بیت کوین اولین ارز دیجیتالی است که به بازار معرفی شد. از همین رو، سرمایهگذاران همواره با اعتماد و احساس امنیت بیشتری به سراغ آن میروند. بااینحال، بیت کوین هم مانند دیگر ارزهای دیجیتال چرخه بازار و روند صعودی و نزولی قیمتها را تجربه میکند. اصطلاح بیت سیزن (Bit Season) نیز به دورهای اشاره دارد که بیت کوین در آن عملکرد بهتری از دیگر ارزهای دیجیتال دارد.
آشنایی با بیت سیزن به شما کمک میکند تا تصمیمهای آگاهانهتری برای سرمایهگذاری در این بازار بگیرید. در ادامه این مطلب بیشتر به مفهوم چرخه بازار ارزهای دیجیتال و اصطلاح بیت سیزن میپردازیم و عوامل مؤثر در شکلگیری و روشهای شناسایی آن را بررسی میکنیم. از شما دعوت میکنیم با ما همراه باشید.
بیت سیزن (Bitseason) یا بیت کوین سیزن (Bitcoin Season) در لغت بهمعنای فصل بیت کوین است و به زمانی اشاره دارد که در آن عملکرد قیمت و نوسانات بیت کوین نسبت به سایر ارزهای دیجیتال بهتر باشد. در این فصل تریدرها و سرمایهگذاران به خرید و معامله بیت کوین تمایل دارند. در مقابل، اصطلاح آلت سیزن (Altseason) قرار دارد که در آن آلت کوینها (ارزهای دیجیتال بهغیراز بیت کوین) عملکرد بهتری از بیت کوین دارند.
بیشتر بخوانید: آلت کوین چیست؟ بهترین Altcoin ها برای سرمایه گذاری را بشناسید
بازار ارزهای دیجیتال در طول تاریخ کوتاه خود، شاهد فراز و نشیبهای چشمگیری بوده و همواره دورههایی از افزایش سریع قیمتها و به دنبال آن افت شدید را تجربه کرده است. همین فراز و نشیبهاست که چرخههای بازار را شکل میدهد. در ادامه نگاه دقیقتری به چرخههای بازار داریم.
چرخه بازار ارزهای دیجیتال معمولاً در ابتدا با شور و شوق بسیار کم نسبت به بازار شروع میشود و با گذر زمان و افزایش بهره، ارزش داراییها افزایش مییابد که بالا رفتن تقاضا را به دنبال دارد. با افزایش تقاضا قیمتها در نهایت به اوج خود میرسند. در این مرحله بسیاری از سرمایهگذاران اولیه برای کسب سود شروع به فروش ارز دیجیتال خود میکنند. این کار باعث بیشترشدن عرضه از تقاضا میشود و ریزش قیمتها را به دنبال دارد.
این چرخه به همین ترتیب در طول زمان تکرار میشود. پیشبینی زمان شروع یا پایان یک چرخه میتواند چالشبرانگیز باشد، اما اگر از ویژگیهای هر مرحله و نحوه مدیریت هر یک از آنها آگاه باشید، میتوانید با امنیت خاطر بیشتری در بازار فعالیت کنید. در چرخههای بازار ارزهای دیجیتال، بیت سیزن و آلت سیزن نقشهای محوری ایفا می کنند که در ادامه با جزئیات آن آشنا خواهید شد.
بیت سیزن و آلت سیزن دو پارامتری هستند که برای مقایسه عملکرد انواع آلت کوینها و بیت کوین در بازه زمانی مشخص به کار گرفته میشوند. بهطورکلی:
اگر ۷۵ درصد از ۵۰ آلت کوین برتر در بازه ۹۰ روزه عملکرد بهتری از بیت کوین داشته باشند، یعنی تریدرها بهجای بیت کوین به سمت خرید و معامله دیگر ارزهای دیجیتال رفتهاند و آلت سیزن رخ میدهد. ولی اگر در این مدت عملکرد بیت کوین بهتر باشد؛ یعنی سرمایهگذاران به خرید بیت کوین روی آوردهاند و بیت سیزن اتفاق میافتد.
البته توجه به این نکته ضروری است که بیت سیزن پارامتری نسبی است و عملکرد بیت کوین را نسبت به آلت کوینها میسنجد. وقوع بیت سیزن لزوماً بهمعنای رشد قیمت بیت کوین و روند صعودی بازار بیت کوین نیست؛ بلکه تنها نشاندهنده این است که بیت کوین از آلت کوینها بهتر عمل کرده است. مثلاً ممکن است در بیت سیزن، هر دو گروه بیت کوین و آلت کوین در حال تجربه بازار نزولی باشند؛ اما ریزش قیمت بیت کوین کندتر از افت قیمت آلت کوینها باشد.
بیت سیزن نشاندهنده برتری بیت کوین در بازار و سودآوری خوب بیت کوین برای تریدرهاست. در مقابل، آلت سیزن نشاندهنده موقعیتی است که سایر ارزهای دیجیتال سودآوری بیشتری برای سرمایهگذاران دارند.
بیت سیزن معمولاً پایداری و رشد بازار را نشان میدهد، زیرا اولین ارز دیجیتالی است که وارد بازار شد، سرمایهگذار بیشتری دارد و بیشتر در میان افراد پذیرفته شده است و کلاً سرمایهگذاری ایمنتری محسوب میشود. از طرف دیگر، آلت سیزن نشان از تنوع و نوآوری بازار دارد؛ یعنی سرمایهگذاران را به شرکت در پروژههای جدید تشویق میکند و پتانسیل دیگر ارزهای دیجیتال را برجسته میسازد.
در واقع هر دو سیزن برای سلامت بازار ارزهای دیجیتال موردنیاز هستند: بیت سیزن حاکی از پایداری بازار و اعتماد سرمایهگذاران است، درحالیکه آلت سیزن محرک نوآوری است و به رشد و توسعه کلی اکوسیستم ارزهای دیجیتال کمک میکند.
در طول مدت بیت سیزن که تقاضا برای معامله بیت کوین زیاد است قیمت بیت کوین افزایش مییابد و سرمایه از بازار آلت کوینها به سمت بیت کوین سرازیر میشود که باعث کاهش قیمت آلت کوینها میگردد.
هرچند این مورد در ظاهر به ضرر آلت کوینها به نظر میرسد، اما در درازمدت به نفع آنها عمل میکند؛ چرا که بیت سیزن سبب افزایش اعتماد افراد به بازار ارزهای دیجیتال و جذب سرمایهگذاران بیشتر میشود که در طولانیمدت برای دیگر ارزهای دیجیتال نیز سودآور خواهد بود.
بیت سیزن از آن جهت برای سرمایهگذاران اهمیت دارد که کمک میکند زمان مناسب برای ورود به بازار و خروج از آن را تشخیص دهند و با تصمیمهای هوشمندانه و آگاهانه از این فضا نهایت بهره را ببرند.
عوامل متعددی در شکل گیری بیت سیزن نقش دارند که از جمله آنها میتوان به هاوینگ بیت کوین، دامیننس بیت کوین و احساسات بازار اشاره کرد. در ادامه به صورت مفصل به نقش هر یک از این عوامل در ایجاد بیت سیزن میپردازیم.
هاوینگ بیت کوین رویدادی مهم در جهان ارزهای دیجیتال است که هر چهار سال یک بار رخ میدهد. در این فرایند مقدار بیت کوینهای جدیدی که ایجاد شده و به گردش میآیند به نصف کاهش مییابد. این فرایند با هدف کنترل میزان عرضه بیت کوین انجام میشود تا تضمین کند که مجموع عرضه بیت کوین تا سقف ۲۱ میلیون عدد باقی میماند. در مجموع، هاوینگ به حفظ ارزش بیت کوین کمک میکند و مانع از ایجاد تورم میشود.
هاوینگ بیت کوین هر چهار سال و بهازای تولید هر ۲۱۰,۰۰۰ بلاک انجام میشود؛ به این صورت که ازآنپس پاداش استخراج بلاکهای جدید به نصف کاهش مییابد.
بیشتر بخوانید: هاوینگ بیت کوین چیست؟
اولین هاوینگ در تاریخ ۲۸ نوامبر ۲۰۱۲ روی داد و طی آن پاداش بلاک از ۵۰ بیت کوین به ۲۵ بیت کوین در هر بلاک کاهش یافت. دومین هاوینگ در تاریخ ۹ جولای ۲۰۱۶ بود که پاداش بلاک را از ۲۵ بیت کوین به ۱۲.۵ بیت کوین کاهش داد. سومین هاوینگ در ۱۱ مه ۲۰۲۰ اتفاق افتاد و پاداش بلاک را از ۱۲.۵ بیت کوین به ۶.۲۵ بیت کوین در هر بلاک رساند.
از زمان شروع به کار بیت کوین در سال ۲۰۱۱ تاکنون سه بیت سیزن شکل گرفته است که هرکدام بهمدت ۱۲ تا ۱۸ ماه پس از هاوینگ به طول انجامیدهاند. افزایش قیمت بیت کوین طی هاوینگهای پیشین نیز این گفته را تأیید میکند:
در سال ۲۰۱۲، پس از اولین هاوینگ، قیمت بیت کوین از حدود ۱۲ دلار به تقریباً ۱۰۰۰ دلار در یک سال افزایش یافت.
پس از هاوینگ سال ۲۰۱۶، بیت کوین در مدت ۱۲ ماه از ۶۵۰ دلار به ۲۵۵۰ دلار رسید.
هاوینگ سال ۲۰۲۰ بیت کوین را به رکورد بینظیری به ارزش ۶۹۰۰۰ دلار در سال ۲۰۲۱ رساند.
بسیاری از کارشناسان دوره چهارساله فاصله بین هر دو هاوینگ را به چهار فصل سال تشبیه میکنند:
بهار: به دوره حداقل قیمت بیت کوین تا هاوینگ بعدی اطلاق میشود. در این فصل بازار معمولاً از افت خود بهبود مییابد. البته سرمایهگذاران اغلب این فصل را نادیده میگیرند و تمایل به خرید در این فصل پایین است.
تابستان: بیشترین سودآوری بیت کوین معمولاً بلافاصله پس از هاوینگ رخ میدهد. این دوره مثبت با هاوینگ شروع شده و زمانی که قیمت بیت کوین بالاترین قیمت قبلی خود را رد میکند پایان مییابد.
پاییز: هنگامی که قیمت بیت کوین از بالاترین قیمت قبلی خود فراتر میرود، علاقه رسانهها، سرمایهگذاران جدید و کسبوکارها به آن جلب میشود. این توجه میتواند قیمتها را بهمراتب بالاتر از قبل ببرد. دوره پاییز به بازهای که قیمت بیت کوین بالاترین قیمت قبلی خود را رد میکند تا زمانی که به قله جدیدی دست مییابد اطلاق میشود. این دوره با اصطلاحِ، «بازار گاوی» شناخته میشود.
زمستان: از زمانی که قیمت بیت کوین قله جدیدی را میزند تا زمانی که قیمت بیت کوین به پایینترین نقطه بعدی خود میرسد، زمستان بیت کوین است. این دوره از افت ناگهانی ارزش قیثمت بیت کوین، با اصطلاح «بازار خرسی» شناخته میشود. در این بازه سرمایهگذاران تصمیم به قفلکردن سود خود میگیرند که سبب ریزش قیمتها میشود و سرمایهگذاران جدید را از خود دور میکند.
بیشتر بخوانید: چرخه بازار؛ هر آنچه که باید درباره فازهای بازار بدانید
فرایند هاوینگ عرضه بیت کوین جدید را محدود و کمبود بیت کوین را تشدید میکند. همین امر محرکی اساسی برای افزایش ارزش بیت کوین میشود. پیشبینی کاهش عرضه، معمولاً باعث افزایش علاقه سرمایهگذاران، هجوم خریداران و بالارفتن قیمت بیت کوین میشود.
میتوان گفت هاوینگ بیت کوین در کنار دیگر فاکتورها یکی از دلایل شکلگیری بیت سیزن است؛ دورهای که در مقایسه با دیگر ارزهای دیجیتال، تمایل به خرید بیت کوین بسیار بالاست و سرمایه از بازار آلت کوینها به بازار بیت کوین کشیده میشود.
به طور خلاصه، هاوینگ بیت کوین رویدادی دگرگونکننده در حوزه ارزهای دیجیتال است که عرضه را تغییر میدهد و بر ارزش بیت کوین تأثیر میگذارد. درک پیامدهای هاوینگ بیت کوین برای معاملهگران و سرمایهگذاران ارزهای دیجیتال بسیار مهم است، زیرا نقشی اساسی در چشمانداز در حال تحول داراییهای دیجیتال ایفا میکند.
دامیننس (Dominance) در لغت به معنای سلطه است و دامیننس بیت کوین (Bitcoin Dominance) شاخصی است که میزان سلطه بیت کوین بر بازار ارزهای دیجیتال را نشان میدهد.
بهعبارتدیگر، دامیننس بیت کوین نشاندهنده سهم بازار بیت کوین در مقایسه با سهم آلت کوینها از بازار است و ارزش بازار بیت کوین را نسبت به دیگر ارزهای دیجیتال (آلت کوینها) میسنجد.
دامیننس بیت کوین شاخص درصد نسبت مارکت کپ بیت کوین به مارکت کپ کل بازار است.
مارکت کپ بیت کوین = تعداد کل بیت کوینهای استخراج شده * قیمت فعلی هر بیت کوین
مارکت کپ بازار= تعداد کل توکنهای موجود در بازار * قیمت هر توکن
دامیننس بیت کوین= ۱۰۰* (کل مارکت کپ بازار / مارکت کپ بیت کوین)
مثلاً اگر دامیننس بیت کوین محاسبه شده به رقم ۳۰ درصد برسد؛ یعنی بیت کوین ۳۰ درصد از سهم بازار را دارد و ۷۰ درصد دیگر ارزش بازار متعلق به سایر ارزهای دیجیتال است.
وقتی دامیننس بیت کوین بالاست یعنی سهم زیادی از بازار به بیت کوین تعلق دارد و سرمایهگذاران تمایل به خرید بیت کوین نشان دادهاند و میتوان نتیجه گرفت که نگهداری بیت کوین در این دوره منطقیتر از نگهداری آلت کوینها است.
زمانی که بیت کوین مسلط بر بازار است مردم تمایل دارند بیت کوین بخرند یا بیت کوینهایشان را نگه دارند و زمانی که دامیننس بیت کوین در روند نزولی قرار دارد، مردم نیز به خرید و نگهداری آلت کوینها رو میآورند. در نتیجه، دامیننس بیت کوین با قیمت آلت کوینها نسبت عکس دارد. افزایش دامیننس بیت کوین یعنی سهم آلت کوینها در بازار کاهشی است و کاهش شاخص دامیننس بیت کوین یعنی سهم آلت کوینها در بازار افزایشی است.
همچنین ببینید: نمودار لحظهای دامیننس بیت کوین
بسیاری از تحلیلگران معتقدند هر گاه سلطه بیت کوین به محدوده ۴۰ درصد برسد، میتوان انتظار رشد شدید آلت کوینها را داشت؛ زیرا سرمایهگذاران سرمایهگذاریهای خود را به سمت آلت کوینها منتقل میکنند. زمانی که دامیننس بیت کوین روند صعودی داشته باشد، میتوانید آغاز بیت سیزن و روند صعودی قریبالوقوع بیت کوین را شناسایی کنید. افزایش دامیننس بیت کوین خبر از آغاز بیت سیزن میدهد و برعکس کاهش دامیننس بیت کوین حاکی از شروع آلت سیزن است.
احساسات بازار، نگرش یا احساس کلی شرکتکنندگان بازار نسبت به یک دارایی خاص مانند بیت کوین است. مردم میتوانند نسبت به بیت کوین احساس خوب یا بدی داشته باشند که روی تقاضا برای بیت کوین و تمایل افراد به خرید و فروش این ارز دیجیتال تأثیر میگذارد.
احساسات مثبت در بازار میتواند در کنار دیگر عوامل، آغازگر بیت سیزن باشد. زمانی که سرمایهگذاران چشمانداز مثبتی نسبت به بیت کوین دارند و معتقدند که بیت کوین عملکرد خوبی خواهد داشت، افراد تمایل به خرید یا حفظ بیت کوین پیدا میکنند و اعتماد سرمایهگذاران جدید برای ورود به این بازار بیشتر میشود. این افزایش تقاضا باعث عملکرد خوب بیت کوین در بازار میشود.
عوامل متعددی هستند که سبب ایجاد جو مثبت یا منفی در بازار بیت کوین میشوند، اخبار، پوشش رسانهای، فعالیتها در شبکههای اجتماعی، حجم معاملات، قانونگذاریها، میزانپذیرش بیت کوین و نوآوریها در این حوزه میتوانند احساسات بازار را در جهت مثبت یا منفی هدایت کنند.
مقالات، گزارشهای خبری و بحثهای عمومی به طور قابلتوجهی بر احساسات بازار تأثیر میگذارند. اخبار مثبت، مانند تحولات نظارتی به نفع ارزهای دیجیتال یا پذیرش نهادی، باعث افزایش اعتماد سرمایهگذاران میشود. برعکس، اخبار منفی، مشکلات امنیتی یا سرکوبهای نظارتی میتوانند ترس و عدم اطمینان ایجاد کنند و باعث گسترش احساسات منفی نسبت به ارز دیجیتال در میان مردم شوند.
انتشار اطلاعات و تبادل نظرات در شبکههای اجتماعی مانند توییتر، ردیت و تلگرام نیز نقش مهمی در شکلدادن به ادراک عمومی دارند. پستهایی که توصیه به خرید بیت کوین میکنند یا رشد قیمت را برای آن پیشبینی میکنند در شکلگیری احساسات مثبت مؤثر هستند یا پستهایی که توصیه به فروش بیت کوین میکنند و ریزش قیمت را پیشبینی میکنند باعث ایجاد جو منفی در بین سرمایهگذاران میشود.
حجم معاملات بیت کوین نیز دیگر فاکتور مؤثر بر احساسات بازار است. حجم معاملات نشاندهنده فعالیت بازار است. حجم معاملات بالاتر نشاندهنده افزایش مشارکت، اعتماد به بازار و احساسات مثبت است که قیمت بیت کوین را در روندی صعودی قرار میدهد. برعکس، حجم کمتر معاملات نشاندهنده احتیاط و احساسات منفی است که قیمت بیت کوین را در روندی نزولی قرار میدهد.
قوانین و مقررات نیز میتوانند در شکلگیری احساسات مثبت یا منفی نسبت به بیت کوین مؤثر باشند. اگر قوانینی وضع شوند که حامی بازار باشند اعتماد و امنیت بیشتری در بازار به وجود میآید، علاقه به خرید و نگهداری بیت کوین در این فضا افزایش یافته و ارزش بیت کوین نیز رشد صعودی میگیرد. برعکس قوانین محدودکننده اعتماد نسبت به بازار را کم میکند و تمایل به فروش بیت کوین را افزایش میدهد که به کاهش قیمت بیت کوین منجر میشود.
یکی دیگر از عوامل مؤثر بر ایجاد احساسات مثبت در بازار بیت کوین میزان پذیرش این ارز دیجیتال در سیستمهای مالی سنتی است. بهعنوان نمونه میتوان به صندوقهای قابلمعامله در بورس (ETF) اشاره کرد. مؤسسات و شرکتهای سرمایهگذاری بزرگ به دنبال تأییدیه نظارتی برای راهاندازی صندوق بیت کوین قابلمعامله در بورس هستند. این صندوقها به افراد اجازه میدهد تا به راحتی ارزهای دیجیتال را مانند داراییهای سنتی در بازارهای سهام معامله کنند.
تأیید صندوقهای قابلمعامله در بورس برای بیت کوین نشاندهنده پذیرش گسترده و اعتماد سراسری به بیت کوین است که کمک میکند سرمایهگذاران بیشتری جذب بیت کوین شوند و قیمت آن بیت کوین بیشازپیش افزایش یابد.
پیشرفت فناوری، راهحلهای مقیاسپذیری و کاربردهای جدید بیت کوین نیز بر احساسات تأثیر میگذارد. نوآوریها اعتماد به ماندگاری طولانیمدت بیت کوین را افزایش میدهد و تمایل به فعالیت در بازار بیت کوین را بالا میبرد که در نهایت با افزایش ارزش بیت کوین همراه خواهد بود.
در این مطلب بررسی کردیم که بیت سیزن چیست و چه تأثیراتی دارد و چگونه میتوان از آن سود برد. چرخههای بازار بخشهای جداییناپذیر هر بازار مالی، و علیالخصوص بازار کریپتو هستند. خبر خوب این است که نوسانات بازار فقط منجر به ریسک و ضرر نمیشوند. اگر آنها را بشناسیم، اتفاقاً میتوانند فرصتهای فوقالعادهای برای کسب سود باشند.
شما بیت سیزن و آلت سیزن را چطور شناسایی میکنید؟ آیا از سیگنالهای آنها در تصمیمات سرمایهگذاری و ترید خود استفاده میکنید؟ سؤالات و تجربیات خود را در بخش کامنتها با ما به اشتراگ بگذارید.