به گزارش مشرق، ۱۹ آذرماه سال ۶۳ به فرمان امام خمینی (ره)، شورای عالی انقلاب فرهنگی به عنوان نهادی ضروری به منظور گسترش و نفوذ فرهنگ اسلامی و تحول در دانشگاه ها و مراکز فرهنگی و علمی کشور تشکیل شد.
تا پیش از پیروزی شکوهمند انقلاب اسلامی، بیشتر حوزه های فرهنگی از جمله دانشگاه بر اساس اهدافی خاص به مسیر خود ادامه داد، به گونه ای پیش می رفت که بتواند جـوابگوی نیازهای رژیم پهلوی باشد.
آن روزها گروه های مختلف با افکاری وابسته به غیر در مراکز تحصیلی در حال تاخت و تاز بودند، اما پس از پیروزی انقلاب اسلامی، تحول در فرهنگ حاکم بر آموزش و پرورش و دانشگاه ها به عنوان امری ضروری مورد توجه قرار گرفت، موضوعی که اهمیت آن به اندازه ای زیاد بود که درست در روزهای جنگ تحمیلی رهبر کبیر انقلاب دستور راه اندازی شورای عالی فرهنگی را دادند تا چرخه دانشگاه بر اساس اهداف انقلاب بچرخد و از افکار بیگانه عاری شود.
البته اقدام های اولیه در راستای تحول فرهنگی در مراکز آموزشی از سال ۵۹ استارت خورد، امام خمینی (ره) وقتی مشاهده کردند که وضعیت دانشگاه ها را با اهداف انقلاب هم سو نیست، دستور تعطیلی دانشگاه ها را دادند تا تحولی بنیادین در آن شکل بگیرد که نتیجه آن تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۶۳ بود که ثمرات گرانبهایی را به همراه داشت.
بدون تردید این شورا می تواند کارایی های زیادی برای پیشبرد علم و فرهنگ کشور داشته باشد و به وزارتخانه‌های مربوطه کمک بزرگی کند.
همانطور که رهبر معظم انقلاب فرموده اند "تصمیم‌گیری‌های کلان کشور در همه زمینه‌های سیاسی، اقتصادی، مدیریتی و دیگر زمینه باید از یک فرهنگ و روح مشترک برخوردار باشد و شورای عالی انقلاب فرهنگی باید جهت، حدود و ویژگی‌های این فرهنگ را مشخص کند." در شرایط پیش روی کشورمان که با مشکلات اقتصادی مواجه هستیم، این نگاه می تواند به عنوان یک ناجی عمل کند.
اما با این وجود متاسفانه عده ای در کشور همچنان چشمشان به غربی هاست و رفع مشکلات را در مذاکره و ارتباط با آن ها می دانند، در حالی که با اقدام های فرهنگی و نگاه انقلابی می توان بر بسیاری از مشکلات فائق آمد که در این شرایط تکیه بر اقتصاد دانش بنیان بسیار می تواند راهگشا باشد.
براندازی نظام طاغوت؛ هدف انقلاب اسلامی
مجتبی میر، کارشناس مسائل سیاسی در این باره به خبرنگار ما گفت: هدف انقلاب اسلامی براندازی نظام طاغوت و طراحی نظامی بر اساس قوانین اسلامی بود، یکی از حوزه هایی که با پیروزی انقلاب، تحول در آن ضرورت داشت، تربیت نیروی انسانی و امور فرهنگی بود که شورای عالی انقلاب فرهنگی نهاد مهمی بود که در همین راستا و جهت تحول در آموزش عالی و فرهنگ تشکیل شد.
وی با بیان این که این نهاد از بدو تاسیس برای انجام وظایف، مصوباتی داشت که اجرایی شدن آن خیلی ضروری بود، ادامه داد: دانشگاه ها بعد از انقلاب اسلامی به محلی برای فعالیت گروه های مختلف تبدیل شده و از فضای علمی و پژوهشی فاصله گرفته بود، این وضعیت مورد توجه انقلابیون قرار گرفت و برای تصحیح آن، موضوع انقلاب فرهنگی مطرح شد.
این کارشناس با اشاره به این که در این راستا اولین اقدام ایجاد نهادی به نام شورای عالی انقلاب فرهنگی بود، اذعان کرد: در سال ۵۹ بود که امام خمینی (ره) در پیامی مطرح کردند که باید انقلاب اسلامی در دانشگاه ها ایجاد و اساتید وابسته به بیگانگان تجزیه شوند، دانشگاه به محلی برای علوم اسلامی و سایر علوم مطرح تبدیل شود.
وی اضافه کرد: گروه هایی در دانشگاه ها فعال بودند و این مراکز از فضای فرهنگی و علمی فاصله گرفته بود، انقلابی ها متوجه این موضوع شدند و در راس آن ها حضرت امام (ره) ۲۹ فروردین ۵۹ اعلام کردند که ستاد عملیاتی گروه های مختلف باید ظرف سه روز از دانشگاه ها و مراکز آموزشی برچیده و این مراکز از خرداد ماه تعطیل شوند، برنامه جدید آموزشی بر اساس معیارهای انقلاب تهیه و هر گونه استخدام در دانشگاه ها متوقف شود.
آماده سازی اساتید شایسته
به گفته میر، خرداد ماه ۵۹ حکم تشکیل ستاد انقلاب فرهنگی صادر شد، برنامه های آن آماده سازی اساتید شایسته و متعهد و بازبینی مدیریت اداره و محتوای آموزش و پرورش و سایر حوزه ها بود که بعد از تشکیل این ستاد، ۱۹ آذر ۶۳ دستور راه اندازی شورای عالی فرهنگی صادر شد.
وی افزود: بدون شک تشکیل شورای عالی انقلاب فرهنگی، نقطه عطفی در تاریخ علم و فرهنگ کشور بود، برخی در سامان دهی این مهم دچار ابهام بودند و توجه به فرهنگ و علم را در بحبوحه دفاع مقدس عجیب می دانستند، اما تحولاتی که بعد از آن ایجاد شد، نشان داد که تصمیم امام راحل (ره) در شکل دادن به ساختار فرهنگی کشور چه اندازه راهبردی، صحیح و موثر بوده است.
این کارشناس سیاسی با تاکید بر این که یکی از ثمرات اصلی پیروزی انقلاب اسلامی شورای عالی فرهنگی بود که موجب پیشرفت های علمی و فرهنگی زیادی شد، گفت: در دوران دفاع مقدس توجه امام (ره) به موضوع فرهنگ بسیار حائز اهمیت بود که دستاوردهای آن با گذشت زمان به خوبی نمایان شد.
خط مشی تصمیم گیری و هدایت امور فرهنگی
وی بیان کرد: شورای عالی فرهنگی به عنوان مرجع عالی سیاست گذاری و خط مشی تصمیم گیری و هدایت امور فرهنگی، آموزشی و پژوهشی کشور در راستای سیاست های کلی نظام قلمداد می شود و مصوبات آن لازم الاجرا و در حکم قانون است.
میر افزود: این شورا در طول حیاتش مصوبات متنوعی داشته و نقش این نهاد راهبردی در ترمیم و اصلاح ساختار علم و فناوری کشوری غیر قابل انکار است، توجه شورا به ایجاد زیرساخت های مستحکم علمی و فناوری و فرهنگ عمومی حائز اهمیت بود.
به گفته وی، شورای عالی فرهنگ عمومی سیاست هایی را در خصوص نخبگان و تحکیم خانواده به تصویب رساند و در راستای توجه به تاکیدات رهبر معظم انقلاب اسلامی اسناد راهبردی در حوزه های فرهنگی و تعلیم و تربیت تصویب و اجرایی شد، در همین راستا نقشه جامع علمی کشور به عنوان سند راهبردی در حوزه علم و فناوری و سند مهندسی فرهنگی کشور در حوزه فرهنگ در مرحله اجرا قرار گرفت و اقدام های موثری در راستای آن انجام شد.
میر با اشاره به این که فعالیت های شورای عالی فرهنگی فقط به این ۲ سند معطوف نمی شود، مسائل مهمی در خصوص نخبگان، نظام آموزشی و ارتقای اعضای علمی دانشگاه ها انجام شد، تصریح کرد: بعد از این که مشکلات اقتصادی کشور افزایش یافت، رهبر معظم انقلاب اسلامی، موضوع اقتصاد دانش بنیان را مطرح کردند، شورای عالی فرهنگی در راستای تاکیدات رهبری، ورود خیلی خوبی در این خصوص داشت و تلاش های زیادی صورت گرفت و اسناد راهبردی موثری تدوین شد.
تحولات کشور؛ مرهون شورای عالی فرهنگی
به گفته وی، تحولاتی که بعد از انقلاب محقق شد، مرهون اقدام های شورای عالی فرهنگی است، در این شورا همچون دیگر نهادها کمک و هماهنگی روسای سه قوه الزامی است، اما در ادوار گذشته ایامی را شاهد بودیم که به هر دلیلی یکی از این روسا در جلسات شرکت نمی کرد.
میر تصریح کرد: با توجه به این که در دفاع مقدس حضرت امام (ره) در خصوص فرهنگ تصمیماتی گرفتند، می طلبد که مسئولان در بحبوحه جنگ اقتصادی از موضوع فرهنگ غفلت نکنند، همانطور که رهبری هم در نشست های مختلف در این باره تاکید کردند، بنابراین در شرایط فعلی ضمن گرامیداشت این روز، توجه به موضوع های فرهنگی و علمی کشور ضروری است.
وی افزود: رفع مشکلات اقتصادی کشور در گرو نگاه به اقتصاد دانش بنیان، نخبگان و استفاده از ظرفیت های کشور است، موضوعی که رهبری نیز بارها بر آن تاکید داشته اند و مورد توجه شورای عالی انقلاب فرهنگی قرار گرفته که امیدواریم این شورا که تحقق اهداف انقلاب اسلامی از دلایل تشکیلش است، بیش از پیش بتواند، همچون گذشته با تصمیم هایش گام های موثری را در این راستا بردارد.
این کارشناس اضافه کرد: علاوه بر این همه ما باید خودمان را نسبت به مسائل فرهنگی کشور مسئول بدانیم و اسنادی راهبردی را که شورای عالی فرهنگی در این خصوص دارد، نقشه راه بپنداریم و در این مسیر حرکت کنیم که البته در حوزه دانشگاه ها اتفاق های خیلی خوبی رخ داده، اما هنوز نیاز است که توجه بیشتر و بهتری به این موضوع شود.
وی تاکید کرد: همانطور که ۱۹ آذر سال ۶۳ که ضرورت تشکیل شورای فرهنگی احساس شد، الان نیز با همان نگاه باید بیش از پیش نسبت به این حوزه های مهم توجه داشته باشیم و امیدواریم که مسئولان و متولیان فرهنگی به این مهم توجه داشته باشند.
میر با اشاره به موضوع تهاجم فرهنگی که رهبری همیشه بر آن تاکید داشتند، گفت: نمی توان نسبت به این مهم و آسیب های آن کم توجه بود، دشمنان وقتی می بینند که در جنگ سخت به موفقیت نرسیدند، وارد جنگ نرم و ابعاد فرهنگی می شوند که باید این مسائل را رصد کنیم، آسیب ها را بشناسیم و تصمیم هایی را اتخاذ کنیم تا از این موضوع لطمه نخوریم، آن را کم اهمیت نپنداریم، چراکه هدف دشمن برای شکست دادن ضربه زدن به مسائل فرهنگی و علمی کشور است.
ماحصل دانشگاه تراز انقلاب
وی با اشاره به نتایج دانشگاه تراز انقلاب، بیان کرد: شهیدان احمدی روشن و فخری زاده و سایر نخبگان کشورمان، شاگردان مکتبی بودند که امام خمینی (ره) در پیام تاریخی شان خواستار آن بودند، آن حضرت تاکید داشتند که یک نخبه باید در کنار مباحث علمی باید در امور فرهنگی و اسلامی هم نخبه باشد.
این کارشناس سیاسی افزود: محصول این تفکر، شهدای دانشمندی هستند که در حین حال که فرهیخته و شخصیت علمی برجسته بودند، به لحاظ دینی و اعتقادی هم می توان به عنوان یک فرهیخته از آن ها یاد کرد، با همین اعتقاد و ایمانی که در این دانشمندان وجود داشت، با وجود تهدیدهای دشمنان که هدفشان ایجاد ترس در خدمت رسانی این افراد بود، به راهشان ادامه دادند و جانفشانی کردند.
وی گفت: اتفاق های مهمی که اول انقلاب اسلامی افتاد و تحولاتی که دانشگاه ها به همراه داشت، باعث شد که دانشجویی که در حوزه تخصصی خود تحصیل می کند، به لحاظ ایمانی و اعتقادی هم فرهیخته شود که محصول آن شهدای هسته ای و دیگر دانشمندان و نخبگان فعال کشورمات هستند.
میر اضافه کرد: این مهم نشان از این است که انقلاب اسلامی موفق بوده که البته به این معنا نیست که دست از تلاش بکشیم، باز هم کاستی ها و مشکلاتی است که باید برای رفع آن تلاش کرد، دشمنان هم باید بدانند مکتبی که امام خمینی (ره) سردرمدار آن بودند، تعطیل بردار نیست، بلکه نخبه پرور است و اشخاص دینی و علمی زیادی دارد که دشمن قدرت حذف آن ها را نخواهد داشت.
مذاکره راهگشا نیست
وی با بیان این که در همین فضای علمی کشور، نظرهای مختلفی داریم، اذعان کرد: اگر شخصیت هایی را می بینیم که هنوز برای حل مشکلات کشور، نگاهشان به دست و دهان غربی هاست، به این دلیل است که نتوانسته اند مثل نخبگان علمی ما که جانشان را فدا کرده اند، به اعتقاد و ایمانی که باید برسند.
میر تصریح کرد: متاسفانه ملت خود را ضعیف می پنداریم که باعث می شود در تصمیمات خود نتوانیم صلابت و قدرت لازم را داشته باشیم و در برابر زیاده خواهی غربی ها بایستیم، در حالی که باید حل مشکلات و کاستی ها را در دوستی و مذاکره با غربی ها ندانیم، بلکه با اعتقاد و ایمان به خدا و تلاش می توانیم بر همه مشکلات پیش روی ایران فائق آییم و موفقیت های بزرگی را برای کشور به ارمغان آوریم.
وی اضافه کرد: همانطور که توانستیم در اول انقلاب مشکلاتی را که به لحاظ فرهنگی ایجاد شده بود با رهنمودهای امام (ره) مرتفع و در حوزه علم و فناوری به موفقیت هایی دست پیدا کنیم، الان هم همچون آن زمان باید سخنان رهبر انقلاب را که در دیدار با دانشجویان و اساتید مطرح کرده اند، مسئولان سرلوحه کارشان قرار دهند و اساتید در حوزه تخصصی و دانشگاهیان در زمینه کسب علم مدنظر داشته باشند، چراکه راز موفقیت هر کشوری در ارتقای علمی، فرهنگی و اعتقادی آن کشور است.
این کارشناس سیاسی تاکید کرد: اگر مسئولان ما در کنار علم کافی در حوزه دیپلماسی خودشان، اعتقاد و ایمان به مبانی اسلامی، عرق ملی و میهمن دوستی داشته باشند، به طور قطع می توانند در هر حوزه ای که فعالیت دارند به دستاوردهای بزرگی دست پیدا کنند.
