاع زدگی، سوءتغذیه، خستگی شدید، کم خوابی، و ...) و درنتیجه دچار هیپوترمی یا افت دمای مرکزی بدن شود. این بیماری می تواند به صورت حاد رخ دهد. برای مثال می توان به موارد زیر نام برد : مدفون شدن در زیر بهمن ، سقوط در آب یخ زده و سرد، قرار گرفتن در معرض هوای سرد و پرباد بدون لباس مناسب . در این وضعیت بیمار ظرف مدت چند دقیقه در صورت عدم امداد مناسب به نقطه بحرانی رسیده و به سوی مرگ می رود. در سایر وضعیت ها معمولا از شروع ایجاد مشکل تا رسیدن به وضعیت خطرناک چند ساعت و حتی چند روز طول م یکشد. به این حالت، هیپوترمی مزمن (تحت حاد) گفته می شود.
سرما ، رطوبت، باد و خستگی از عوامل بسیار مهم در بروز هیپوترمی یا افت دمای مرکزی بدن هستند.
در هر درجه حرارتی، در صورت وزش باد، میزان سرما، افزایش قابل توجهی پیدا می کند، در جدول برودت همراه باد صفحه ۳۲ ، به تاثیر سرعت جریان باد و میزان سرمای حس شده ،اشاره شده است. برای مثال در دمای 32 ، دمای واقعی و حس Km/h -۱۲ سانتیگراد و با سرعت بادی معادل شده هوا تا حد ۲۲ - سانتیگراد می رسد.
هیپوترمی یا افت دمای مرکزی بدن، با درنظر گرفتن علایم بیماری به سه دسته تقسیم بندی می شود:
در این وضعیت دمای مرکزی بدن، بین ۳۲ تا ۳۵ درجه سانتیگراد قرار دارد. فرد احساس سرما می کند ، لرز دارد و موها سیخ شده اند،ک مکم حرکات عضلانی مختل می شود، فرد دچار حالت ضعف و بی حالی و کندی حرکات می شود . کمتر حرف می زند و نسبت به اطراف بی تفاوت می شود، صحبت کردن فرد مختل شده و حالت بریده بریده پیدا میکند و نمی تواند کلمات را مفهوم بیان نماید. اختلال تعادلی نیز به وجود می آید. قضاوت صحیح از محیط اطراف ندارد و ممکن است رفتارهای ناهنجار نیز داشته باشد. علی رغم شرایط نامناسب ، فرد تمایل به نشستن و خوابیدن پیدا می کند و دچار فراموشی می گردد. مانندآنچه که در بعضی از فیل مهای سینمایی مرتبط با سرما هم دیده می شود که فرد قربانی سرما تمایل به خوابیدن پیدا می کند و دوست وی با تکان دادن و یا حتی زدن سیلی به صورت قربانی سرما ، وی را از خوابیدن باز میدارد، چرا که با خوابیدن ، دمای مرکزی بدن فرد قربانی پایین تر نیز می رود و وضعیت او را بحرانی تر می کند.
در هر فردی ممکن است بعضی از این علایم یا همه آنها دیده شوند. تا این مرحله وضعیت چندان خطرناک نیست، و با اقدام مناسب فرد نجات پیدا می کند.
دمای مرکزی بدن فرد بین ۲۶ تا ۳۲ درجه قرار دارد. البته هرچه حرارت مرکزی بدن فرد کمتر باشد ، وضعیت وخیم تر است و علایم شدیدتر هستند. لرز از بین می رود، هوشیاری فرد کاهش می یابد و از گیجی تا کمای عمیق متغییر است . پوست بدن سرد، متورم، و کبود رنگ است . عضلات بدن به تدریج و با پیشرفت بیماری سفت و سخت می شوند ، نبض ضعیف شده و ضربان قلب و تنفس نیز کاهش یافته و نامنظم می شوند.
برای لمس و کنترل نبض مصدومِ مبتلا به هیپوترمی، باید حدود ۳۳ تا45 ثانیه صبرکرد. و حتی در صورت فقدان هوشیاری و تنفس و نبض، نباید فرد را، مرده قلمداد کرد.
۳- هیپوترمی بسیار شدید تا مرگ: در دمای کمتر از ۲۶ درجه و به خصوص در محیط های باز و به دور از مراکز بهداشت یدرمانی، احتمال نجات فرد کم است. فرد در کمای عمیق است. ضربان قلب و تنفس اگر وجود داشته باشد، آهسته و نامنظم است. ظاهرا فرد مرده است ولی هنوز احتمال بازگرداندن با اقدامات موثر وجود دارد.
متاسفانه در همه انواع هیپوترمی انکار به شدت شایع است و فرد علی رغم وجود علایم هشدار دهنده بازهم برای خود و دیگران موضوع را انکار کرده و با ادامه فعالیت و عدم توجه به آن ، سبب پیشرفت مشکل خود می شود.
درمان هیپوترمی :
در هیپوترمی خفیف تنها عمل لازم، جلوگیری از پیشرفت بیماری است که اگر به درستی و با درایت انجام شود فرد از وضعیتی وخیم نجات پیدا می کند.
ابتدا می بایست فرد را در محلی خشک و دور از باد قرار داد، باید لباس های خیس بیمار را هرچه سریع تر خارج نمود و بدن فرد را خشک کرده و با لباس یا پوشش خشک دیگر پوشانید. به بیمار مایعات یا غذای گرم بدهید. اگر امکان پذیر است فرد را در کنار یک منبع گرمایی ملایم تا حد دمای بدن قرار دهید، تا هنگامیکه از گرم شدن کامل بیمار و رفع سرما از بدنش مطمئن نشده اید، اجازه فعالیت مجدد و برگشت به شرایط مخاطره آمیز را ندهید.
در مواجهه با یک فرد مبتلا به هیپوترمی ، به این جمله وی توجهی نکنید:
من حالم خوب است و می توانم کارهای خودم را انجام دهم!!!
در هیپوترمی متوسط تا شدید با یک اورژانس واقعی مواجه هستیم و باید هرچه سریع تر اقدامات کمکی را شروع کنیم. اگر بیمار در کما است و ضربان قلب و فعالیت تنفسی را حس نمی کنید. می بایست
اقدامات احیای قلبی- ریوی را شروع کنید.
لباسهای خیس بیمار را در بیاورید و بدن وی را خشک کنید. گرم کردن بیمار باید با حرارت نزدیک دمای بدن صورت گیرد و از گرم کردن سریع بیمار می بایست خودداری نمود. در صورتی که اطمینان به تداوم گرمای ملایم نیز وجود ندارد و احتمال و امکان انتقال بیمار به جای مطمئن تر وجود دارد، می بایست ابتدا بیمار را منتقل کرد، سپس اقدام به گرم کردن وی نمود. از حرکت دادن شدید و ناگهانی بیمار باید خودداری نمود. اگر بیمار قادر به نوشیدن می باشد ، مایعات گرم و شیرین به وی بدهید. دقت کنید، مصرف نوشیدنی های حاوی الکل و کافئین به هیچ وجه مجاز نیست.
به ویژه الکل علاوه بر تسریع در از دست دادن حرارت بدن ، باعث کاهش حس لمس پوست فرد و همچنین کاهش سطح هوشیاری و قدرت قضاوت وی خواهد شد.
مهمترین اصل در پیشگیری از این بیماری، استفاده از لباس مناسب، درحین فعالیت است.
خشک ماندن، اهمیت ویژه ای دارد. همچنین استفاده از پوشاک چندلایه ای ضد باد بسیار مهم است .به هیچ وجه نباید به فعالیت آنقدر ادمه داد تا خستگی مفرط پدید آمده و به اصطلاح تخلیه انرژی به وجود آید. تقسیم کار بین افراد تیم و اختصاص زمان مناسب برای استراحت و تجدید قوا اهمیت فراوانی دارد. تغذیه مناسب با غذاهای پرانرژی و پرکالری و گرم، در پیشگیری نقش حیاتی دارد، همچنین نوشیدن آب به مقدار کافی و به ویژه مایعات گرم نیز الزامی است. از داروهایی مانند آرام بخ شها، موادمخدر، کدئین، الکل، و حتی قهوه و چای نباید استفاده نمود.آخرین قیمت های بازار ایران را اینجا کلیک کنید.
