توقف در زمان؛ سفری علمی تخیلی اینبار برای مواد غذایی
شاید تصور توقف زمان و سفر به گذشته و آینده، تصویری باشد که از فیلمهای علمی و تخیلی داریم، تصویری از فردی که در زمان به گذشته و آینده میرود بدون آنکه سن آن شخصیت تغییر کند. اما آیا میتوان این تصویر را برای مواد غذایی مجسم کرد؟ آیا میتوان تصور کرد، محصولات غذایی به محض آماده شدن، تا زمان مصرف، دیگر زندگی نکنند و زمان برای آنها متوقف شود؟
مواد غذایی در هر لحظه از عمر خود، از مزرعه تا آشپزخانه، با باکتریها، قارچ ها و اکسیژن هوا در حال فعلوانفعال و واکنش هستند و به خاطر همین هر لحظه که از زمان آماده شدنشان میگذرد، در حال پیر شدن هستند. روشهای زیادی هستند که این زمان مزرعه تا آشپزخانه را کم میکنند، اما در این مطلب میخواهیم با روشی جالب از پمینا آشنا شویم که همچون فیلمهای علمی-تخیلی، این زمان را به صفر، یعنی توقف کامل میرساند.
سفر در زمان مواد غذایی چیست؟
توقف در زمان را به صورت ساده میتوان اینگونه توضیح داد: محصولی که تازه و به صورت روزانه از مزرعه به کارخانه رسیده و در کارخانه، آمادهی مصرف شده را بتوان با همان کیفیت و تازگی و در هر زمان، در آینده (چه یک روز، چه یک هفته و چه چند ماه)، آن را آمادهی مصرف و تازه همچون روز اول داشت.
به عبارتی، توقف در زمان، تونلی است که بین کارخانه و آشپزخانه ایجاد میشود تا روزها و هفتهها، اثری در فعل و انفعالات مواد غذایی در طی زمان نداشته باشند و کیفیت محصول همانگونه که هست حفظ شود.
روش انجماد فوق سریع پمینا در خدمت رویای آینده
به لطف یکی از فناوریهای نوین صنایع غذایی به نام «انجماد فوق سریع» یا IQF که در ایران توسط پمینا و با سرمایهگذاری گسترده به کار گرفته شده، توقف عمر مواد غذایی برای سفر در زمان امکانپذیر شده است.
در این فرآیند، انجماد و یخ زدن مواد غذایی، به حدی سریع اتفاق میافتد که سلولهای مواد، فرصت تغییر شکل و در نتیجه از دست رفتن خواص خود را ندارند. پس از این انجماد فوق سریع که در تونلهای بزرگ سرماساز شکل میگیرد، محصول منجمد میتواند در فریزرهای عادی حمل و یا نگهداری شود و در زمان مصرف و یخزدایی هم به سرعت، به محصول تازهی اولیه بازگشت کند.
این روش که تنها چند دهه است در جهان در شرکتهای مطرح غذای منجمد به کار گرفته شده، امروز برای تمامی محصولات پمینا در طبقههای مختلف سبزیجات و محصولات گوشتی و یا غذاهای آمادهی مصرف به کار گرفته میشود.
در این روش محصولات غذایی، اعم از سبزیجات یا محصولات گوشتی، در مدت زمان بسیار کم، در معرض دمای منفی ۴۰ درجه قرار میگیرند و در چند لحظه از درون یخ میزنند. در این روش ذرات داخل محصول بدون تغییر حالت منجمد میشوند؛ همچنین آبِ اطراف سلول در بلورهای ریز منجمد میشود و از غشای سلولی محافظت میکند. به همین دلیل است که محصولات غذایی بر خلاف انجماد در فریزر آشپزخانهها، پلاسیده نمیشوند و بعد از یخزدایی آب نمیاندازند. همچنین هرگز در محصولات منجمد شده به روش انجماد فوق سریع پمینا، تغییر شکل، تغییر رنگ و تغییر طعم مشاهده نمیشود.
به عنوان مثال، اگر تجربهی خریدِ یک بسته نخود سبزِ منجمدِ پمینا را داشته باشید حتما مشاهده کردهاید که دانههای نخود سبز به یکدیگر نچسبیدهاند و تک به تک یخ زدهاند. این اتفاق فقط در روش انجماد فوق سریع رخ میدهد. زمانی که شما یخِ محصولِ خریداری شده را از بین ببرید، محصولی به تازگیِ لحظهی تولید را در اختیار خواهید داشت. این همان توقف زمان عمر محصول است که در ابتدای این مطلب خواندید و ما را به یاد سفری در زمان در فیلمهای علمی و تخیلی میاندازد.
نکتهی دیگر اینکه، در پمینا همچون برخی از کارخانههای بزرگ در سراسر دنیا برای تولید محصولات منجمد، به غیر از راهاندازی خط تولید، پمینا مزرعههای گیاهی و دامیِ مخصوص به خود را دارد و محصولات را بلافاصله از مزرعه به کارخانه میرساند که این نیز خود، تازگی محصولات را قبل از فرآیند تولید، انجماد و بستهبندی باعث میشود.
با وجود همهی این فناوریهای جدید به کار گرفته شده در پمینا، امروز میتوان گفت از رویاهای سفر در زمان بدون گذشت عمر، محصولات غذایی پمینا حداقل توانستهاند این رویا و تصویر علمی تخیلی را به واقعیت تبدیل کنند.